آموزش مباحث تئوریک در دانشگاه و واقعیت بازار کار
چرا دانشجویان به مهارت‌آموزی نیاز دارند؟
شاید در دهه‌های گذشته برای فعالیت در یک شغل و کسب درآمد آنگونه که باید مسأله مهارت به عنوان شرط تعیین‌کننده و مبنای یافتن شغل مناسب محسوب نمی‌شد، اما شرایط امروز بازار کسب‌و‌کار و اشتغال در جهان به گونه‌ای است که علاوه بر الزام و ضرورت گذراندن دوره‌های آموزشی تخصصی و فنی و مهارت مرتبط با شغل باید ارتقاء مهارت و استانداردهای مربوط به آن را برای استمرار اشتغال فراگرفت.
جوانان به‌ویژه دانشجویان در تمامی رشته‌های دانشگاهی نباید این تفکر را داشته باشند که به صرف گذران دوره تحصیلات دانشگاهی و به محض فارغ‌التحصیلی امکان یافتن شغل دلخواه و کسب درآمد را داشته باشند بلکه باید به این مسأله واقف باشند که شاخص‌های امروز دنیای کسب‌و‌کار در جهان، مهارت‌آموزی را به عنوان پایه اساسی در اشتغال تلقی می‌کند. در واقع در جهان کار امروز اشتغال و تولید بدون مهارت به‌روزرسانی شده دارای بهره‌وری لازم نیست. کارفرمایان نیز برای جذب نیروی کار مورد نظر خود بسته‌ای برای افراد کارجو تعریف می‌کنند که مهارت‌های فنی کافی یکی از اصولی‌ترین آنها است و دیگر نگاه صرفاً به دانش‌آموختگی و حتی تجربه برای اشتغال ملاک کافی برای کارفرمایان در جذب نیروی کار نیست و این دانشجویان هستند که باید برای حفظ امید به یافتن شغل مناسب به همراه تحصیلات دانشگاهی، سعی در کسب مهارت‌های گسترده مرتبط با تحصیلات برای ورود به بازار کار داشته باشند. جمعیت غیررسمی بیش از 4 میلیون نفری بیکاران و ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بیکار یا کارجوی اعلام شده از طرف وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و البته جدیدترین نرخ بیکاری اعلام شده ۹.۲ درصدی برخی از نشانه‌های عدم توجه به موضوع مهارت‌آموزی بین جوانان است. این در حالی است که بسیاری از کارفرمایان با وجود جمعیت چندین میلیون نفری کارجویان و آمادگی آنها برای ورود به بازار کار، به دلیل نداشتن مهارت‌های فنی و تخصصی کافی آنها را آماده ورود به بازار کار و اشتغال نمی‌دانند.
اشتغال بدون مهارت ممکن نیست
فرایند کسب مهارت‌های فنی و تخصصی برای افراد کارجو در قالب اقشار مختلف بدون تحصیلات دانشگاهی و دانش‌آموختگان تا جایی پیش رفته که به دلیل تغییرات ماهیتی در شغل‌ها و حرفه‌های مختلف و شکل‌گیری و خلق شغل‌های جدید به واسطه رشد و توسعه تکنولوژی و دیگر کسب‌و‌کارها، تبدیل به یک رویه برای مهارت‌آموزی و تطبیق آن با شرایط روز اشتغال شده است. بر اساس اعلام سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای به عنوان متولی اصلی اجرای سیاست‌های آموزش مهارت، به روزرسانی و استانداردسازی مهارت‌های فنی و حرفه‌ای، بیش از ۴۰ درصد مهارت‌آموزان این سازمان را دانش‌آموختگان دانشگاهی تشکیل می‌دهند و این داده‌های آماری می‌تواند نشان‌دهنده عدم وجود ارتباط تعریف شده امر مهارت و فعالیت دانشگاه‌ها باشد که بخش قابل توجهی از دانش‌آموختگان بدون مهارت را روانه بازار اشتغال می‌کند که با توجه به نیاز بازار کار به افراد دارای مهارت، این بخش از جامعه دانش‌آموخته دانشگاهی تا زمان کسب مهارت‌های لازم بیکار می‌مانند.
دانشجویان ۵۰ درصد متقاضیان مهارت‌آموزی
معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه حدود ۵۰ درصد از متقاضیان مهارت‌آموزی را جوانان به‌ویژه دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند، می‌گوید: «ما در برخی از رشته‌ها با استقبال ۹۰ درصدی از این قشر روبه‌رو هستیم.»
به گفته غلامحسین حسینی‌نیا، رییس سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای کشور در برخی رشته‌های این سازمان حتی تا ۹۵ درصد ورودی‌ها را فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند که به دنبال مهارت‌آموزی برای کسب درآمد هستند. وی با بیان اینکه یکی از طرح‌های ارائه شده در خصوص ارائه آموزش‌های مهارتی به دانش‌آموختگان دانشگاهی طرح نخلستان ویژه فارغ‌التحصیلان است که متناسب با رشته آنان، بازارکاری وجود ندارد، تصریح کرد: «در قالب این طرح به آنها در مدت شش ماه، مهارت‌های فناوری اطلاعات، آموزش داده می‌شود که در کشور ۵۰۰ هزار فرصت شغلی در این زمینه وجود دارد.» رییس سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای افزود: «این افراد پس از آموزش به مدت سه ماه در پارک‌های علم و فناوری دوره کارآموزی را می‌گذرانند. پیش‌بینی ما این است که بسیاری از آنان در همان پارک‌های علم و فناوری مشغول کار شوند.»
