اگر رمان آمریکای لاتین را با نویسندگان قدیمی‌تر آن مثل گابریل گارسیا مارکز، کارلوس فوئنتس و ماریو بارگاس یوسا می‌شناسید، خواندن رمان «کنگره ادبیات» سزار آیرا تجربه‌ای متفاوت برایتان خواهد بود. 

سزار آیرا نویسنده معاصر آرژانتینی و متعلق به نسل جدیدتر نویسندگان آمریکای لاتین است و در داستان‌نویسی سبکی متفاوت با نویسندگان قدیمی‌تر آمریکای لاتین دارد. «کنگره ادبیات» داستان نویسنده‌ای است که برای شرکت در کنگره ادبیات عازم سفر است. در توقفی بین راه با ریسمانِ معروفی مواجه می‌شود که می‌گویند دزدان دریایی قرن‌ها پیش آن را به گنجی در اعماق دریا بسته‌اند و هیچ‌کس تاکنون نتوانسته به راز این ریسمان و نحوه بیرون کشیدن گنج پی ببرد. راوی داستان اما معمای ریسمان را کشف می‌کند و به گنج دست می‌یابد. آنگاه راهی کنگره ادبیات می‌شود. دلیل او برای شرکت در کنگره نه خود این کنگره بلکه حضور کارلوس فوئنتس، نویسنده بزرگ آمریکای لاتین، در آن است. راوی می‌گوید که علاوه بر کار نویسندگی به فعالیتی مخفی‌تر نیز مشغول است. یک فعالیت علمی عجیب‌وغریب که به شبیه‌سازی مربوط می‌شود. او می‌خواهد با شبیه‌سازی جهان را تسخیر کند و پس از آزمایش‌های مختلف به این نتیجه می‌رسد که برای دستیابی به این هدف باید یک نابغه را شبیه‌سازی کند. این نابغه هم از نظر او کارلوس فوئنتس است و راوی به قصد برداشتن سلولی از او و انجام عملیات شبیه‌سازی رهسپار کنگره ادبیات می‌شود. سزار آیرا در کنگره ادبیات انواع و اقسام شیوه‌های قصه‌گویی را به کار گرفته و جالب اینکه در کمترین حجم، بی‌شمار داستان و ماجرا برای خواننده تعریف می‌کند. «کنگره ادبیات» رمانی است کم‌حجم و پر از داستان. از داستان‌های عاشقانه گرفته تا افسانه و داستان علمی-تخیلی و... این رمان با ترجمه ونداد جلیلی در نشر چشمه منتشر شده است.