دوران سالمندی یکی از درخشان‌ترین دوران زندگی انسان است، زیرا در این زمان فرصت کافی برای استراحت و لذت بردن از زندگی وجود دارد و فرد سالمند می‌تواند از ماحصل عمر خود بهره‌مند شود. اما بالا رفتن سن ابعاد دیگری هم دارد و بروز مشکلات جسمی و بیماری‌های مختلف بخش پرچالش این دوران است. یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که با بالا رفتن سن در بین سالمندان مشاهده می‌شود اختلالات و مشکلات گوارشی است. البته این اختلالات ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما تقریباً ۴۰درصد افراد سالمند هرساله یک یا چند مشکل گوارشی مرتبط با افزایش سن را تجربه می‌کنند. مشکلات گوارشی تنها یکی از بیماری‌هایی است که موجب ناراحتی سالمندان می‌شود. افرادی که از سالمندان مراقبت می‌کنند و یا پرستار آن‌ها هستند باید با همه بیماری‌هایی که سلامتی سالمندان را تهدید می‌کند آشنا باشند. یکی از بیماری‌های متداول در سالمندان مشکلات گوارشی است. در سال میلیون‌ها سالمند در همه دنیا به مشکلات گوارشی مبتلا می‌شوند که سطح آن گوناگون است. کنترل این بیماری و درمان و بهبودی سالمند نیاز به شناخت این بیماری توسط کسی که از سالمند مراقبت می‌کند یا پرستار سالمند دارد. همچنین آشنایی با نشانه‌های این مشکل، دلایل ایجاد آن، راه و روش‌های درمان و در آخر جلوگیری و پیشگیری از این مشکلات از اهمیت زیادی برخوردار است. همان‌طور که می‌دانید دستگاه گوارش یکی از مهم‌ترین دستگاه‌های بدن است که کار بلع غذا، گوارش و هضم آن و همچنین جذب مواد مورد نیاز بدن و دفع مواد غیر‌مفید را انجام می‌دهد. از زمانی که شما غذایی را در دهان خود می‌گذارید کار این دستگاه آغاز می‌شود. بنابراین این دستگاه پیچیده از دهان آغاز شده و به روده ختم می‌شود. بروز مشکل در هر یک از قسمت‌ها می‌تواند یک بیماری گوارشی ایجاد کند. بیماری‌های گوارشی در هر مقطع سنی می‌توانند بروز پیدا کنند، اما در سالمندان شایع‌ترند. به این دلیل که ایشان معمولاً ناچار به مصرف انواع قرص‌ها و داروها هستند که می‌تواند موجب مشکلات گوارشی می‌شوند. همچنین به دلیل مشکلات دهان و دندان نمی‌توانند عمل جویدن غذا را به خوبی انجام دهند. یا اینکه دچار تغییرات مزاجی شده و نمی‌توانند برخی از مواد غذایی مفید را مصرف کنند. علائم مشکلات گوارشی در سالمندان شامل عوارضی نظیر سوزش معده، درد و ناراحتی معده پس از غذاخوردن، گاز‌های معده، تغییرات در عادات روده‌ای مانند اسهال یا یبوست، احساس سنگینی و پریشانی پس از وعده‌های غذایی و ترشح بیش از حد اسید معده است. این علائم می‌توانند نشانگر مشکلاتی مانند زخم معده، التهاب روده، کم‌کاری یا پرکاری غده‌های گوارشی و یا مشکلات مرتبط با کمبود مواد مغذی باشند. در صورت ظهور این علائم، مشاوره و مراجعه به پزشک جهت تشخیص دقیق و درمان مناسب اهمیت دارد. همان‌گونه که بیان شد نشانه‌های مشکلات گوارشی در افراد سالمند دارای شدت‌های متفاوت و وسیعی از خفیف تا شدید است. زمانی که تشخیص انجام شود، در هر مرحله‌ای که باشد به روش درمانی خاص خودش نیاز دارد. اولین کسی که این مشکل را در بیماران تشخیص می‌دهد پرستار سالمند یا کسی است که از سالمند مراقبت می‌کند. اگر سالمند نشانه‌های زیر را داشت می‌تواند نشانه واضح یک مشکل گوارشی باشد؛ نفخ، یبوست، اسهال، سوزش سر دل، حالت تهوع و وجود خون در مدفوع. یک پرستار سالمند باتجربه با تشخیص دادن به موقع این مشکل می‌تواند به درمان هرچه سریع‌تر مشکل کمک کرده و از شدت گرفتن آن جلوگیری کند. درست است که فرآیند شکل‌گیری مشکل گوارشی در افراد سالمند زیاد فرقی با بقیه افراد ندارد، اما به دلایلی این مشکل در افراد سالمند خیلی سریع پیشروی می‌کند و درمان آن پیچیده‌تر می‌شود. در اصل علاوه بر تغییرات سبک زندگی، بالا رفتن سن هم عامل مهمی است که احتمال دچار شدن به مشکلات گوارشی را زیاد می‌کند. با افزایش سن عملکرد اعضای بدن و دستگاه‌های بدن رو به ضعف می‌رود. دستگاه گوارش هم از بقیه جدا نیست و با کم‌شدن توان ماهیچه‌های این دستگاه از کارآمدی و سرعت عمل آن کم می‌شود. دلیل ساده این مشکل کم‌بودن سرعت باز‌سازی سلول‌های مرده و جایگزین شدن آن‌ها با سلول‌های جدید در افراد سالمند است. همچنین ایجاد مشکل دراعضای دیگر بدن می‌تواند احتمال وقوع مشکلات گوارشی را زیاد کند. مثلاً گرفتگی عروق و رگ‌های خونی یکی از مشکلات متداول در سالمندان است که باعث عدم خون‌رسانی به بقیه بخش‌ها ازجمله دستگاه گوارش می‌شود. با این وضعیت علاوه بر مشکلات گوارشی که به‌وجود می‌آید ممکن است مشکلات بیشتری هم‌چون زخم‌معده، هموروئید (بواسیر) و بی‌اختیاری مدفوع نیز ایجاد شود.