ایران تولیدکننده عمده زعفران جهان است، به‌طوری که ۸۵ تا ۹۰ درصد نیاز بازار این محصول از سوی زعفران‌کاران ایرانی تأمین می‌شود. حدود چهار دهه قبل اسپانیا نخستین و ایران دومین تولیدکننده بزرگ زعفران در جهان بودند. هند و یونان نیز به ترتیب در جایگاه سوم و چهارم قرار داشتند. به‌تدریج با توجه به کیفیت زعفران ایران و قیمت رقابتی، بازار این محصول در اختیار ایران قرار گرفت. اما اسپانیا دوباره در تلاش است تا تأمین عمده بازار را در دست داشته باشد. این درحالی ‌است که غیر از کشورهای دارای پیشینه تولید زعفران، کشورهایی مانند بلغارستان، مجارستان، تاجیکستان، قرقیزستان، آذربایجان، هلند و آفریقا هم به تولید این محصول لوکس ورود کرده‌اند.مشکلات تحریم، چالش جابه‌جایی پول، رفع تعهد ارزی و تفاوت قیمت ارز نیمایی و آزاد – از این جهت که صادرکننده با ارز آزاد مواد اولیه را تأمین می‌کند اما باید ارز حاصل از صادرات را با نرخ نیمایی تحویل دولت دهد- از جمله موانعی به شمار می‌آیند که بازار جهانی محصولات کشاورزی ایران، و از جمله زعفران، را مورد تهدید قرار می‌دهند. بر این اساس، تحریم و خلأ حضور ایران در بازار سبب شده تا سایر کشورها برای تأمین نیاز این محصول گران‌قیمت به موضوع تولید آن ورود کنند. ایران باید سه دهه قبل برای جلوگیری از خام‌فروشی برنامه‌ریزی و برای راه‌اندازی صنایع تبدیلی و تکمیلی سرمایه‌گذاری می‌کرد. زعفران کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد که در ایران دیده نشده است. این محصول در کنار صنایع غذایی در صنایع دارویی، بهداشتی و آرایشی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و دولت باید با ایجاد مشوق‌هایی، سرمایه‌گذاران را تشویق به سرمایه‌گذاری صنایع تبدیلی کند. بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی و داده‌های مراکز دولتی، حدود ۱۲۳ هزار هکتار از سطح کشور زیر کشت زعفران است که باید بیش از هزار تن زعفران برداشت شود، درحالی که تولید فعلی یک‌چهارم این عدد بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ تن را دربر می‌گیرد. طبق یک فرمول هر سال بین ۵ تا ۱۰ درصد به سطح زیر کشت این محصول اضافه می‌شود، چون مزارع هرچند سال یک‌بار باید جایگزین شوند و به نسبت این جایگزینی ضروری است ۲ تا ۳ برابر سطح زیر کشت افزوده شود. بنابراین اگر تا چند سال قبل ۱۲۳ هزار هکتار سطح زیر کشت زعفران داشتیم، قطعاً امروز این عدد به ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار هکتار رسیده که باید هزار تن محصول داشته باشد اما چرا فقط ۳۰۰ تن زعفران در کشور تولید می‌شود؟
این عدد رضایت‌بخش نیست. درچنین شرایطی، درآمد کشاورز کاهش پیدا می‌کند. بنابراین فعال این حوزه نیاز به آموزش دارد تا بتواند بازده خود را در هکتار کشت افزایش دهد. از طرفی زعفران محصولی مناسب برای سرزمین‌های کم‌آب محسوب می‌شود؛ زیرا در تابستان نیاز به آبیاری ندارد و در زمستان هم با بارش رشد می‌کند. همچنین به دلیل کشت ویژه آن، تا هفت سال نیاز به کشت مجدد نیست و تنها باید درست مدیریت شود. افزایش قیمت، کشت زعفران را در کشور فراگیر کرده اما تولید آن سیستمی و اصولی نیست و هر کشاورز با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود که همگی سلیقه‌ای است، تولید پایین این محصول را در استان‌های مختلف رقم می‌زند. این امر ناشی از عملکرد و سیاست‌گذاری نادرست نهادهای متولی به حساب می‌آید که باید مورد اصلاح و بازنگری قرار گیرد. باید به این نکته توجه کرد که ضرورت دارد محصول زعفران ایران با یک برند ویژه در دنیا شناخته شود. ایجاد بانک کالایی در فصل برداشت زعفران برای خرید محصول مازاد و تعادل‌بخشی به عرضه و تقاضا یکی از راه‌های مدیریت بازار و جلوگیری از فعالیت دلالان در بازار این محصول صادراتی است. در مورد محصولاتی که منافع ملی را تأمین می‌کنند، نباید به‌صورت بنگاهی فکر کرد، بلکه باید به‌صورت ملی و یکپارچه در حفظ تولید و صادرات پایدار قدم برداشت.