گزارش میدانی آتیه‌نو از یک مرکز درمانی تأمین اجتماعی
دی‌کلینیک ابوریحان؛ پرهیاهو اما امیدبخش
مرکز جراحی محدود و سرپایی ابوریحان (دی‌کلینیک) نامی آشنا در مرکز شهر تهران برای بیمه‌شدگان است. تأمین‌اجتماعی در مناطق گوناگون دارای مراکز درمانی متعدد است اما این مرکز درمانی همان‌طور که از نامش پیداست، خدمات جراحی سرپایی را نیز ارائه میدهد؛ ویژگی‌ای که سبب شده نه‌تنها مردم مرکز شهر بلکه از سایر مناطق تهران برای اقدامات درمانی خود به این دی‌کلینیک مراجعه کنند. درهای این مرکز درمانی که از سال 75 تاکنون به روی مردم باز است از ابتدای تأ‌سیس تحت پوشش سازمان منطقه‌ای بهداری استان تهران فعالیت خود را آغاز کرد از در سال 1369 تحت پوشش تأمین‌اجتماعی قرار گرفت. این مرکز در مساحتی به وسعت 2 هزار متر مربع دارای دو ساختمان اداری و درمانی است. ساختمان درمانی با 46 سال قدمت در دو طبقه و یک زیرزمین همراه با 34 اتاق احداث شده و بسیاری از خدمات تخصصی و فوق‌تخصصی پزشکی شامل چشم‌پزشکی، گوش، حلق و بینی، ارتوپدی، اورولوژی، قلب و عروق، اعصاب و روان، پوست، داخلی مغز و اعصاب، داخلی، نفرولوژی، زنان و زایمان، عفونی، دندانپزشکی و... در این مرکز ارائه می‌شود. همچنین سایر خدمات از جمله نوار قلب، کلینیک طب فیزیکی، اکوکاردیوگرافی، ادیومتری، نوار مغز، اسپیرومتری، مامایی واکسیناسیون و شورای پزشکی میزان مراجعه به این مرکز درمانی را فزونی داده است.
سلاله صدرایی روزنامه‌نگار
شلوغی دی‌کلینیک
سالن دی‌کلینیک مملو از جمعیت است. صف‌های طویل پشت باجه‌های پذیرش حکایت از استقبال مردم از خدمات این مرکز دارد. با توجه به دریافت نوبت از مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی به صورت تلفنی، اینترنتی و اپلیکیشن‌ها، اما همچنان بیماران دریافت نوبت حضوری را ترجیح می‌دهند.
بخش پذیرش از طریق پنج باجه پاسخگوی نوبت‌دهی بیماران است و هشت نیروی انسانی در این بخش خدمت‌رسانی می‌کنند؛ پنج نفر در پشت باجه‌ها، یک نفر پاسخگوی تماس‌های تلفنی و یک مسئول پذیرش. این واحد در دو شیفت فعال است که در شیفت عصر دو نفر تا ساعت 8 شب حضور دارند.
مسئول واحد پذیرش، تعداد مراجعه روزانه به این مرکز را حدود هزار و 500 نفر عنوان می‌کند که بسیاری از آنها به صورت حضوری نوبت دریافت می‌کنند. تنها حدود 40 درصد نوبت از پزشکان متخصص به صورت تلفنی ارائه می‌شود و ظرفیت باقی‌مانده برای ارائه نوبت حضوری در نظر گرفته می‌شود.
سعیده عمیدی کارشناس «مدیریت فناوری اطلاعات سلامت» که 12 سال سابقه فعالیت دارد و از سال 94 تاکنون در این مرکز خدمت‌رسانی می‌کند، می‌گوید: «تمام سعی و تلاش ما بر این است که تجمعی در مرکز ایجاد نشود اما برخی از روزها تعداد مراجعه‌کننده‌ها بسیار زیاد است.» به گفته او، برای دادن نوبت، ارائه یک مدرک معتبر مانند کارت ملی، اصل شناسنامه، دفترچه بیمه، پاسپورت و گواهینامه ضروری است. چالشی که وجود دارد این است که برخی بیماران مدرک معتبر با خود همراه ندارند و تصور می‌کنند ارائه کدملی برای دریافت نوبت کفایت می‌کند، اما باید عکس بیمار با کدملی تطبیق داده شود. عمیدی یکی از علل صف‌های طولانی را ظرفیت محدود پزشکان عنوان می‌کند و
می افزاید: «با توجه به محدود بودن تعداد پزشکان، در یک فاصله زمانی، ظرفیت نوبت‌دهی پر می‌شود و بیماران باید روز دیگر مراجعه کنند. حتی ممکن است در روز حدود 200 تا 300 نفر به دلیل تمام شدن نوبت، بازگردند.» مسئول واحد پذیرش درباره وظایف محوله در این بخش ادامه میدهد: «حجم و تنوع کاری در این واحد زیاد است و تنها مربوط به پذیرش بیماران نیست و اموری مانند مدیریت اطلاعات سلامت به منظور تکمیل اطلاعات پرونده‌ای، بایگانی، فایل کردن، امور مربوط به کمیسیون پزشکی، کدگذاری و... در این واحد انجام می‌شود.»
خدمات مرکز، خوب است
خانمی در یکی از صف‌ها منتظر دریافت نوبت ایستاده است. علت مراجعه او که برای ویزیت چشم‌پزشکی آمده، آغاز گفت‌وگوی ما می‌شود. قبلاً ساکن همین محله بوده اما اکنون که خیابان پیروزی زندگی می‌کند، بازهم برای امور درمان به این مرکز مراجعه می‌کند، می‌گوید: «خدمات این مرکز خوب است. خودم و سه فرزندم همیشه از خدمات پزشکان عمومی، اطفال، زنان و چشم‌پزشکی استفاده می‌کنیم.»
نفیسه مظاهری ادامه میدهد: «گرفتن نوبت کمی سخت است. نوبت تلفنی هم اصلاً ممکن نیست و همیشه اشغال است. وقتی هم که موفق می‌شویم، نوبت تمام شده است. در کل دریافت نوبت حضوری را ترجیح می‌دهم.»
تعداد کم دارو
یکی دیگر از بیماران دریافت نوبت را با معطلی بسیار زیاد بیان می‌کند و می گوید: «انتظار برای دریافت نوبت بسیار طولانی است. از طرفی هر بار که برای ویزیت پزشک مورد نظر خود مراجعه می‌کنیم، موفق نمی‌شویم و دست خالی برمی‌گردیم. وقتی هم که ویزیت می‌شویم دو قلم دارو بیشتر تجویز نمی‌شود. هرچند داروها رایگان است، اما تعدادشان کم است!»
مراجعه روزانه 250 نفر به اورژانس
سری به واحد اورژانس می‌زنیم. برخلاف انتظار که تصور می‌شود این مرکز به عنوان یک دی‌کلینیک دارای اورژانس مفصل باشد، اما اینگونه نیست. هرچند تمامی نیازهای مراجعه‌کننده‌ها در این واحد تأمین می‌شود، اما خدمات این واحد اختصاص به بیماران ارجاعی از سوی پزشکان داخلی دارد و علاوه بر موارد اورژانسی، انجام اقداماتی از قبیل تزریقات، سرم‌تراپی، پانسمان، کشیدن بخیه و... نیز در این واحد ارائه می‌شود.
