کوه زباله‌های تهران

کوه زباله‌های تهران

سایت دفع زباله تهران در شورآباد، در حاشیه جنوبی تهران است. جایی که دیگر سال‌هاست ظرفیت این همه زباله را ندارد. همین چند روز قبل بود که شهردار منطقه ۱۹ تهران از پلمب سه گاراژ تفکیک غیرمجاز پسماند در منطقه خلازیر خبر داد که باعث بروز مسائل غیربهداشتی و مشکل زیست‌محیطی شده بودند اما این تنها نوک قله کوه یخ است که رسانه‌ای شده است. مناطق حاشیه‌ای تهران حالا پر از گاراژها و محوطه‌های متروکه‌ای هستند که حجم زیادی از زباله به آن‌ها سرازیر می‌شود و مشکلات بسیار زیادی برای محیط‌زیست و همچنین حاشیه‌نشینان به وجود می‌آورد.
شهرری، رباط‌کریم، شهریار، نسیم‌شهر و اسلامشهر تعدادی از مناطقی هستند که اکنون با معضل مناطق متروکه برای تفکیک غیرقانونی پسماند درگیر هستند. کارگاه‌هایی که مواد اولیه‌شان را معمولاً زباله‌گردها تأمین می‌کنند و مافیای آن هم برای خود برو و بیایی دارد.
علیرضا مزینانی، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران آبان‌ماه امسال گفت: «تلاش این سازمان برای جمع‌آوری این واحدها کافی نیست. اگر هم آن‌ها را به‌طور قانونی تعطیل کنند، دوباره مدتی بعد در جایی دیگر کار و کاسبی خود را راه می‌اندازند؛ زیرا ظاهراً درآمد طلای کثیف آن‌قدری هست که نشود از آن چشم پوشید.»
مزینانی معتقد است که پلمب این واحدها کافی نیست و نیاز به اقدام بازدارنده‌تری مثل تخریب کامل داریم. طوری که زیان اقتصادی‌اش آ‌‌ن‌قدری باشد که دیگر نتوانند از جای دیگری سر در بیاورند. کاری که اخیراً در صباشهر شهریار اتفاق افتاد و حدود 50 واحد غیرمجاز پلمب شدند.
امسال حدود 404 واحد غیرمجاز تفکیک زباله فقط در کهریزک شناسایی شده‌اند. مزینانی در این‌باره توضیح داد: «استفاده از فناوری‌های جدید مانند تولید سوخت جامد از پسماندهای پلاستیکی توسط شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند راهکاری مؤثر برای کاهش حجم پسماندها و استفاده بهینه از این منابع باشد.» حال سؤال مهم هنوز پاسخ داده نشده است: زباله‌های تهران (به‌جز آن‌ها که زباله‌گردها به دست دلالان می‌دهند) به کجا می‌روند؟
شورآباد، آرادکوه، کهریزک و... این‌ها نام‌های آشنا برای ساکنان تهران هستند. به‌خصوص برای کسانی که پیگیر اخبار محیط‌زیست و شهری هستند. بزرگ‌ترین مرکز دفع و دپوی زباله تهران آرادکوه است. البته استفاده از واژه کوه شاید کنایی باشد. منظور کوه زباله است. محوطه‌اي به وسعت 1400 هكتار كه 60 سال عمر دارد و روزانه حدود هشت هزار تن زباله در مخزن‌هايش تخليه مي‌شود. برخی می‌گویند ارتفاع این کوه تا 60 متر می‎رسد. این کوه بزرگ زباله مشکلات زیادی برای اهالی منطقه ایجاد کرده است و در کهریزک همیشه بوی نامطبوع به مشام می‌رسد.
کریم احمدیان، کارشناس مسائل شهری می‌گوید: «در صورتی که کار جدی در زمینه بازیافت زباله‌های تهران انجام گیرد، می‌توان با تولید برق از زباله بیش از یک میلیون لامپ را روشن کرد.»
این مرکز در سال ۱۳۴۲ و برای دفن زباله یک شهر پنج میلیون نفری ساخته شد. طبیعی است که با وجود افزایش جمعیت پایتخت و افزایش تولید زباله، دیگر به هیچ‌وجه جوابگوی نیاز ابرشهر تهران نیست. سال‌هاست مسئله بو و آلودگی شورآباد سر زبان‌هاست و با نشت این بو به داخل تهران در سال‌های گذشته، بحث‌ها حتی داغ‌تر شده‌ اما راه حل مشکلات شورآباد کجاست؟
اردیبهشت‌ماه سال 1403، استاندار تهران گفته بود: «قطعه زمینی بین تهران و قم برای مرکز دفن زباله در نظر گرفته‌ایم که کارهای مطالعاتی و بارگذاری آن انجام شده و این جابه‌جایی یک تا دو سال طول می‌کشد.»
سال‌هاست درباره تمرکززدایی از مرکز دفع زباله آرادکوه صحبت به میان می‌آید اما همچنان همه زباله‌ها به سمت مردم کهریزک سرازیر می‌شود. همین مرکز قدیمی هم به اندازه کافی کارآمد نیست و مثلاً در بحث کنترل شیرابه‌ها مشکلات زیادی دارد.
ضمن آنکه در دنیای امروز، بحث اصلی این است که زباله‌ها را دفن نکنیم! بلکه به روش‌های مختلف آن‌ها را از بین ببریم تا آلودگی را به خاک منتقل نکنند. مثلاً در کشور آلمان امروز کمتر از یک درصد زباله‌های شهری دفن می‌شوند و باقی به طریقی وارد چرخه اقتصاد سبز می‌شوند. اما مقدار زیادی از زباله‌های تهران هنوز دفن می‌شوند. آن هم درست نزدیک منطقه مسکونی که فرو بردن یک نفس عمیق برای مردم آن تبدیل به رؤیا شده است.
ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه