بررسی یکی از بهترین و مهمترین خدمات سازمان تأمین‌اجتماعی
بيمه «حرف و مشاغل آزاد» به زبان ساده
سازمان تأمین‌اجتماعی با وجود اینکه ۴۵ میلیون نفر از جمعیت ایران را تحت پوشش دارد اما در قالب بیمه اجباری و اختیاری دنبال جذب بیمه‌شدگان است تا ضمن ارائه خدمات بیمه‌ای، درمانی و بازنشستگی برای حفظ منابع خود هم در این زمینه اقدامی مثبت انجام دهد. این سازمان که هدفگذاری مهمی برای گسترش خدمات بیمه‌ای خود دارد، در قالب بیمه اختیاری- به‌ویژه در بخش صاحبان حرف و مشاغل آزاد- برنامه‌های گسترده‌ای برای بیمه‌شدگان دارد تا از این روش هم در افزایش تعداد افراد بیمه‌شده گامی بردارد و هم در تأمین منابع سازمان اثرگذاری بیشتری را داشته باشد. به همین منظور در این شماره از هفته‌نامه آتیه‌نو به بیمه حرف و مشاغل آزاد، مزایای این بیمه و نقش آن در تعادل منابع و مصارف سازمان تأمین‌اجتماعی می‌پردازیم.
مهناز بیرانوند روزنامه‌نگار
بر اساس قوانین رفاه و تأمین‌اجتماعی برای پوشش بیمه‌ای کسانی که فاقد رابطه استخدامی مزدبگیری با کارفرما هستند و به حرفه و شغل آزاد اشتغال به کار دارند، برنامه‌ریزی به گونه‌ای انجام شده تا این افراد بتوانند از طریق انعقاد قرارداد مستقیم با سازمان تأمین‌اجتماعی از مزایای بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد بهره‌مند شوند.
با توجه به اینکه هدف سازمان تأمین‌اجتماعی، در نظر گرفتن منافع افراد جامعه بوده و این نوع بیمه‌ها نیز برای همه افراد جامعه مفید است به همین منظور تلاش برای بیمه شدن افراد در قالب هر نوع از بیمه‌های تعریف شده در سازمان می‌تواند در تعادل منابع و مصارف سازمان مؤثر باشد. این موضوع همچنین در پایداری و ماندگاری تأمین‌اجتماعی نیز نقشی اساسی دارد.
در سازمان تأمین‌اجتماعی دو نوع پوشش بیمه که شامل بیمه اجباری و اختیاری است؛ وجود دارد. بیمه اجباری شامل افراد کارفرما و کارگر و بیمه اختیاری که نام قبلی آن خویش‌فرما است، مشمول افرادی است که بیمه اجباری نیستند و کارفرمایی ندارند، برای خود کار می‌کنند و خود را بیمه کرده‌اند. بیمه اختیاری برای کسانی است که بیمه خاصی را استفاده نمی‌کنند و تحت پوشش بیمه دیگری نیستند. برای این منظور متقاضی با مراجعه به سازمان تأمین‌اجتماعی، قراردادی با سازمان جهت بیمه اختیاری انعقاد و مبلغ بیمه را خود شخص تعیین می‌کند.
شرایط سنی افراد متقاضی بیمه حرف
و مشاغل آزاد
بیمه مشاغل آزاد یکی از بهترین عناوین بیمه محسوب می‌شود. در مشاغل آزاد به دلایلی فرد نمی‌تواند از نوع اجباری استفاده کند؛ به همین دلیل باید از خویش‌فرما استفاده کند. در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد بیشتر مزایای نوع بیمه اجباری اعم از بازنشستگی، ازکارافتادگی و درمان را شامل می‌شود.
هزینه پرداختی جهت بیمه اختیاری، ۲۷ درصد از مبلغ قرارداد منعقد شده بین سازمان تأمین‌اجتماعی و متقاضی است. هزینه پرداختی برای مشاغل آزاد بر اساس میزان حقوق دریافتی در بازنشستگی که ابتدا خود شخص تعیین کرده، پرداخت می‌شود. حداکثر سن برای برخورداری از پوشش بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، ۵۰ سال تمام برای مردان و زنان است و در غیر این صورت فرد متقاضی باید معادل مازاد سنی مذکور، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. حداقل سن جهت پذیرش درخواست و عقد قرارداد برای متقاضیان ۱۸ سال تمام تعیین شده و در غیر این صورت ارائه گواهی رشد الزامی است. تمامی متقاضیانی که حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند بدون رعایت شرط سنی تقاضای آنان پذیرفته خواهد شد.
بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد و افراد تحت تکفل آنان می‌توانند با پرداخت حق سرانه درمان به تعداد افراد تحت تکفل از تمامی امکانات مراکز درمانی ملکی سازمان تأمین‌اجتماعی در سراسر کشور و نیز امکانات مراکز تشخیصی، درمانی و دارویی طرف قرارداد این سازمان استفاده کنند. میزان سهم بیمه‌شده از هزینه درمان که فرانشیز نامیده می‌شود، برای خدمات سرپایی ۳۰ درصد و برای خدمات درمانی بستری ۱۰ درصد است.
روش پرداخت حق بیمه بیمه‌شدگان حرف و مشاغل آزاد
تعیین دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد با توجه به سن، جنسیت و میزان سابقه‌ای که متقاضی نزد سازمان تأمین‌اجتماعی دارد متفاوت خواهد بود. افرادی که بین ۵ تا ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، انتخاب دستمزد آنان با توجه به دامنه سنی تعیین می‌شود و افرادی که در تاریخ ارائه درخواست ۱۵ سال و بیشتر دارای سابقه بیمه باشند می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل تا حداکثر میانگین دستمزد ۳۶۰ روز آخر انتخاب کنند.
نرخ حق بیمه و حمایت‌های بیمه‌ای
متقاضی بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌تواند یکی از این سه نرخ پرداخت حق بیمه را در صورت احراز شرایط مقرر انتخاب کند، نرخ پرداخت حق بیمه ۱۴ درصد که ۱۲ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی است.
نرخ پرداخت حق بیمه ۱۶ درصد که ۱۴ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی می‌شود. نرخ پرداخت حق بیمه ۲۰ درصد که ۱۸ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی است.
تعداد بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد
بر اساس اعلام مرکز فناری اطلاعات، آمار و محاسبات سازمان تأمین‌اجتماعی تا پایان مهر‌ماه سال ۱۴۰۰ حدود ۱۴ میلیون و ۶۵۸ هزار و ۹۹۴ نفر بیمه شده اصلی تحت پوشش سازمان تأمین‌اجتماعی هستند و از مجموع بیمه‌شدگان در مهر‌ماه سال جاری ۱۰ میلیون و ۲۸۸ هزار و ۸۳۱ نفر بیمه شده اجباری و یک میلیون و ۳۵۴ هزار و ۶۴۳ نفر بیمه شده حرف و مشاغل آزاد هستند. همچنین ۸۶۹ هزار و ۹۸۹ نفر راننده و ۷۸۹ هزار و ۹۸۱ نفر کارگر ساختمانی بیمه شده سازمان تأمین‌اجتماعی هستند.
همچنین ۲۵۸ هزار و ۶۶۴ نفر بافنده، ۱۵۶ هزار و ۸۹۳ نفر کارفرمای صنفی، ۴۱ هزار و۳۳۱ نفر باربر، ۲۷ هزار و ۳۳۱ نفر خادم مسجد و ۲ هزار و ۹۵۶ نفر زنبوردار جزو بیمه‌شدگان اصلی سازمان تأمین‌اجتماعی محسوب می‌شوند و از خدمات این سازمان استفاده می‌کنند.
بر اساس این گزارش، یک میلیون و ۲۹۱ هزار و ۳۴۲ کارگاه در سراسر کشور تحت پوشش سازمان تأمین‌اجتماعی هستند. صاحبان حرف و مشاغل آزاد به افرادی اطلاق می‌شود که برای انجام حرفه و شغل مورد نظر با داشتن کارگر (کارفرما) یا خود به‌تنهایی (خویش‌فرما) باستناد مجوز اشتغال صادره از سوی مراجع ذی‌صلاح (یا به تشخیص سازمان تأمین‌اجتماعی) به کار اشتغال داشته و مشمول مقررات حمایتی خاصی نباشند.
