مقامات و شرکت‌های بزرگ چینی به‌تازگی از سیاست‌هایی پرده برداشته‌اند که هدف‌شان کاهش ساعات کاری و افزایش زمان فراغت کارکنان است؛ اقدامی که همسو با برنامه‌های دولت برای مقابله با فرهنگ کاری فرسایشی و تقویت مصرف داخلی ارزیابی می‌شود. اما در کشوری که «سخت کار کردن» در بسیاری از صنایع، به‌ویژه فناوری، نهادینه شده، تغییر الگو ساده نیست.
در حالی که تعطیلات دو روزه آخر هفته در بسیاری از کشورهای غربی بدیهی است، در چین چنین چیزی هنوز یک امتیاز محسوب می‌شود. فرهنگ کاری موسوم به «۹۹۶» (۹ صبح تا ۹ شب، شش روز در هفته) سال‌هاست فضای شرکت‌های چینی را شکل داده و حتی از سوی کارآفرینان برجسته‌ای مانند جک ما به‌عنوان «موهبت» توصیف شده است. با این حال، تحولات تازه‌ای در حال وقوع است: شرکت‌های بزرگی مانند میدیا و (DJI) کارکنان را به ترک زودهنگام محل کار تشویق می‌کنند، اقدامی که در گذشته تصورش دشوار بود.
این تغییرات بخشی از دو اولویت کلیدی دولت چین است. نخست، مهار پدیده‌ای به نام نِیجوآن (درون‌فرسایی)؛ مفهومی که در فرهنگ عامه به وضعیت رقابت بی‌پایان و بی‌ثمر اشاره دارد، مشابه دویدن در جا. مقام‌های چینی می‌خواهند با این رقابت بی‌وقفه که خروجی ملموسی ندارد، مقابله کنند. اما در برابر این تلاش‌ها، بدبینی عمومی قابل توجهی وجود دارد. کارگرانی که سال‌ها طعم فشار کاری و اضافه‌کاری را چشیده‌اند با دیده تردید به وعده‌هایی درباره «استراحت بیشتر» می‌نگرند.
روزنامه‌های داخلی نیز به بازتاب طعنه‌های فضای مجازی پرداخته‌اند؛ جایی که برخی کاربران می‌پرسند: «آیا شرکت‌هایی که اضافه‌کاری را به ما تحمیل کرده‌اند، حالا ناجی ما می‌شوند؟» اجرای ناقص حکم سال ۲۰۲۱ که فرهنگ ۹۹۶ را غیرقانونی اعلام کرد، به این بدبینی‌ها دامن زده است.
هدف دوم دولت چین از تغییر الگوی کاری، تسهیل انتقال اقتصاد کشور از صادرات و سرمایه‌گذاری سنگین به‌سوی مصرف داخلی است. در ماه مارس، مقامات «برنامه اقدام ویژه»‌ای منتشر کردند که در آن وعده داده شد با فراگیری فرهنگ اضافه‌کاری مقابله و از حقوق استراحت حمایت شود. حتی دو روز به تعطیلات رسمی امسال افزوده شد.
دولت می‌گوید تا زمانی که مردم از محل کار جدا نشوند، نمی‌توان انتظار داشت به رستوران بروند یا در بازارها خرید کنند. این استدلال، به‌ویژه در منطقه‌های پرتراکم فناوری مانند «هایدیان» در پکن پررنگ است؛ جایی که برخی کارمندان پس از سال‌ها عادت به ساعات کاری طولانی، اکنون به‌دنبال تعادل بیشتر در زندگی ‌هستند. یک کارمند سابق شرکت رایانش ابری می‌گوید: «وقتی اقتصاد خوب باشد، می‌توان درباره خوشحالی کارکنان صحبت کرد.»
با وجود گام‌های مثبت، مسیر بازتعریف فرهنگ کاری در چین با مقاومت‌های اجتماعی و اقتصادی همراه است. زنی که پس از فرسودگی شغلی، شش ماه مرخصی گرفت، می‌گوید تنها از شش روز مرخصی سالانه‌اش استفاده کرده است. او و دوستانش نمی‌خواهند فرزندان‌شان وارد همان چرخه طاقت‌فرسا شوند؛ اگر اصلاً تصمیم به فرزندآوری بگیرند.
کارگران بخش خدمات اما شرایط دشوارتری دارند. یکی از سرآشپزهای رستوران در مرکز خرید سان‌لیت‌ون توضیح می‌دهد که بیشتر همکارانش حتی با وجود امکان دریافت مرخصی با حقوق کمتر، ترجیح می‌دهند کار کنند. به‌نظر می‌رسد قانع کردن مردم برای استراحت بیشتر، اگر نگوییم غیرممکن، دست‌کم مأموریتی زمان‌بر است.
منبع: اکونومیست