شماره بیمه‌شده موقت چیست؟

پاسخ کارشناس «آتیه‌نو» به پرسش‌های شرکای اجتماعی

شماره بیمه‌شده موقت چیست؟

سازمان تأمین‌اجتماعی به ‌‌‌عنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌گر کشور با جامعه عظیمی ‌‌از مخاطبان در ارتباط است که غالباً با قواعد و قوانین این سازمان بزرگ آشنایی کافی ندارند. «آتیه‌نو» تلاش دارد با بهره‌گیری از تجربیات کارشناسان، شرکای اجتماعی را با ظرایف قانونی این حوزه آشنا کند. موضوعاتی که در این شماره به بررسی آن‌ها می‌پردازیم عبارت‌اند از: بهره‌مندی از بیمه بیکاری، با اشتغال در دو کارگاه مختلف بخشودگی جرائم برای کارگاه‌هایی که اقساط آن‌ها تمام نشده است استفاده از کمک‌هزینه ازدواج با سابقه کم بیمه‌ای دریافت مقرری بیمه بیکاری برای صاحبان حِرف و مشاغل آزاد

جهت پیگیری سوابق پرداخت حق‌بیمه خود به شعبه تأمین‌اجتماعی مربوطه مراجعه کردم. مسئول نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی اظهار داشتند که من در سیستم تأمین‌اجتماعی دارای شماره بیمه‌شده دائم و موقت هستم و باید شماره موقت به دائم تبدیل شود، خواستم در خصوص شماره موقت اطلاعاتی داشته باشم‌.
اگر کارفرمای کارگاهی از ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه کارکنان خودداری ‌کند و بر اساس گزارش بازرسی به‌عمل آمده از کارگاه مذکور اسامی ‌کارگران جدید در گزارش بازرسی قید شود، در صورتی که کارگران گزارش شده در بازرسی در سیستم تأمین‌اجتماعی فاقد شماره بیمه‌شده باشند، شعبه تأمین‌اجتماعی جهت محاسبه بدهی کارگاه، ابتدا به بیمه‌شده شماره موقت اختصاص می‌دهد و بعد از اینکه بیمه‌شده در کارگاه‌های دیگر شاغل و شماره اصلی بیمه‌شده اخذ کند، آن‌گاه از نظر مشخصات هویتی، مطابقت دو شماره اصلی و موقت بیمه‌شده احراز و شماره موقت به شماره اصلی تبدیل می‌شود. سپس سوابق مندرج در شماره موقت به‌عنوان سابقه پرداخت حق‌بیمه بیمه‌شده در سیستم تأمین‌اجتماعی ذخیره خواهد شد.  

به‌مدت دو سال در کارگاه تولیدی پوشاک مشغول به کار بودم. بعد از اتمام دومین سال قرارداد، در پایان سال از کارگاه اخراج شدم. پس از آن جهت برقراری بیمه بیکاری نسبت به تنظیم دادخواست در اداره کار اقدام کرده و اداره کار من را جهت برقراری بیمه بیکاری به شعبه تأمین‌اجتماعی معرفی کرده است. از آنجایی که من پیش از این دارای جواز کسب الکتریکی بودم، شعبه مربوطه اعلام کرده که باید از محل کسب قبلی من در ارتباط با عدم استفاده از جواز کسب در خصوص اشتغال در صنف الکتریکی در ایام بیکاری، بازرسی تحقیقی انجام گیرد؛ در حالی که من بعد از استخدام در کارگاه تولیدی و پس از بیکار شدن، در این صنف اشتغال به کار نداشته‌ام‌. در این خصوص نیاز به راهنمایی دارم‌.
چنانچه بیمه‌شده قبل از برقراری بیمه بیکاری دارای موافقت اصولی یا پروانه کسب یا مجوز اشتغال معتبر باشد، در صورت اشتغال در کارگاه‌های مشمول قانون تأمین‌اجتماعی و متعاقب آن از کارگاه اخراج و بیکار شده باشد و برای برقراری مقرری بیمه بیکاری توسط اداره کار به شعبه تأمین‌اجتماعی معرفی ‌شود، اگر از طریق استعلام توسط سازمان تأمین‌اجتماعی از مراجع صادر‌کننده مجوزها و انجام بازرسی تحقیقی، عدم اشتغال به کار بیمه‌شده به‌واسطه مجوزهای صادره در ایام بیکاری احراز شود، می‌تواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کند. 

راننده تاکسی در شهر تهران هستم. قبلاً هشت‌ماه سابقه بیمه‌پردازی اجباری دارم و یک‌سال است بیمه رانندگان شده‌ام. اخیراً ازدواج کرده‌ام و طبق اطلاع‌، سازمان تأمین‌اجتماعی به بیمه‌شدگان کمک‌هزینه ازدواج بلاعوض پرداخت می‌کند‌. آیا من نیز می‌توانم از این کمک‌هزینه برخوردار شوم‌؟
کمک‌هزینه ازدواج بلاعوض به بیمه‌شدگان اجباری که دارای کارفرما هستند، همچنین بیمه‌شدگان توافقی و رانندگان درون‌شهری و برون‌شهری مشمول قانون بیمه اجتماعی رانندگان (مثل شما) تعلق می‌گیرد. البته به شرطی که این قبیل بیمه‌شدگان ظرف پنج‌سال قبل از تاریخ ثبت ازدواج حداقل دو سال (720 روز) سابقه پرداخت حق‌بیمه داشته باشند و چون جمع سابقه شما 20 ماه (8 ماه اجباری و 12 ماه بیمه رانندگان) است، به‌علت کسری سابقه پرداخت حق‌بیمه نمی‌توانید از سازمان تأمین‌اجتماعی کمک‌هزینه بلاعوض ازدواج دریافت کنید. 

بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی در شرکت تولیدی پوشاک هستم. شعبه تأمین‌اجتماعی به یکی از کارگران شرکت که قبلاً اخراج شده است، اعلام کرده که چون سابقه پرداخت حق‌بیمه او کمتر از یک سال (365 روز) است، مشمول دریافت بیمه بیکاری نیست. من قبلاً مدت هفت‌ماه در محل فروشگاه شرکت تولیدی مذکور کار می‌کردم و در حال حاضر طبق پیشنهاد کارفرما شش‌ماه است در محل کارخانه تولیدی شرکت مذکور کار می‌کنم و از طرفی کارفرما حق‌بیمه سه‌ماهه اول محل کارخانه را اشتباهاً در پرونده فروشگاه پرداخت کرده است. با توجه به اینکه سابقه پرداخت حق‌بیمه درآخرین کارگاه کمتر از 365 روز می‌شود، آیا در صورت اخراج و بیکارشدن نمی‌توانم از مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند شوم؟ 
همان‌طور که اشاره کرده‌اید، طبق تفاهم‌نامه سال 1384 که بین وزارت کار و امور اجتماعی وقت و سازمان تأمین‌اجتماعی منعقد شده است، در کارگاه‌های با ماهیت دائم اگر سابقه پرداخت حق‌بیمه بیمه‌شده در آخرین کارگاه کمتر از یک سال - یعنی 365روز- باشد، بیمه‌شده اخراج شده (مثل بیکاری همکار شما) نمی‌تواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کند. اگر بیمه‌شده در دو کارگاه که دارای کارفرمای واحد است و حق‌بیمه او به‌جای پرداخت در شعبه محل اشتغال اولی در شعبه دیگری پرداخت شده باشد در اجرای تفاهم‌نامه و تکمیل سابقه 365روز، سوابق هر دو کارگاه با هم تجمیع شده و در صورت دارا بودن سایر شرایط، بیمه‌شده مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری قرار  خواهد گرفت.

یکی از آشنایان دو سال است نگهبان یک باغ و مزرعه در حومه شهریار است و ضمن دریافت دستمزد از مستأجر باغ و کار کردن در مزرعه، با خانواده خود در آنجا سکونت دارد. چون همسرش نیاز به خدمات درمانی دارد از من خواسته است بپرسم آیا کارگران شاغل در مزارع و باغات کشاورزی می‌توانند بیمه تأمین‌اجتماعی شوند و آیا کارفرما موظف به بیمه کردن آن‌هاست‌؟
مزارع و باغات کشاورزی که مالک یا مستأجر آن شخصیت حقیقی است، اگر دارای سند مالکیت و یا اجاره و پروانه فعالیت صادره از سوی نظام صنفی کشاورزی است کارگران شاغل در آنجا مشمول قانون تأمین‌اجتماعی هستند. اگر مالک و یا مستأجر باغ با مشخصات ذکر شده بالا از بیمه‌کردن کارگر خودداری می‌کند او می‌تواند با مراجعه به واحد بازرسی شعبه تأمین‌اجتماعی شهریار و اعتراض به این موضوع درخواست بازرسی کند تا پس از مراجعه بازرس به محل باغ و درج نام او در گزارش بازرسی بتواند از خدمات سازمان تأمین‌اجتماعی از جمله خدمات درمانی برای خود و افراد تحت‌تکفل استفاده کند. در خصوص اشخاص حقوقی که در باغات کشاورزی و مزرعه در بخش کشاورزی فعالیت دارند (که مشمول نظام صنفی کشاورزی و دارای پروانه صنفی معتبر و اساسنامه ثبت‌شده در اداره ثبت شرکت‌ها و درج آن در روزنامه رسمی ‌کشور هستند) کارگران شاغل در این شرکت‌ها نیز مشمول قانون تأمین‌اجتماعی هستند و بازرسی کارگاهی از آن‌ها  بلامانع است. 

