
اتصال کارتهای بانکی ایران و روسیه
کامبیز میرکریمی عضو اتاق مشترک ایران و روسیه
اتصال کارتهای بانکی بین ایران و روسیه فعلاً برای تاجران، گردشگران و افراد حقیقی ایرانی کاربرد دارد. این درحالی است که رابطه بانکی بین ایران و روسیه از قبل متصل شده بود و بعد از قطع سامانه سوئیفت، ایران و روسیه با سامانههای بومی خود پول را انتقال میدادند. از سویی امروز امور مربوط به حواله انجام میشود و «السی» نیز میتوان باز کرد. در گام جدید، دو شبکه شتاب ایران و میر روسیه به هم متصل شدهاند. البته این اتصال هنوز بهصورت رسمی ابلاغ نشده و بعد از ابلاغ رسمی توسط مقامهای ایران و روسیه آغاز به فعالیت خواهد کرد. در شبکه شتاب ایران و شبکه میر روسیه سقف وجود دارد اما اتصال این دو شبکه هزینه مبادلات پول را کاهش میدهد و افراد ایرانی در فاز اول با کشیدن کارت میتوانند معادل نقدی روبل را در خودپردازهای روسی برداشت کنند. در فاز دوم که هنوز عملیاتی نشده، ایرانیها هم قادرند با کارتبانکهای ایرانی خرید را در فروشگاههای روسیه انجام دهند. در گام سوم، شهروندان روسی این امکان را دارند که با کارتهای بانکی روسی در فروشگاههای ایران خرید کنند. در مورد اینکه آیا قوانین FATF مانعی بر مبادلات تجاری سنگین با روسیه است، باید گفت بین دو کشور از جهت قوانین FATF مشکلی وجود ندارد و این ظرفیت مهیاست که بتوان پولهای سنگین را از طریق حواله یا «السی» جابهجا کرد. در شرایط فعلی از ظرفیت بانکی بهطور کامل استفاده نمیشود؛ زیرا برخی بازرگانان برای صادرات کالا، ارز را خارج از شبکه بانکی تهیه میکنند تا بتوانند ارز صادراتی را در بازار آزاد بفروشند و به همین دلیل از ظرفیت بانکی استفاده چندانی صورت نمیگیرد. در مقاطعی نرخ تبدیل روبل به ریال میزان خوبی بود و ظرفیت بانکی مورد بهرهبرداری قرار میگرفت. البته بانک مرکزی به دنبال تکنرخی کردن ارز صادراتی رفته که این سیاست میتواند تأمین ارز را از مبدأ بانکی بهصرفه و سریع کند. پیشبینی من این است که با نزدیک شدن بازار آزاد به بازار رسمی، شبکه بانکی برای انتقال پول به کار گرفته میشود. ذکر این نکته ضروری است که کارتهای بانکی برای استفاده شخصی بوده و اینگونه اقدامات رفت و آمد تجار و گردشگری را بین دو کشور تسهیل میکند. پیش از این اقدام، فعال تجاری یا فرد ایرانی باید مسترکارت را تبدیل به یورو و سپس یورو را تبدیل به روبل میکرد اما با این اقدام نیاز به تبدیل مسترکارت به یورو نیست و بهصورت مستقیم کارت خرید ایرانی میتواند روبل برداشت کند. از سویی، در صورت تکنرخی شدن ارز و اتصال شبکه شتاب ایران به شبکه میر روسیه، حذف دلار از تجارت دو کشور عملیاتی شده و هزینه مبادلات تجاری و بوروکراسی تبدیل پول کاهش مییابد. در میان این دستاوردها آنچه برای بازرگانان بخش خصوصی اهمیت ویژهای دارد کاهش هزینه مبادلات تجاری است؛ زیرا با تکنرخی شدن ارز دیگر یک صادرکننده ایرانی نیازی نمیبیند از مشتری روس خود درخواست کند دلار یا درهم در خارج از روسیه بگیرد، بلکه با روبل روسیه کالای خود را میفروشد و در ایران ریال دریافت میکند. همچنین، اتصال شبکه شتاب ایران و شبکه میر روسیه، وقتی کارایی کاملی خواهد داشت که موضوع نرخ تبدیل ارز حل شود و این اتفاق تنها با تکنرخی شدن ارز ممکن خواهد بود. در اینباره موضوعاتی نیاز به شفافسازی دارد؛ از جمله اینکه در این شبکه چه سقف برداشتی برای انواع کارتهای بانکی تعریف شده، آن هم با توجه به اینکه در روسیه امکان برداشت پول نقد از سیستم بانکی نسبت به ایران محدودتر است و بیشتر مبادلات مالی با کارتهای بانکی انجام میشود. ضمن اینکه این تبدیل ارز برای ایرانیها در روسیه جذابیت دارد اما مشخص نیست در روسیه نیز تبدیل روبل به ریال موضوع قابلتوجهی است یا خیر.
ارسال دیدگاه