اشتغال بیکاران با به‌روزرسانی آموزشهای مهارتی
اگر مهارتآموزی و ارتقای دانش فنی و حرفه‌ای را بخشی از فرهنگ کار به شمار آوریم، باید تأثیرگذاری نقش آموزشهای مهارتی در شاخصهای مرتبط با بازار کار از جمله در حوزه داده‌های آماری بیکاری را نیز مورد توجه و بررسی قرار دهیم.
ارتباط بی‌واسطه سطح مهارت فنی نیروی کار و احتمال اشتغال افراد در بازار کار با مؤلفه‌‌های مهارتی مورد نیاز، نشان‌دهنده تأثیرپذیری شاخص نرخ بیکاری از میزان گستردگی مهارت در بین کارجویان و افراد شاغل است. نگاهی به حجم بالای جویندگان کار با سطوح مختلف تحصیلات دانشگاهی و میزان اقبال دانشآموختگان رشته‌های مختلف به فراگیری دانش فنی و به‌روزرسانی آموزه‌های مهارتی، اهمیت و ایفای نقش مهارت را در بازار کار به اثبات می‌رساند.
سهم ۴۵ درصدی دانشآموختگان دانشگاهی از بین مهارت‌آموزان فنی و سهم ۳۸ درصدی این افراد از مجموع بیکاران کشور بیانگر ارتباط نامتوازن دانشگاه و بازار کار، اساس مهارتآموزی و ضرورت گسترش فرهنگ کار در این زمینه است. البته حضور پرشمار نیروی کار ماهر در بین سهم مشارکت 41.2 درصدی نیروی کار در قالب فعالیت 26 میلیون و 470 هزار نفر در فضای کسب‌و‌کار در سه ماهه ابتدایی سال جاری و 24 میلیون و 306 هزار نفر شاغل میزان تأثیرپذیری بازار کار از فضای مهارتی را نشان میدهد. این در حالی است که بر اساس نظر کارشناسان حوزه کار و تولید، به‌روزرسانی دانش مهارتی برای دانشآموختگان و شاغلان بخشهای مختلف، علاوه بر کاهش نرخ بیکاری اقشار متفاوت نیروی کار، زمینه رشد و ارتقاء بهره‌وری تولید را فراهم میآورد.
ظرفیت بزرگ 64 میلیون نفری افراد در سن کار و جامعه بزرگ شاغلان کشور در حالی بستر و ظرفیت آینده‌ساز اشتغال و تأمین نیروی کار محسوب می‌شوند که تحقق این مهم و ایجاد تناسب در عرضه و تقاضای نیروی کار کاملاً به نقش سیاست‌های مؤثر و تعیین‌کننده مهارتی در راستای تربیت نیروی کار ماهر مورد نیاز بازار کار مرتبط است. در این بین، بسیاری از کارشناسان رشد شاخصهای مهارتی، کاهش میزان بیکاری ماهران و در کنار آن ارتقای بهره‌وری نیروی کار و تولید را در گرو گسترش فرهنگ مهارتآموزی می‌دانند.
طبیعتاً با تحقق هدفگذاری مشخص شده در راستای تعریف و برقراری ارتباط اثربخش بین فضای آموزش عالی، مهارت و بخش تولید ناشی از فضای فرهنگی حاکم بر آموزش مهارت، کاهش سهم دانشآموختگان از بین بیکاران و کارجویان و در نتیجه حضور بیشتر این قشر در فضای کسب‌و‌کار را شاهد خواهیم بود.
نقش فرهنگسازی مهارتی
ارتقای فرهنگ کار از زوایای گوناگون وضعیت کار و تولید، نیروی کار و شاخصهای عمده بازار کار را تحت تأثیر قرار میدهد؛ به گونه‌ای که تأثیرگذاری فرهنگ کار بر رشد مهارتآموزی و توسعه کمّی‌و‌کیفی نیروی کار ماهر، جذب این افراد در بازار کار، تأمین نیروی انسانی مورد نیاز کارفرمایان و نهایتاً اشتغال بیشتر و نرخ بیکاری کمتر بین ماهران را موجب می‌شود.