فضای فیزیکی اورژانس نیز محدود است و مانند سایر اورژانس‌ها، فضای عریض و طویلی ندارد. به گفته کارشناس پرستاری، این واحد به عنوان اورژانس تعریف نشده و بیشتر امور مربوط به تزریقات و برخی خدمات انجام می‌شود؛ حتی در این واحد پزشک مقیم حضور ندارد. علی احمدی می‌افزاید: «در بسیاری از مواقع بیمار مستقیم با سر شکسته و خونریزی وارد می‌شود و تصور می‌کند اینجا اورژانس بیمارستان است در حالی که مرکز جراحی است و از نظر فضا، امکانات و نیروی انسانی، تعریف خدمات اورژانسی را ندارد، اما ما موارد اورژانسی را هم پوشش می‌‌دهیم. اگر میسر باشد با فراخوان پزشکان مرکز بیماران اورژانسی ویزیت شده و تحت درمان قرار می‌گیرند؛ در غیر این صورت سریع ارجاع داده می‌شوند.» در این واحد طرح انطباق خدمات درمانی به اجرا گذاشته می‌شود و بیماران خانم و آقا به طور جداگانه و توسط همکاران خانم و آقا رسیدگی می‌شوند. احمدی تعداد مراجعه به این واحد را روزانه بین 150 نفر تا 250 نفر متغیر توصیف می‌کند و ادامه میدهد: «این اختلاف به دلیل روزهای حضور متخصصان در مرکز است که برخی روزها تعدادشان بیشتر می‌شود و به تبع آن میزان ارجاع بیماران به واحد اورژانس نیز افزایش می‌یابد.» در این واحد سه نیروی انسانی شامل یک مسئول واحد، یک پرستار آقا و یک پرستار خانم همکاری دارند که در دو شیفت صبح و عصر خدمت‌رسانی می‌کنند. به گفته احمدی، این میزان نیروی انسانی در روزهای پرکار و در ساعات پیک، پاسخگوی نیاز بیمه‌شدگان نیست و باعث معطلی می‌شود: «ممکن است بیماران در نوبت نوار قلبی، به مدت نیم ساعت معطل شوند اما با تمام توان تلاش می‌شود تا کار بیماران در کمترین زمان ممکن راه بیفتد. در برخی از موارد با ورود بیماران اورژانسی، انجام اقدامات اولیه برای بیمار یا اعزام او سبب افزایش معطلی سایر بیماران می‌شود.»
کارشناس پرستاری ادامه میدهد: «نیروی انسانی ما تعدیل خورد. قبلاً چهار نفر بودیم که به سه نفر تقلیل یافت. از آن زمان به بعد حجم کار همکاران افزایش یافته اما با مشارکت همکاران سعی می‌کنیم رضایت بیماران را جلب کنیم.» احمدی اختلالات سامانه‌های الکترونیک را یکی از مسائل پیش‌روی این واحد بیان و تصریح می‌کند: «برخی مواقع، نام بیمار در سیستم ثبت نمی‌شود و وقتی برای انجام اقداماتی مانند نوار قلب مراجعه می‌کنند، نام‌شان درج نشده یا ارائه نتایج تست‌ها نیز به همین‌گونه است و این اختلالات سبب مراجعه مجدد بیماران می‌شود؛ هرچند این مشکلات به طور روزانه درحال برطرف شدن است و میزان آگاهی همکاران واحدها نیز در استفاده از این سامانه‌ها افزایش می‌یابد.»
ضرورت ارتقاء سامانه (ep)
در یکی از مطب‌ها پزشک عمومی مشغول ویزیت بیماران است؛ خانمی که فرزندش دارای مشکل تشنج است، برای دریافت دارو مراجعه کرده اما متأسفانه داروی مورد نظر او در داخل فراهم نیست و دکتر نسخه می‌نویسد که از بیرون تهیه کند. می‌خواهم با دکتر گفت‌وگو کنم. ناگهان متوجه بیمار بعدی می‌شویم که با ضربه‌خوردگی ناحیه پا مراجعه کرده و در اولویت رسیدگی قرار دارد. پزشک با رؤیت تصویر رادیولوژی او به صورت الکترونیک، متوجه ترک در ناحیه انگشت شده و او را به بیمارستان ارجاع میدهد اما بیمار اصرار به گرفتن پماد دارد که دکتر از تجویز آن خودداری می‌کند.
