مشاغل خانگی همواره بخشی جدایی‌ناپذیر از اقتصاد خانواده‌ها بوده‌اند و از منظر ایجاد اشتغال، نوآوری در تولید و ارائه کالا و خدمات، بستری مناسب به شمار می‌روند. این مشاغل که ریشه در فرهنگ و سنت دیرینه ایرانی دارند، امروز در پاسخ به بحران بیکاری و تورم، بار دیگر مورد توجه قرار گرفته‌اند و جایگاه تازه‌ای یافته‏اند.
کسب‌وکارهای خانگی در ایران سابقه‌ای طولانی دارند؛ از بافت قالی و گلیم در فضای محدود یک اتاق گرفته تا تهیه ترشی، پخت نان و شیرینی محلی، خانواده‌ها با تکیه بر مهارت‌های بومی و درون‌زا توانسته‌اند معیشت خود را تأمین کنند و پایه‌گذار صنایع کوچک باشند. زنان در این فرایند، نقش محوری و کلیدی ایفا کرده‌اند و کودکان نیز همگام با والدین، کار را نه فقط وسیله‌ای برای درآمد بلکه بخشی از هویت و افتخار خانوادگی می‌دانستند. مشاغل خانگی در آن دوره بیشتر از سر ناچاری یا برای تکمیل درآمد خانوار شکل می‌گرفتند و مفاهیمی مانند کارآفرینی هنوز در فرهنگ عمومی رایج نبود.
با گسترش شهرنشینی و رشد نظام کارخانه‌ای، این نوع فعالیت‌ها به حاشیه رانده شدند. سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی نیز اغلب نسبت به ظرفیت‌های مشاغل خانگی بی‌توجه بود و در نتیجه، بخش قابل‌توجهی از نیروی کار، به‌ویژه زنان خانه‌دار، از روند تولید کنار گذاشته شدند، بدون آن‌که فرصتی جدی برای بازیابی شغلی داشته باشند. با این حال، در سال‌های اخیر، افزایش بیکاری، رشد هزینه‌های زندگی مانند اجاره و حمل‌ونقل و همزمان، بالا رفتن تقاضا برای محصولات طبیعی، بومی و سفارشی، باعث شده تا توجه به مشاغل خانگی دوباره احیا شود.
پیشرفت فناوری‌های ارتباطی، گسترش شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های فروش آنلاین و آموزش از راه دور، شرایطی فراهم کرده‌اند که افراد بتوانند از خانه، کالا و خدمات خود را عرضه کنند. امروزه، تولید محتوا، طراحی گرافیک، آموزش مجازی، برنامه‌نویسی و مشاوره‌های تخصصی از جمله مشاغلی هستند که می‌توان آن‌ها را از خانه دنبال کرد. این روند سبب شده تا افراد، بدون نیاز به سرمایه اولیه بالا، کسب‌وکار خانگی خود را راه‌اندازی کرده و مشتریانی در سطح ملی و بین‌المللی داشته باشند. چنین تحولاتی باعث شده تا مشاغل خانگی از چارچوب‌های سنتی فراتر رفته و به بستری مناسب برای اشتغالزایی، کارآفرینی و توسعه اقتصادی بدل شوند.
با وجود ظرفیت‌های گسترده مشاغل خانگی، فعالان این حوزه همچنان با چالش‌هایی چون نبود بیمه، فقدان امنیت شغلی، دشواری در تهیه مواد اولیه و کمبود حمایت‌های آموزشی و حقوقی مواجه‌اند. در این میان، دولت با طرح‌هایی نظیر «ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی» می‌کوشد زمینه‌ای برای پایداری و رسمیت‌بخشی به این فعالیت‌ها فراهم کند. توسعه کسب‌وکارهای خانگی نه‌تنها به کاهش بار اقتصادی خانواده‌ها و ارتقای کیفیت زندگی کمک می‌کند، بلکه در سطح کلان می‌تواند به تقویت اقتصاد مقاومتی  هم بینجامد. در شرایط فشار اقتصادی و تحریم، تکیه بر توان داخلی و تقویت نقش تولیدی خانواده‌ها، گامی بلند در مسیر اشتغال‌زایی و افزایش اعتمادبه‌نفس ملی است.