
کرونا یا سرماخوردگی؟ ویروس جدید، چیزی بین این دوتاست
هر سال با فرارسیدن فصل پاییز، همهگیری بیماریهای تنفسی هم شروع میشود و ویروس جهش یافته کرونا که به کمک واکسن به سرماخوردگی معمولی تبدیل شده از راه میرسد. این در حالی است که مهمترین کار برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس رعایت پروتکلهای بهداشتی است زیرا کرونا به هیچوجه از بین نمیرود بلکه از حالت همهگیری به حالت تکگیری تبدیل میشود. گزارشهای مرکز اورژانس کشور نشان میدهد که از اول مردادماه سویه جدید کرونا در حال گسترش بوده و این در حالی است که این سویه جدید عفونتزایی بالاتری دارد و دوره نهفتگی آن کمتر است. از این رو افراد بالای 60 سال و کسانی که واکسن کرونا دریافت نکردهاند بیشتر در معرض ابتلا به این ویروس هستند.
بیتا مهدوی روزنامه نگار
دکتر علیرضا سودمند، پزشک عمومی در مورد سرماخوردگی و علائم آن به «آتیهنو» میگوید: «انتقال ويروس از شخص بيمار، باعث سرماخوردگي ميشود. اين انتقال اغلب با لمس سطوح آلوده به ويروس رخ ميدهد. این در حالی است که ترشحات عطسه و سرفه فرد بيمار هم ممكن است مستقيم وارد بدن شود و فرد را بيمار كند. سرماخوردگي اغلب در فصلهاي پاييز و زمستان رخ ميدهد، البته سرد شدن هوا باعث سرماخوردگي نميشود، بلكه با شروع مدارس و سرد شدن هوا، افراد زمان بيشتري را در محيطهاي سربسته ميگذرانند و احتمال نقلوانتقال ويروس بيشتر ميشود . علاوه بر آن رطوبت هوا نيز مؤثر است چراکه بيشتر ويروسهاي سرماخوردگي، در رطوبت كم (در ماههاي سرد سال) دوام بيشتري دارند و هواي سرد و خشك، باعث ميشود لايه داخلي بيني خشك و بيشتر مستعد عفونتهاي ويروسي شود.»
علائم سرماخوردگی و کرونا
او با بیان این مطلب که بیش از 200 نوع ویروس شناخته شده که بر دستگاه تنفسی فوقانی اثر گذاشته و باعث سرماخوردگی میشوند، میافزاید: «ویروس جدید سرماخوردگی بهآسانی از فردی به فرد دیگر یا از سطحی به سطح دیگر منتقل میشود. بسیاری از این انواع ویروسها میتوانند ساعتها و یا حتی روزها روی سطوح زندگی کنند. هر فرد بزرگسال معمولاً در هر سال 2 تا 3 بار به این ویروس مبتلا میشود. نوزادان و کودکان ممکن است بیشتر در معرض این بیماری قرار داشته باشند. علائم سرماخوردگی بهطور معمول 2 تا 3 تا روز پس از ورود ویروس به بدن ظاهر میشود. شایعترین علائم عبارتاند از گلودرد، گرفتگی بینی و یا ریزش آب از بینی، سرفه، عطسه و درد در قسمتهایی از دست و پا، خستگی، ریزش آب از چشمها و مشکلات خوابیدن. در صورتی که علائم بیش از یک هفته باقی بمانند و به همراه سردرد شدید، ضعف، از دست دادن اشتها و تهوع همراه باشند احتمال این که بیماری به علت ویروس آنفلوانزا باشد بیشتر است. بروز تب نیز بهطور معمول شایع است. از اینرو باید توجه کرد که در موارد عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی، علت بیماری را نمیتوان برطرف کرد و فقط درمان علائم امکانپذیر است.»
او میگوید: «سویه جدید کرونا که مدتی است در کشور شایع شده، از خانواده امیکرون است و تغییری تدریجی در ویروس را نشان میدهد. از این رو خطر این سویه جدید از کرونای قبلی بیشتر نیست و در همان حد است. این سویه جدید که برخی آن را سویه اریس کرونا مینامند سیستم ایمنی بدن را دور میزند و علائم مشخصی دارد که عبارتاند از: «تب و لرز، درد و سوزش قفسه سینه، احساس خستگی، درد عضلانی و بدن درد، سردرد، گلودرد، اسهال، عطسه، ضعف و درد معده، حالت تهوع و آبریزش یا گرفتگی بینی.»
دکتر سودمند ادامه میدهد: «کرونا و آنفلوانزا هر دو از بیماریهای تنفسی هستند. از این رو ابتلا به یکی از این بیماریها احتمال ابتلا به بیماری دیگر را افزایش میدهد و ابتلای همزمان به هر دو میتواند احتمال بروز پیامدهای جدی را افزایش دهد. این در حالی است که در سيستم ايمني بدن، براي مبارزه با اين ويروسها، گلبولهاي سفيد فعال ميشوند در نتيجه بيني و گلو ملتهب و خلط فراواني توليد ميشود. در ابتداي آلوده شدن بيني و سينوس به ويروس، رنگ مخاط بيني روشن است، اما پس از 2 تا 3روز سلولهاي ايمني بدن در مبارزه با ميكروبها، باعث تغيير رنگ مخاط به سفيد يا زرد ميشوند. گاه برخي باكتريها كه در بيني زندگي ميكنند نيز رشد ميكنند و مخاط سبزرنگ ميشود. اما همه اينها طبيعي است و در چنين شرايطي، باز هم به آنتيبيوتيك نياز نيست، بلكه استراحت و شستن بيني با سرم فيزيولوژي و مصرف داروهاي ساده باعث بهبود ميشود.»
او یادآوری میکند: «کرونا و سرماخوردگی معمولی توسط ویروسها ایجاد میشوند. همه این ویروسها به روشهای مشابه پخش میشوند و بسیاری از علائم مشابه را ایجاد میکنند. با این حال، چند تفاوت وجود دارد؛ علائم کرونا معمولاً ۲ تا ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس شروع میشود. اما علائم سرماخوردگی معمولاً ۱ تا ۳ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر میشود.»
هیچ درمانی برای سرماخوردگی وجود ندارد، درمان آن ممکن است شامل مسکنها و داروهای سرماخوردگی بدون نسخه مانند ضداحتقانها باشد. برخلاف کرونا، سرماخوردگی معمولاً بیضرر است. اکثر افراد در عرض ۳ تا ۱۰ روز پس از سرماخوردگی بهبود مییابند، اما برخی سرماخوردگیها ممکن است 2 تا 3 هفته طول بکشد.
برای پیشگیری و کاهش خطر ابتلا توصیه میشود رعایت پروتکلهای بهداشتی مانند استفاده از ماسک برای بیماران و افراد حساس، فاصلهگذاری اجتماعی و شستوشوی دست را مدنظر داشته باشیم. به هنگام سرماخوردگی استراحت زیاد، مصرف فراوان مایعات و قرقره کردن آبنمک ولرم به بهبود علائم کمک میکند. مصرف قرصهای مسکن به رفع سردرد و کاهش تب کمک میکند. تنها در مواردی که به دنبال عفونت ویروسی، عفونت باکتریایی نیز بروز کند، آنتیبیوتیکها مفید واقع میشوند. کودکان، سالمندان، زنان باردار و افراد دچار مشکلاتی از قبیل دیابت و بیماریهای کلیوی به توصیههای پزشکی بیشتری نیاز دارند. برای گروه سالمندان (در خطر) به منظور پیشگیری از ابتلا به عفونت، استفاده از واکسن توصیه میشود.
واکسن آنفلوانزا
او در مورد تزريق واكسن آنفلوانزا ميگوید: «تزريق واكسن براي كودكاني كه با سالمندان و ميانسالان در تماس هستند و با آنان زندگي مي كنند، لازم است. البته نه به اين دليل كه با واكسن نزدن سالمندان، بيماري آنفلوانزا به كودكان سرايت ميكند، بلكه به اين علت كه اگر كودك از اين بيماري محافظت شود، احتمال ابتلاي پدربزرگ و مادربزرگ هم به بيماري آنفلوانزا كاهش مييابد، زيرا انتقال بيماري از كودك به پدربزرگ و مادربزرگ نگرانكنندهتر است.»
دكتر سودمند در پاسخ به اين پرسش كه از چه سني ميتوان به كودكان واكسن آنفلوانزا تزريق كرد، توضیح میدهد: «در كشورهاي مختلف، كودكان بالاتر از شش ماه تا پنج سال بهصورت منظم و مكرر در مقابل آنفلوانزا واكسينه ميشوند، اما در ايران تزريق اين واكسن به همه كودكان توصيه نميشود. بهتر است كودكاني واكسن آنفلوانزا را دريافت كنند كه يا در محدوده سني شش ماه تا پنج سال قرار دارند يا با افرادي كه بايد عليه بيماري آنفلوانزا واكسينه شوند، در تماس هستند و يا وقتی خودشان به بيماري خاصي مبتلا باشند؛ مانند كودكاني كه سابقه آلرژي ريوي دارند و در صورت ابتلا، احتمال تشديد آلرژي بيشترمي شود، چون ابتلا به آنفلوانزا زمينه تشديد آلرژي را افزايش ميدهد.»
علائم سرماخوردگی و کرونا
او با بیان این مطلب که بیش از 200 نوع ویروس شناخته شده که بر دستگاه تنفسی فوقانی اثر گذاشته و باعث سرماخوردگی میشوند، میافزاید: «ویروس جدید سرماخوردگی بهآسانی از فردی به فرد دیگر یا از سطحی به سطح دیگر منتقل میشود. بسیاری از این انواع ویروسها میتوانند ساعتها و یا حتی روزها روی سطوح زندگی کنند. هر فرد بزرگسال معمولاً در هر سال 2 تا 3 بار به این ویروس مبتلا میشود. نوزادان و کودکان ممکن است بیشتر در معرض این بیماری قرار داشته باشند. علائم سرماخوردگی بهطور معمول 2 تا 3 تا روز پس از ورود ویروس به بدن ظاهر میشود. شایعترین علائم عبارتاند از گلودرد، گرفتگی بینی و یا ریزش آب از بینی، سرفه، عطسه و درد در قسمتهایی از دست و پا، خستگی، ریزش آب از چشمها و مشکلات خوابیدن. در صورتی که علائم بیش از یک هفته باقی بمانند و به همراه سردرد شدید، ضعف، از دست دادن اشتها و تهوع همراه باشند احتمال این که بیماری به علت ویروس آنفلوانزا باشد بیشتر است. بروز تب نیز بهطور معمول شایع است. از اینرو باید توجه کرد که در موارد عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی، علت بیماری را نمیتوان برطرف کرد و فقط درمان علائم امکانپذیر است.»
او میگوید: «سویه جدید کرونا که مدتی است در کشور شایع شده، از خانواده امیکرون است و تغییری تدریجی در ویروس را نشان میدهد. از این رو خطر این سویه جدید از کرونای قبلی بیشتر نیست و در همان حد است. این سویه جدید که برخی آن را سویه اریس کرونا مینامند سیستم ایمنی بدن را دور میزند و علائم مشخصی دارد که عبارتاند از: «تب و لرز، درد و سوزش قفسه سینه، احساس خستگی، درد عضلانی و بدن درد، سردرد، گلودرد، اسهال، عطسه، ضعف و درد معده، حالت تهوع و آبریزش یا گرفتگی بینی.»
دکتر سودمند ادامه میدهد: «کرونا و آنفلوانزا هر دو از بیماریهای تنفسی هستند. از این رو ابتلا به یکی از این بیماریها احتمال ابتلا به بیماری دیگر را افزایش میدهد و ابتلای همزمان به هر دو میتواند احتمال بروز پیامدهای جدی را افزایش دهد. این در حالی است که در سيستم ايمني بدن، براي مبارزه با اين ويروسها، گلبولهاي سفيد فعال ميشوند در نتيجه بيني و گلو ملتهب و خلط فراواني توليد ميشود. در ابتداي آلوده شدن بيني و سينوس به ويروس، رنگ مخاط بيني روشن است، اما پس از 2 تا 3روز سلولهاي ايمني بدن در مبارزه با ميكروبها، باعث تغيير رنگ مخاط به سفيد يا زرد ميشوند. گاه برخي باكتريها كه در بيني زندگي ميكنند نيز رشد ميكنند و مخاط سبزرنگ ميشود. اما همه اينها طبيعي است و در چنين شرايطي، باز هم به آنتيبيوتيك نياز نيست، بلكه استراحت و شستن بيني با سرم فيزيولوژي و مصرف داروهاي ساده باعث بهبود ميشود.»
او یادآوری میکند: «کرونا و سرماخوردگی معمولی توسط ویروسها ایجاد میشوند. همه این ویروسها به روشهای مشابه پخش میشوند و بسیاری از علائم مشابه را ایجاد میکنند. با این حال، چند تفاوت وجود دارد؛ علائم کرونا معمولاً ۲ تا ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس شروع میشود. اما علائم سرماخوردگی معمولاً ۱ تا ۳ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر میشود.»
هیچ درمانی برای سرماخوردگی وجود ندارد، درمان آن ممکن است شامل مسکنها و داروهای سرماخوردگی بدون نسخه مانند ضداحتقانها باشد. برخلاف کرونا، سرماخوردگی معمولاً بیضرر است. اکثر افراد در عرض ۳ تا ۱۰ روز پس از سرماخوردگی بهبود مییابند، اما برخی سرماخوردگیها ممکن است 2 تا 3 هفته طول بکشد.
برای پیشگیری و کاهش خطر ابتلا توصیه میشود رعایت پروتکلهای بهداشتی مانند استفاده از ماسک برای بیماران و افراد حساس، فاصلهگذاری اجتماعی و شستوشوی دست را مدنظر داشته باشیم. به هنگام سرماخوردگی استراحت زیاد، مصرف فراوان مایعات و قرقره کردن آبنمک ولرم به بهبود علائم کمک میکند. مصرف قرصهای مسکن به رفع سردرد و کاهش تب کمک میکند. تنها در مواردی که به دنبال عفونت ویروسی، عفونت باکتریایی نیز بروز کند، آنتیبیوتیکها مفید واقع میشوند. کودکان، سالمندان، زنان باردار و افراد دچار مشکلاتی از قبیل دیابت و بیماریهای کلیوی به توصیههای پزشکی بیشتری نیاز دارند. برای گروه سالمندان (در خطر) به منظور پیشگیری از ابتلا به عفونت، استفاده از واکسن توصیه میشود.
واکسن آنفلوانزا
او در مورد تزريق واكسن آنفلوانزا ميگوید: «تزريق واكسن براي كودكاني كه با سالمندان و ميانسالان در تماس هستند و با آنان زندگي مي كنند، لازم است. البته نه به اين دليل كه با واكسن نزدن سالمندان، بيماري آنفلوانزا به كودكان سرايت ميكند، بلكه به اين علت كه اگر كودك از اين بيماري محافظت شود، احتمال ابتلاي پدربزرگ و مادربزرگ هم به بيماري آنفلوانزا كاهش مييابد، زيرا انتقال بيماري از كودك به پدربزرگ و مادربزرگ نگرانكنندهتر است.»
دكتر سودمند در پاسخ به اين پرسش كه از چه سني ميتوان به كودكان واكسن آنفلوانزا تزريق كرد، توضیح میدهد: «در كشورهاي مختلف، كودكان بالاتر از شش ماه تا پنج سال بهصورت منظم و مكرر در مقابل آنفلوانزا واكسينه ميشوند، اما در ايران تزريق اين واكسن به همه كودكان توصيه نميشود. بهتر است كودكاني واكسن آنفلوانزا را دريافت كنند كه يا در محدوده سني شش ماه تا پنج سال قرار دارند يا با افرادي كه بايد عليه بيماري آنفلوانزا واكسينه شوند، در تماس هستند و يا وقتی خودشان به بيماري خاصي مبتلا باشند؛ مانند كودكاني كه سابقه آلرژي ريوي دارند و در صورت ابتلا، احتمال تشديد آلرژي بيشترمي شود، چون ابتلا به آنفلوانزا زمينه تشديد آلرژي را افزايش ميدهد.»
ارسال دیدگاه