دکتر سارا کوشانفر که بیش از 30 سال سابقه فعالیت دارد و از سال 1378 تاکنون در ابوریحان خدمت‌رسانی می‌کند اما به دلیل عدم ثبت سابقه بیمه‌اش به مدت سه سال، هنوز باید ادامه فعالیت دهد، می‌گوید: «ماهیانه 216 ساعت خدمت‌رسانی کرده‌ام اما به دلیل دریافت پرکیس و با وجود کسر حق بیمه، سابقه بیمه‌ام به طور کامل لحاظ نشده و سه سال کسری دارم.»
تجربه سال‌ها فعالیت و عشق به کار سبب معروفیت او بین بیماران به عنوان پزشکی حاذق و کاربلد شده تا حدی که در گفت‌وگویم با برخی مراجعه‌کننده‌ها از او به خوشنامی یاد می‌کردند. در فرصتی که پیش می‌آید علت عدم تجویز پماد برای بیمار را جویا می‌شوم؛ پاسخ میدهد: «اگر پماد می‌دادم ممکن بود به همین تجویز بسنده و به متخصص مراجعه نکند.»
در این مرکز درمانی هر پزشک روزانه حدود 80 تا 90 بیمار را ویزیت می‌کند. نحوه نسخه‌نویسی الکترونیک است و با توجه به فراگیر شدن نسخ الکترونیک در کشور، از دو سامانه (HIS) و (ep) استفاده می‌شود.
کوشانفر در خصوص استفاده از این سامانه‌ها اظهار می‌کند: «سامانه (HIS) داخلی است اما اگر برای بیمار دارو یا اقدامات تشخیصی تجویز کنیم که خارج از مرکز باشد، از سامانه (ep) استفاده می‌کنیم. در این سامانه موارد تجویزی باید نگارش شود که بسیار وقت‌گیر است. برای مثال جهت درخواست آزمایش، باید یکایک موارد آزمایش مانند قندخون، چربی، کلسترول و... جداگانه تایپ، انتخاب و ارسال شود و نوشتن یک آزمایش که دارای 25 آیتم است، حدود یک ربع از وقت بیمار و پزشک را می‌گیرد و با این حجم از مراجعه‌کننده‌ها سبب طولانی شدن مدت انتظار بیماران می‌شود.»
او ادامه میدهد: «به واحد فناوری اطلاعات سازمان پیشنهاد کرده‌ایم موارد تجویزی به صورت لیست تهیه شود تا پزشک تنها جلوی نام هر یک، تیک قرار دهد؛ مانند آنچه که در سامانه (HIS) وجود دارد اما چنین روشی هنوز مورد پذیرش قرار نگرفته است.»
پزشک عمومی، اختلال سامانه را در زمینه عدم رؤیت کد رهگیری تجویزهای پزشکی از دیگر موارد عنوان و اضافه می‌کند: «دستور پزشکان در زمینه‌های دارویی و اقدامات تشخیصی باید از طریق کد رهگیری در مراکز قابل مشاهده باشد. متأسفانه در برخی از اوقات، سیستم کارایی خود را از دست میدهد و ویزیت تجویزی در داروخانه‌ها یا واحدهای رادیولوژی قابل مشاهده نیست و در نتیجه بیمار مجبور به بازگشت به مطب شده و تقاضای ثبت در نسخه کاغذی می‌کند.»
به گفته او، کمبودهای دارویی مشکل همیشگی است که برخی روزها بیشتر و کمتر می‌شود اما گرانی دارو نیز بر مشکلات افزوده شده و برخی از اقلام دارویی از جمله گلورنتا، گلوریپا، زیپتین که زیر پوشش بیمه قرار ندارد، بسیار گران شده و بیماران دیابتی که از این داروها استفاده می‌کردند، اکنون نمی‌توانند داروهای خود را خریداری کنند. کوشانفر محدودیت نوشتن آزمایش توسط پزشکان را که حدود هشت درصد نسخه‌ها را شامل می‌شود، از دیگر مسائل عنوان می‌کند و می‌گوید: «با توجه به حجم مراجعه بیماران نیازمند آن هستیم تا آزمایش بیشتری بنویسیم.»
انجام روزانه حدود 8 عمل سرپایی
یکی از خدمات ویژه این مرکز درمانی، بخش جراحی سرپایی است؛ در این بخش 10 تخت جراحی وجود دارد که در زمینه رشته‌های چشم‌پزشکی، اورولوژی، زنان، گوش،حلق و بینی، جراحی عمومی و... فعال است اما نوع عمل‌ها به گونه‌ای است که بیماران عصر مرخص می‌شوند و نیازی به بستری و مراقبت شبانه‌روزی ندارند. به گفته مسئول اتاق عمل، روزانه به طور میانگین حدود هفت تا هشت عمل جراحی در این بخش انجام می‌شود و حدود 13 تا 14 جراح با این بخش همکاری دارند. با توجه به اینکه بیماران «دی‌کر» هستند، این مرکز فاقد بخش‌های (ICU) و (CCU) است...»
سالن دی‌کلینیک مملو از جمعیت است. صف‌های طویل پشت باجه‌های پذیرش حکایت از استقبال مردم از خدمات این مرکز دارد. با توجه به دریافت نوبت از مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی به صورت تلفنی، اینترنتی و اپلیکیشن‌ها، اما همچنان بیماران دریافت نوبت حضوری را ترجیح می‌دهند.
بخش پذیرش از طریق پنج باجه پاسخگوی نوبت‌دهی بیماران است و هشت نیروی انسانی در این بخش خدمت‌رسانی می‌کنند؛ پنج نفر در پشت باجه‌ها، یک نفر پاسخگوی تماس‌های تلفنی و یک مسئول پذیرش. این واحد در دو شیفت فعال است که در شیفت عصر دو نفر تا ساعت 8 شب حضور دارند.
مسئول واحد پذیرش، تعداد مراجعه روزانه به این مرکز را حدود هزار و 500 نفر عنوان می‌کند که بسیاری از آنها به صورت حضوری نوبت دریافت می‌کنند. تنها حدود 40 درصد نوبت از پزشکان متخصص به صورت تلفنی ارائه می‌شود و ظرفیت باقی‌مانده برای ارائه نوبت حضوری در نظر گرفته می‌شود.
سعیده عمیدی کارشناس «مدیریت فناوری اطلاعات سلامت» که 12 سال سابقه فعالیت دارد و از سال 94 تاکنون در این مرکز خدمت‌رسانی می‌کند، می‌گوید: «تمام سعی و تلاش ما بر این است که تجمعی در مرکز ایجاد نشود اما برخی از روزها تعداد مراجعه‌کننده‌ها بسیار زیاد است.» به گفته او، برای دادن نوبت، ارائه یک مدرک معتبر مانند کارت ملی، اصل شناسنامه، دفترچه بیمه، پاسپورت و گواهینامه ضروری است. چالشی که وجود دارد این است که برخی بیماران مدرک معتبر با خود همراه ندارند و تصور می‌کنند ارائه کدملی برای دریافت نوبت کفایت می‌کند، اما باید عکس بیمار با کدملی تطبیق داده شود. عمیدی یکی از علل صف‌های طولانی را ظرفیت محدود پزشکان عنوان می‌کند و
می افزاید: «با توجه به محدود بودن تعداد پزشکان، در یک فاصله زمانی، ظرفیت نوبت‌دهی پر می‌شود و بیماران باید روز دیگر مراجعه کنند. حتی ممکن است در روز حدود 200 تا 300 نفر به دلیل تمام شدن نوبت، بازگردند.» مسئول واحد پذیرش درباره وظایف محوله در این بخش ادامه میدهد: «حجم و تنوع کاری در این واحد زیاد است و تنها مربوط به پذیرش بیماران نیست و اموری مانند مدیریت اطلاعات سلامت به منظور تکمیل اطلاعات پرونده‌ای، بایگانی، فایل کردن، امور مربوط به کمیسیون پزشکی، کدگذاری و... در این واحد انجام می‌شود.»