تشریح جزییات بیمه حرف و مشاغل آزاد
مهدی شکوری، مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی گفت: «بیمه اجتماعی از نوعی که سازمان تأمین‌اجتماعی مجری آن است، به نحوی طراحی شده که فقط افراد شاغل را می‌تواند تحت پوشش قرار دهد. با وجود این، در قانون تأمین‌اجتماعی برای پوشش بیمه‌ای کسانی که فاقد رابطه استخدامی مزدبگیری با کارفرما هستند و به حرفه و شغل آزاد اشتغال به کار دارند، تدابیری اندیشیده شده است.» وی افزود: «از این رو سازمان تأمین‌اجتماعی اقدام به راه‌اندازی سرویس انعقاد قرارداد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد کرده و متقاضیان می‌توانند با مراجعه به آدرس (Es.tamin.ir) نسبت به ثبت‌نام و عقد قرارداد اقدام کنند.» مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی در خصوص شرایط بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد اظهار داشت: «حداکثر سن برای برخورداری از پوشش بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، ۵۰ سال تمام برای مردان و زنان است، در غیر این صورت فرد متقاضی باید معادل مازاد سنی مذکور، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.»
وی افزود: «حداقل سن جهت پذیرش درخواست و عقد قرارداد برای متقاضیان ۱۸ سال تمام تعیین شده، در غیر این صورت ارائه گواهی رشد الزامی است. تمامی متقاضیانی که حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند بدون رعایت شرط سنی تقاضای آنان پذیرفته خواهد شد.»
مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی ادامه داد: «بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد و افراد تحت تکفل آنان می‌توانند با پرداخت حق سرانه درمان به تعداد افراد تحت تکفل از تمامی امکانات مراکز درمانی ملکی سازمان تأمین‌اجتماعی در سراسر کشور و نیز امکانات مراکز تشخیصی، درمانی و دارویی طرف قرارداد این سازمان استفاده کنند.» به گفته وی، میزان سهم بیمه شده از هزینه درمان که فرانشیز نامیده می‌شود، برای خدمات سرپایی ۳۰ درصد و برای خدمات درمانی بستری ۱۰ درصد است.
شکوری درباره نحوه محاسبه درآمد مبنای پرداخت حق بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد گفت: «تعیین دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد با توجه به سن، جنسیت و میزان سابقه‌ای که متقاضی نزد سازمان تأمین‌اجتماعی دارد متفاوت خواهد بود.»
شکوری ادامه داد: «به عنوان مثال، متقاضی مردی که بین صفر تا پنج سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد، می‌تواند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل دستمزد مصوب شورایعالی کار و حداکثر دستمزد مصوب زمان قرارداد انتخاب کند.»
وی تصریح کرد: «افرادی که بین ۵ تا ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، انتخاب دستمزد آنان با توجه به دامنه سنی تعیین می‌شود. به عنوان مثال متقاضی مردی که در تاریخ ارائه درخواست بین ۴۹ تا ۵۰ سال سن داشته باشد، می‌تواند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را از حداقل تا حداکثر سه برابر حداقل دستمزد مصوب شورایعالی کار انتخاب کند و متقاضی مردی که بین ۱۰ تا ۱۵ سال سابقه داشته باشد می‌تواند با هر سنی دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل تا حداکثر سه برابر حداقل دستمزد انتخاب کند.»
به گفته مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی، افرادی که در تاریخ ارائه درخواست ۱۵ سال و بیشتر دارای سابقه بیمه باشند می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل تا حداکثر میانگین دستمزد ۳۶۰ روز آخر انتخاب کنند.
وی در خصوص نرخ پرداخت حق بیمه و حمایت‌های بیمه‌ای در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد گفت: «متقاضی بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌تواند یکی از این سه نرخ پرداخت حق بیمه را در صورت احراز شرایط مقرر انتخاب کند: نرخ پرداخت حق بیمه ۱۴ درصد که ۱۲ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی است؛ نرخ پرداخت حق بیمه ۱۶ درصد که ۱۴ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی است و یا نرخ پرداخت حق بیمه ۲۰ درصد که ۱۸ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی است.» شکوری با بیان اینکه انعقاد قرارداد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد و پرداخت حق بیمه غیرحضوری شده است، گفت: «بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌بایست با ورود به سامانه سازمان به آدرس
(Es.tamin.ir)، منوی بیمه‌شدگان- بیمه‌شدگان خاص- انعقاد قراداد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، نسبت به عقد قرارداد و پرداخت حق بیمه برای اولین‌بار حداکثر تا ۳۰ روز از تاریخ ثبت قرارداد و در ادامه نیز جهت هر ماه حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعد اقدام کنند، در غیر این صورت قرارداد منعقده از تاریخ عدم پرداخت حق بیمه لغو و ادامه بیمه آنان موکول به انعقاد قرارداد جدید و موافقت سازمان تأمین‌اجتماعی خواهد بود. وی در خصوص نحوه انجام معاینات متقاضیان گفت: «متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌بایست حداکثر دو ماه بعد از از انعقاد قرارداد توسط پزشک معتمد سازمان مورد معاینه پزشکی قرار گیرند.»
به گفته مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی، آن گروه از متقاضیانی که طبق گواهی پزشک معتمد در زمان انعقاد قرارداد، ازکارافتاده کلی شناخته شوند، نمی‌توانند نسبت به انعقاد قرارداد با نرخ پرداخت حق بیمه ۱۸ درصد اقدام کنند. شکوری افزود: «تمامی متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد در صورت احراز همزمان این دو شرط از انجام معاینات پزشکی معاف خواهند بود: «ظرف ۱۰ سال قبل از تاریخ انعقاد قرارداد یک سال سابقه پرداخت حق بیمه با نرخ کامل را داشته باشند و ظرف یک سال قبل از تاریخ انعقاد قرارداد دارای ۹۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه با نرخ کامل باشند.»
بیمه حرف و مشاغل، پوشش بیمه‌ای فراگیر
علی جهانی کارشناس بیمه‌های اجتماعی در گفت‌و‌گو با آتیه نو اظهار داشت: «سازمان تأمین‌اجتماعی یکی از اولویت‌های خود را پوشش فراگیر و ایجاد توسعه بیمه‌ای در همه حوزه‌ها و عرصه‌ها قرار داده؛ به‌ویژه برای شاغلانی که در رابطه کارفرمایی قرار نگرفته و کارفرمای مشخصی نداشته و در کارگاه‌ها فعالیتی ندارند.» وی همچنین گفت: «به همین منظور برای این افراد قانون، بستری ایجاد کرده تا بتوانند از بیمه حرف و مشاغل آزاد برخوردار شوند. در واقع این افراد ممکن است به صورت خویش‌فرما باشند و به تنهایی فعالیتی داشته و فاقد کارگر باشند.»...
با توجه به اینکه هدف سازمان تأمین‌اجتماعی، در نظر گرفتن منافع افراد جامعه بوده و این نوع بیمه‌ها نیز برای همه افراد جامعه مفید است به همین منظور تلاش برای بیمه شدن افراد در قالب هر نوع از بیمه‌های تعریف شده در سازمان می‌تواند در تعادل منابع و مصارف سازمان مؤثر باشد. این موضوع همچنین در پایداری و ماندگاری تأمین‌اجتماعی نیز نقشی اساسی دارد.
در سازمان تأمین‌اجتماعی دو نوع پوشش بیمه که شامل بیمه اجباری و اختیاری است؛ وجود دارد. بیمه اجباری شامل افراد کارفرما و کارگر و بیمه اختیاری که نام قبلی آن خویش‌فرما است، مشمول افرادی است که بیمه اجباری نیستند و کارفرمایی ندارند، برای خود کار می‌کنند و خود را بیمه کرده‌اند. بیمه اختیاری برای کسانی است که بیمه خاصی را استفاده نمی‌کنند و تحت پوشش بیمه دیگری نیستند. برای این منظور متقاضی با مراجعه به سازمان تأمین‌اجتماعی، قراردادی با سازمان جهت بیمه اختیاری انعقاد و مبلغ بیمه را خود شخص تعیین می‌کند.
شرایط سنی افراد متقاضی بیمه حرف
و مشاغل آزاد
بیمه مشاغل آزاد یکی از بهترین عناوین بیمه محسوب می‌شود. در مشاغل آزاد به دلایلی فرد نمی‌تواند از نوع اجباری استفاده کند؛ به همین دلیل باید از خویش‌فرما استفاده کند. در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد بیشتر مزایای نوع بیمه اجباری اعم از بازنشستگی، ازکارافتادگی و درمان را شامل می‌شود.
هزینه پرداختی جهت بیمه اختیاری، ۲۷ درصد از مبلغ قرارداد منعقد شده بین سازمان تأمین‌اجتماعی و متقاضی است. هزینه پرداختی برای مشاغل آزاد بر اساس میزان حقوق دریافتی در بازنشستگی که ابتدا خود شخص تعیین کرده، پرداخت می‌شود. حداکثر سن برای برخورداری از پوشش بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، ۵۰ سال تمام برای مردان و زنان است و در غیر این صورت فرد متقاضی باید معادل مازاد سنی مذکور، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. حداقل سن جهت پذیرش درخواست و عقد قرارداد برای متقاضیان ۱۸ سال تمام تعیین شده و در غیر این صورت ارائه گواهی رشد الزامی است. تمامی متقاضیانی که حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند بدون رعایت شرط سنی تقاضای آنان پذیرفته خواهد شد.
بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد و افراد تحت تکفل آنان می‌توانند با پرداخت حق سرانه درمان به تعداد افراد تحت تکفل از تمامی امکانات مراکز درمانی ملکی سازمان تأمین‌اجتماعی در سراسر کشور و نیز امکانات مراکز تشخیصی، درمانی و دارویی طرف قرارداد این سازمان استفاده کنند. میزان سهم بیمه‌شده از هزینه درمان که فرانشیز نامیده می‌شود، برای خدمات سرپایی ۳۰ درصد و برای خدمات درمانی بستری ۱۰ درصد است.
روش پرداخت حق بیمه بیمه‌شدگان حرف و مشاغل آزاد
تعیین دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد با توجه به سن، جنسیت و میزان سابقه‌ای که متقاضی نزد سازمان تأمین‌اجتماعی دارد متفاوت خواهد بود. افرادی که بین ۵ تا ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، انتخاب دستمزد آنان با توجه به دامنه سنی تعیین می‌شود و افرادی که در تاریخ ارائه درخواست ۱۵ سال و بیشتر دارای سابقه بیمه باشند می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل تا حداکثر میانگین دستمزد ۳۶۰ روز آخر انتخاب کنند.
نرخ حق بیمه و حمایت‌های بیمه‌ای
متقاضی بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌تواند یکی از این سه نرخ پرداخت حق بیمه را در صورت احراز شرایط مقرر انتخاب کند، نرخ پرداخت حق بیمه ۱۴ درصد که ۱۲ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی است.
نرخ پرداخت حق بیمه ۱۶ درصد که ۱۴ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی می‌شود. نرخ پرداخت حق بیمه ۲۰ درصد که ۱۸ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی است.
تعداد بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد
بر اساس اعلام مرکز فناری اطلاعات، آمار و محاسبات سازمان تأمین‌اجتماعی تا پایان مهر‌ماه سال ۱۴۰۰ حدود ۱۴ میلیون و ۶۵۸ هزار و ۹۹۴ نفر بیمه شده اصلی تحت پوشش سازمان تأمین‌اجتماعی هستند و از مجموع بیمه‌شدگان در مهر‌ماه سال جاری ۱۰ میلیون و ۲۸۸ هزار و ۸۳۱ نفر بیمه شده اجباری و یک میلیون و ۳۵۴ هزار و ۶۴۳ نفر بیمه شده حرف و مشاغل آزاد هستند. همچنین ۸۶۹ هزار و ۹۸۹ نفر راننده و ۷۸۹ هزار و ۹۸۱ نفر کارگر ساختمانی بیمه شده سازمان تأمین‌اجتماعی هستند.