انقلاب مهارتی و الزام مهارت‌آموزی دانشجویان
انقلاب مهارتی شکل گرفته در ده‌های اخیر در واقع تحولی اساسی در نوع کسب‌و‌کار و استانداردهای حوزه اشتغال و تولید در جهان به وجود آورده و به همین واسطه متقاضیان ورود به بازار کار از جمله دانش‌آموختگان تمامی رشته‌های دانشگاهی برای حضور فعال در بازار کار و داشتن شغل مناسب و به تبع آن کسب درآمد کافی مجبور به هماهنگ کردن خود با شرایط روز مهارت‌آموزش شده‌اند. در واقع این دانشجویان با مهارت هستند که می‌توانند پس از فارغ‌التحصیلی مشغول به کار شوند. از شرایط درهم آمیخته بازار اشتغال و مهارت در جهان امروز می‌توان اینگونه برداشت کرد نظام‌های آموزشی پایه و آموزش عالی در کشورها برای بسترسازی در راستای تربیت نیروی کاری که پس از دانش‌آموختگی امکان اشتغال را داشته باشد باید آموزش را بر پایه مهارت تدوین و ارائه کنند. در واقع سیستم آموزشی باید مهارت‌آموزی را همگام با آموزش‌های تئوری در دستور کار داشته باشد تا فارغ‌التحصیلانی با مهارت تحویل جامعه کار و تولید دهد.
اشتغال بدون مهارت ممکن نیست
فرایند کسب مهارت‌های فنی و تخصصی برای افراد کارجو در قالب اقشار مختلف بدون تحصیلات دانشگاهی و دانش‌آموختگان تا جایی پیش رفته که به دلیل تغییرات ماهیتی در شغل‌ها و حرفه‌های مختلف و شکل‌گیری و خلق شغل‌های جدید به واسطه رشد و توسعه تکنولوژی و دیگر کسب‌و‌کارها، تبدیل به یک رویه برای مهارت‌آموزی و تطبیق آن با شرایط روز اشتغال شده است. بر اساس اعلام سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای به عنوان متولی اصلی اجرای سیاست‌های آموزش مهارت، به روزرسانی و استانداردسازی مهارت‌های فنی و حرفه‌ای، بیش از ۴۰ درصد مهارت‌آموزان این سازمان را دانش‌آموختگان دانشگاهی تشکیل می‌دهند و این داده‌های آماری می‌تواند نشان‌دهنده عدم وجود ارتباط تعریف شده امر مهارت و فعالیت دانشگاه‌ها باشد که بخش قابل توجهی از دانش‌آموختگان بدون مهارت را روانه بازار اشتغال می‌کند که با توجه به نیاز بازار کار به افراد دارای مهارت، این بخش از جامعه دانش‌آموخته دانشگاهی تا زمان کسب مهارت‌های لازم بیکار می‌مانند.
دانشجویان ۵۰ درصد متقاضیان مهارت‌آموزی
معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه حدود ۵۰ درصد از متقاضیان مهارت‌آموزی را جوانان به‌ویژه دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند، می‌گوید: «ما در برخی از رشته‌ها با استقبال ۹۰ درصدی از این قشر روبه‌رو هستیم.»
به گفته غلامحسین حسینی‌نیا، رییس سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای کشور در برخی رشته‌های این سازمان حتی تا ۹۵ درصد ورودی‌ها را فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند که به دنبال مهارت‌آموزی برای کسب درآمد هستند. وی با بیان اینکه یکی از طرح‌های ارائه شده در خصوص ارائه آموزش‌های مهارتی به دانش‌آموختگان دانشگاهی طرح نخلستان ویژه فارغ‌التحصیلان است که متناسب با رشته آنان، بازارکاری وجود ندارد، تصریح کرد: «در قالب این طرح به آنها در مدت شش ماه، مهارت‌های فناوری اطلاعات، آموزش داده می‌شود که در کشور ۵۰۰ هزار فرصت شغلی در این زمینه وجود دارد.» رییس سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای افزود: «این افراد پس از آموزش به مدت سه ماه در پارک‌های علم و فناوری دوره کارآموزی را می‌گذرانند. پیش‌بینی ما این است که بسیاری از آنان در همان پارک‌های علم و فناوری مشغول کار شوند.»
انقلاب مهارتی و الزام مهارت‌آموزی دانشجویان
انقلاب مهارتی شکل گرفته در ده‌های اخیر در واقع تحولی اساسی در نوع کسب‌و‌کار و استانداردهای حوزه اشتغال و تولید در جهان به وجود آورده و به همین واسطه متقاضیان ورود به بازار کار از جمله دانش‌آموختگان تمامی رشته‌های دانشگاهی برای حضور فعال در بازار کار و داشتن شغل مناسب و به تبع آن کسب درآمد کافی مجبور به هماهنگ کردن خود با شرایط روز مهارت‌آموزش شده‌اند. در واقع این دانشجویان با مهارت هستند که می‌توانند پس از فارغ‌التحصیلی مشغول به کار شوند. از شرایط درهم آمیخته بازار اشتغال و مهارت در جهان امروز می‌توان اینگونه برداشت کرد نظام‌های آموزشی پایه و آموزش عالی در کشورها برای بسترسازی در راستای تربیت نیروی کاری که پس از دانش‌آموختگی امکان اشتغال را داشته باشد باید آموزش را بر پایه مهارت تدوین و ارائه کنند. در واقع سیستم آموزشی باید مهارت‌آموزی را همگام با آموزش‌های تئوری در دستور کار داشته باشد تا فارغ‌التحصیلانی با مهارت تحویل جامعه کار و تولید دهد.
ارسال دیدگاه
