چه ضرورت و نیازی موجب شد تا بحث بیمه تامین اجتماعی برای طلاب و روحانیون مطرح شود؟
بحث بیمههای اجتماعی ضرورتی است که در قانون برای همه ایرانیان دیده شده تا هر ایرانی بتواند بیمه شود و آینده خود و خانوادهاش را تامین کند. روحانیت هم گرچه جلودار انقلاب و نظام بوده، ولی تا سال 83 از نعمت بیمه تامیناجتماعی محروم بودند. یعنی اگر یک روحانی در سن بازنشستگی قرار میگرفت و عملاً کارایی زمان جوانی را نداشت یا ازکارافتاده میشد یا به رحمت خدا میرفت، با وضعیت معیشتی روحانیت که در سطح خیلی مناسبی نیست، خود یا خانوادهشان دچار مشکل میشد. بحث دیگر شهریه روحانیت است که اگر شئون روحانیت را داشته باشد تا زمان حیاتش این شهریه ادامه خواهد داشت، ولی اگر ازکارافتاده شود و نتواند در درس و پژوهش شرکت کند، شهریه منتفی میشود. لذا سال 83 بیمه تامین اجتماعی به صورت اختیاری برای هر طلبه دیده شد و خود طلاب باید ثبتنام کنند. این کمک میکند تا اگر یک روحانی از دنیا برود یا ازکارافتاده شود یا در سن بازنشستگی قرار گیرد، حداقل دستمزد و حقوقی برای او از ناحیه سازمان تامین اجتماعی پرداخت میشود. بحث درمان هم طبیعتا وجود دارد. در جلسهای که در خدمت مدیرعامل محترم سازمان تامیناجتماعی جناب دکتر نوربخش بودیم، یکی از طرحهایی که ما از ایشان درخواست کردیم که عنایت کنند و دستور فوری بدهند، بحث طبقهبندی سطوح طلاب و روحانیت بود. در مشاغل کارمندی و بیمه اجباری این طبقهبندی هست، ولی در روحانیت این مساله بومیسازی نشده و برای همه حداقل دستمزد در نظر گرفته شده است. ما درخواست کردیم تا استادان حوزه و نخبگان را در سطحبندیهای مختلف، طبقهبندی و دستمزدها را بر حسب مشاغل افزایش دهیم تا با دستمزد بالاتری بازنشسته شوند و مستمری آنان برقرار شود. این موضوع را ما پیگیر هستیم تا در جلسات کارشناسی به نتیجه برسیم و امیدواریم انشاالله در هیاتمدیره سازمان هم تصویب و عملیاتی شود.
استقبال روحانیون و طلاب از بیمه اختیاری چگونه بود؟
با این هزینههای امروزی، یکی از مشکلات طلاب پرداخت حق بیمه است. با این حال در همایشها و گفتوگوهای مختلف، روحانیت توجیه شدند و الان بر اساس آمار، در سراسر کشور بالای 90 درصد استقبال شده است. بعضا این تصور وجود داشت که بیمه، صرفا همین دفترچه درمان است و از سایر مزایای بیمه مطلع نبودند. الان با توجیههایی که شدند، اهمیت بیمه را میدانند.
آیا توسعه این شعبه را در برنامه کاری خود دارید؟
به نظر میرسد نیاز است تا عنایت بیشتری به این شعبه شود، خصوصا نیروی انسانی آن افزایش پیدا کند. البته این میزان خدماترسانی خوب است و ما تشکر میکنیم که از ابتدای قرارداد چنین شعبهای در مرکز خدمات ایجاد شد. از ریاست محترم شعبه 3 آقای نیک و مدیرکل محترم تامیناجتماعی قم آقای موسوی تشکر میکنیم که با این کمبود نیرویی که دارند یک نفر را در شهرک پردیسان مستقر کردهاند. اما به نظر میرسد این شعبه نیاز دارد تقویت شود تا انشاالله خدمات بیشتر، بهتر و متنوعتری ارائه کند. این درخواست را به مدیرعامل محترم سازمان هم ارائه کردهایم.
