براساس اصل ۲۹ قانون اساسی و ماده یک قانون تأمین اجتماعی، گسترش پوشش بیمه‌ای از تکالیف سازمان تأمین اجتماعی است. ایرانیان خارج از کشور هم، با داشتن شرایط لازم، امکان بهره‌مندی از مزایای بیمه‌ای این نهاد را دارند.
به موجب بخشنامه‌ای در مهرماه سال 1393، امکان پوشش بیمه‌ای برای ایرانیان خارج از کشور فراهم شد. بر این اساس افراد حتی به‌صورت غیرحضوری و از طریق وکیل می‌توانند کارهای بیمه خود را انجام دهند. در این شرایط همه ایرانیان خارج از کشور می‌توانند نزد تأمین اجتماعی یا سایر صندوق‌های بیمه‌ای مشمول پوشش قرار گیرند. مهم‌ترین شرط بیمه ایرانیان خارج از کشور داشتن حداقل 18 و حداکثر ۵۰ سال سن برای مردان و زنان در زمان ثبت تقاضاست. افراد در صورت دارا بودن سن بیشتر باید سابقه بیمه‌پردازی معادل سن مازاد را داشته باشند. همچنین متقاضیان با حداقل ۱۰ سال سابقه بیمه‌پردازی در زمان تقاضا، از شرایط سنی مقرر معاف می‌شوند.
ایرانیان مشمول می‌توانند با ارائه درخواست توسط خود یا وکیل قانونی و ثبت آن در دبیرخانه شعبه تأمین‌اجتماعی اقدام کنند. در صورت عدم امکان حضور متقاضی در کشور، وکیل قانونی او با حضور در دفاتر اسناد رسمی و با وکالت‌نامه تأیید شده از سوی نمایندگی سیاسی، کنسول‌گری و یا وابسته کار جمهوری اسلامی ایران در محل اقامت متقاضی، می‌تواند نسبت به ارائه تقاضا، انعقاد قرارداد و پرداخت حق‌بیمه اقدام کند.
سازمان تأمین اجتماعی برای ایرانیان خارج از کشور نیز چندین نوع نرخ حق‌بیمه تعیین کرده تا بر این اساس افراد امکان استفاده از این بیمه‌ها را داشته باشند. برای بیمه ایرانیان خارج از کشور نرخ حق بیمه ۱۶ درصد به همراه بازنشستگی و فوت و نرخ حق بیمه ۲۰ درصد با بیمه بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت تعیین شده است. همچنین ۲ درصد حق‌بیمه مربوط به حمایت‌ از این گروه‌ها و یک درصد سهم درمان براساس ماده ۲۸ قانون تأمین اجتماعی به عهده دولت است.
متقاضیان بیمه بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت با نرخ حق بیمه ۲۰ درصد باید با هزینه شخصی معاینه پزشکی را انجام دهند و چنانچه ازکارافتاده کلی شناخته شوند می‌توانند در قبال حمایت‌های بیمه بازنشستگی و فوت با نرخ ۱۶ درصد مشمول مقررات بیمه صاحبان حِرَف و مشاغل آزاد شوند.
مبنای پرداخت حق‌بیمه متقاضیان از میان ایرانیان خارج از کشور در تاریخ ارائه تقاضا با کمتر از پنج سال سابقه پرداخت حق‌بیمه، به انتخاب افراد بین ۱.۵ برابر حداقل دستمزد مصوبه شورای عالی کار تا حداکثر دستمزد شاغلان است.
مهدی شکوری، مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی، پیش از این در گفت‌وگو با آتیه ‌نو درباره مسیرهای برقراری بیمه ایرانیان خارج از کشور برای افراد شاغل و غیرشاغل گفته بود: «در صورت تمایل افراد متقاضی بیمه تأمین‌اجتماعی، امکان پرداخت ۹ درصد سهم درمان برای برخورداری از خدمات درمانی در داخل کشور نیز فراهم شده است. با توجه به فراهم شدن امکان بیمه‌پردازی برای همه ایرانیان خارج از کشور، افراد شاغل، غیرشاغل و در حال تحصیل، امکان استفاده از مزایای تأمین‌اجتماعی را دارند.»
او با اشاره به اینکه دریافت حق‌بیمه از متقاضیان بیمه ایرانیان خارج از کشور و پرداخت مستمری بر اساس پول رایج کشور انجام می‌شود، افزود: «پس از احراز شرایط برای بازنشستگی و مستمری‌بگیری، مستمری پرداختی افراد بیمه‌شده به حساب افتتاح شده آن‌ها در داخل کشور واریز می‌شود.»
شکوری با تأکید بر اینکه ایجاد کارگزاری‌های رسمی تأمین‌اجتماعی در دیگر کشورها متناسب با جغرافیای جمعیتی ایرانیان ساکن یا شاغل در این مناطق اولویت‌بندی می‌شود، از آمادگی این سازمان برای توسعه کارگزاری‌های بیمه‌ای در کشورهای مختلف بر اساس نیازهای این حوزه خبر داد.