خدمات مرکز، خوب است
خانمی در یکی از صف‌ها منتظر دریافت نوبت ایستاده است. علت مراجعه او که برای ویزیت چشم‌پزشکی آمده، آغاز گفت‌وگوی ما می‌شود. قبلاً ساکن همین محله بوده اما اکنون که خیابان پیروزی زندگی می‌کند، بازهم برای امور درمان به این مرکز مراجعه می‌کند، می‌گوید: «خدمات این مرکز خوب است. خودم و سه فرزندم همیشه از خدمات پزشکان عمومی، اطفال، زنان و چشم‌پزشکی استفاده می‌کنیم.»
نفیسه مظاهری ادامه میدهد: «گرفتن نوبت کمی سخت است. نوبت تلفنی هم اصلاً ممکن نیست و همیشه اشغال است. وقتی هم که موفق می‌شویم، نوبت تمام شده است. در کل دریافت نوبت حضوری را ترجیح می‌دهم.»
تعداد کم دارو
یکی دیگر از بیماران دریافت نوبت را با معطلی بسیار زیاد بیان می‌کند و می گوید: «انتظار برای دریافت نوبت بسیار طولانی است. از طرفی هر بار که برای ویزیت پزشک مورد نظر خود مراجعه می‌کنیم، موفق نمی‌شویم و دست خالی برمی‌گردیم. وقتی هم که ویزیت می‌شویم دو قلم دارو بیشتر تجویز نمی‌شود. هرچند داروها رایگان است، اما تعدادشان کم است!»
مراجعه روزانه 250 نفر به اورژانس
سری به واحد اورژانس می‌زنیم. برخلاف انتظار که تصور می‌شود این مرکز به عنوان یک دی‌کلینیک دارای اورژانس مفصل باشد، اما اینگونه نیست. هرچند تمامی نیازهای مراجعه‌کننده‌ها در این واحد تأمین می‌شود، اما خدمات این واحد اختصاص به بیماران ارجاعی از سوی پزشکان داخلی دارد و علاوه بر موارد اورژانسی، انجام اقداماتی از قبیل تزریقات، سرم‌تراپی، پانسمان، کشیدن بخیه و... نیز در این واحد ارائه می‌شود.
فضای فیزیکی اورژانس نیز محدود است و مانند سایر اورژانس‌ها، فضای عریض و طویلی ندارد. به گفته کارشناس پرستاری، این واحد به عنوان اورژانس تعریف نشده و بیشتر امور مربوط به تزریقات و برخی خدمات انجام می‌شود؛ حتی در این واحد پزشک مقیم حضور ندارد. علی احمدی می‌افزاید: «در بسیاری از مواقع بیمار مستقیم با سر شکسته و خونریزی وارد می‌شود و تصور می‌کند اینجا اورژانس بیمارستان است در حالی که مرکز جراحی است و از نظر فضا، امکانات و نیروی انسانی، تعریف خدمات اورژانسی را ندارد، اما ما موارد اورژانسی را هم پوشش می‌‌دهیم. اگر میسر باشد با فراخوان پزشکان مرکز بیماران اورژانسی ویزیت شده و تحت درمان قرار می‌گیرند؛ در غیر این صورت سریع ارجاع داده می‌شوند.» در این واحد طرح انطباق خدمات درمانی به اجرا گذاشته می‌شود و بیماران خانم و آقا به طور جداگانه و توسط همکاران خانم و آقا رسیدگی می‌شوند. احمدی تعداد مراجعه به این واحد را روزانه بین 150 نفر تا 250 نفر متغیر توصیف می‌کند و ادامه میدهد: «این اختلاف به دلیل روزهای حضور متخصصان در مرکز است که برخی روزها تعدادشان بیشتر می‌شود و به تبع آن میزان ارجاع بیماران به واحد اورژانس نیز افزایش می‌یابد.» در این واحد سه نیروی انسانی شامل یک مسئول واحد، یک پرستار آقا و یک پرستار خانم همکاری دارند که در دو شیفت صبح و عصر خدمت‌رسانی می‌کنند. به گفته احمدی، این میزان نیروی انسانی در روزهای پرکار و در ساعات پیک، پاسخگوی نیاز بیمه‌شدگان نیست و باعث معطلی می‌شود: «ممکن است بیماران در نوبت نوار قلبی، به مدت نیم ساعت معطل شوند اما با تمام توان تلاش می‌شود تا کار بیماران در کمترین زمان ممکن راه بیفتد. در برخی از موارد با ورود بیماران اورژانسی، انجام اقدامات اولیه برای بیمار یا اعزام او سبب افزایش معطلی سایر بیماران می‌شود.»
کارشناس پرستاری ادامه میدهد: «نیروی انسانی ما تعدیل خورد. قبلاً چهار نفر بودیم که به سه نفر تقلیل یافت. از آن زمان به بعد حجم کار همکاران افزایش یافته اما با مشارکت همکاران سعی می‌کنیم رضایت بیماران را جلب کنیم.» احمدی اختلالات سامانه‌های الکترونیک را یکی از مسائل پیش‌روی این واحد بیان و تصریح می‌کند: «برخی مواقع، نام بیمار در سیستم ثبت نمی‌شود و وقتی برای انجام اقداماتی مانند نوار قلب مراجعه می‌کنند، نام‌شان درج نشده یا ارائه نتایج تست‌ها نیز به همین‌گونه است و این اختلالات سبب مراجعه مجدد بیماران می‌شود؛ هرچند این مشکلات به طور روزانه درحال برطرف شدن است و میزان آگاهی همکاران واحدها نیز در استفاده از این سامانه‌ها افزایش می‌یابد.»
ضرورت ارتقاء سامانه (ep)
در یکی از مطب‌ها پزشک عمومی مشغول ویزیت بیماران است؛ خانمی که فرزندش دارای مشکل تشنج است، برای دریافت دارو مراجعه کرده اما متأسفانه داروی مورد نظر او در داخل فراهم نیست و دکتر نسخه می‌نویسد که از بیرون تهیه کند. می‌خواهم با دکتر گفت‌وگو کنم. ناگهان متوجه بیمار بعدی می‌شویم که با ضربه‌خوردگی ناحیه پا مراجعه کرده و در اولویت رسیدگی قرار دارد. پزشک با رؤیت تصویر رادیولوژی او به صورت الکترونیک، متوجه ترک در ناحیه انگشت شده و او را به بیمارستان ارجاع میدهد اما بیمار اصرار به گرفتن پماد دارد که دکتر از تجویز آن خودداری می‌کند.
دکتر سارا کوشانفر که بیش از 30 سال سابقه فعالیت دارد و از سال 1378 تاکنون در ابوریحان خدمت‌رسانی می‌کند اما به دلیل عدم ثبت سابقه بیمه‌اش به مدت سه سال، هنوز باید ادامه فعالیت دهد، می‌گوید: «ماهیانه 216 ساعت خدمت‌رسانی کرده‌ام اما به دلیل دریافت پرکیس و با وجود کسر حق بیمه، سابقه بیمه‌ام به طور کامل لحاظ نشده و سه سال کسری دارم.»
تجربه سال‌ها فعالیت و عشق به کار سبب معروفیت او بین بیماران به عنوان پزشکی حاذق و کاربلد شده تا حدی که در گفت‌وگویم با برخی مراجعه‌کننده‌ها از او به خوشنامی یاد می‌کردند. در فرصتی که پیش می‌آید علت عدم تجویز پماد برای بیمار را جویا می‌شوم؛ پاسخ میدهد: «اگر پماد می‌دادم ممکن بود به همین تجویز بسنده و به متخصص مراجعه نکند.»
