هشدار پزشکان درباره عوارض جبران‌ناپذیر خالکوبی
تتو؛ زیبایی خطرناک زیر پوست
خالکوبی یا تتو، پدیده‌ای است که دیگر نمی‌توان آن را صرفاً یک مد زودگذر دانست. این روزها، خالکوبی به یکی از روش‌های رایج ابراز هویت و علاقه در میان اقشار مختلف جامعه تبدیل شده است، به‌ویژه در میان جوانان که تمایل دارند باورها، احساسات یا علایق خود را از طریق نقوش دائمی بر پوست نمایش دهند. اگرچه تتو در گذشته مفهومی خاص و عمدتاً محدود به گروه‌های خاص اجتماعی همچون زندانیان داشت، امروز به نمادی از اعتماد به نفس، زیبایی و استقلال فردی تبدیل شده است. اما در پس این جذابیت، خطراتی نهفته است که بسیاری از افراد نسبت به آن بی‌اطلاعند یا آن را دست‌کم می‌گیرند.
بیتا مهدوی روزنامه نگار
براساس بررسی‌های سازمان بهداشت جهانی، انجام تتو می‌تواند با عوارضی جدی از جمله عفونت، آبسه، واکنش‌های آلرژیک، اختلالات لنفاوی و در برخی موارد حتی افزایش ریسک ابتلا به سرطان پوست همراه باشد. شدت و نوع این عوارض نیز بسته به شرایط انجام تتو، مواد به‌کاررفته و واکنش بدن فرد متفاوت است.
فرایند تتو چگونه انجام می‌شود؟
دکتر نازنین میرفخرایی، متخصص پوست و مو، در گفت‌وگو با آتیه‌نو درباره فرایند تتو می‌گوید: «تتو یکی از روش‌های رایج زیباسازی پوست است که در سال‌های اخیر با استقبال چشمگیر مردم مواجه شده است. این استقبال تنها به جوانان محدود نمی‌شود و حتی میانسالان نیز به این کار روی آورده‌اند. آنچه نگران‌کننده است، انجام این فرایند در محیط‌های غیر بهداشتی، به‌ویژه در آرایشگاه‌هاست که می‌تواند برای سلامت افراد تبعات جدی داشته باشد.»
تتو با استفاده از دستگاه‌هایی شامل سوزن‌های نازک و جوهرهای رنگی انجام می‌شود. این سوزن‌ها با فشرده‌شدن روی پوست، جوهر را به درون لایه‌های میانی پوست وارد می‌کند و در نتیجه طرح مورد نظر به‌صورت دائمی یا موقت بر روی پوست نقش می‌بندد. فرایند تتو معمولاً با درد، خونریزی و در برخی موارد بدون استفاده از بی‌حسی انجام می‌شود.
انواع مختلف خالکوبی
به گفته این متخصص، خالکوبی‌ها انواع گوناگونی دارند:
- خالکوبی دائمی: در این روش، جوهر به لایه‌های عمیق پوست تزریق می‌شود و ماندگاری آن برای مدت‌زمان طولانی، حتی تا آخر عمر ادامه دارد.
- خالکوبی موقت: در این نوع، از جوهرهایی استفاده می‌شود که تنها در سطح پوست قرار می‌گیرند و طی چند روز یا چند هفته از بین می‌روند.
- خالکوبی برجسته یا مشهود: در این شیوه، با تکنیک‌هایی خاص، طرح به‌گونه‌ای ایجاد می‌شود که برجستگی‌هایی روی پوست شکل می‌گیرد و ظاهر سه‌بعدی پیدا می‌کند.
- خالکوبی پزشکی: کاربرد آن بیشتر برای پوشاندن زخم‌های جراحی، لکه‌های پوستی و برخی نقص‌های ظاهری پوست است و می‌تواند نقش زیباسازی یا ترمیمی داشته باشد.
عوارض رایج تتو
دکتر میرفخرایی هشدار می‌دهد که عوارض تتو تنها به ظاهر زیبایی‌شناختی آن محدود نمی‌شود. او ادامه می‌دهد: «عوارض تتو می‌تواند شامل واکنش‌های آلرژیک، التهاب، خارش، قرمزی و در مواردی شدیدتر، بروز عفونت‌های پوستی و زخم‌های مزمن باشد. منشأ این عوارض اغلب به ترکیب شیمیایی جوهر، نحوه عملکرد تتوکار و شرایط بهداشتی تجهیزات بازمی‌گردد.»
یکی از شایع‌ترین مشکلات، عفونت پوستی است که در اثر ورود میکروب‌ها از طریق سوزن‌های آلوده یا استفاده از آب غیراستریل برای رقیق کردن جوهر ایجاد می‌شود. علائم این نوع عفونت معمولاً شامل خارش، قرمزی، ترشح از ناحیه تتو و گاه تورم محل است. این علائم معمولاً در دو هفته نخست پس از تتو پدیدار می‌شود.
برخی بیماری‌های خطرناک مانند هپاتیت B و C، کزاز، اچ‌آی‌وی (HIV) و عفونت باکتریایی استافیلوکوک اورئوس نیز می‌تواند در نتیجه استفاده از سوزن‌های آلوده از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
همچنین فشار بر سیستم لنفاوی در اثر التهاب موضعی می‌تواند منجر به اختلالات در عملکرد این سیستم شود. علاوه بر این، ایجاد زخم‌های کلوئیدی (اسکارهای برجسته و ناهموار) یکی دیگر از عوارض رایج است که به‌ویژه در افرادی با پوست حساس به چشم می‌خورد.
نشانه‌های هشداردهنده
دکتر میرفخرایی نشانه‌های عفونت و آلرژی ناشی از تتو را این‌گونه شرح می‌دهد: «اگر فردی پس از انجام تتو دچار تب، احساس گرمای ناگهانی یا لرز، تورم موضعی، خروج چرک، سفتی پوست یا زخم‌های قرمز شد، باید حتماً به پزشک مراجعه کند. وجود آبسه در محل تتو یا بروز جوش‌های چرکی از دیگر نشانه‌های هشداردهنده‌اند.»
او یادآور می‌شود: «برخی واکنش‌های آلرژیک نسبت به جوهر تتو ممکن است حتی سال‌ها پس از انجام خالکوبی ظاهر شود و همراه با خارش مزمن در ناحیه تتو باشد.»
نگرانی بزرگ‌تر اما مربوط به سرطان‌های پوستی است. برخی تحقیقات جدید حاکی از آن است که جوهرهای تتو، به‌ویژه حاوی دی‌اکسید تیتانیوم (Titanium Dioxide)، ممکن است در بروز سرطان‌هایی مانند ملانوما نقش داشته باشد.
پاک کردن؛ مسیری پرهزینه و دردناک
بسیاری از افراد پس از مدتی، از طرح تتوی خود پشیمان می‌شوند و به‌دنبال پاک کردن آن هستند، اما باید بدانند که حذف تتو به‌مراتب دشوارتر از ایجاد آن است. دکتر میرفخرایی در این‌باره می‌گوید: «تتو، عملی تقریباً دائمی است و حذف آن نیازمند جلسات مکرر درمانی، صرف هزینه بالا و تحمل درد فراوان است. برخی رنگ‌های جوهر به سختی پاک می‌شود و ممکن است جای آن‌ها به‌صورت گوشت اضافه یا اسکار روی پوست باقی بماند.»
در میان روش‌های مختلف حذف تتو، لیزر درمانی رایج‌ترین و ایمن‌ترین راه محسوب می‌شود. تکنولوژی لیزر فرکشنال CO2 از جمله روش‌های مؤثر برای تجزیه رنگ‌دانه‌های جوهر در لایه‌های عمقی پوست است. در این شیوه، امواج متمرکز نور به رنگ‌ها حمله می‌کنند و با شکستن ساختار آن‌ها، امکان جذبشان توسط گلبول‌های سفید را فراهم می‌کنند. اما حتی این روش نیز نیازمند جلسات مکرر است و تضمینی برای بازگشت کامل پوست به حالت اولیه وجود ندارد.
خالکوبی، هرچند در نگاه نخست یک انتخاب فردی و هنری تلقی می‌شود، اما اگر بدون آگاهی و توجه به پیامدهای پزشکی باشد، به بهای سلامت جسم و روان تمام می‌شود. پیش از هر اقدامی، لازم است افراد با پزشک متخصص مشورت کنند و از انجام این فرایند در مراکز غیرمجاز و غیربهداشتی به‌شدت پرهیز کنند. سلامت، گران‌بهاتر از هر نقش و نگاری است.
