پایش هوشمند اشتغال؛ نقشه راه دولت برای مقابله با بحران بیکاری

پایش هوشمند اشتغال؛ نقشه راه دولت برای مقابله با بحران بیکاری

در واپسین روزهای سال گذشته، سومین دوره طرح پایش اشتغال در سراسر کشور، با هدف نظارت میدانی بر مشاغل ایجادی و ارتقای کیفیت سیاست‌های اشتغال‌زایی آغاز شد. به گفته معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در این مرحله بیش از ۱۰۰ هزار نظارت میدانی و با مشارکت ۱۱۷ واحد نظارتی از جمله مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی صورت می‌گیرد. این طرح در چارچوب «برنامه نظام جامع پایش اشتغال کشور» و با بهره‌گیری از سامانه ملی رصد اشتغال انجام می‌شود؛ سامانه‌ای که با هدف شفاف‌سازی وضعیت بازار کار، رصد برخط عملکرد دستگاه‌ها و اعتبارسنجی اطلاعات ثبت‌شده، بستر برنامه‌ریزی دقیق در حوزه اشتغال را برای سیاست‌گذاران، تصمیم‌گیران و نهادهای اجرایی فراهم کرده است.» طی سال‌های اخیر، رصد ورودی و خروجی سامانه‌های اشتغال با هدف نظارت و تحلیل دقیق عملکرد حوزه اشتغال در قالب «برنامه نظام جامع پایش اشتغال کشور» دنبال شده است. در مرحله جدید این طرح، ۱۱۷ واحد نظارتی شامل مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی در سطح کشور فعالیت می‌کنند. همچنین، تدوین دستورالعمل «سوت‌زنی» برای شناسایی تخلفات احتمالی در استفاده از منابع اشتغال‌زایی در دستور کار قرار دارد.

سامانه رصد، ابزار شفافیت بازار کار
سامانه ملی رصد اشتغال به نشانی اینترنتی  rasad.mcls.gov.ir بستری آنلاین برای ثبت و پیگیری اطلاعات مربوط به وضعیت اشتغال و آمارهای شغلی در کشور است. این سامانه با هدف ارتقای شفافیت، بهبود سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در حوزه اشتغال توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی راه‌اندازی شده و به‌صورت برخط (آنلاین) اطلاعات مشاغل ایجادشده را از دستگاه‌ها و نهادهای مختلف گردآوری می‌کند. از جمله مهم‌ترین قابلیت‌های سامانه رصد، تحلیل داده‌های دریافتی و ارائه گزارش‌های دقیق است که امکان پایش دقیق روند اشتغال، افزایش نظارت و پشتیبانی از سیاست‌های مؤثر در بازار کار را فراهم می‌آورد. اطلاعات و تحلیل‌های این سامانه در اختیار سیاست‌گذاران، مدیران اجرایی و پژوهشگران حوزه اشتغال و تولید قرار می‌گیرد.

روند سه‌مرحله‌ای برای دستیابی به آمار واقعی
برنامه نظام جامع پایش اشتغال، با هدف مقابله با «پول‌پاشی» و هدایت صحیح منابع، در سه مرحله شامل نظارت پیامکی، تلفنی و میدانی اجرا می‌شود. این طرح، با استفاده از سازوکارهای هوشمند، به شناسایی دقیق وضعیت اشتغال در سطح ملی می‌پردازد و در قالب زیست‌بوم ملی اشتغال کشور، ضمن تقویت سامانه‌های جست‌وجوی شغل، بهبود فضای کسب‌وکار و کاهش نرخ بیکاری را دنبال می‌کند. به گفته مسئولان، سامانه رصد، بستر اصلی اجرای این پایش‌هاست که به‌صورت مداوم و به‌روز، داده‌های اشتغال را ثبت و تحلیل می‌کند. این سامانه به شکلی طراحی شده که از طریق دریافت اطلاعات از کارفرمایان و تأیید آن از سوی شاغلان، صحت اطلاعات ثبت‌شده را افزایش می‌دهد.

