براساس مشاهدات و بازدیدهایی که از مناطق سیل‌زده داشتید و طبق آخرین آمارهایی که تا کنون به دست شما رسیده، چه میزان خسارت به بخش کشاورزی وارد شده و بیشترین آسیب مربوط به کدام استان‌ها و محصولات است؟
در حال حاضر در خوزستان هستم و از مزارع این استان بازدید کردم. در این استان، بارندگی بسیار شدیدی داشتیم. این بارندگی‌ها باعث شد قدری نگرانی برای کشاورزان ایجاد شود و به همین دلیل به این‌جا آمدیم. با وجود نگران‌کننده بودن شرایط جوی و بارش‌های صورت گرفته دو اتفاق خوب رخ داد و سبب شد خسارات وارده به حداقل ممکن برسد.
سازمان هواشناسی پیش‌بینی خوب و به موقعی داشت و یک هفته قبل از این بارندگی هشدارهای لازم را داد. به همین دلیل استاندار خوزستان، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان، مدیرکل غله، مدیرکل تعاون روستایی، هلال احمر، دیگر معاونان استاندار و همه کسانی که می‌توانستند در این زمینه کمک کردند. از اقدامات خوب انجام شده پیش از بارش‌ها این بود که به دلیل آب‌و‌هوای مساعد استان معمولاً گندم خریداری شده از استان خوزستان در فضای باز نگهداری شده و سپس به سیلو می‌رود. در این ایام نیز میزان گندم خریداری شده این استان به 500 هزار تن رسیده و در هوای آزاد و فضای باز نگه داشته می‌شد. با توجه به پیش‌بینی‌ صورت گرفته و تدابیر اتخاذ شده مدیران استانی، این محموله گندم پیش از آغاز بارندگی، به سیلوها و مکان‌های مسقف و انبارهای مطمئن انتقال داده شد و خوشبختانه هیچ خسارتی نداشتیم.
دوم اینکه بارندگی بعد از جابه‌جایی گندم‌ها باعث شد گندم‌هایی که هنوز برداشت نشده بود دچار ورس یا خوابیدگی مزارع گندم شود. در ابتدا کشاورزان نگران بودند و ما نیز تصور می‌کردیم خسارت بسیار زیادی وارد شده، اما در بازدیدهای میدانی که از مزارع داشتیم، خسارت چندانی وارد نشده و در حد قابل‌قبولی است که مدیریت شد.
از سوی دیگر بیمه بخش کشاورزی در خوزستان با توجه به سابقه سیلی که چهار-پنج سال پیش داشتیم از وضعیت خوبی برخوردار است. اکثر کشاورزان محصولات خود را بیمه کرده بودند که به حدود 65‌درصد از اراضی می‌رسد و این میزان بیشترین سطح بیمه نسبت به دیگر استان‌های کشور است. این مسئله کمک می‌کند تا کشاورزان آسیب کمتری ببینند.
در حال حاضر و پس از گذشت چندروز از بارندگی در خوزستان، برداشت از سر گرفته شده و دیگر بارندگی در فصل برداشت نخواهیم داشت. بنابراین به نظر می‌رسد با حداقل خسارت بتوانیم گندم این استان را برداشت و خریداری کنیم. بنابراین جای تقدیر از همه مسئولان استانی دارد که توانستند با مدیریت به‌موقع جلوی خسارت بزرگ و فاجعه بزرگ را بگیرند.
خسارات وارد شده در بخش کشاورزی تنها در حوزه گندم بود یا به بخش‌های دیگر حوزه زراعت هم آسیبی وارد شده است؟
در استان خوزستان عمدتاً گندم، ذرت و قدری کلزا داریم که جزو محصولات زراعی بخش کشاورزی محسوب می‌شوند. بیشترین خسارت به گندم وارد شده که بخش زیادی از آن با تابش نور آفتاب خشک شده و مقدار زیادی از آن قابل‌برداشت است.
یعنی کلزا و ذرت در خوزستان آسیبی ندیده است؟
نه، خوشبختانه به آن صورت خسارت خاصی ندیده و در حدی است که بیمه آن را پوشش می‌دهد و مشکلی وجود ندارد.
طی روزها و هفته‌های اخیر هشدار سیل در استان‌های مختلف داده شده و خسارت‌هایی تا امروز از این استان‌ها گزارش شده است. به نظر شما در دیگر استان‌ها وضعیت چگونه است؟
بر اساس اطلاعات موجود، خسارت‌ها در حدی نیست که نگران‌کننده باشد.
شما به عنوان معاون وزیر و متولی حوزه زراعت چه پیشنهادی برای کشاورزان دارید تا بتوانند برای مدیریت در حوزه برداشت و تولید، عملکرد بهتری داشته باشند و از بلایای طبیعی مانند سیل بیشتر در امان بمانند؟
ما از همه کشاورزان خواهش می‌کنیم که بیمه را جدی بگیرند. حق‌بیمه‌ای که بیمه کشاورزی از کشاورزان می‌گیرد یک سوم حق‌بیمه واقعی است و 70‌درصد آن را دولت می‌پردازد. هیچ بیمه‌ای در کشور این مقدار کمک به بیمه‌شونده ندارد. علت آن هم این است که کشاورزی محور تولید و اقتصاد است و باید هم این‌طور باشد. کشاورزان تصور می‌کنند هر سال باید خسارت ببینند تا بیمه کنند در صورتی که این‌طور نیست. ما شاید 30 سال هم حق‌بیمه بپردازیم و خسارتی نبینیم، اما اگر یک سال خسارت ببینیم، بیمه باید این پول را پرداخت کند تا از هستی ساقط نشویم.
به بیمه‌ها اشاره کردید؛ آیا وزرات جهاد کشاورزی، دولت و مجلس نمی‌خواهد کاری انجام دهد که بیمه محصولات کشاورزی مانند بیمه‌های مرتبط با خودرو (بیمه شخص ثالث) اجباری شود تا به سمت همگانی شدن بیمه حرکت کنیم؟
به دنبال این موضوع هستیم و امیدواریم این اتفاق رخ دهد. دولت و مجلس هم در این زمینه توجیه هستند. یکی از بحث‌هایی که ستاد مدیریت بحران دارد، همین است؛ چراکه به عنوان مثال یک مزرعه داریم که 7-6 سال است گندم دارد. کشاورز دیگری کنار او برداشت کرده و کاه‌هایش را آتش می‌زند و مزرعه چندین هکتاری می‌سوزد و چون بیمه نیست، همه سرمایه کشاورز از بین می‌رود و تولید کشور دچار بحران می‌شود. اما اگر بیمه باشد دغدغه بسیار کمتری داریم چون زندگی آن کشاورز از بین نمی‌رود و سال بعد می‌تواند به حیات و تولیدش ادامه دهد.
شما به خوزستان اشاره کردید، آیا در استان‌های دیگر نیز گزارشی از خسارت سیل در اردیبهشت‌ماه داشتیم؟
در سیستان و بلوچستان، فارس، ایلام و غیره هم سیل داشتیم، اما مختصر بود و خسارت چندانی به بخش کشاورزی نزد. در خوزستان بارندگی شدید و سیل‌آسایی داشتیم که برخلاف انتظار، خسارت سنگینی وارد نشد.
به عنوان مثال در مناطق عشایری یا استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، فارس و ایلام گزارش‌هایی از جاری شدن سیل رسیده است. قطعاً سیل وجود دارد ولی نه در حدی که فاجعه باشد. اگر نگران وقوع سیل در مناطقی مانند خوزستان، گلستان یا فارس هستیم به این دلیل است که این استان‌ها قطب تولید محصولات کشاورزی هستند. در این استان‌ها سه نگرانی داریم؛ یکی برای کشاورزان که هستی آن‌ها از بین می‌رود، دوم و نگرانی بزرگ‌تر این موضوع این است که در شرایطی که دنیا را آتش فراگرفته و منطقه ملتهب است تولید اصلی آذوقه اصلی ما یعنی گندم با مشکل مواجه نشود، که البته مشکلی به وجود نیامد.»
آیا آماری از میزان خسارت وارد شده دارید؟ و اینکه با اقداماتی که انجام دادید توانستید جلوی چقدر خسارت را بگیرید؟
در استان خوزستان حداکثر 30‌درصد از اراضی کشاورزی ما دچار ورس (خوابیدگی مزارع گندم) شدند. میزان خسارت این موضوع در برداشت مقداری کشاورزان را دچار مشکل می‌کند تا بیمه آن‌ها را جبران ‌کند، اما در مورد بقیه وزارت کشور باید تصمیم بگیرد که چه کمکی می‌تواند به کشاورزان بکند.