پیشینه خالکوبی در ایران
خالکوبی در ایران سابقه‌ای طولانی و متنوع دارد و از زمان‌های گذشته به شیوه‌های مختلف در مناطق گوناگون این سرزمین انجام می‌شده است. در طول تاریخ، افرادی که تصمیم به خالکوبی می‌گرفتند، باید آماده تحمل درد شدید ناشی از آن می‌شدند. در دوران باستان که ابزارهای پیشرفته‌ای چون سوزن وجود نداشت، برای انجام خالکوبی از ابزارهای نوک‌تیز همچون تیغ ماهی یا استخوان‌های تیز استفاده می‌شد. به علاوه، مغار دندانه‌دار آغشته به رنگ نیز برای ایجاد نقش‌ها بر روی پوست به کار می‌رفت. این ابزارها با کشیدن بر سطح پوست، طرح‌های مختلفی را بر بدن افراد می‌آفریدند. در ایران، خالکوبی به شیوه‌های سنتی خاص و به دو روش معمول انجام می‌شد؛ در روش اول، ابتدا با استفاده از سوزن یا وسیله نوک‌تیز، سطح پوست به دقت خراشیده می‌شد تا خون از ناحیه مورد نظر بیرون آید. سپس، مقداری نیل ساییده بر روی این زخم پاشیده می‌شد. بعد از التیام زخم، رنگ آبی از لایه‌های زیرین پوست به نمایش در می‌آمد. روش دوم نیز شامل استفاده از دودۀ چراغ و مخلوط آن با آب تره برای ساخت مایع سیاه رنگی بود که به‌عنوان مرکب برای طراحی به کار می‌رفت. پس از نقاشی، محل طرح را با سوزن می‌خراشیدند تا رنگ به لایه‌های عمیق‌تر پوست منتقل شود. مواد مختلفی از جمله مرکب چین، جوهر، سرمه، کش سوخته، گل اخرا، سولفور جیوه (شنگرف)، اکسید کرم و لاجورد برای خالکوبی استفاده می‌شد. این مواد با هدف ایجاد رنگ‌های مختلف برای طراحی‌ها و نقش‌های هنری مورد استفاده قرار می‌گرفت. در مناطق مختلف ایران، خالکوبی به‌ویژه در میان برخی اقوام و گروه‌های خاص، جایگاه ویژه‌ای داشت. برای مثال، در میان عشایر کهگیلویه و بویراحمد، این هنر از سن هفت سالگی آغاز می‌شد. زنان این منطقه بیشتر ابروهای خود را خالکوبی کرده و میان ابروها و چانه نیز طرح‌هایی ایجاد می‌کردند. در میان مردان، خالکوبی بیشتر به صورت نقش‌هایی بر روی دست‌ها به چشم می‌خورد که اغلب اشکال مختلف حیوانات را شامل می‌شد. در مناطق دیگر نظیر رودبار، خالکوبی آبی‌رنگ روی بازوها و پاها در میان زنان طبقات متوسط رواج داشت. این نوع خالکوبی حتی در دوران کودکی انجام می‌شد و باور بر این بود که خالکوبی کودکان به عنوان یک روش حفاظتی، از آن‌ها در برابر مرگ و میر محافظت می‌کند. در میان زنان بختیاری، خال‌های ستاره‌ای شکل بر چانه، پیشانی و پشت دست‌ها و خال‌های کمانی شکل بر ابروها معمول بود. در تهران نیز زنان به‌طور معمول نقاطی مانند مچ پا، دست، میان ابروها، کنج لب‌ها و زیر چانه را خالکوبی می‌کردند تا از دیگران متمایز شوند و ویژگی‌های فردی خود را به نمایش بگذارند. در نهایت، می‌توان گفت خالکوبی در ایران نه‌تنها به‌عنوان یک هنر و شیوه زیباشناسی، بلکه به‌عنوان نمادی از فرهنگ، باورها و تاریخ مردم این سرزمین در گذر زمان باقی مانده است. این هنر که در دوره‌های مختلف به شیوه‌های متنوعی انجام می‌شده، امروزه نیز در میان برخی اقوام ایرانی ادامه دارد و همچنان جایگاه خاص خود را در زندگی مردم حفظ کرده است.