در این مرکز درمانی هر پزشک روزانه حدود 80 تا 90 بیمار را ویزیت می‌کند. نحوه نسخه‌نویسی الکترونیک است و با توجه به فراگیر شدن نسخ الکترونیک در کشور، از دو سامانه (HIS) و (ep) استفاده می‌شود.
کوشانفر در خصوص استفاده از این سامانه‌ها اظهار می‌کند: «سامانه (HIS) داخلی است اما اگر برای بیمار دارو یا اقدامات تشخیصی تجویز کنیم که خارج از مرکز باشد، از سامانه (ep) استفاده می‌کنیم. در این سامانه موارد تجویزی باید نگارش شود که بسیار وقت‌گیر است. برای مثال جهت درخواست آزمایش، باید یکایک موارد آزمایش مانند قندخون، چربی، کلسترول و... جداگانه تایپ، انتخاب و ارسال شود و نوشتن یک آزمایش که دارای 25 آیتم است، حدود یک ربع از وقت بیمار و پزشک را می‌گیرد و با این حجم از مراجعه‌کننده‌ها سبب طولانی شدن مدت انتظار بیماران می‌شود.»
او ادامه میدهد: «به واحد فناوری اطلاعات سازمان پیشنهاد کرده‌ایم موارد تجویزی به صورت لیست تهیه شود تا پزشک تنها جلوی نام هر یک، تیک قرار دهد؛ مانند آنچه که در سامانه (HIS) وجود دارد اما چنین روشی هنوز مورد پذیرش قرار نگرفته است.»
پزشک عمومی، اختلال سامانه را در زمینه عدم رؤیت کد رهگیری تجویزهای پزشکی از دیگر موارد عنوان و اضافه می‌کند: «دستور پزشکان در زمینه‌های دارویی و اقدامات تشخیصی باید از طریق کد رهگیری در مراکز قابل مشاهده باشد. متأسفانه در برخی از اوقات، سیستم کارایی خود را از دست میدهد و ویزیت تجویزی در داروخانه‌ها یا واحدهای رادیولوژی قابل مشاهده نیست و در نتیجه بیمار مجبور به بازگشت به مطب شده و تقاضای ثبت در نسخه کاغذی می‌کند.»
به گفته او، کمبودهای دارویی مشکل همیشگی است که برخی روزها بیشتر و کمتر می‌شود اما گرانی دارو نیز بر مشکلات افزوده شده و برخی از اقلام دارویی از جمله گلورنتا، گلوریپا، زیپتین که زیر پوشش بیمه قرار ندارد، بسیار گران شده و بیماران دیابتی که از این داروها استفاده می‌کردند، اکنون نمی‌توانند داروهای خود را خریداری کنند. کوشانفر محدودیت نوشتن آزمایش توسط پزشکان را که حدود هشت درصد نسخه‌ها را شامل می‌شود، از دیگر مسائل عنوان می‌کند و می‌گوید: «با توجه به حجم مراجعه بیماران نیازمند آن هستیم تا آزمایش بیشتری بنویسیم.»
انجام روزانه حدود 8 عمل سرپایی
یکی از خدمات ویژه این مرکز درمانی، بخش جراحی سرپایی است؛ در این بخش 10 تخت جراحی وجود دارد که در زمینه رشته‌های چشم‌پزشکی، اورولوژی، زنان، گوش،حلق و بینی، جراحی عمومی و... فعال است اما نوع عمل‌ها به گونه‌ای است که بیماران عصر مرخص می‌شوند و نیازی به بستری و مراقبت شبانه‌روزی ندارند. به گفته مسئول اتاق عمل، روزانه به طور میانگین حدود هفت تا هشت عمل جراحی در این بخش انجام می‌شود و حدود 13 تا 14 جراح با این بخش همکاری دارند. با توجه به اینکه بیماران «دی‌کر» هستند، این مرکز فاقد بخش‌های (ICU) و (CCU) است...»
ارسال دیدگاه