«علی‌حسین شهریور» معاون پژوهش، برنامه‌ریزی و سنجش مهارت سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای پیش از این بر لزوم فرهنگسازی مهارتآموزی کارمحور در راستای اشتغالزایی و رفع بیکاری تأکید کرد و گفت: «اقتصاد کشور نیاز به تحول دانش‌بنیان با سطح مهارتی بالا دارد؛ زیرا تقاضای نیروی کار ماهر به صورت فزاینده در حال رشد است.» او همچنین به نیاز کشور به بالا بردن سطح مهارت و اطمینان از مطابقت آن با شرایط اجتماعی حال و آینده اشاره کرد و افزود: «مهارتآموزی مجدد و ارتقای مهارت باید مورد توجه قرار گیرد. تغییرات فناوری در جامعه باعث شده تا مهارت‌ها و مشاغل جدید با سرعت بالایی ظهور یابند.»
ارتقای فرهنگ مهارتآموزی
«فرامرز توفیقی» کارشناس حوز کار و تولید نیز در گفت‌وگو با آتیه‌نو با تأکید بر نقش بسیار مؤثر ارتقاء فرهنگ مهارتآموزی در کاهش نرخ بیکاری ناشی از تربیت نیروی کار گفت: «اکنون در حوزه بازار کار به صورت همزمان با کمبود فرصت شغلی و نیروی کار مواجه‌ایم و این تناقض ناشی از کم‌توجهی به مهارتآموزی و ارتقای فرهنگ این بخش به عنوان رکن اساسی تأمین نیروی بازار کار است.»
این فعال بازار کار افزود: «نتیجه سیاستگذاری آموزش مهارت در شرایط نامتناسب با ظرفیت‌‌ها و نیازهای بازار کار و عدم توجه لازم به توسعه مهارتآموزی، وجود جمعیت بزرگی از دانشآموختگان بدون مهارت و کارجو است که برهم خوردن تعادل بازار کار در بخش تأمین نیروی کار را موجب شده است. بخش عمده‌ای از مراکز آموزش عالی در سراسر جهان علاوه بر ایجاد زمینه تحصیلات دانشگاهی، شرایط آموزش مهارت را برای افراد مهیا می‌کنند که این مهم در کشور ما در طول دهه‌‌ها به میزان لازم مورد توجه قرار نگرفته؛ در نتیجه دانشآموختگان غیرماهر با وجود تحصیلات دانشگاهی به دلیل نداشتن مهارت مورد نیاز بازار کار با اضافه شدن به جمع کارجویان، مجبور به فعالیت در حوزه اشتغال غیرمولد می‌شوند.»
توفیقی با اشاره به ارجحیت مهارتآموزی نسبت به تحصیلات دانشگاهی در کشورهای پیشرفته و صنعتی، ضرورت توسعه آموزشهای فنی را در حوزه کار و تولید برشمرد و افزود: «کم‌توجهی به الزام گسترش فرهنگ مهارتآموزی ایجاد کارگاه‌های نیازمند نیروی کار ماهر در وضعیت موج بیکاری دانشآموختگان بدون مهارت را موجب می‌شود.»
به گفته این کارشناس حوزه کار، سیاستگذاری نامتناسب آموزشهای فنی، چند دهه کوتاهی آموزش مهارت در بخشهای آموزش و پرورش، دانشگاه و آموزش مهارتی و عدم بهره‌مندی نیروی کار از کار شایسته و دستمزد مناسب، زمینه ناکارآمدی مهارتی بین نیروی کار و توسعه کم فرهنگ مهارتی در حوزه کسب‌و‌کار را فراهم آورده است.
آثار نادیده گرفتن فرهنگ مهارتآموزی
در مجموع با توجه به تأثیرپذیری آموزشهای استاندارد مهارتی در چرخه تولید از تربیت نیروی کار تا بهره‌وری کار، نادیده گرفتن تأثیر رشد فرهنگ مهارتآموزی در ارتقای شاخصهای بازار کار و تولید علاوه بر کاهش خروجی داده‌های اشتغال و کسب‌و‌کار، زمینه آسیب به تمامی اجزای چرخه کار و تولید را فراهم میآورد. در این شرایط، انتظار بهره‌وری متناسب با ظرفیت نیروی انسانی، منابع و زیرساخت‌ها، تعادل عرضه و تقاضا در بازار کار، افزایش استانداردهای مهارتی مطابق شاخصهای روز، کاهش نرخ بیکاری ناشی از رشد مهارت‌های فنی و توسعه تولید دور از انتظار است.
ارتباط بی‌واسطه سطح مهارت فنی نیروی کار و احتمال اشتغال افراد در بازار کار با مؤلفه‌‌های مهارتی مورد نیاز، نشان‌دهنده تأثیرپذیری شاخص نرخ بیکاری از میزان گستردگی مهارت در بین کارجویان و افراد شاغل است. نگاهی به حجم بالای جویندگان کار با سطوح مختلف تحصیلات دانشگاهی و میزان اقبال دانشآموختگان رشته‌های مختلف به فراگیری دانش فنی و به‌روزرسانی آموزه‌های مهارتی، اهمیت و ایفای نقش مهارت را در بازار کار به اثبات می‌رساند.
سهم ۴۵ درصدی دانشآموختگان دانشگاهی از بین مهارت‌آموزان فنی و سهم ۳۸ درصدی این افراد از مجموع بیکاران کشور بیانگر ارتباط نامتوازن دانشگاه و بازار کار، اساس مهارتآموزی و ضرورت گسترش فرهنگ کار در این زمینه است. البته حضور پرشمار نیروی کار ماهر در بین سهم مشارکت 41.2 درصدی نیروی کار در قالب فعالیت 26 میلیون و 470 هزار نفر در فضای کسب‌و‌کار در سه ماهه ابتدایی سال جاری و 24 میلیون و 306 هزار نفر شاغل میزان تأثیرپذیری بازار کار از فضای مهارتی را نشان میدهد. این در حالی است که بر اساس نظر کارشناسان حوزه کار و تولید، به‌روزرسانی دانش مهارتی برای دانشآموختگان و شاغلان بخشهای مختلف، علاوه بر کاهش نرخ بیکاری اقشار متفاوت نیروی کار، زمینه رشد و ارتقاء بهره‌وری تولید را فراهم میآورد.
ظرفیت بزرگ 64 میلیون نفری افراد در سن کار و جامعه بزرگ شاغلان کشور در حالی بستر و ظرفیت آینده‌ساز اشتغال و تأمین نیروی کار محسوب می‌شوند که تحقق این مهم و ایجاد تناسب در عرضه و تقاضای نیروی کار کاملاً به نقش سیاست‌های مؤثر و تعیین‌کننده مهارتی در راستای تربیت نیروی کار ماهر مورد نیاز بازار کار مرتبط است. در این بین، بسیاری از کارشناسان رشد شاخصهای مهارتی، کاهش میزان بیکاری ماهران و در کنار آن ارتقای بهره‌وری نیروی کار و تولید را در گرو گسترش فرهنگ مهارتآموزی می‌دانند.
طبیعتاً با تحقق هدفگذاری مشخص شده در راستای تعریف و برقراری ارتباط اثربخش بین فضای آموزش عالی، مهارت و بخش تولید ناشی از فضای فرهنگی حاکم بر آموزش مهارت، کاهش سهم دانشآموختگان از بین بیکاران و کارجویان و در نتیجه حضور بیشتر این قشر در فضای کسب‌و‌کار را شاهد خواهیم بود.
نقش فرهنگسازی مهارتی
ارتقای فرهنگ کار از زوایای گوناگون وضعیت کار و تولید، نیروی کار و شاخصهای عمده بازار کار را تحت تأثیر قرار میدهد؛ به گونه‌ای که تأثیرگذاری فرهنگ کار بر رشد مهارتآموزی و توسعه کمّی‌و‌کیفی نیروی کار ماهر، جذب این افراد در بازار کار، تأمین نیروی انسانی مورد نیاز کارفرمایان و نهایتاً اشتغال بیشتر و نرخ بیکاری کمتر بین ماهران را موجب می‌شود.