عوارض جدی آرایش‌های دائمی
تتو و خالکوبی به دلیل استفاده از رنگ‌های شیمیایی و فلزات مختلف در مواد آن، می‌تواند عوارض و خطراتی را برای بدن به همراه داشته باشد. این عوارض در قسمت‌های مختلف بدن متفاوت است و می‌تواند تأثیرات منفی قابل‌توجهی داشته باشد. در اینجا به برخی از عوارض مهم ناشی از تتو در نقاط مختلف بدن اشاره می‌شود:
عوارض تتو روی بخیه
خالکوبی روی بخیه‌ها یا زخم‌های تازه، خطرات زیادی به همراه دارد. مهم‌ترین نکته این است که جای زخم باید کاملاً بهبود یافته باشد. در غیر این صورت، تتو باعث باز شدن زخم‌ها یا ایجاد آسیب‌های جدید می‌شود. این اقدام به‌طور غیرمستقیم بر بهبود زخم تأثیر منفی گذاشته و احتمال عفونت را افزایش می‌دهد.
عوارض تتوی خط چشم
تتوی خط چشم یا میکروپیگمنتیشن چشم که اغلب برای رفع افتادگی پلک انجام می‌شود، می‌تواند باعث بروز حساسیت‌های پوستی، ریزش مژه‌ها و ابروها و حتی توده‌های گوشتی مانند کهیر در اطراف چشم شود.
این عمل همچنین حساسیت چشم‌ها به نور خورشید را افزایش می‌دهد و در مواردی، خطر انتقال بیماری‌هایی چون هپاتیت و ایدز از طریق تجهیزات آلوده وجود دارد.
عوارض تتوی ابرو
اگر تتوی ابرو در شرایط بهداشتی نامناسب و بدون استریل مناسب انجام شود، ممکن است باعث ورود میکروب‌ها به پوست و ایجاد عفونت شود. برخی از رنگ‌های استفاده‌شده در تتوی ابرو می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تحریک کند که موجب خارش، قرمزی و التهاب پوست و حتی ایجاد ضایعه و ورم می‌شود. در این مورد هم احتمال انتقال بیماری‌هایی مانند هپاتیت و ایدز وجود دارد.
عوارض تتوی لب
تتوی لب ممکن است منجر به تورم، قرمزی و درد در ناحیه لب‌ها شود. در حالی که این علائم معمولاً با بهبود زخم‌ها کاهش می‌یابد، در برخی موارد مشکلاتی مانند زخم، خارش، تحریک پوست و بیماری‌های پوستی مشاهده می‌شود.
عوارض تتوی بن مژه
پوست اطراف چشم بسیار حساس است و انجام تتو در این ناحیه باعث آسیب به بافت‌های پلک، ضعیف شدن پوست چشم، عفونت‌های چشمی و حتی ریزش مژه‌ها می‌شود.
در نتیجه، مهم است که پیش از انجام هرگونه خالکوبی یا تتو، از شرایط بهداشتی و ایمنی محیط مطمئن شوید و اقدامات لازم برای جلوگیری از عوارض و مشکلات احتمالی را رعایت کنید.
فرایند تتو چگونه انجام می‌شود؟
دکتر نازنین میرفخرایی، متخصص پوست و مو، در گفت‌وگو با آتیه‌نو درباره فرایند تتو می‌گوید: «تتو یکی از روش‌های رایج زیباسازی پوست است که در سال‌های اخیر با استقبال چشمگیر مردم مواجه شده است. این استقبال تنها به جوانان محدود نمی‌شود و حتی میانسالان نیز به این کار روی آورده‌اند. آنچه نگران‌کننده است، انجام این فرایند در محیط‌های غیر بهداشتی، به‌ویژه در آرایشگاه‌هاست که می‌تواند برای سلامت افراد تبعات جدی داشته باشد.»
تتو با استفاده از دستگاه‌هایی شامل سوزن‌های نازک و جوهرهای رنگی انجام می‌شود. این سوزن‌ها با فشرده‌شدن روی پوست، جوهر را به درون لایه‌های میانی پوست وارد می‌کند و در نتیجه طرح مورد نظر به‌صورت دائمی یا موقت بر روی پوست نقش می‌بندد. فرایند تتو معمولاً با درد، خونریزی و در برخی موارد بدون استفاده از بی‌حسی انجام می‌شود.
انواع مختلف خالکوبی
به گفته این متخصص، خالکوبی‌ها انواع گوناگونی دارند:
- خالکوبی دائمی: در این روش، جوهر به لایه‌های عمیق پوست تزریق می‌شود و ماندگاری آن برای مدت‌زمان طولانی، حتی تا آخر عمر ادامه دارد.
- خالکوبی موقت: در این نوع، از جوهرهایی استفاده می‌شود که تنها در سطح پوست قرار می‌گیرند و طی چند روز یا چند هفته از بین می‌روند.
- خالکوبی برجسته یا مشهود: در این شیوه، با تکنیک‌هایی خاص، طرح به‌گونه‌ای ایجاد می‌شود که برجستگی‌هایی روی پوست شکل می‌گیرد و ظاهر سه‌بعدی پیدا می‌کند.
- خالکوبی پزشکی: کاربرد آن بیشتر برای پوشاندن زخم‌های جراحی، لکه‌های پوستی و برخی نقص‌های ظاهری پوست است و می‌تواند نقش زیباسازی یا ترمیمی داشته باشد.
عوارض رایج تتو
دکتر میرفخرایی هشدار می‌دهد که عوارض تتو تنها به ظاهر زیبایی‌شناختی آن محدود نمی‌شود. او ادامه می‌دهد: «عوارض تتو می‌تواند شامل واکنش‌های آلرژیک، التهاب، خارش، قرمزی و در مواردی شدیدتر، بروز عفونت‌های پوستی و زخم‌های مزمن باشد. منشأ این عوارض اغلب به ترکیب شیمیایی جوهر، نحوه عملکرد تتوکار و شرایط بهداشتی تجهیزات بازمی‌گردد.»
یکی از شایع‌ترین مشکلات، عفونت پوستی است که در اثر ورود میکروب‌ها از طریق سوزن‌های آلوده یا استفاده از آب غیراستریل برای رقیق کردن جوهر ایجاد می‌شود. علائم این نوع عفونت معمولاً شامل خارش، قرمزی، ترشح از ناحیه تتو و گاه تورم محل است. این علائم معمولاً در دو هفته نخست پس از تتو پدیدار می‌شود.
برخی بیماری‌های خطرناک مانند هپاتیت B و C، کزاز، اچ‌آی‌وی (HIV) و عفونت باکتریایی استافیلوکوک اورئوس نیز می‌تواند در نتیجه استفاده از سوزن‌های آلوده از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
همچنین فشار بر سیستم لنفاوی در اثر التهاب موضعی می‌تواند منجر به اختلالات در عملکرد این سیستم شود. علاوه بر این، ایجاد زخم‌های کلوئیدی (اسکارهای برجسته و ناهموار) یکی دیگر از عوارض رایج است که به‌ویژه در افرادی با پوست حساس به چشم می‌خورد.
نشانه‌های هشداردهنده
دکتر میرفخرایی نشانه‌های عفونت و آلرژی ناشی از تتو را این‌گونه شرح می‌دهد: «اگر فردی پس از انجام تتو دچار تب، احساس گرمای ناگهانی یا لرز، تورم موضعی، خروج چرک، سفتی پوست یا زخم‌های قرمز شد، باید حتماً به پزشک مراجعه کند. وجود آبسه در محل تتو یا بروز جوش‌های چرکی از دیگر نشانه‌های هشداردهنده‌اند.»
او یادآور می‌شود: «برخی واکنش‌های آلرژیک نسبت به جوهر تتو ممکن است حتی سال‌ها پس از انجام خالکوبی ظاهر شود و همراه با خارش مزمن در ناحیه تتو باشد.»
نگرانی بزرگ‌تر اما مربوط به سرطان‌های پوستی است. برخی تحقیقات جدید حاکی از آن است که جوهرهای تتو، به‌ویژه حاوی دی‌اکسید تیتانیوم (Titanium Dioxide)، ممکن است در بروز سرطان‌هایی مانند ملانوما نقش داشته باشد.
پاک کردن؛ مسیری پرهزینه و دردناک
بسیاری از افراد پس از مدتی، از طرح تتوی خود پشیمان می‌شوند و به‌دنبال پاک کردن آن هستند، اما باید بدانند که حذف تتو به‌مراتب دشوارتر از ایجاد آن است. دکتر میرفخرایی در این‌باره می‌گوید: «تتو، عملی تقریباً دائمی است و حذف آن نیازمند جلسات مکرر درمانی، صرف هزینه بالا و تحمل درد فراوان است. برخی رنگ‌های جوهر به سختی پاک می‌شود و ممکن است جای آن‌ها به‌صورت گوشت اضافه یا اسکار روی پوست باقی بماند.»