سامانه‌ای برای سیاست‌گذاری مستند
دسترسی به آمار واقعی بازار کار، به‌ویژه در زمینه مشاغل جدید، یکی از نیازهای اصلی برای سیاست‌گذاری دقیق و مؤثر در حوزه اشتغال است. خروجی آماری طرح پایش اشتغال، ابزاری برای سنجش اثربخشی سیاست‌ها و هدایت منابع مالی و انسانی در جهت بهبود شاخص‌های بازار کار به شمار می‌رود. قاسم رستم‌پور، رئیس دبیرخانه شورای‌عالی اشتغال، در گفت‌وگو با آتیه ‌نو بیان کرد: «پس از ثبت اطلاعات اشتغال ایجادی در سامانه رصد، مراحل صحت‌سنجی تلفنی، میدانی و نظارت‌های بالادستی آغاز می‌شود تا آمار واقعی اشتغال استخراج شود.» او همچنین سامانه رصد را یکی از شاخص‌های مهم در پایش و نظارت بر مشاغل ایجادشده و ارائه خدمات اشتغال دانست که طیفی از فعالیت‌ها شامل اطلاع‌رسانی، مشاوره، آموزش، تأمین مالی و فناوری، زیرساخت، صدور مجوز و فرهنگ‌سازی را پوشش می‌دهد.
وزارت کار؛ هماهنگ‌کننده نه متولی
در چارچوب زیست‌بوم ملی اشتغال، سامانه رصد، نقش رصد و پایش وضعیت اشتغال گروه‌های مختلف جامعه را بر عهده دارد. ثبت خدمات اشتغال دستگاه‌های مختلف نیز در حوزه کارکردی این سامانه قرار دارد. در این مدل، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نقش متولی اجرایی مستقیم حلقه‌های ایجاد، بلوغ و پایداری اشتغال را ندارد، بلکه وظیفه هماهنگی میان دستگاه‌ها و پیشگیری از اقدامات متضاد، موازی یا خنثی را برعهده گرفته است. در این مسیر، دستیابی به اشتغال پایدار منوط به همکاری دستگاه‌ها و ایفای نقش دقیق هر حلقه در ایجاد و تثبیت فرصت‌های شغلی است؛ حلقه‌هایی که به‌طور هم‌افزا بستر رشد اشتغال و تولید را در کشور فراهم می‌کنند.

فناوری در خدمت بازار کار
سامانه رصد اشتغال با تکیه بر فناوری‌های نوین، امکان ثبت، مدیریت و اعتبارسنجی اطلاعات شغلی را برای کارفرمایان و کارکنان فراهم کرده است. کارفرمایان (اعم از دولتی و خصوصی) می‌توانند اطلاعات نیروهای انسانی خود را وارد و کارکنان از طریق پیامک یا سایر ابزارهای اطلاع‌رسانی، صحت اطلاعات را تأیید یا اصلاح کنند. این روند، ضمن جلوگیری از بروز خطاهای آماری، تصویر دقیق‌تری از وضعیت اشتغال کشور ارائه می‌دهد. همچنین در صورت مشاهده مغایرت در داده‌ها، امکان ثبت اعتراض در سامانه وجود دارد. یکی دیگر از قابلیت‌های مهم این سامانه، ارائه گزارش‌های تحلیلی از وضعیت اشتغال در مناطق مختلف کشور است که آماری مانند نرخ اشتغال، تعداد بیکاران و مشاغل جدید را در‌بر می‌گیرد. علاوه بر این، خدماتی همچون مشاوره شغلی، معرفی جویندگان کار به بنگاه‌ها، و ارائه آموزش‌های مهارتی برای ارتقای قابلیت‌های اشتغال‌زایی از دیگر امکانات فراهم‌شده در این بستر است. مجموعه این ابزارها و داده‌ها، نشان می‌دهد که سامانه رصد اشتغال نه‌تنها یک سیستم آماری، بلکه یک ابزار سیاست‌گذاری پویا و کارآمد برای مدیریت بازار کار و پشتیبانی از توسعه اشتغال در کشور است.
ارسال دیدگاه