یک کوه رنگین‌کمانی

یک کوه رنگین‌کمانی

معبد «داش‌کَسَن» یا «معبد اژدها» بنایی صخره‌ای است که در حاشیه روستای «ویر» در حدود ۱۵کیلومتری جنوب شرقی شهر تاریخی سلطانیه در استان زنجان واقع شده‌ است. قدمت این معبد به 700 سال قبل و به دوران ایلخانی باز‌می‌گردد. ساخت معبد اژدها پس از مرگ ارغون‌‌شاه مغول، به همت و پشتکار الجای‌خاتون، خواهر سلطان‌محمد خدابنده آغاز شد، اما عملیات ساخت‌وساز آن هرگز به سرانجام نرسید. در این بنا دو نقش‌برجسته اژدها و چند محراب اسلامی در دو سمت و به قرینه یکدیگر حجاری شده‌ است. این نقش‌‌برجسته‌ها از معدود نقوش اژدها در ایران هستند و تأثیر فرهنگ شرق دور (مغولستان و چین) را در عصر ایلخانان نشان می‌دهند. نقش‌های اژدها به طول ۵متر و عرض ۱٫۵متر بزرگ‌ترین نقوش تزئینی این معبد است. همچنین بر روی طاقچه‌های معبد، مقرنس‌کاری‌های ظریفی صورت گرفته ‌است. نقوش اسلیمی با طرح‌های متنوع در تزئینات معبد داش‌کسن دیده می‌شود. در ساخت این معبد تقارن طولی در نظر بوده که در کلیه بخش‌های معبد به چشم می‌خورد. این اثر در تاریخ ۳ اسفندماه سال ۱۳۵۳ با شماره ثبت ۱۰۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. داش کسن در زبان ترکی به معنای سنگ تراشیده یا بریده سنگ است. البته برخی گردشگران، داش کسن را معبد اژدها نامیده‌اند. اژدها در اندیشه ایرانی نماد ظلم و ستم به شمار می‌رفت، اما با ورود قوم فاتح به ایران، مانند نگهبان همیشه هوشیار که نماد خیر، برکت و حکومت پایدار است، به نمادی مثبت در فرهنگ ایرانی تبدیل شد. علاوه بر این، ترکیب شگفت‌انگیز معماری ایرانی و چینی در این اثر تاریخی و هنری موجب شده تا عده‌ای از گردشگران در نگاه اول تصور کنند که داش کسن معبدی چینی است و محیط پیرامون آن را «چینِ ایران» لقب دهند. به نظر می‌رسد که در ساخت این معبد، از پیشرفته‌ترین فناوری‌های سنگ‌تراشی با فلز در آن زمان، بهره گرفته شده است. انتخاب مناسب‌ترین مکان برای ساخت این معبد، در میان سایر نقاط آن منطقه، نشان‌دهنده دانش گسترده سازندگان این بنا در مورد علم زمین‌شناسی است. احتمالاً سنگ‌تراشان در کار خود برخی از اصول پیکره‌تراشی را نیز به کار گرفته‌اند. محوطه این معبد، مستطیلی با ابعادی در حدود ۵۰ تا ۱۰۰متر محسوب می‌شود که بخشی از آن به خاطر حفاری در تپه ایجاد شده است. برای دسترسی به معبد داش کسن از طریق جاده زنجان به ابهر خود را به سلطانیه برسانید. سلطانیه در ۳۳٫۵کیلومتری جنوب‌شرق زنجان قرار دارد. پس از رسیدن به سلطانیه، در جاده روستایی به‌سمت ویر حرکت کنید و با طی ۱۱کیلومتر، به این روستا برسید.
ارسال دیدگاه