در میان روش‌های مختلف حذف تتو، لیزر درمانی رایج‌ترین و ایمن‌ترین راه محسوب می‌شود. تکنولوژی لیزر فرکشنال CO2 از جمله روش‌های مؤثر برای تجزیه رنگ‌دانه‌های جوهر در لایه‌های عمقی پوست است. در این شیوه، امواج متمرکز نور به رنگ‌ها حمله می‌کنند و با شکستن ساختار آن‌ها، امکان جذبشان توسط گلبول‌های سفید را فراهم می‌کنند. اما حتی این روش نیز نیازمند جلسات مکرر است و تضمینی برای بازگشت کامل پوست به حالت اولیه وجود ندارد.
خالکوبی، هرچند در نگاه نخست یک انتخاب فردی و هنری تلقی می‌شود، اما اگر بدون آگاهی و توجه به پیامدهای پزشکی باشد، به بهای سلامت جسم و روان تمام می‌شود. پیش از هر اقدامی، لازم است افراد با پزشک متخصص مشورت کنند و از انجام این فرایند در مراکز غیرمجاز و غیربهداشتی به‌شدت پرهیز کنند. سلامت، گران‌بهاتر از هر نقش و نگاری است.
پیشینه خالکوبی در ایران
خالکوبی در ایران سابقه‌ای طولانی و متنوع دارد و از زمان‌های گذشته به شیوه‌های مختلف در مناطق گوناگون این سرزمین انجام می‌شده است. در طول تاریخ، افرادی که تصمیم به خالکوبی می‌گرفتند، باید آماده تحمل درد شدید ناشی از آن می‌شدند. در دوران باستان که ابزارهای پیشرفته‌ای چون سوزن وجود نداشت، برای انجام خالکوبی از ابزارهای نوک‌تیز همچون تیغ ماهی یا استخوان‌های تیز استفاده می‌شد. به علاوه، مغار دندانه‌دار آغشته به رنگ نیز برای ایجاد نقش‌ها بر روی پوست به کار می‌رفت. این ابزارها با کشیدن بر سطح پوست، طرح‌های مختلفی را بر بدن افراد می‌آفریدند. در ایران، خالکوبی به شیوه‌های سنتی خاص و به دو روش معمول انجام می‌شد؛ در روش اول، ابتدا با استفاده از سوزن یا وسیله نوک‌تیز، سطح پوست به دقت خراشیده می‌شد تا خون از ناحیه مورد نظر بیرون آید. سپس، مقداری نیل ساییده بر روی این زخم پاشیده می‌شد. بعد از التیام زخم، رنگ آبی از لایه‌های زیرین پوست به نمایش در می‌آمد. روش دوم نیز شامل استفاده از دودۀ چراغ و مخلوط آن با آب تره برای ساخت مایع سیاه رنگی بود که به‌عنوان مرکب برای طراحی به کار می‌رفت. پس از نقاشی، محل طرح را با سوزن می‌خراشیدند تا رنگ به لایه‌های عمیق‌تر پوست منتقل شود. مواد مختلفی از جمله مرکب چین، جوهر، سرمه، کش سوخته، گل اخرا، سولفور جیوه (شنگرف)، اکسید کرم و لاجورد برای خالکوبی استفاده می‌شد. این مواد با هدف ایجاد رنگ‌های مختلف برای طراحی‌ها و نقش‌های هنری مورد استفاده قرار می‌گرفت. در مناطق مختلف ایران، خالکوبی به‌ویژه در میان برخی اقوام و گروه‌های خاص، جایگاه ویژه‌ای داشت. برای مثال، در میان عشایر کهگیلویه و بویراحمد، این هنر از سن هفت سالگی آغاز می‌شد. زنان این منطقه بیشتر ابروهای خود را خالکوبی کرده و میان ابروها و چانه نیز طرح‌هایی ایجاد می‌کردند. در میان مردان، خالکوبی بیشتر به صورت نقش‌هایی بر روی دست‌ها به چشم می‌خورد که اغلب اشکال مختلف حیوانات را شامل می‌شد. در مناطق دیگر نظیر رودبار، خالکوبی آبی‌رنگ روی بازوها و پاها در میان زنان طبقات متوسط رواج داشت. این نوع خالکوبی حتی در دوران کودکی انجام می‌شد و باور بر این بود که خالکوبی کودکان به عنوان یک روش حفاظتی، از آن‌ها در برابر مرگ و میر محافظت می‌کند. در میان زنان بختیاری، خال‌های ستاره‌ای شکل بر چانه، پیشانی و پشت دست‌ها و خال‌های کمانی شکل بر ابروها معمول بود. در تهران نیز زنان به‌طور معمول نقاطی مانند مچ پا، دست، میان ابروها، کنج لب‌ها و زیر چانه را خالکوبی می‌کردند تا از دیگران متمایز شوند و ویژگی‌های فردی خود را به نمایش بگذارند. در نهایت، می‌توان گفت خالکوبی در ایران نه‌تنها به‌عنوان یک هنر و شیوه زیباشناسی، بلکه به‌عنوان نمادی از فرهنگ، باورها و تاریخ مردم این سرزمین در گذر زمان باقی مانده است. این هنر که در دوره‌های مختلف به شیوه‌های متنوعی انجام می‌شده، امروزه نیز در میان برخی اقوام ایرانی ادامه دارد و همچنان جایگاه خاص خود را در زندگی مردم حفظ کرده است.
عوارض جدی آرایش‌های دائمی
تتو و خالکوبی به دلیل استفاده از رنگ‌های شیمیایی و فلزات مختلف در مواد آن، می‌تواند عوارض و خطراتی را برای بدن به همراه داشته باشد. این عوارض در قسمت‌های مختلف بدن متفاوت است و می‌تواند تأثیرات منفی قابل‌توجهی داشته باشد. در اینجا به برخی از عوارض مهم ناشی از تتو در نقاط مختلف بدن اشاره می‌شود:
عوارض تتو روی بخیه
خالکوبی روی بخیه‌ها یا زخم‌های تازه، خطرات زیادی به همراه دارد. مهم‌ترین نکته این است که جای زخم باید کاملاً بهبود یافته باشد. در غیر این صورت، تتو باعث باز شدن زخم‌ها یا ایجاد آسیب‌های جدید می‌شود. این اقدام به‌طور غیرمستقیم بر بهبود زخم تأثیر منفی گذاشته و احتمال عفونت را افزایش می‌دهد.
عوارض تتوی خط چشم
تتوی خط چشم یا میکروپیگمنتیشن چشم که اغلب برای رفع افتادگی پلک انجام می‌شود، می‌تواند باعث بروز حساسیت‌های پوستی، ریزش مژه‌ها و ابروها و حتی توده‌های گوشتی مانند کهیر در اطراف چشم شود.
این عمل همچنین حساسیت چشم‌ها به نور خورشید را افزایش می‌دهد و در مواردی، خطر انتقال بیماری‌هایی چون هپاتیت و ایدز از طریق تجهیزات آلوده وجود دارد.
عوارض تتوی ابرو
اگر تتوی ابرو در شرایط بهداشتی نامناسب و بدون استریل مناسب انجام شود، ممکن است باعث ورود میکروب‌ها به پوست و ایجاد عفونت شود. برخی از رنگ‌های استفاده‌شده در تتوی ابرو می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تحریک کند که موجب خارش، قرمزی و التهاب پوست و حتی ایجاد ضایعه و ورم می‌شود. در این مورد هم احتمال انتقال بیماری‌هایی مانند هپاتیت و ایدز وجود دارد.
عوارض تتوی لب
تتوی لب ممکن است منجر به تورم، قرمزی و درد در ناحیه لب‌ها شود. در حالی که این علائم معمولاً با بهبود زخم‌ها کاهش می‌یابد، در برخی موارد مشکلاتی مانند زخم، خارش، تحریک پوست و بیماری‌های پوستی مشاهده می‌شود.
عوارض تتوی بن مژه
پوست اطراف چشم بسیار حساس است و انجام تتو در این ناحیه باعث آسیب به بافت‌های پلک، ضعیف شدن پوست چشم، عفونت‌های چشمی و حتی ریزش مژه‌ها می‌شود.
در نتیجه، مهم است که پیش از انجام هرگونه خالکوبی یا تتو، از شرایط بهداشتی و ایمنی محیط مطمئن شوید و اقدامات لازم برای جلوگیری از عوارض و مشکلات احتمالی را رعایت کنید.
ارسال دیدگاه
