بیمه‌شدگان اجباری در ایران که اکنون بالغ بر ۱۲ میلیون نفر از جمعیت ۱۷ میلیونی بیمه‌پردازان سازمان تأمین‌اجتماعی را تشکیل می‌دهند، نقشی کلیدی در پایداری مالی این نهاد ایفا می‌کنند. این گروه از بیمه‌پردازان که تقریباً ۷۰ درصد کل بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی را شامل می‌شوند، بخش عمده‌ای از منابع مالی سازمان را تأمین می‌کنند. به‌طور خاص، افزایش تعداد بیمه‌شدگان اجباری در سال‌های اخیر که در سال گذشته به رشد ۴.۶ درصدی رسید، به‌طور مستقیم بر تأمین منابع مالی این سازمان تأثیرگذار است.
حق‌بیمه ماهانه بیمه‌شدگان اجباری بر اساس تغییرات حقوق و مزایای شغلی به‌صورت سالانه تغییر می‌کند. در سال جاری، این گروه از بیمه‌شدگان مطابق با ماه‌های ۳۰ و ۳۱ روزه به پرداخت حق بیمه‌های مشخص موظف شده‌اند. سهم این پرداخت‌ها از سه منبع اصلی تأمین می‌شود: ۲۰ درصد سهم کارفرما، ۷ درصد سهم بیمه‌شدگان و ۳ درصد سهم دولت. این ساختار پرداختی با توجه به وضعیت تأهل بیمه‌شدگان متغیر است. برای مثال، در نیمه اول سال جاری، بیمه‌شدگان متأهل موظف به پرداخت ۱۴۳ میلیون و ۳۷۳ هزار ریال و بیمه‌شدگان غیرمتأهل ۱۳۸ میلیون و ۳۷۳ هزار ریال به‌عنوان حق‌بیمه برای ۶ ماه نخست سال بودند.
این مقادیر در نیمه دوم سال نیز تغییراتی مشابه را تجربه می‌کنند. در این مدت، بیمه‌شدگان متأهل باید در مجموع ۱۳۹ میلیون و ۹۰۹ هزار و ۶۸۰ ریال و بیمه‌شدگان غیرمتأهل ۱۳۴ میلیون و ۹۰۹ هزار و ۶۸۰ ریال پرداخت کنند. مجموع حق‌بیمه ۳۰ درصدی برای بیمه‌شدگان اجباری در این مدت به ترتیب ۴۱ میلیون و ۹۷۲ هزار و ۹۰۴ ریال برای متأهلان و ۴۰ میلیون و ۴۷۲ هزار و ۹۰۴ ریال برای غیرمتأهلان خواهد بود.
یکی از ویژگی‌های مهم بیمه اجباری، تأثیر آن در منابع مالی سازمان تأمین‌اجتماعی است. طبق آمار، بیش از ۸۰ درصد منابع این سازمان از محل وصول حق‌بیمه‌های بیمه‌شدگان اصلی، به ویژه بیمه‌شدگان اجباری تأمین می‌شود. رشد این دسته از بیمه‌شدگان که تعداد آن‌ها از بیش از ۱۰ میلیون نفر در سال ۱۴۰۰ به بیش از ۱۱ میلیون نفر تا پایان سال گذشته رسید، به معنای افزایش میزان منابع در اختیار سازمان است. این منابع به‌ویژه در اجرای تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی و ارائه خدمات به بیمه‌شدگان نقش حیاتی دارند.
همچنین هزینه‌کردهای سازمان تأمین‌اجتماعی برای بیمه‌شدگان که در سال گذشته به‌طور متوسط ۹۰هزار میلیارد تومان در ماه برای نزدیک به ۵۰ میلیون بیمه‌شده گزارش شده، نشان‌دهنده بار مالی سنگینی است که به عهده این سازمان قرار دارد. این هزینه‌ها از محل پرداخت‌های بیمه‌شدگان تأمین می‌شود و به همین دلیل، افزایش تعداد بیمه‌شدگان اجباری در حفظ تعادل مالی این سازمان اهمیت ویژه‌ای دارد.
در نهایت، بیمه‌شدگان اجباری نه‌تنها بخش قابل توجهی از منابع مالی سازمان تأمین‌اجتماعی را تأمین می‌کنند بلکه با افزایش تعداد خود، به اجرای بهتر تعهدات این نهاد بیمه‌گر کمک می‌کنند. به همین دلیل، استمرار روند رشد این گروه از بیمه‌شدگان و اطمینان از پرداخت به موقع حق‌بیمه‌ها، به منظور حفظ پایداری مالی و کارایی خدمات تأمین‌اجتماعی، امری حیاتی است.