احساس می‌کنید به‌تنهایی از پسِ کارهایتان برنمی‌آیید؟ دائم به دنبال تأیید و حمایت اطرافیان هستید؟ تصمیم‌گیری برایتان دشوار است و ترجیح می‌دهید دیگران به جای شما انتخاب کنند؟ اگر با این جملات هم‌ذات‌پنداری می‌کنید، احتمالاً با طرحواره «وابستگی» یا همان «بی‌کفایتی» دست‌و‌پنجه نرم می‌کنید. برای همه ما زمان‌هایی در زندگی پیش آمده که احساس کنیم توان انجام بعضی کارها را نداریم و برای انجامشان نیاز به افراد دیگر داریم تا ما را راهنمایی کنند. گاهی هم هنگام شروع فعالیت‌ها یا تصمیم‌گیری دچار احساس اضطراب می‌‌شویم و به کسب اطمینان از اطرافیان می‌پردازیم تا آن‌ها ما را متقاعد کنند که فعالیت یا تصمیم ما درست است. این احساسات تا حدی طبیعی است مخصوصاً اگر در برابر تصمیمات و کارهای بزرگ و سخت باشد‌‌ اما گاهی این ناتوانی، به‌قدری شدت می‌گیرد که زندگی و کارها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و به مرور زمان به شکل یک اختلال جدی در زندگی، خود را نشان می‌دهد. همین چند جمله به خوبی می‌تواند این طرحواره را تعریف کند. افرادی که با تله وابستگی زندگی می‌کنند، بدون تصمیم‌گیری دیگران قادر به انجام کارهایشان نیستند و مانند یک کودک سرگردان، دائماً منتظر نظر و راهنمایی دیگرانند. در این طرحواره فرد هیچ احساس اختیاری از خودش ندارد و همه کارها، فعالیت‌ها و دیگر ابعاد زندگی‌اش، منوط به تصمیم‌گیری دیگران است. اولین ویژگی فردی که با تله وابستگی روبه‌رو است، عدم توانایی در تصمیم‌گیری است. این افراد خودشان را برای تصمیم‌گیری در هر مقطع از زندگی آنچنان ناتوان می‌بینند که ترجیح می‌دهند افراد دیگری به جای آن‌ها تصمیم‌ بگیرند. از دیگر ویژگی‌های افرادی با تله وابستگی می‌توان به کمک خواستن دائمی‌از دیگران اشاره کرد. این افراد برای انجام فعالیت‌ها، حتی کارهای ساده از دیگران طلب کمک می‌کنند و معمولاً خودشان به تنهایی دست به انجام کارها نمی‌زنند. کسانی که در تله وابستگی گرفتار شده‌اند، در مدیریت مالی ناتوانند و اغلب درآمد و پول‌های خود را بدون برنامه‌ریزی خرج می‌کنند. تله یا طرحواره وابستگی می‌تواند زندگی شما را از نظم طبیعی خودش خارج کند و این احساس وابستگی به دیگران، اجازه انجام بسیاری از کارها را به شما ندهد. بنابراین بهتر است به دنبال درمان وابستگی باشید و روش‌هایی را که در این مسیر به شما کمک می‌کنند، یاد بگیرید و تمرین کنید. مهم‌ترین قدم برای بهبود طرحواره وابستگی، پذیرفتن و قبول وجود این طرحواره درون خود است. در بسیاری از موارد ویژگی‌های این طرحواره آن‌قدر آشکار است که به راحتی می‌توان آن را مشاهده کرد. حتی اگر نمی‌دانید با این طرحواره درگیر هستید یا نه، چالش‌ها، مشکلات تصمیم‌گیری روزانه و همه علائمی ‌که شما را آزار می‌دهد یادداشت کنید تا اشراف بیشتری روی آن‌ها داشته باشید. قدم بعدی مراجعه به روان‌درمانگر متخصص و کارآزموده در حوزه طرحواره‌درمانی است. با مراجعه به درمانگر می‌توانید با دید باز و منطقی به طرحواره خود، مشکلاتی که برایتان ایجاد کرده و دلایل شکل‌گیری آن نگاه کنید و روش‌های درمانی مناسب آن را به کار بگیرید.