همچنین ۲۵۸ هزار و ۶۶۴ نفر بافنده، ۱۵۶ هزار و ۸۹۳ نفر کارفرمای صنفی، ۴۱ هزار و۳۳۱ نفر باربر، ۲۷ هزار و ۳۳۱ نفر خادم مسجد و ۲ هزار و ۹۵۶ نفر زنبوردار جزو بیمه‌شدگان اصلی سازمان تأمین‌اجتماعی محسوب می‌شوند و از خدمات این سازمان استفاده می‌کنند.
بر اساس این گزارش، یک میلیون و ۲۹۱ هزار و ۳۴۲ کارگاه در سراسر کشور تحت پوشش سازمان تأمین‌اجتماعی هستند. صاحبان حرف و مشاغل آزاد به افرادی اطلاق می‌شود که برای انجام حرفه و شغل مورد نظر با داشتن کارگر (کارفرما) یا خود به‌تنهایی (خویش‌فرما) باستناد مجوز اشتغال صادره از سوی مراجع ذی‌صلاح (یا به تشخیص سازمان تأمین‌اجتماعی) به کار اشتغال داشته و مشمول مقررات حمایتی خاصی نباشند.
تشریح جزییات بیمه حرف و مشاغل آزاد
مهدی شکوری، مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی گفت: «بیمه اجتماعی از نوعی که سازمان تأمین‌اجتماعی مجری آن است، به نحوی طراحی شده که فقط افراد شاغل را می‌تواند تحت پوشش قرار دهد. با وجود این، در قانون تأمین‌اجتماعی برای پوشش بیمه‌ای کسانی که فاقد رابطه استخدامی مزدبگیری با کارفرما هستند و به حرفه و شغل آزاد اشتغال به کار دارند، تدابیری اندیشیده شده است.» وی افزود: «از این رو سازمان تأمین‌اجتماعی اقدام به راه‌اندازی سرویس انعقاد قرارداد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد کرده و متقاضیان می‌توانند با مراجعه به آدرس (Es.tamin.ir) نسبت به ثبت‌نام و عقد قرارداد اقدام کنند.» مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی در خصوص شرایط بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد اظهار داشت: «حداکثر سن برای برخورداری از پوشش بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، ۵۰ سال تمام برای مردان و زنان است، در غیر این صورت فرد متقاضی باید معادل مازاد سنی مذکور، سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.»
وی افزود: «حداقل سن جهت پذیرش درخواست و عقد قرارداد برای متقاضیان ۱۸ سال تمام تعیین شده، در غیر این صورت ارائه گواهی رشد الزامی است. تمامی متقاضیانی که حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند بدون رعایت شرط سنی تقاضای آنان پذیرفته خواهد شد.»
مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی ادامه داد: «بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد و افراد تحت تکفل آنان می‌توانند با پرداخت حق سرانه درمان به تعداد افراد تحت تکفل از تمامی امکانات مراکز درمانی ملکی سازمان تأمین‌اجتماعی در سراسر کشور و نیز امکانات مراکز تشخیصی، درمانی و دارویی طرف قرارداد این سازمان استفاده کنند.» به گفته وی، میزان سهم بیمه شده از هزینه درمان که فرانشیز نامیده می‌شود، برای خدمات سرپایی ۳۰ درصد و برای خدمات درمانی بستری ۱۰ درصد است.
شکوری درباره نحوه محاسبه درآمد مبنای پرداخت حق بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد گفت: «تعیین دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد با توجه به سن، جنسیت و میزان سابقه‌ای که متقاضی نزد سازمان تأمین‌اجتماعی دارد متفاوت خواهد بود.»
شکوری ادامه داد: «به عنوان مثال، متقاضی مردی که بین صفر تا پنج سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد، می‌تواند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل دستمزد مصوب شورایعالی کار و حداکثر دستمزد مصوب زمان قرارداد انتخاب کند.»
