ضرورت تضمین خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی
این روزها تب واردات خودرو بسیار داغ است و با اصلاح آیین‌نامه آن نیز واردات تسهیل شده، اما نکته مهم بحث گارانتی و تأمین قطعات و خدمات پس از فروش این خودروهاست. بنا بر گفته کارشناسان، به دلیل تعداد اندک مدل‌های وارد شده، احتمال دارد مشکلاتی برای خریداران در این زمینه به‌وجود آید. کارشناسان صنعت خودرو معتقدند کیفیت خودروهای خارجی در قیاس با خودروهای ساخت داخل، بسیار بهتر هستند. در حال حاضر از عمر برخی وارداتی‌هایی که در بازار خرید و فروش می‌شوند، بیش از ۱۵ سال می‌گذرد و هزینه‌‌ای به غیر از بنزین، تعویض لاستیک، روغن و لنت ندارند. این در حالی است که در مورد خودروهای داخلی از موتور تا فرمان و سایر بخش‌های خودرو مشکل وجود دارد. برای خودروهای داخلی گارانتی اهمیت قابل‌توجهی دارد، اما درباره خارجی‌ها با ایجاد تعمیرگاه‌های کوچک و زنجیره‌ای می‌توان در سراسر کشور خدمات ارائه کرد.
رامین بیات روزنامه نگار
بازار خودروی کشور مشتاق خودروهای خارجی است، حتی اگر گارانتی آن محدود باشد. همچنان مشتری برای خودروهای وارداتی وجود دارد، اما این امر نباید عاملی برای سوء‌استفاده شرکت‌های واردکننده خودرو به حساب آید. واردکنندگان ملزم به ارائه خدمات هستند. برای سروسامان دادن به این موضوع، ضرورت دارد که سازمان حمایت در این حوزه ورود کند و اجازه ندهد واردکنندگان خودرو نسبت به خودروهای وارداتی بی‌تعهد باشند.
الزام خدمات پس از فروش
با توجه به اینکه واردات در حال گسترش است، باید بحث خدمات پس از فروش جدی گرفته شود و شرکت‌ها در این زمینه به تعهدات خود جامه عامل بپوشانند. گارانتی خودرو به‌طور کلی شامل خدماتی از قبیل تعمیر و نگهداری، تأمین قطعات یدکی، ارائه مشاوره فنی و داشتن شبکه‌ای از تعمیرگاه‌های مجاز در سطح کشور است. در کشورمان، شرکت‌های واردکننده خودرو موظف به ارائه خدمات پس از فروش مناسب و در دسترس هستند. امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با «آتیه‌نو» در همین رابطه گفت: «زمانی که می‌گویند خودروهای وارداتی می‌بایست از استانداردهای لازم برخوردار باشند، به این معنا نیست که از محصولات داخلی پایین‌تر هستند، بلکه باید با توجه به شرایط کشورمان از جهات مختلف کالیبره شده، تا با محیط تطبیق داده شوند. اینکه تعداد معدودی خودرو وارد شود، یعنی واردات صورت گرفته، قابل قبول نیست.»
او افزود: «ما وقتی از صنعت خودرو و واردات آن صحبت می‌کنیم، به مجموعه رفتارهای خودرو و مصرف‌کننده در یک کشور اشاره داریم که مؤلفه‌های زیادی را در‌بر می‌گیرد. به‌عنوان مثال در همین گارانتی بحث تأمین قطعات، نمایندگی‌های خودروساز در سراسر کشور، وجود افراد آموزش‌دیده برای تعمیر و نگهداری خودروها در طول دوره گارانتی، مقادیر لازم قطعات یدکی و نقل‌و‌انتقالات بانکی و مالی بدون مشکل مطرح می‌شود. گارانتی در ایران، حداقل به مدت دو سال یا پیمایش 40هزار کیلومتر است؛ هرکدام که زودتر به پایان برسد. مواردی نظیر پوشش تمامی قطعات اصلی خودرو مانند موتور، گیربکس و سیستم‌های الکتریکی و ارائه خدمات تعمیر و تعویض قطعات بدون هزینه برای مشتری نیز جزء حداقل شرایط گارانتی قلمداد می‌شود. علاوه بر این، وارانتی قطعات نیز از اهمیت بسزایی برخوردر است.»
کاکایی ادامه داد: «شرکت‌های خارجی باید خودرویی را که صادر کرده‌اند حداقل برای مدت 10 سال وارانتی کنند؛ یعنی تضمین‌دهند، قطعات یدکی آن را تأمین کرده تا مشکلی در این بابت به‌وجود نیاید. اما در مورد خودروهای وارداتی با توجه به تعداد اندک و شرایطی ورود، این موضوع ابهام جدی دارد.»
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه واردات چند عددی کمکی به صنعت خودرو نمی‌کند، گفت: «همواره خودروسازان مطرح جهانی با توجه به نقص فنی که برخی از تولیدات آن‌ها دارند، فراخوان زده و این محصولات را جمع‌آوری می‌کنند، اما همیشه برای خریدار ایرانی سؤال پیش می‌آید که چرا هیچ‌وقت فراخوانی در کشور ما رخ نداده است. به دلیل اینکه خودروها از طریق واسطه وارد کشور شده، نه از شرکت مادر، هیچ فراخوانی در ایران صورت نمی‌گیرد.»
لزوم اخذ ضمانت از واردکنندگان
کاکایی گفت: «به عقیده من می‌بایست تعهدات و ضمانت‌های لازم از واردکنندگان گرفته شود و استاندارها نیز مورد سؤال گیرد. اینکه فقط ماشین وارد کنیم، اما زیر ساخت‌های آن فراهم نباشد، در آینده تبعات دارد. همین مردمی که امروز از واردات خوشحال هستند، مسئولان را به‌خاطر سهل‌انگاری در این زمینه شماتت خواهند کرد. قرار بود برای انجام واردات انتقال فناوری صورت گیرد که این بند را نیز برداشتند و به نوعی تسهیل واردات اتفاق افتاد. تأمین قطعات یدکی نیز یکی از مهم‌ترین الزامات برای خودروهای وارداتی به حساب می‌آید. شرکت‌های واردکننده موظف به تأمین و نگهداری قطعات یدکی اصلی و باکیفیت برای خودروهای وارداتی هستند. این تأمین باید به‌گونه‌ای باشد که مشتریان در صورت نیاز بتوانند سریعاً به قطعات یدکی دسترسی پیدا کنند. الزامات تأمین قطعات یدکی شامل مواردی نظیر تأمین قطعات یدکی به مدت حداقل 10 سال پس از تولید خودرو، استفاده از قطعات یدکی اصلی و مورد تأیید تولیدکننده و ایجاد شبکه‌ای از فروشگاه‌ها و نمایندگی‌ها برای عرضه قطعات یدکی در سطح کشور است. در چنین شرایطی موضوع نظارت بر خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی از اهمیت بسزایی برخوردار خواهد بود.»
او با اشاره به اینکه ضوابط و مقررات باید برای ارائه گارانتی و وارانتی به شکل شفاف و دقیق، اجرا شود، توضیح داد: «بدین ترتیب حقوق مصرف‌کنندگان تضمین و نظارت مستمر و فعال بر ارائه‌دهندگان خدمات پس از فروش نیز دنبال می‌شود. رعایت این ضرورت‌ها نقش مهمی در جلب اعتماد مصرف‌کنندگان و افزایش رضایت آن‌ها ایفا می‌کند.»
او با بیان اینکه خودروهایی که به کشور آمده‌اند، از بازار کشورهای دیگر و با واسطه جمع‌آوری شده‌اند، یادآور شد:«ممکن است این خودروها، اصلی نباشد. در مورد قطعات نیز احتمال تقلبی بودن بالاست. در مورد اینکه اذعان داشته‌اند، خودروهای وارداتی در ایران 2.5 برابر کشورهای همسایه قیمت دارند، لازم است بدانیم که برای تأمین قطعات و...، هزینه‌ها شاید تا 10 برابر نیز نسبت به کشورهای دیگر بالا برود. با وجود شک درباره قطعات تقلبی، موضوع واردات خودرو پیچیده‌تر می‌شود. زمانی‌که یک خودرو به سرزمینی وارده شد، تا 10 سال وابستگی به همراه می‌آورد، این نکته بسیار مهم است و باید مورد نظر قرار گیرد.»
الزام خدمات پس از فروش
با توجه به اینکه واردات در حال گسترش است، باید بحث خدمات پس از فروش جدی گرفته شود و شرکت‌ها در این زمینه به تعهدات خود جامه عامل بپوشانند. گارانتی خودرو به‌طور کلی شامل خدماتی از قبیل تعمیر و نگهداری، تأمین قطعات یدکی، ارائه مشاوره فنی و داشتن شبکه‌ای از تعمیرگاه‌های مجاز در سطح کشور است. در کشورمان، شرکت‌های واردکننده خودرو موظف به ارائه خدمات پس از فروش مناسب و در دسترس هستند. امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با «آتیه‌نو» در همین رابطه گفت: «زمانی که می‌گویند خودروهای وارداتی می‌بایست از استانداردهای لازم برخوردار باشند، به این معنا نیست که از محصولات داخلی پایین‌تر هستند، بلکه باید با توجه به شرایط کشورمان از جهات مختلف کالیبره شده، تا با محیط تطبیق داده شوند. اینکه تعداد معدودی خودرو وارد شود، یعنی واردات صورت گرفته، قابل قبول نیست.»
او افزود: «ما وقتی از صنعت خودرو و واردات آن صحبت می‌کنیم، به مجموعه رفتارهای خودرو و مصرف‌کننده در یک کشور اشاره داریم که مؤلفه‌های زیادی را در‌بر می‌گیرد. به‌عنوان مثال در همین گارانتی بحث تأمین قطعات، نمایندگی‌های خودروساز در سراسر کشور، وجود افراد آموزش‌دیده برای تعمیر و نگهداری خودروها در طول دوره گارانتی، مقادیر لازم قطعات یدکی و نقل‌و‌انتقالات بانکی و مالی بدون مشکل مطرح می‌شود. گارانتی در ایران، حداقل به مدت دو سال یا پیمایش 40هزار کیلومتر است؛ هرکدام که زودتر به پایان برسد. مواردی نظیر پوشش تمامی قطعات اصلی خودرو مانند موتور، گیربکس و سیستم‌های الکتریکی و ارائه خدمات تعمیر و تعویض قطعات بدون هزینه برای مشتری نیز جزء حداقل شرایط گارانتی قلمداد می‌شود. علاوه بر این، وارانتی قطعات نیز از اهمیت بسزایی برخوردر است.»
کاکایی ادامه داد: «شرکت‌های خارجی باید خودرویی را که صادر کرده‌اند حداقل برای مدت 10 سال وارانتی کنند؛ یعنی تضمین‌دهند، قطعات یدکی آن را تأمین کرده تا مشکلی در این بابت به‌وجود نیاید. اما در مورد خودروهای وارداتی با توجه به تعداد اندک و شرایطی ورود، این موضوع ابهام جدی دارد.»
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه واردات چند عددی کمکی به صنعت خودرو نمی‌کند، گفت: «همواره خودروسازان مطرح جهانی با توجه به نقص فنی که برخی از تولیدات آن‌ها دارند، فراخوان زده و این محصولات را جمع‌آوری می‌کنند، اما همیشه برای خریدار ایرانی سؤال پیش می‌آید که چرا هیچ‌وقت فراخوانی در کشور ما رخ نداده است. به دلیل اینکه خودروها از طریق واسطه وارد کشور شده، نه از شرکت مادر، هیچ فراخوانی در ایران صورت نمی‌گیرد.»
لزوم اخذ ضمانت از واردکنندگان
کاکایی گفت: «به عقیده من می‌بایست تعهدات و ضمانت‌های لازم از واردکنندگان گرفته شود و استاندارها نیز مورد سؤال گیرد. اینکه فقط ماشین وارد کنیم، اما زیر ساخت‌های آن فراهم نباشد، در آینده تبعات دارد. همین مردمی که امروز از واردات خوشحال هستند، مسئولان را به‌خاطر سهل‌انگاری در این زمینه شماتت خواهند کرد. قرار بود برای انجام واردات انتقال فناوری صورت گیرد که این بند را نیز برداشتند و به نوعی تسهیل واردات اتفاق افتاد. تأمین قطعات یدکی نیز یکی از مهم‌ترین الزامات برای خودروهای وارداتی به حساب می‌آید. شرکت‌های واردکننده موظف به تأمین و نگهداری قطعات یدکی اصلی و باکیفیت برای خودروهای وارداتی هستند. این تأمین باید به‌گونه‌ای باشد که مشتریان در صورت نیاز بتوانند سریعاً به قطعات یدکی دسترسی پیدا کنند. الزامات تأمین قطعات یدکی شامل مواردی نظیر تأمین قطعات یدکی به مدت حداقل 10 سال پس از تولید خودرو، استفاده از قطعات یدکی اصلی و مورد تأیید تولیدکننده و ایجاد شبکه‌ای از فروشگاه‌ها و نمایندگی‌ها برای عرضه قطعات یدکی در سطح کشور است. در چنین شرایطی موضوع نظارت بر خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی از اهمیت بسزایی برخوردار خواهد بود.»
او با اشاره به اینکه ضوابط و مقررات باید برای ارائه گارانتی و وارانتی به شکل شفاف و دقیق، اجرا شود، توضیح داد: «بدین ترتیب حقوق مصرف‌کنندگان تضمین و نظارت مستمر و فعال بر ارائه‌دهندگان خدمات پس از فروش نیز دنبال می‌شود. رعایت این ضرورت‌ها نقش مهمی در جلب اعتماد مصرف‌کنندگان و افزایش رضایت آن‌ها ایفا می‌کند.»
او با بیان اینکه خودروهایی که به کشور آمده‌اند، از بازار کشورهای دیگر و با واسطه جمع‌آوری شده‌اند، یادآور شد:«ممکن است این خودروها، اصلی نباشد. در مورد قطعات نیز احتمال تقلبی بودن بالاست. در مورد اینکه اذعان داشته‌اند، خودروهای وارداتی در ایران 2.5 برابر کشورهای همسایه قیمت دارند، لازم است بدانیم که برای تأمین قطعات و...، هزینه‌ها شاید تا 10 برابر نیز نسبت به کشورهای دیگر بالا برود. با وجود شک درباره قطعات تقلبی، موضوع واردات خودرو پیچیده‌تر می‌شود. زمانی‌که یک خودرو به سرزمینی وارده شد، تا 10 سال وابستگی به همراه می‌آورد، این نکته بسیار مهم است و باید مورد نظر قرار گیرد.»
ارسال دیدگاه
