کار برای بزرگسالان بیشتر است

وضعیت اشتغال جوانان جهان از زبان سازمان بین‌المللی کار

کار برای بزرگسالان بیشتر است

حمیدرضا علی‌نیا روزنامه نگار

گزارش سازمان بین‌المللی کار در مورد روندهای اشتغال و چشم‌انداز اجتماعی جهان در سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که در کل جهان نرخ بیکاری جوانان تقریباً ۳.۵ برابر بیشتر از بزرگسالان است. با این حال تفاوت‌هایی میان برخی مناطق وجود دارد. مناطق توسعه‌یافته میزان بالاتری از اشتغال جوانان را شاهد هستند، در حالی که مناطق در حال توسعه نرخ پایین اشتغال جوانان را تجربه می‌کنند. می‌توان گفت وضعیت کلی اشتغال جوانان در سطح جهانی، به‌ویژه پس از همه‌گیری کرونا بهتر شده اما سطوح این توسعه در همه‌‌جا یکسان نیست.

اگر جوانی هستید که به دنبال اولین شغل خود می‌گردید، در این مطلب چند خبر خوب و چند خبر بد برای شما وجود دارد؛ اکنون بازار کار جهانی برای جوانان 15 تا 24 ساله بهبود یافته است. در واقع طی چند سال گذشته وضعیت اشتغال جوانان مسیری صعودی را طی می‌کند که البته برای همه گروه‌ها چنین نیست.
بر اساس نتیجه آخرین ویرایش سازمان بین‌‌‌المللی کار (ILO) از گزارش «روندهای جهانی اشتغال برای جوانان»، دلایلی برای خوش‌بین بودن نسبت به اشتغال جوانان وجود دارد. نرخ بیکاری جوانان در حال حاضر 13 درصد است، یعنی تقریباً 65 میلیون نفر از جوانان بیکار هستند. البته سازمان بین‌المللی کار می‌گوید که بهبود اشتغال پس‌ از همه‌گیری کرونا توسط همه گروه‌های جوانان تجربه نشده است. بنابر گزارش این سازمان جوانانی که در مناطق خاص زندگی می‌کنند و بسیاری از زنان جوان مزایای بهبود اقتصادی را نمی‌بینند.

شکاف‌های صحنه اشتغال جوانان
با توجه به اینکه در سال ۲۰۲۴ بیکاری جوانان در پایین‌ترین سطح خود در 15 سال گذشته بوده، به‌نظر می‌رسد در ظاهر چیزهای زیادی برای جشن گرفتن وجود دارد. با این همه، نکته قابل‌توجه این است که در سال 2023 یک پنجم از جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله هیچ شغلی نداشته‌اند و حتی در حال درس‌ خواندن یا آموزش‌های فنی و حرفه‌ای جهت ورود به بازار کار نیز نبوده‌اند. در اصطلاح به این بخش از نیروی کار جوان «نیت» (NEET) می‌گویند؛ نیت به معنای شخصی است که نه درس می‌خواند، نه شاغل است و نه مهارتی می‌آموزد. این طبقه‌بندی در اواخر دهه ۱۹۹۰ از انگلستان آغاز شد و کاربرد آن در درجات مختلف به سایر کشورها و مناطق مختلف از جمله ژاپن، کره‌جنوبی، چین، تایوان، کانادا و ایالات متحده گسترش یافته است. گروه نیت‌ها شامل افراد بیکار (افراد بدون شغل و متقاضی کار) و همچنین افراد خارج از نیروی کار (کسانی که بدون شغل هستند و متقاضی کار هم نیستند) می‌شود. به گفته سازمان بین‌المللی کار، تعجب‌آورتر این است که دو‌سوم نیت‌ها زن هستند، به‌خصوص در برخی از مناطق در حال توسعه که در آن‌ها نرخ بیکاری جوانان بالاتر است. در واقع از زمان همه‌گیری کرونا نرخ بیکاری جوانان در این مناطق بالا رفته است.
حتی در میان گروهی از نیروی کار جوان که شاغل محسوب می‌شوند، نیمی از کارگران جوان در مشاغل غیررسمی و کوتاه‌مدت مشغول به کار هستند. سازمان بین‌المللی کار می‌گوید که نرخ بالای نیت‌ها، همراه با فقدان مشاغل مطمئن و رواج مشاغل بی‌ثبات، به اضطراب نسل جوان کمک می‌کند که اتفاقاً تحصیلکرده‌ترین نسل در میان نسل‌ها تا به امروز بوده است. بنابراین، جای تعجب نیست که یک نظرسنجی اخیر در مورد اینکه جوانان چه می‌خواهند، نشان داده است که امروزه برخلاف روندهای ۱۰ سال گذشته که اکثر جوانان تحصیل را اولویت خود می‌دانستند، اکثریت جوانان آموزش‌ها و مهارت‌هایی را در اولویت قرار می‌دهند که آن‌ها را قادر می‌سازد وارد نیروی کار شوند.
گیلبرت اف هونگبو، مدیرکل سازمان بین‌المللی کار درباره اهمیت کار جوانان می‌گوید: «جوامع صلح‌آمیز بر سه عنصر اصلی متکی هستند؛ ثبات، شمول و عدالت اجتماعی که کار شایسته برای جوانان در قلب هر سه این عناصر قرار دارد.»
 تفاوت در مناطق مختلف
در حالی که مناطقی مانند آمریکای شمالی و اروپا نرخ بیکاری نسبتاً پایینی برای جوانان را گزارش داده‌اند، سایر مناطق گام‌های نه‌چندان رو به جلویی در ارتباط با اشتغال جوانان برداشته‌اند. براساس گزارش سازمان بین‌المللی کار در کشورهای عربی، آسیای شرقی، آسیای جنوب شرقی و اقیانوسیه، نرخ بیکاری جوانان در سال 2023 بیشتر از سال 2019 بوده است؛ موضوعی که نشان‌دهنده بازگشت روندهای نزولی اشتغال جوانان پیش از کروناست. در دوران پساکرونا متأثر از انفجار اقتصادی پس از پایان همه‌گیری، اشتغال جوانان شاهد نوعی گشایش بود.
در سراسر آفریقا که شاهد نوعی افزایش بی‌وقفه جمعیت جوان تا سال ۲۰۳۰ خواهد بود (پدیده‌ای که کارشناسان جمعیت‌شناسی آن را زلزله جوانان می‌خوانند)، جمعیت جوان هنوز وضعیت خوبی ندارد. در مناطق شمال آفریقا نرخ بیکاری بسیار بالاست و تقریباً سه‌چهارم جوانان در جنوب صحرای آفریقا نیز درگیر اشتغال ناامن و بی‌ثبات‌کاری هستند.
همچنین در مقایسه تعداد کارگران بزرگسال جوان (گروه سنی 25 تا 29 سال) تفاوت بین کشورهای پردرآمد و کم‌درآمد مشهود است. در کشورهای پردرآمد نسبت جوانان بزرگسال شاغل، چهار پنجم کل جمعیت جوانان بزرگسال و در کشورهای کم‌درآمد این نسبت یک پنجم است که نشان‌دهنده میزان پایین اشتغال جوانان بزرگسال در کشورهای کم‌درآمد است.
عدم تطابق آموزشی و شکاف مهارتی
یکی از دلایل این سطح از بیکاری جوانان، عدم تطابق بین مدارک تحصیلی جوانان و مهارت‌هایی است که مشاغل امروزی نیاز دارند. سازمان بین‌المللی کار می‌گوید: «ناهماهنگی‌های آموزشی با افزایش عرضه جوانان تحصیل‌کرده بر عرضه شغل برای افراد بسیار ماهر در کشورهای با درآمد متوسط افزایش یافته است.» براساس گزارش آینده مشاغل مجمع جهانی اقتصاد در سال 2023، با توجه به اینکه 75 درصد از شرکت‌ها از جدیدترین فناوری‌ها مانند داده‌های بزرگ، محاسبات ابری و هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، جای تعجب نیست که برخی از جوانان نتوانند وارد نیروی کار چنین بازارهایی شوند. در واقع سرعت تطبیق مهارت‌های آموزشی جوانان هم‌گام با تغییرات دنیای کار پیش نمی‌رود و بسیاری از زیرساخت‌های اساسی مورد نیاز هنوز وجود ندارد.

راه‌حل‌ها چیست؟
کارشناسان درباره اینکه آموزش بسیار مهم است با یکدیگر اتفاق نظر دارند. در گزارش انجمن ساخت آموزش‌های آینده با عنوان نقش هوش مصنوعی در آموزش جوانان آمده است: «در حالی که مزایای اقتصادی بالقوه هوش مصنوعی مولد (AI) و سایر فناوری‌های نوظهور امیدوارکننده است، گشایش و باز کردن درهای بازار جدید به روی اشتغال جوانان به رفع مهم‌ترین موانع آن بستگی دارد؛ این موانع عبارتند از کمبود جهانی دائم در مهارت‌های دیجیتال و متعاقب آن آموزش استعدادهای هوش مصنوعی.»
گزارش سازمان‌ بین‌المللی کار بیانگر این است که تجهیز جوانان به نیازهای در حال تکامل برای مهارت‌های سبز و دیجیتال جهت کاهش ناهماهنگی‌های آموزشی بسیار مهم است. همچنین این سازمان از سیاست‌گذاران می‌خواهد که صدای جوانان را در هر تصمیمی در مورد آینده کاری بشنوند و آن را در بازارهای کار بگنجانند.
این سازمان با هدف تطبیق نیازهای بازار و تشویق کار شایسته برای جوانان یادآور می‌شود: «در هر حرکت رو به جلو، همه ذی‌نفعان از جمله مربیان و کارفرمایان، باید برای تقویت ایجاد شغل، با هدفی خاص برای مشاغل جوانان و به‌ویژه زنان جوان همکاری نزدیک داشته باشند.»
مدیرکل هونگبو در این‌باره هشدار داد: «بدون فرصت‌های برابر برای تحصیل و مشاغل مناسب، میلیون‌ها جوان فرصت‌های خود را برای آینده‌ای بهتر از دست می‌دهند؛ مسئله‌ای که می‌تواند بی‌ثباتی در جوامع را تقویت کند.»
منبع: ILO
ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه