مشکلات تیروئید  در دوران سالمندی

گذرگاه کهنسالی

مشکلات تیروئید در دوران سالمندی

غده‌ تیروئید تنظیم‌کننده‌ سوخت‌وساز بدن است. فکر می‌کنید چه اتفاقی خواهد افتاد اگر این غده نتواند به ‌اندازه‌ کافی هورمون تولید کند؟ این اختلال که آن را با نام کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism) می‌شناسند، سرعت متابولیسم را کاهش می‌دهد و عوارض متعددی به‌وجود می‌آورد که اثرات آن‌ها در همه‌ بخش‌های بدن دیده می‌شود. آنچه به این بیماری در سالمندان اهمیتی دوچندان می‌بخشد نیز به همین عوارض گسترده مربوط است و البته به شیوع بالای این بیماری در افراد بالای ۶۵ سال، به‌خصوص در زنان. در حالی که برخی از علائم اختلالات تیروئید در افراد مسن مانند پرکاری و کم‌کاری تیروئید مشابه علائم در بیماران جوان‌تر است، غیرمعمول نیست که هم پرکاری تیروئید و هم کم‌کاری آن در بیماران مسن‌تر به اشکال متفاوتی ظاهر شود. این علائم اغلب به‌صورت بیماری‌های روده، قلب یا اختلال در سیستم گوارشی است. یک سرنخ مهم برای وجود بیماری مذکور در یک فرد مسن، سابقه تیروئید در یکی دیگر از اعضای نزدیک خانواده مانند برادر، خواهر یا فرزند است.  
درباره‌ سالمندان باید هوشیار بود، زیرا بسیاری از علائمی که ممکن است نشان‌دهنده‌ مشکلات مرتبط با تیروئید باشند با علائم دیگر بیماری‌ها یا نشانه‌های معمول سالخوردگی تشابه دارند. از طرفی، تغییرات تیروئید در سالمندی باعث می‌شود پیدا و لمس کردن این غده در معاینات پزشکی ناممکن یا سخت شود.  همیشه یکی از اولین روش‌های تشخیص نوع تیروئید در سالمندان معاینه‌ فیزیکی برای شناسایی توده، تشخیص درد و دقت به علائمی است که از آن شکایت دارند. پس از آن، در صورتی‌که پزشک به وجود مشکلی در این غده مشکوک شده باشد، عملکرد آن را با آزمایش‌های رایجی همچون سنجش سطح (TSH)، شاخص تیروکسین آزاد (FTI)، آزمایش (T3RU) و... مورد موشکافی قرار می‌دهد. نوشتن دستور سونوگرافی یا انواع اسکن‌ها نیز برای بررسی شکل و اندازه‌ تیروئید رایج است و می‌تواند به تشخیص غده‌ها و گره‌های به‌وجودآمده در این قسمت کمک کند.
شایع‌ترین عارضه‌ مرتبط با این غده در افراد بالای ۶۵ سال کم‌کاری تیروئید است. خود این اختلال می‌تواند از عوارض مشکلاتی همچون تیروئیدیت هاشیموتو یا سرطان تیروئید باشد. در مقابل درباره‌ پرکاری این غده نیز می‌توان به بیماری گریوز مشکوک بود. با این‌همه عارضه‌های دیگری نیز وجود دارند که ممکن است گریبان‌گیر این غده‌ دولبی شوند و افراد سالخورده را به‌سوی تجربه‌هایی ناخوشایند و دردناک سوق دهند که از بین آن‌ها می‌توان به گواتر و ندول‌های تیروئیدی اشاره کرد. درمان بیماری کم‌کاری تیروئید در فرد مسن‌ نیاز به سرعت ندارد. در واقع اگر خیلی سریع انجام شود، ممکن است بر قلب و سیستم عصبی مرکزی فشار وارد کند. بنابراین درمان هورمونی معمولاً به آرامی با یک دوز جزئی روزانه آغاز می‌شود. در نتیجه به قلب و سیستم عصبی مرکزی اجازه داده می‌شود تا با سطوح فزاینده هورمون تیروئید سازگار شوند. بیمار و اعضای خانواده باید از افزایش احتمالی آنژین، تنگی‌نفس، گیجی و تغییر عادات خواب آگاه باشند و در صورت بروز این موارد به پزشک تجویز‌کننده اطلاع دهند. در بیمارانی که افزایش آنژین صدری، علائم نارسایی احتقانی قلب یا تغییرات ذهنی مانند گیجی را تجربه می‌کنند، باید دوز دارو کاهش یابد و به تدریج افزایش داده شود.
پرکاری تیروئید نیز از انواع اختلالات در افراد مسن است. مانند همه بیماران مبتلا به پرکاری، اگر هورمون تیروئید بیش از حد ترشح شود، همه عملکردهای بدن تمایل به افزایش سرعت دارند. با این وجود، در حالی که بیمار جوان اغلب دارای علائم متعدد مربوط به تیروئید پرکار است، بیمار مسن ممکن است فقط یک یا دو علامت داشته باشد. برای مثال بیمار ممکن است تنها احساس تپش قلب و کمی ناراحتی در قفسه‌سینه هنگام بالارفتن از پله‌ها را تجربه کند. همچنین ممکن است علائم اصلی، افسردگی و لرزش دست باشد که باعث می‌شود فرد گوشه‌گیر شود. درمان پرکاری تیروئید در افراد مسن مثل بیماران جوان شامل داروهای ضد تیروئید و رادیواکتیو است. به دلیل افزایش خطر عمل جراحی در بیماران مسن، در این گروه سنی درمان جراحی به ندرت توصیه می‌شود. در حالی که بیماری گریوز یک علت شایع پرکاری تیروئید است، گواتر گره‌ای سمی در بیماران مسن به‌طور شایع‌تر مشاهده می‌شود. در حین درمان اثرات ناشی از تغییر در فعالیت تیروئید بر روی سایر سیستم‌های بدن باید به‌طور دقیق کنترل شود؛ چراکه در افراد مسن وجود هم‌زمان بیماری قلبی یا بیماری سیستم عصبی محتمل است.
ارسال دیدگاه