
بیماریهای کبدی در کمین سالمندان
بیماری کبدی در سالمندان، یکی از بیماریهای رایج در این دوره از زندگی افراد است. بیشتر افراد مسن مبتلا به بیماریهای کبدی، به دلیل علائم نامحسوس، از وضعیت خود بیاطلاع هستند. براساس مطالعات انجامشده، عوامل متعددی سبب ایجاد مشکلات کبدی در سالمندان میشود و بیشتر افراد مبتلا به آن، به دلیل ظاهرنشدن علائم از آن آگاهی ندارند. کبد در بدن انسان بهعنوان دومین اندام بزرگ، در زمینه پاکسازی سموم بدن نقش بسیار مهمی را ایفا کرده و در صورت سمی شدن، میتواند بیماریهای حادی را در بدن انسان به ویژه سالمندان ایجاد کند. این عضو یک اندام حیاتی است که بسیاری از وظایف مهم را جهت حفظ سلامت بدن انجام میدهد. از مهمترین وظایف کبد در بدن میتوان به حذف سموم از خون، ذخیره گلوکز، ذخیره انواع ویتامین و آهن و همچنین ساخت و تجزیه پروتئین و هورمونها اشاره کرد. کبد یکی از مقاومترین اندامهای حیاتی نسبت به دیگر اندامهای بدن است اما در اثر تغذیه نادرست، سبک غلط زندگی و یا افزایش سن، میتواند دچار برخی مشکلات و بیماریها شود. ساخت پروتئینهای خون که به لخته شدن، انتقال اکسیژن و حمایت از سیستم ایمنی کمک میکنند، تولید صفرا، مادهای که برای کمک به هضم غذا لازم است، یاری رساندن به بدن برای ذخیره قند (گلوکز) به شکل گلیکوژن، پاکسازی بدن از مواد مضر موجود در جریان خون از جمله مواد مخدر و نوشیدنیهای مضر و خرد کردن چربیهای اشباع شده و ساخت کلسترول مهمترین وظایف کبد در بدن هستند که اختلال در هرکدام میتواند ضررات جبرانناپذیری برای سالمندان به همراه داشته باشد. نکته حساس و نگرانکننده این است که بیماریهای کبد در سالمندان بهصورت خاموش پیشرفت میکنند و تا زمان هشدار ناشناخته باقی میمانند. ریشه اکثر بیماریها در افراد، بد کارکردن، سوءتغذیه و وارد کردن فشار بیش از حد به کبد است. تمام خون برگشتی از دستگاه گوارش بدن که شامل مواد غذایی است ابتدا به کبد وارد میشود. بنابراین تمام غذایی که ما میخوریم توسط کبد پردازش خواهد شد. برخی از بیماریهای کبد در سالمندان ژنتیکی هستند و بعضی دیگر توسط ویروس یا سموم در بدن بهوجود میآیند. افزایش بیلیروبین خون و بروز بیماری یرقان در اثر اختلال در ترشح یا دفع صفرا در بدن اتفاق میافتد. اگر بیماری یرقان در اثر آسیب سلولهای کبدی بروز یابد یرقان هپاتیک نام دارد و اگر از انسداد مجاری صفراوی مثل تشکیل سنگهای صفراوی یا پیدایش تومور، ناشی شود یرقان انسدادی نامیده میشود. هنگامی که بهعلت همولیز زیاد گویچههای قرمز، مقدار بیلیروبین تولید شده به حدی برسد که کبد نتواند همه آن را بهصورت محلول درآورد و دفع کند، یرقان را یرقان همولیتیک مینامند. کبد چرب یکی دیگر از بیماریهای خطرناک و شایع کبد در دوران سالمندی است که در صورت جدی نگرفتن میتواند بسیار خطرناک شود. وجود چربی در کبد طبیعی است ولی زمانی که میزان چربی زیاد شود، عارضهای به نام کبد چرب به وجود میآید. دو نوع کبد چرب الکلی و غیرالکلی وجود دارد. بیشترین علت ایجاد کبد چرب در سالمندان و افراد شامل چاقی، سوءتغذیه، گرسنگی کشیدن، جراحی میانبر زدن معده برای لاغری است. توصیه میشود سالمندان یک الگوی تغذیهای سالم و با ترکیب متعادلی از کربوهیدراتها، پروتئینها و چربیها مصرف کنند. ورزش روزانه و استفاده مرتب میوه و سبزیجات اثرات مفیدی بر روی این بیماری دارند. کاهش تدریجی وزن در افراد چاق لازم و مفید است اما کاهش ناگهانی وزن، این اختلال را تشدید میکند. در کبد چرب مقاومت به انسولین شایع است و داروهایی مانند متفورمین که مقاومت به انسولین را درمان میکنند موجب بهبود آنزیمهای کبدی میشوند. ویتامین E با دوز ۴۰۰میلیگرم در روز باعث کاهش آسیب به سلولهای کبدی و در نتیجه بهبود آنزیمهای کبدی خواهند شد اما چون با خطر افزایش بیماریهای قلبی همراه است، مصرف درازمدت آن توصیه نمیشود.
ارسال دیدگاه