وی تصریح کرد: «افرادی که بین ۵ تا ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، انتخاب دستمزد آنان با توجه به دامنه سنی تعیین می‌شود. به عنوان مثال متقاضی مردی که در تاریخ ارائه درخواست بین ۴۹ تا ۵۰ سال سن داشته باشد، می‌تواند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را از حداقل تا حداکثر سه برابر حداقل دستمزد مصوب شورایعالی کار انتخاب کند و متقاضی مردی که بین ۱۰ تا ۱۵ سال سابقه داشته باشد می‌تواند با هر سنی دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل تا حداکثر سه برابر حداقل دستمزد انتخاب کند.»
به گفته مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی، افرادی که در تاریخ ارائه درخواست ۱۵ سال و بیشتر دارای سابقه بیمه باشند می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل تا حداکثر میانگین دستمزد ۳۶۰ روز آخر انتخاب کنند.
وی در خصوص نرخ پرداخت حق بیمه و حمایت‌های بیمه‌ای در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد گفت: «متقاضی بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌تواند یکی از این سه نرخ پرداخت حق بیمه را در صورت احراز شرایط مقرر انتخاب کند: نرخ پرداخت حق بیمه ۱۴ درصد که ۱۲ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی است؛ نرخ پرداخت حق بیمه ۱۶ درصد که ۱۴ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی است و یا نرخ پرداخت حق بیمه ۲۰ درصد که ۱۸ درصد سهم بیمه شده و دو درصد کمک دولت است و شامل بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی است.» شکوری با بیان اینکه انعقاد قرارداد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد و پرداخت حق بیمه غیرحضوری شده است، گفت: «بیمه‌شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌بایست با ورود به سامانه سازمان به آدرس
(Es.tamin.ir)، منوی بیمه‌شدگان- بیمه‌شدگان خاص- انعقاد قراداد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، نسبت به عقد قرارداد و پرداخت حق بیمه برای اولین‌بار حداکثر تا ۳۰ روز از تاریخ ثبت قرارداد و در ادامه نیز جهت هر ماه حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعد اقدام کنند، در غیر این صورت قرارداد منعقده از تاریخ عدم پرداخت حق بیمه لغو و ادامه بیمه آنان موکول به انعقاد قرارداد جدید و موافقت سازمان تأمین‌اجتماعی خواهد بود. وی در خصوص نحوه انجام معاینات متقاضیان گفت: «متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد می‌بایست حداکثر دو ماه بعد از از انعقاد قرارداد توسط پزشک معتمد سازمان مورد معاینه پزشکی قرار گیرند.»
به گفته مدیر کل امور بیمه‌شدگان سازمان تأمین‌اجتماعی، آن گروه از متقاضیانی که طبق گواهی پزشک معتمد در زمان انعقاد قرارداد، ازکارافتاده کلی شناخته شوند، نمی‌توانند نسبت به انعقاد قرارداد با نرخ پرداخت حق بیمه ۱۸ درصد اقدام کنند. شکوری افزود: «تمامی متقاضیان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد در صورت احراز همزمان این دو شرط از انجام معاینات پزشکی معاف خواهند بود: «ظرف ۱۰ سال قبل از تاریخ انعقاد قرارداد یک سال سابقه پرداخت حق بیمه با نرخ کامل را داشته باشند و ظرف یک سال قبل از تاریخ انعقاد قرارداد دارای ۹۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه با نرخ کامل باشند.»
بیمه حرف و مشاغل، پوشش بیمه‌ای فراگیر
علی جهانی کارشناس بیمه‌های اجتماعی در گفت‌و‌گو با آتیه نو اظهار داشت: «سازمان تأمین‌اجتماعی یکی از اولویت‌های خود را پوشش فراگیر و ایجاد توسعه بیمه‌ای در همه حوزه‌ها و عرصه‌ها قرار داده؛ به‌ویژه برای شاغلانی که در رابطه کارفرمایی قرار نگرفته و کارفرمای مشخصی نداشته و در کارگاه‌ها فعالیتی ندارند.» وی همچنین گفت: «به همین منظور برای این افراد قانون، بستری ایجاد کرده تا بتوانند از بیمه حرف و مشاغل آزاد برخوردار شوند. در واقع این افراد ممکن است به صورت خویش‌فرما باشند و به تنهایی فعالیتی داشته و فاقد کارگر باشند.»...
ارسال دیدگاه