«علی‌حسین شهریور» معاون پژوهش، برنامه‌ریزی و سنجش مهارت سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای پیش از این بر لزوم فرهنگسازی مهارتآموزی کارمحور در راستای اشتغالزایی و رفع بیکاری تأکید کرد و گفت: «اقتصاد کشور نیاز به تحول دانش‌بنیان با سطح مهارتی بالا دارد؛ زیرا تقاضای نیروی کار ماهر به صورت فزاینده در حال رشد است.» او همچنین به نیاز کشور به بالا بردن سطح مهارت و اطمینان از مطابقت آن با شرایط اجتماعی حال و آینده اشاره کرد و افزود: «مهارتآموزی مجدد و ارتقای مهارت باید مورد توجه قرار گیرد. تغییرات فناوری در جامعه باعث شده تا مهارت‌ها و مشاغل جدید با سرعت بالایی ظهور یابند.»
ارتقای فرهنگ مهارتآموزی
«فرامرز توفیقی» کارشناس حوز کار و تولید نیز در گفت‌وگو با آتیه‌نو با تأکید بر نقش بسیار مؤثر ارتقاء فرهنگ مهارتآموزی در کاهش نرخ بیکاری ناشی از تربیت نیروی کار گفت: «اکنون در حوزه بازار کار به صورت همزمان با کمبود فرصت شغلی و نیروی کار مواجه‌ایم و این تناقض ناشی از کم‌توجهی به مهارتآموزی و ارتقای فرهنگ این بخش به عنوان رکن اساسی تأمین نیروی بازار کار است.»
این فعال بازار کار افزود: «نتیجه سیاستگذاری آموزش مهارت در شرایط نامتناسب با ظرفیت‌‌ها و نیازهای بازار کار و عدم توجه لازم به توسعه مهارتآموزی، وجود جمعیت بزرگی از دانشآموختگان بدون مهارت و کارجو است که برهم خوردن تعادل بازار کار در بخش تأمین نیروی کار را موجب شده است. بخش عمده‌ای از مراکز آموزش عالی در سراسر جهان علاوه بر ایجاد زمینه تحصیلات دانشگاهی، شرایط آموزش مهارت را برای افراد مهیا می‌کنند که این مهم در کشور ما در طول دهه‌‌ها به میزان لازم مورد توجه قرار نگرفته؛ در نتیجه دانشآموختگان غیرماهر با وجود تحصیلات دانشگاهی به دلیل نداشتن مهارت مورد نیاز بازار کار با اضافه شدن به جمع کارجویان، مجبور به فعالیت در حوزه اشتغال غیرمولد می‌شوند.»
توفیقی با اشاره به ارجحیت مهارتآموزی نسبت به تحصیلات دانشگاهی در کشورهای پیشرفته و صنعتی، ضرورت توسعه آموزشهای فنی را در حوزه کار و تولید برشمرد و افزود: «کم‌توجهی به الزام گسترش فرهنگ مهارتآموزی ایجاد کارگاه‌های نیازمند نیروی کار ماهر در وضعیت موج بیکاری دانشآموختگان بدون مهارت را موجب می‌شود.»
به گفته این کارشناس حوزه کار، سیاستگذاری نامتناسب آموزشهای فنی، چند دهه کوتاهی آموزش مهارت در بخشهای آموزش و پرورش، دانشگاه و آموزش مهارتی و عدم بهره‌مندی نیروی کار از کار شایسته و دستمزد مناسب، زمینه ناکارآمدی مهارتی بین نیروی کار و توسعه کم فرهنگ مهارتی در حوزه کسب‌و‌کار را فراهم آورده است.
آثار نادیده گرفتن فرهنگ مهارتآموزی
در مجموع با توجه به تأثیرپذیری آموزشهای استاندارد مهارتی در چرخه تولید از تربیت نیروی کار تا بهره‌وری کار، نادیده گرفتن تأثیر رشد فرهنگ مهارتآموزی در ارتقای شاخصهای بازار کار و تولید علاوه بر کاهش خروجی داده‌های اشتغال و کسب‌و‌کار، زمینه آسیب به تمامی اجزای چرخه کار و تولید را فراهم میآورد. در این شرایط، انتظار بهره‌وری متناسب با ظرفیت نیروی انسانی، منابع و زیرساخت‌ها، تعادل عرضه و تقاضا در بازار کار، افزایش استانداردهای مهارتی مطابق شاخصهای روز، کاهش نرخ بیکاری ناشی از رشد مهارت‌های فنی و توسعه تولید دور از انتظار است.
ارسال دیدگاه