به نظر میرسد از کارافتادگی روحانیون با بقیه مشاغل متفاوت است. آیا این موضوع را شما پیگیری کردهاید؟
ما با سازمان در خصوص تعریف یا بازتعریف شغل برای روحانیت وارد مذاکرده شدهایم. روحانی شغلش با شغل یک کارگر یا کارمند متفاوت است؛ هم از جهت محل کار، هم ساعت مراجعه برای تدریس و تبلیغ و سایر وجوه و شئون. طلبهای که حنجرهاش را از دست بدهد، تقریبا هیچ کاری نمیتواند انجام دهد. ما از سازمان تامیناجتماعی درخواست کردهایم تا ازکارافتادگی جزیی و کلی را برای طلاب درنظر بگیرند و بحث اتفاقات را بومیسازی کنند. قرار شده این موضوع در هیات مدیره سازمان به تصویب برسد و شغل روحانیت بازتعریف شود که متفاوت از سایر مشاغل است.
به نظر شما سازمان تامیناجتماعی چگونه میتواند از تریبون روحانیت برای ترویج مفاهیم بیمهای بین عامه مردم استفاده کند؟
اگر «تامیناجتماعی از منظر دین و اسلام» تهیه و تدوین شود، مطمئنا آن محتوا میتواند از تریبون روحانیت در ایام مختلف مطرح شود. توجیه جامعه روحانیت خودش یک مقوله جداگانه است تا بتوانند آن را برای عامه مردم بیان و تبیین کنند. باید دید اسلام و سایر ادیان در خصوص تامیناجتماعی چه نظری دارند. باید نمونههایی که مرتبط با تامین اجتماعی است را از قرآن و نهجالبلاغه و سایر منابع اسلامی استحصال کنیم و در اختیار روحانیت قرار دهیم. البته در جلسهای که خدمت آقای نوربخش بودیم، یکی از معاونان ایشان اشاره کرد که مشغول انجام کارهای فرهنگی در این حوزه است.
به عنوان سوال آخر، فعالیتهای سازمان تامیناجتماعی را چگونه میبینید؟
یکی از خدماتی که باعث دعای خیر عامه مردم میشود، همین موضوع است. نانآور خانوادهای که دستش از همه جا کوتاه شده و به نحوی میتوان گفت فراموش شده و چه بسا همه درها به روی او بسته شده، وقتی مستمری بعد از پیری برای او یا خانوادهاش برقرار میشود سبب دعای خیر او برای سازمان تامیناجتماعی میشود. این کار خیری است که برای مستمریبگیران صورت میگیرد و دعای خیر عامه مردم همیشه پشت تامین اجتماعی است. ما از مدیران و کارکنان سازمان تامیناجتماعی به خاطر این خدمات تشکر میکنیم.
***
پرجمعیتترین خانواده ایرانی
شش سال است که بیمهشده تامیناجتماعی هستم. من دارای پرجمعیتترین خانواده جوان ایرانی هستم و 11 فرزند دارم. تا دو سال قبل بچههای من را بیمه نمیکردند. قبلا قانون این طور بود که فرزند سوم به بعد را بیمه نمیکردند و آنهایی که فرزندان بیشتری داشتند، در این قضیه دچار مشکل میشدند. ولی حالا الحمدلله قانون عوض شده است. از دو سال قبل که مجلس مصوب کرد، تامیناجتماعی بیمه فرزندان سوم به بعد را هم قبول کرده و کارها راه افتاده است. مراکز درمانی سطح استان هم تا حدی برای خدمات درمانی ما کفایت میکند، ولی پیشنهاد میکنم که تامیناجتماعی با بیمارستانها قرارداد تکمیلی هم منعقد کند تا ما برای بیمه تکمیلی مجبور نشویم روال اداری جداگانهای طی کنیم. البته مدتی این کار صورت گرفت، ولی الان دوباره برای بیمه تکمیلی باید روال اداری را طی کنیم.
مراکز درمانی قم شلوغ است
حدود 8 سال است که بیمه هستم و از دفترچه درمانی تامیناجتماعی و خدماتی که بابت آن ارائه میشود رضایت دارم. فقط اشکال این است که مراکز درمانی تامیناجتماعی کم است و به همین خاطر، مراکز درمانی قم معمولا شلوغ و امکان استفاده از آنها کم است. درمانگاهها بزرگ نیست و فضای کمی دارند و همیشه در آنها صف تشکیل میشود. چون شلوغ است، ناچار میشویم به مراکز بخش خصوصی مراجعه کنیم. بیمارستان امام رضا(ع) از شهر دور است و اگر کار فوری پیش بیاید، به بیمارستانهای داخل شهر مراجعه میکنیم.