
مراقبت پوستی امر مهم دوره سالمندی
با افزایش سن، پوست ما بهطور طبیعی تغییر میکند. به عنوان مثال نسبت به پوست جوانتر دچار چنین دگرگونیهایی میشود؛ چربی کمتر، قابلیت ارتجاعی کمتر، نازکترشدن و امکان کبودی راحتتر. در نتیجه، افراد مسن ممکن است متوجه تغییرات یا مشکلاتی در پوست خود شوند که در دوران جوانی نداشتند. برخی از مشکلات پوستی هم مربوط به زیبایی هستند، در حالی که برخی دیگر به کمک خدمات مراقبت از سالمندان نیاز دارند. مشکلات پوستی یکی از چالشهای سالمندان به حساب میآید. وقتی سن افراد افزایش مییابد، پوست نیز تحت تأثیر تغییرات طبیعی و فیزیولوژیک قرار میگیرد. در سالمندان، پوست ممکن است به علت کاهش تولید کلاژن و الاستین، کاهش رطوبت و عملکرد غدههای چربی، تغییرات در رنگ و ساختار پوست، مشکلات خاصی را تجربه کند. پوست دائماً در حال تجدید خود است. سلولهای جدید در لایه زیرین پوست تشکیل شده و به آرامی به سمت بالا حرکت میکنند. هنگامی که به سطح پوست میرسند، این سلولها دیگر مردهاند و روزانه حذف میشوند. با افزایش سن، این روند تجدید سلول کند میشود. لایه «سلول مرده» طولانیتر روی سطح پوست باقی میماند و ظاهری مات به پوست میبخشد. از اینرو پوست خشن و پوستهپوسته به نظر میآید. ساختارهای حمایتی و کشسانی پوست با افزایش سن کاهش مییابد و منجر به افتادگی پوست و چین و چروک میشود. اختلالات پوستی در افراد مسن به شکلهای مختلفی ظاهر میشود. پوست افراد مسن نازکتر است و به راحتی دچار مشکل میشود. عروق خونی نیز به راحتی دچار اختلال شده و منجر به کبودیهایی به نام «پورپورای پیری» میشوند. این عارضه یکی از موارد شایع در دوران سالمندی است که به شکل کاهش محتوای آب و خشکی منتشر پوست تظاهر میکند. مهمترین علامت این وضعیت، خارش شدید و منتشر پوست است بهصورتی که میتوان خشکی پوست را شایعترین علت خارش عمومی بدن در دوره سالمندی در نظر گرفت. پیشرفت این حالت به بروز نوعی اگزما و حساسیت پوستی در اثر خشکی شدید پوست میانجامد. در مداوای این وضعیت پرهیز از شستوشوی بیش از حد پوست، استفاده مداوم از مرطوبکنندههای پوستی و در موارد شدید استفاده از داروهای ضدالتهاب موضعی حائز اهمیت است. در مجموع خشکی منتشر پوست در دوره سالمندی میتواند زمینهساز بروز سایر انواع اگزماهای پوستی نیز باشد. گروه دیگری از بیماریهای پوستی حائز اهمیت در دوره سالمندی بروز بالای سرطانهای پوستی است. براین اساس بروز یک ضایعه یا توده مقاوم به درمانهای موضعی، زخمی با حاشیه نامنظم، خونریزی سطحی بهویژه در مناطق در معرض آفتاب بدن نظیر صورت و اندامها بسیار مهم بوده و باید با مراجعه به متخصص پوست ارزیابی مناسب از نظر احتمال بروز سرطانهای پوستی صورت گیرد. با توجه به اثر بسیار بالای نور آفتاب در بروز این موارد بدخیمی، پرهیز از آفتاب و استفاده مناسب از کرمهای ضدآفتاب در سنین سالمندی مهم است. در سنین سالمندی یکسری تغییرات ناشی از اثر مزمن آفتاب بر پوست و روند پیری ایجاد میشود که عمدتاً شامل بروز چین و چروکهای عمیق، قطور شدن موضعی پوست و بروز لکههای تیره در نواحی در معرض آفتاب بهویژه صورت و دستها میشود. علاوه بر این ضایعات خال مانند و زگیلی شکل متعددی نیز با افزایش سن در سالمندان روی میدهد که احتمال تغییرات بدخیمی در آنها وجود ندارد. با این وجود در صورت بروز یک توده پوستی، ضایعات شبیه خال بهویژه در صورت افزایش اندازه نامنظم بودن حاشیه و تغییر رنگ توصیه اکید این است که جهت بررسی کامل ضایعه به متخصص پوست مراجعه شود. برخی حساسیتهای ناشی از آفتاب و شماری دیگر از بیماریهای پوستی شیوع بالاتری در سنین سالمندی دارد که خوشبختانه بسیاری از این موارد در صورت ارزیابی درست توسط پزشکان حاذق و کارآمد قابل درمان است. در مجموع دوره سالمندی با تغییراتی در عملکرد پوست همگام با سایر ارگانهای بدن همراه است که میتواند باعث پیدایش بیماریهای پوستی مشخصی شود. توصیه عمومی در دوره سالمندی در مورد مراقبت از پوست اجتناب از شستوشوی بیش از حد پوست، پرهیز از استفاده از مواد شوینده محرک، پرهیز از آفتاب، استفاده منظم از کرمهای ضدآفتاب و مراجعه فوری به متخصص پوست در صورت بروز هر ضایعه و توده جدید و مقاوم به درمانهای معمول است.
ارسال دیدگاه