بیمه‌شده خویش‌فرمای مغازه فرش‌فروشی در بازار تهران هستم و به استناد جواز کسب فرش‌فروشی‌،یک‌سال است بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد شده‌ام. اخیراً به‌علت آتش‌سوزی در منطقه‌ای از بازار، مغازه من نیز دچار حریق شده و عملاً بیکار شده‌ام و تعمیرات مجدد و بازسازی مغازه جهت ادامه اشتغال به مدت زمان بیشتری نیاز دارد. با توجه به اینکه بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستم آیا در مدت بیکاری می‌توانم از مقرری بیمه بیکاری استفاده کنم‌؟
خیر، صرفاً بیمه‌شدگانی که دارای کارفرما بوده و مشمول قانون کار هستند و از دستمزد مشمول کسر حق‌بیمه آن‌ها سه درصد بابت بیمه بیکاری کسر و همراه با حق‌بیمه مربوطه به حساب تأمین‌اجتماعی واریز می‌شود مشمول استفاده از مقرری بیمه بیکاری هستند، لذا با این توضیحات چون بیمه‌شده مشاغل آزاد فاقد کارفرما و مشمول قانون کار نیست، شما و کلیه بیمه‌شدگان صاحبان حِرف و مشاغل آزاد در صورت بیکاری نمی‌توانید از مقرری بیمه بیکاری سازمان تأمین‌اجتماعی استفاده کنید. 

فروشگاه خشکبار و شیرینی‌فروشی من در دی‌ماه سال 1401 نسبت به تقسیط بدهی قطعی‌شده همراه با جرائم مربوطه اقدام کرده و در حال پرداخت اقساط مربوطه است. با توجه به بخشودگی جدید جرائم که در خردادماه سال 1402 اعلام شده است آیا کارگاه ما نیز که قبل از صدور این دستورالعمل جدید بدهی قطعی‌شده را تقسیط کرده و هنوز پرداخت اقساط به پایان نرسیده است، مشمول این بخشودگی قرار می‌گیرد‌؟​​​​​​​
بله، کارفرمایانی که طبق ضوابط قبلی نسبت به تقسیط بدهی‌های قطعی‌شده با احتساب جرائم متعلقه اقدام کرده‌اند و پرداخت اقساط به اتمام نرسیده است، می‌توانند در مهلت تعیین شده 1/3/1402 لغایت 31/5/1402 ابتدا نسبت به ثبت درخواست خود در سامانه خدمات غیر‌حضوری سازمان تأمین‌اجتماعی اقدام کنند، سپس در صورت احراز کامل شرایط بخشودگی جرائم، می‌توانند درخواست کتبی خود را برای تبدیل به حال شدن بدهی تقسیط‌شده قبلی به شعبه مربوطه تأمین‌اجتماعی تسلیم کنند و در زمان ارائه تضامین جهت تقسیط دیون خود، از تسهیلات بخشودگی جرائم جاری بهره‌مند شوند.

با 20 سال سابقه بیمه‌پردازی مشاغل آزاد و با 60 سال سن بازنشسته شده‌ام‌. برای استفاده از درمان تأمین‌اجتماعی به تعداد خود و همسر و دو فرزندم از مستمری ماهانه من، حق‌سرانه درمان کسر می‌شود. اخیراً پزشک معالج گوش، حلق و بینی برای یک گوش همسرم سمعک تجویز کرده و آن را خریداری کرده‌ایم، آیا می‌توانم هزینه آن را از تأمین‌اجتماعی دریافت کنم‌؟
پرداخت هزینه وسایل کمک‌پزشکی پروتز و اروتز و آندو پروتز - که سمعک نیز یکی از این وسایل است- صرفاً به بیمه‌شده اجباری کارگاه‌ها و بیمه‌شدگان اختیاری و بیمه‌های توافقی و بیمه‌شدگان راننده و قالیبافی و مقرری‌بگیران بیمه بیکاری و بازنشستگانی که که از مستمری آن‌ها دو درصد بابت درمان کسر می‌شود تعلق می‌گیرد، لذا کلیه این قبیل بیمه‌شدگان و بازنشستگان و افراد تحت‌تکفل آن‌ها مشمول دریافت کمک‌هزینه‌های وسایل پزشکی هستند. اما بیمه‌شدگان صاحبان حِرف و مشاغل آزاد و مستمری‌بگیرانی که در صورت تمایل از مستمری آن‌ها به‌جای دو درصد درمان به تعداد خود مستمری‌بگیر و افراد تحت‌تکفل قانونی، حق‌سرانه درمان کسر می‌شود (مثل شما) نمی‌توانند از خدمات سازمان تأمین‌اجتماعی در خصوص پرداخت هزینه پروتز و اروتز و آندوپروتز استفاده کنند. 
وکیل رسمی ‌بیمه‌شده ایرانیان خارج از کشور هستم که با نرخ 18 درصد بیمه‌شده است و حق‌بیمه او را ماهانه پرداخت می‌کنم. اخیراً موکل من ازدواج کرده است، با توجه به اینکه یکی از تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی در قبال بیمه‌شدگان پرداخت کمک‌هزینه ازدواج بلاعوض است، آیا او می‌تواند از سازمان تأمین‌اجتماعی این کمک‌هزینه را دریافت کند‌؟
خیر، همان‌طور که در پاسخ به یکی از سؤالات اعلام شده است، صرفاً بیمه‌شدگان اجباری و بیمه‌شدگان توافقی و رانندگان درون‌شهری و بین‌شهری مشمول قانون بیمه اجتماعی رانندگان، می‌توانند در صورت احراز شرایط مربوطه از این کمک‌هزینه بهره‌مند شوند. تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی در قبال بیمه‌شدگان ایرانیان خارج از کشور علاوه برتعهدات بلند‌مدت مستمری بازنشستگی و فوت و ازکارافتادگی (نرخ 18درصد) دو مورد از تعهدات کوتاه‌مدت شامل پرداخت هزینه وسایل کمک‌پزشکی پروتز و اروتز و پرداخت کمک‌هزینه کفن‌و‌دفن، و انجام بقیه تعهدات کوتاه‌مدت از قبیل غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری و همچنین کمک‌هزینه ازدواج با توجه به تعاریف مندرج در قانون تأمین‌اجتماعی به این قبیل بیمه‌شدگان موضوعیت ندارد. 

شرکت تولیدی با شخصیت حقوقی که فعالیت آن تولید لامپ‌های کم‌مصرف است به‌علت جابه‌جایی کارگاه در محل جدید واقع در حوزه عملکرد شعبه دیگر با همان کد کارگاهی قبلی نسبت به ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه کارکنان در شعبه فعلی تأمین‌اجتماعی اقدام می‌کند. با توجه به اینکه محل قبلی شرکت واقع در شعبه قبلی تأمین‌اجتماعی دارای بدهی قطعی‌شده همراه با جرائم مربوطه است، طبق دستورالعمل جدید بخشودگی جرائم، آیا می‌توانیم در بازه زمانی 1/3/1402 لغایت 31/5/1402 نسبت به درخواست بخشودگی جرائم مربوط به شعبه قبلی تأمین‌اجتماعی از طریق شعبه فعلی اقدام کنیم ‌؟
بدواً باید اطلاع داشته باشید که تقسیط بدهی‌های قطعی‌شده مورد درخواست کارفرما، برای بخشودگی جرائم صرفاً از طریق شعبه ذی‌ربط (ایجاد‌کننده بدهی) امکان‌پذیر است. در این ارتباط کارگاه‌های دارای شخصیت حقوقی که به‌علت جابه‌جایی محل کارگاه با همان کد کارگاهی قبلی نسبت به پرداخت حق‌بیمه کارکنان در شعبه محل جدید (مقصد) اقدام می‌کنند، اما در شعبه مبدأ دارای بدهی قطعی‌شده همراه با جرائم هستند، پس از ثبت درخواست و احراز شرایط در محل جدید (صرف‌نظر از وجود بدهی) در سیستم خدمات غیر‌حضوری تأمین‌اجتماعی، با ثبت درخواست بخشودگی جرائم در شعبه قبلی (مبدأ) مجاز به استفاده از بخشودگی جرائم مربوط به بدهی‌های قطعی‌شده شعبه قبلی تأمین‌اجتماعی خواهند بود. 














ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه