دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی: تعرفه‌های دستمزد را اصلاح کنید!
خدمات دندانپزشکی تأمین‌اجتماعی در سالهای اخیر با استقبال گسترده بیمه‌شدگان مواجه شده است؛ به‌ویژه گرانی خدمات مذکور در بخش‌های خصوصی، سیل مراجعه به واحدهای دندانپزشکی ملکی را فزونی داده و بسیاری از بیمه‌شدگان برای رسیدگی به مشکلات دهان‌ودندان، راهی مراکز ملکی می‌شوند. اکنون حدود ۵۸۰ دندانپزشک در مجموع مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی مشغول به فعالیت هستند. فرسودگی زودرس شغلی و تعرفه دستمزد ناچیز دندانپزشکی از جمله مهم‌ترین مسائل شاغلان این حرفه به‌شمار می‌رود. به‌مناسبت روز ملی دندانپزشک با چند تن از فعالان این عرصه، گپ‌وگفت صمیمی انجام دادیم که پیش‌رو دارید.
سلاله صدرایی روزنامه نگار
معاون درمان مدیریت درمان تأمین‌اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد، مهم‌ترین مسائل حوزه دندانپزشکی را دو نکته کلیدی شامل افزایش منشی و دستیار و اصلاح تعرفه دستمزد بیان میکند و با توجه به استقبال چشمگیر بیمه‌شدگان از خدمات رایگان دندانپزشکی، تسهیل همکاری فعالان این عرصه را با تأمین‌اجتماعی، ضروری می‌داند.
دکتر داود شهبازپور با دارا بودن ۲۰ سال سابقه فعالیت در عرصه دندانپزشکی و تأمین‌اجتماعی، ارائه خدمات رایگان دندانپزشکی را سبب افزایش رضایتمندی بیمه‌شدگان استان بیان میکند: «کهگیلویه و بویراحمد جزو استان‌های کم‌برخوردار است و بیشترین اقشار جامعه را کارگران و کارمندان تشکیل می‌دهند. با توجه به شرایط سخت اقتصادی ناشی از تحریم‌های ظالمانه، دسترسی رایگان به خدمات دندانپزشکی سبب رضایت خاطر بیمه‌شدگان و کاهش دغدغه آن‌ها برای بهره‌مندی از خدمات مذکور شده است؛ به‌ویژه اینکه هزینه بخش‌های خصوصی، بسیار بالاست.»
او با اعلام اینکه مدیریت درمان کهگیلویه و بویراحمد دارای سه واحد دندانپزشکی در مراکز درمانی استان است، استقبال از خدمات مذکور را چشمگیر توصیف میکند: «طی سال ۱۴۰۳ تعداد ۳۸ هزار و ۹۷۵ بیمار در واحد دندانپزشکی پلی‌کلینیک یاسوج پذیرش شدند. این میزان ماهانه به‌طور میانگین بیش از ۳ هزار نفر را شامل می‌شود. درحال حاضر ۶ دندانپزشک و چهار منشی و دستیار در این پلی‌کلینیک در دو شیفت صبح و عصر خدمت‌رسانی می‌کنند اما با توجه به تعداد بالای مراجعه به مراکز درمانی استان، با کمبود نیروی دندانپزشک مواجه هستیم.»
معاون درمان مدیریت درمان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به مسائل مهم دندانپزشکان، می‌افزاید: «مهم‌ترین خواسته دندانپزشکان در دو نکته کلیدی خلاصه می‌شود؛ نخست، افزایش تعداد منشی و دستیار و دوم اصلاح تعرفه دستمزد دندانپزشکی. با توجه به حجم بالای مراجعات، نبود دستیار حرفه‌ای و کمبود منشی و کمک‌دستیار سبب ایجاد فشار مضاعف بر دندانپزشکان می‌شود. آن‌هم در شرایطی که خدمات این رشته، اساساً فیزیکی بوده و غالب همکاران دچار فرسودگی زودرس می‌شوند. همچنین غیرمنطقی بودن تعرفه دستمزد دندانپزشکان نیز مطرح است. هم‌اکنون دریافتی دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی قابل قیاس با درآمد فعالان بخش خصوصی نیست. این مسئله مهم‌ترین عامل عدم ماندگاری دندانپزشکان و جذب دشوار آن‌ها به‌شمار می‌رود. برخی از همکاران دندانپزشک پس از مدتی فعالیت از تأمین‌اجتماعی خارج می‌شوند. در نتیجه رفع موانع و دعوت به‌همکاری آن‌ها بسیار ضروری است.»
شهبازپور، خدمات دندانپزشکی را از ارکان مهم سلامت می‌داند و پوشش بیمه‌ای این خدمات را سبب ایجاد تسهیل برای برخورداری از بهداشت دهان‌ودندان بیان میکند: «با توجه به پایین بودن میزان فلوراید آب در استان کهگیلویه و بویراحمد، ارائه خدمات پیشگیرانه و آموزش بهداشت دهان‌ودندان، بسیار ضروری است و تأمین‌اجتماعی این نیاز بیمه‌شدگان را به‌نحوی شایسته پاسخگویی میکند. به‌همین دلیل، همواره در مراکز درمانی با حجم بالای مراجعه‌کننده مواجه هستیم.»
او ادامه می‌دهد: «در حال حاضر خدماتی مانند ترمیم دندان، کشیدن، جراحی نسوج نرم و سخت، جرم‌گیری، بروساژ، ترمیم‌های کامپوزیت و آمالگام و آموزش بهداشت دهان‌ودندان زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارد. واحد دندانپزشکی پلی‌کلینیک یاسوج مجهز به چهار یونیت دندانپزشکی، سه دستگاه اتوکلاو و تجهیزات و وسایل مورد نیاز مناسبی است و استریل وسایل به‌صورت علمی و تحت نظارت انجام می‌شود. با توجه به فراهم بودن دستگاه رادیولوژی فک‌ودهان، اکنون نیازمند سه دستگاه مانیتور تشخیصی برای مشاهده تصاویر هستیم.»
خدمات پیشگیرانه دندانپزشکی
دندانپزشک بیمارستان تأمین‌اجتماعی شهدای کرمانشاه، خدمات تحت پوشش بیمه دندانپزشکی را پیشگیرانه توصیف میکند و برای حصول نتیجه بهتر، فرهنگ‌سازی بهداشت دهان‌ودندان را ضروری می‌داند. او دسترسی رایگان به خدمات دندانپزشکی را جهت ارتقای سلامت بیمه‌شدگان در شرایط گرانی هزینه‌های مذکور در بخش‌های خصوصی، مهم ارزیابی میکند.
دکتر علی نصرتی هزارچشمه، پس از چند سال فعالیت در شغل کارشناسی اتاق عمل به دلیل آشنایی با حوزه درمان در رشته دندانپزشکی ادامه تحصیل می‌دهد و اکنون با دارا بودن ۲۰ سال سابقه فعالیت در بیمارستان شهدای کرمانشاه، مشغول به فعالیت است.
او دسترسی رایگان به خدمات دندانپزشکی را سبب ارتقای سلامت بیمه‌شدگان در شرایط گرانی هزینه‌های درمان توصیف میکند: «کرمانشاه در زمره استان‌های کمتر برخوردار قرار دارد و کارگران، بیشترین اقشار جامعه را تشکیل می‌دهند. در بسیاری از موارد مراجعه‌کننده‌ها اعلام می‌کنند که هریک از خدمات ما در بخش‌های خصوصی بیش از دو میلیون تومان هزینه دربر دارد و بی‌شک پرداخت چنین مبالغی خارج از ظرفیت سبد اقتصادی خانوارهاست.»
دندانپزشک بیمارستان شهدای کرمانشاه با اشاره به آمار ارائه خدمات دندانپزشکی در بیمارستان، ادامه می‌دهد: «سالانه ۱۰ تا ۱۲ هزار نفر از خدمات دندانپزشکی بهره‌مند می‌شوند که این میزان ماهانه حدود ۸۰۰ تا هزار نفر، طی یک هفته ۲۵۰ نفر و روزانه ۴۰ نفر را دربر می‌گیرد. اکنون دو دندانپزشک در بیمارستان شهدای کرمانشاه فعالیت داریم و یک کمک دستیار نیز با ما همکاری میکند. علاوه بر کمبود دستیار انتظار می‌رود تا دستیار دندانپزشکی تخصصی استخدام شود. در حال حاضر شرایط به‌کارگیری کمک دستیاران پایدار نیست و پس از حدود چند ماه فعالیت و کسب تجربه به بخش‌های دیگر اعزام می‌شوند و این دور ادامه دارد.»
نصرتی، دریافتی دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی را مهم‌ترین دغدغه این گروه حرفه‌ای می‌داند و می‌گوید: «سال گذشته تقریباً به‌اندازه نیمی از درآمد فعالان بخش‌های خصوصی، دریافتی داشتیم. با توجه به اهمیت سلامت دهان‌ودندان و پیشگیری از بیماری‌ها، اصلاح تعرفه‌های دندانپزشکی می‌تواند در تقویت انگیزه فعالیت همکاران، مؤثر واقع شود، اما در سالهای اخیر شرایط کاری دندانپزشکان با غفلت مواجه شده است. دوره‌های گذشته، دریافتی ما مناسب بود، اما رفته‌رفته با رشد تورم، اکنون حقوق و دستمزدها با وضعیت اقتصادی جامعه هم‌خوانی ندارد. این مسئله مشترک بین همه دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی است و باید فکری به‌حال آن شود.»
او با اشاره به اهمیت پوشش بیمه‌ای خدمات دندانپزشکی، می‌افزاید: «خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمه، شامل مواردی مانند ترمیم‌های سطحی دندان، کشیدن و جرم‌گیری است، اما بسیاری از مراجعه‌کننده‌ها درخواست انجام خدمات بیشتری از جمله درمان ریشه و روکش دارند. باید توجه داشت که افزایش پوشش بیمه‌ای دندانپزشکی می‌تواند تقاضای القایی را به‌دنبال داشته باشد و از هدف اصلی پیشگیری از مشکلات دهان‌ودندان جلوگیری کند. بنابراین برای حصول نتیجه مطلوب، آموزش بهداشت دهان‌ودندان باید فرهنگ‌سازی شود.»
ارائه خدمات به ۱۰ هزار نفر
سرپرست درمانگاه تأمین‌اجتماعی چابهار (سیستان و بلوچستان) با اعلام اینکه سالانه حدود ۱۰ هزار نفر در واحد دندانپزشکی پذیرش می‌شوند، اصلاح تعرفه دستمزد دندانپزشکی را برای جذب و ماندگاری فعالان این حرفه در تأمین‌اجتماعی ضروری می‌داند.
دکتر فریبا عزیزی با دارا بودن ۱۲ سال سابقه حرفه‌ای، پس از دو سال فعالیت به‌عنوان کارشناس اتاق عمل در رشته دندانپزشکی ادامه تحصیل می‌دهد و اکنون با حفظ سمت سرپرست درمانگاه چابهار، در جایگاه حرفه‌ای خود در این مرکز مشغول به‌فعالیت است.
او دسترسی رایگان اقشار کارگر جامعه را به خدمات دندانپزشکی بسیار ارزشمند می‌داند: «یک سوم جمعیت شهرستان چابهار زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند و درمانگاه چابهار تنها مرکز درمانی در شهرستان به‌شمار می‌رود که دارای واحد دندانپزشکی برای بیمه‌شدگان است و حتی مراکز بهداشت دولتی، خدمات دندانپزشکی ارائه نمی‌‌کنند.»
سرپرست درمانگاه چابهار خدمات دندانپزشکی این مرکز را با استقبال گسترده مردم توصیف میکند: «با توجه به گرانی هزینه‌های درمان در بخش‌های خصوصی، بهره‌مندی از خدمات رایگان درمانی و دندانپزشکی تأمین‌اجتماعی با اقبال توجه مواجه است؛ به‌نحوی که علاوه بر مردم شهر بسیاری از ساکنان شهرستان‌های اطراف مانند کنارک، زرآباد، دشتیاری، نیک‌شهر و راسک و روستاهای اقماری خدمات خود را از ما دریافت می‌کنند. باید توجه داشت برخی از این شهرستان‌ها مانند دشتیاری وسیع بوده و تراکم جمعیت بالایی دارند. در این مرکز سالانه حدود ۱۰ هزار نفر در واحد دندانپزشکی پذیرش می‌شوند.»
عزیزی با اشاره به چالش‌های مهم حوزه دندانپزشکی، ادامه می‌دهد: «در چابهار مراکز دندانپزشکی خصوصی وجود دارد، اما هزینه‌های دندانپزشکی به دلیل کمبود فعالان این حرفه از تعرفه‌های تعیین شده دولتی برای بخش‌های خصوصی، گران‌تر است. از این‌رو بسیاری از بیمه‌شدگان ترجیح می‌دهند به مرکز ما مراجعه کنند. این در حالی است که درمانگاه ما تنها دارای دو ردیف دندانپزشکی است که با وجود تکمیل هر دو ردیف، نمی‌توانیم پاسخگوی خیل عظیم مراجعه‌کننده‌ها باشیم؛ به‌طوری که نوبت‌دهی بیماران که از ساعت ۱۲ شروع می‌شود در فاصله پنج دقیقه برای پذیرش روزانه ۴۰ نفر به‌اتمام می‌رسد.»
سرپرست درمانگاه چابهار، دسترسی به مواد اولیه، تجهیزات و لوازم مصرفی دندانپزشکی را بسیار مناسب می‌داند و اعلام میکند: «در زمینه مواد و وسایل دندانپزشکی هیچ‌گاه با کسری مواجه نمی‌شویم و با وجود افزایش هزینه‌ها، تأمین‌اجتماعی اقلام مورد نیاز ما را فراهم میکند. در سالهای اخیر به‌دلیل رویکرد خرید کالاهای ایرانی، برخی اقلام مانند چسب‌های کامپوزیت (روکش نازک دندان) کیفیت مناسبی ندارد و سعی می‌کنیم این اقلام را از نوع مناسب تولید داخل تهیه کنیم.»
وضعیت استخدام و تعرفه دندانپزشکان
سرپرست مرکز درمانی تأمین‌اجتماعی امام رضا (ع) قشم، توسعه خدمات دندانپزشکی را در استان‌های محرومی مانند هرمزگان، به‌منظور حفظ سلامت عمومی بیمه‌شدگان بسیار ضروری می‌داند و اصلاح وضعیت استخدام، ارائه قراردادهای پایدار، بهبود مزایای شغلی و ترمیم تعرفه دندانپزشکی را مهم‌ترین خواسته فعالان این عرصه بیان میکند.
دکتر لیلا عامری سیاهویی از پنج سال پیش تاکنون در درمانگاه قشم به‌عنوان دندانپزشک فعالیت میکند و در شش ماه اخیر، سرپرستی این مرکز را عهده‌دار شده است. خدمت‌رسانی به مردم در قالب سرگروه جهاد دندانپزشکی، بخش دیگری از اقدامات حرفه‌ای او را تشکیل می‌دهد. بر این اساس با حضور در شهرستان‌های استان هرمزگان مانند بشاگرد، جاسک، میناب، قشم و روستاهای اطراف به مردم محروم، خدمات دندانپزشکی ارائه می‌دهد و این فعالیت خود را با علاقه دنبال میکند.
او دندانپزشکی را از خدمات مهم نظام سلامت کشور توصیف میکند: «سلامت دهان و دندان ارتباط مستقیم با سلامت عمومی بدن دارد و عدم رعایت بهداشت آن می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی‌تری مانند دیابت، مشکلات قلبی - عروقی و انتشار عفونت در سایر دستگاه‌های بدن شود.»
عامری سیاهویی معتقد است دسترسی رایگان به خدمات دندانپزشکی، نقش مؤثری در حفظ سلامت بیمه‌شدگان دارد و با اعلام اینکه سالانه حدود ۸ هزار تا ۱۰ هزار نفر از خدمات دندانپزشکی درمانگاه قشم بهره‌مند می‌شوند، می‌افزاید: «این میزان مراجعه شامل ماهانه حدود ۸۰۰ بیمار و روزانه ۳۵ تا ۴۰ بیمار می‌شود که آمار قابل‌توجهی است. نکته این است که ارائه این حجم از خدمات تنها از سوی یک دندانپزشک که خود مسئولیت آن را برعهده دارم، ارائه می‌شود و با توجه به میزان استقبال مردم از خدمات دندانپزشکی، انتظار می‌رود که امکان توسعه خدمات دندانپزشکی فراهم شود. به‌ویژه اینکه درمانگاه ما تنها مرکز درمانی تأمین‌اجتماعی در جزیره قشم به‌شمار می‌رود و علاوه بر مردم شهرستان، بسیاری از ساکنان مناطق اطراف از خدمات این مرکز بهره‌مند می‌شوند. بعضاً برخی بیماران حتی از بندرعباس به دلیل شلوغی و تراکم نوبت، به درمانگاه ما مراجعه می‌کنند.»
سرپرست مرکز درمانی امام رضا (ع) قشم، با اشاره به مهم‌ترین مسائل حوزه دندانپزشکی، می‌گوید: «در سیستم دندانپزشکی تأمین‌اجتماعی دستیار تعریف نشده و دندانپزشکان، امور دستیاری را خود انجام می‌دهند و تنها برای انجام برخی هماهنگی‌ها و خدمات اولیه، یکی از همکاران سایر بخش‌ها به ما کمک میکند. همچنین با توجه به گرانی هزینه‌های دندانپزشکی در بخش‌های خصوصی و محدودیت خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمه، بیماران خواهان دریافت خدمات بیشتری هستند. افزایش دسترسی مردم به خدمات دندانپزشکی به‌ویژه در استان‌های کم‌برخورداری مانند هرمزگان می‌تواند در بهبود سلامت جامعه مؤثر واقع شود. به همین خاطر انتظار می‌رود تأمین‌اجتماعی نگاه ویژه‌ای به مناطق محروم از نظر گسترش کیفیت و کمیت خدمات داشته باشد. اکنون در کل استان هرمزگان تنها سه مرکز دندانپزشکی فعال است.»
عامری سیاهویی، همچنین مهم‌ترین خواسته دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی را بهبود شرایط کاری بیان میکند: «ارائه خدمات دندانپزشکی علاوه بر ضرورت برخورداری از مهارت و تجربه کافی، نیازمند مداخلات یدی و فیزیکی است، اما تعرفه دستمزد دندانپزشکان در سیستم دولتی منطبق با حجم فعالیت آن‌ها نیست و اختلاف فاحش با بخش‌های خصوصی دارد. خوشبختانه در تأمین‌اجتماعی پرداخت‌ها به‌طور منظم انجام می‌شود، با وجود این انتظار می‌رود تا تعرفه‌ها بازنگری شود. نکته مهم دیگر مربوط به شرایط استخدام و قراردادهای کاری است؛ بسیاری از دندانپزشکان با قراردادهای موقت مشغول به فعالیت هستند و اصلاح وضعیت استخدام، ارائه قراردادهای پایدار، بهبود مزایای شغلی و اصلاح تعرفه دستمزد از جمله مهم‌ترین خواسته دندانپزشکان را تشکیل می‌دهد.»
دکتر داود شهبازپور با دارا بودن ۲۰ سال سابقه فعالیت در عرصه دندانپزشکی و تأمین‌اجتماعی، ارائه خدمات رایگان دندانپزشکی را سبب افزایش رضایتمندی بیمه‌شدگان استان بیان میکند: «کهگیلویه و بویراحمد جزو استان‌های کم‌برخوردار است و بیشترین اقشار جامعه را کارگران و کارمندان تشکیل می‌دهند. با توجه به شرایط سخت اقتصادی ناشی از تحریم‌های ظالمانه، دسترسی رایگان به خدمات دندانپزشکی سبب رضایت خاطر بیمه‌شدگان و کاهش دغدغه آن‌ها برای بهره‌مندی از خدمات مذکور شده است؛ به‌ویژه اینکه هزینه بخش‌های خصوصی، بسیار بالاست.»
او با اعلام اینکه مدیریت درمان کهگیلویه و بویراحمد دارای سه واحد دندانپزشکی در مراکز درمانی استان است، استقبال از خدمات مذکور را چشمگیر توصیف میکند: «طی سال ۱۴۰۳ تعداد ۳۸ هزار و ۹۷۵ بیمار در واحد دندانپزشکی پلی‌کلینیک یاسوج پذیرش شدند. این میزان ماهانه به‌طور میانگین بیش از ۳ هزار نفر را شامل می‌شود. درحال حاضر ۶ دندانپزشک و چهار منشی و دستیار در این پلی‌کلینیک در دو شیفت صبح و عصر خدمت‌رسانی می‌کنند اما با توجه به تعداد بالای مراجعه به مراکز درمانی استان، با کمبود نیروی دندانپزشک مواجه هستیم.»
معاون درمان مدیریت درمان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به مسائل مهم دندانپزشکان، می‌افزاید: «مهم‌ترین خواسته دندانپزشکان در دو نکته کلیدی خلاصه می‌شود؛ نخست، افزایش تعداد منشی و دستیار و دوم اصلاح تعرفه دستمزد دندانپزشکی. با توجه به حجم بالای مراجعات، نبود دستیار حرفه‌ای و کمبود منشی و کمک‌دستیار سبب ایجاد فشار مضاعف بر دندانپزشکان می‌شود. آن‌هم در شرایطی که خدمات این رشته، اساساً فیزیکی بوده و غالب همکاران دچار فرسودگی زودرس می‌شوند. همچنین غیرمنطقی بودن تعرفه دستمزد دندانپزشکان نیز مطرح است. هم‌اکنون دریافتی دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی قابل قیاس با درآمد فعالان بخش خصوصی نیست. این مسئله مهم‌ترین عامل عدم ماندگاری دندانپزشکان و جذب دشوار آن‌ها به‌شمار می‌رود. برخی از همکاران دندانپزشک پس از مدتی فعالیت از تأمین‌اجتماعی خارج می‌شوند. در نتیجه رفع موانع و دعوت به‌همکاری آن‌ها بسیار ضروری است.»
شهبازپور، خدمات دندانپزشکی را از ارکان مهم سلامت می‌داند و پوشش بیمه‌ای این خدمات را سبب ایجاد تسهیل برای برخورداری از بهداشت دهان‌ودندان بیان میکند: «با توجه به پایین بودن میزان فلوراید آب در استان کهگیلویه و بویراحمد، ارائه خدمات پیشگیرانه و آموزش بهداشت دهان‌ودندان، بسیار ضروری است و تأمین‌اجتماعی این نیاز بیمه‌شدگان را به‌نحوی شایسته پاسخگویی میکند. به‌همین دلیل، همواره در مراکز درمانی با حجم بالای مراجعه‌کننده مواجه هستیم.»
او ادامه می‌دهد: «در حال حاضر خدماتی مانند ترمیم دندان، کشیدن، جراحی نسوج نرم و سخت، جرم‌گیری، بروساژ، ترمیم‌های کامپوزیت و آمالگام و آموزش بهداشت دهان‌ودندان زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارد. واحد دندانپزشکی پلی‌کلینیک یاسوج مجهز به چهار یونیت دندانپزشکی، سه دستگاه اتوکلاو و تجهیزات و وسایل مورد نیاز مناسبی است و استریل وسایل به‌صورت علمی و تحت نظارت انجام می‌شود. با توجه به فراهم بودن دستگاه رادیولوژی فک‌ودهان، اکنون نیازمند سه دستگاه مانیتور تشخیصی برای مشاهده تصاویر هستیم.»
خدمات پیشگیرانه دندانپزشکی
دندانپزشک بیمارستان تأمین‌اجتماعی شهدای کرمانشاه، خدمات تحت پوشش بیمه دندانپزشکی را پیشگیرانه توصیف میکند و برای حصول نتیجه بهتر، فرهنگ‌سازی بهداشت دهان‌ودندان را ضروری می‌داند. او دسترسی رایگان به خدمات دندانپزشکی را جهت ارتقای سلامت بیمه‌شدگان در شرایط گرانی هزینه‌های مذکور در بخش‌های خصوصی، مهم ارزیابی میکند.
دکتر علی نصرتی هزارچشمه، پس از چند سال فعالیت در شغل کارشناسی اتاق عمل به دلیل آشنایی با حوزه درمان در رشته دندانپزشکی ادامه تحصیل می‌دهد و اکنون با دارا بودن ۲۰ سال سابقه فعالیت در بیمارستان شهدای کرمانشاه، مشغول به فعالیت است.
او دسترسی رایگان به خدمات دندانپزشکی را سبب ارتقای سلامت بیمه‌شدگان در شرایط گرانی هزینه‌های درمان توصیف میکند: «کرمانشاه در زمره استان‌های کمتر برخوردار قرار دارد و کارگران، بیشترین اقشار جامعه را تشکیل می‌دهند. در بسیاری از موارد مراجعه‌کننده‌ها اعلام می‌کنند که هریک از خدمات ما در بخش‌های خصوصی بیش از دو میلیون تومان هزینه دربر دارد و بی‌شک پرداخت چنین مبالغی خارج از ظرفیت سبد اقتصادی خانوارهاست.»
دندانپزشک بیمارستان شهدای کرمانشاه با اشاره به آمار ارائه خدمات دندانپزشکی در بیمارستان، ادامه می‌دهد: «سالانه ۱۰ تا ۱۲ هزار نفر از خدمات دندانپزشکی بهره‌مند می‌شوند که این میزان ماهانه حدود ۸۰۰ تا هزار نفر، طی یک هفته ۲۵۰ نفر و روزانه ۴۰ نفر را دربر می‌گیرد. اکنون دو دندانپزشک در بیمارستان شهدای کرمانشاه فعالیت داریم و یک کمک دستیار نیز با ما همکاری میکند. علاوه بر کمبود دستیار انتظار می‌رود تا دستیار دندانپزشکی تخصصی استخدام شود. در حال حاضر شرایط به‌کارگیری کمک دستیاران پایدار نیست و پس از حدود چند ماه فعالیت و کسب تجربه به بخش‌های دیگر اعزام می‌شوند و این دور ادامه دارد.»
نصرتی، دریافتی دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی را مهم‌ترین دغدغه این گروه حرفه‌ای می‌داند و می‌گوید: «سال گذشته تقریباً به‌اندازه نیمی از درآمد فعالان بخش‌های خصوصی، دریافتی داشتیم. با توجه به اهمیت سلامت دهان‌ودندان و پیشگیری از بیماری‌ها، اصلاح تعرفه‌های دندانپزشکی می‌تواند در تقویت انگیزه فعالیت همکاران، مؤثر واقع شود، اما در سالهای اخیر شرایط کاری دندانپزشکان با غفلت مواجه شده است. دوره‌های گذشته، دریافتی ما مناسب بود، اما رفته‌رفته با رشد تورم، اکنون حقوق و دستمزدها با وضعیت اقتصادی جامعه هم‌خوانی ندارد. این مسئله مشترک بین همه دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی است و باید فکری به‌حال آن شود.»
او با اشاره به اهمیت پوشش بیمه‌ای خدمات دندانپزشکی، می‌افزاید: «خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمه، شامل مواردی مانند ترمیم‌های سطحی دندان، کشیدن و جرم‌گیری است، اما بسیاری از مراجعه‌کننده‌ها درخواست انجام خدمات بیشتری از جمله درمان ریشه و روکش دارند. باید توجه داشت که افزایش پوشش بیمه‌ای دندانپزشکی می‌تواند تقاضای القایی را به‌دنبال داشته باشد و از هدف اصلی پیشگیری از مشکلات دهان‌ودندان جلوگیری کند. بنابراین برای حصول نتیجه مطلوب، آموزش بهداشت دهان‌ودندان باید فرهنگ‌سازی شود.»
ارائه خدمات به ۱۰ هزار نفر
سرپرست درمانگاه تأمین‌اجتماعی چابهار (سیستان و بلوچستان) با اعلام اینکه سالانه حدود ۱۰ هزار نفر در واحد دندانپزشکی پذیرش می‌شوند، اصلاح تعرفه دستمزد دندانپزشکی را برای جذب و ماندگاری فعالان این حرفه در تأمین‌اجتماعی ضروری می‌داند.
دکتر فریبا عزیزی با دارا بودن ۱۲ سال سابقه حرفه‌ای، پس از دو سال فعالیت به‌عنوان کارشناس اتاق عمل در رشته دندانپزشکی ادامه تحصیل می‌دهد و اکنون با حفظ سمت سرپرست درمانگاه چابهار، در جایگاه حرفه‌ای خود در این مرکز مشغول به‌فعالیت است.
او دسترسی رایگان اقشار کارگر جامعه را به خدمات دندانپزشکی بسیار ارزشمند می‌داند: «یک سوم جمعیت شهرستان چابهار زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند و درمانگاه چابهار تنها مرکز درمانی در شهرستان به‌شمار می‌رود که دارای واحد دندانپزشکی برای بیمه‌شدگان است و حتی مراکز بهداشت دولتی، خدمات دندانپزشکی ارائه نمی‌‌کنند.»
سرپرست درمانگاه چابهار خدمات دندانپزشکی این مرکز را با استقبال گسترده مردم توصیف میکند: «با توجه به گرانی هزینه‌های درمان در بخش‌های خصوصی، بهره‌مندی از خدمات رایگان درمانی و دندانپزشکی تأمین‌اجتماعی با اقبال توجه مواجه است؛ به‌نحوی که علاوه بر مردم شهر بسیاری از ساکنان شهرستان‌های اطراف مانند کنارک، زرآباد، دشتیاری، نیک‌شهر و راسک و روستاهای اقماری خدمات خود را از ما دریافت می‌کنند. باید توجه داشت برخی از این شهرستان‌ها مانند دشتیاری وسیع بوده و تراکم جمعیت بالایی دارند. در این مرکز سالانه حدود ۱۰ هزار نفر در واحد دندانپزشکی پذیرش می‌شوند.»
عزیزی با اشاره به چالش‌های مهم حوزه دندانپزشکی، ادامه می‌دهد: «در چابهار مراکز دندانپزشکی خصوصی وجود دارد، اما هزینه‌های دندانپزشکی به دلیل کمبود فعالان این حرفه از تعرفه‌های تعیین شده دولتی برای بخش‌های خصوصی، گران‌تر است. از این‌رو بسیاری از بیمه‌شدگان ترجیح می‌دهند به مرکز ما مراجعه کنند. این در حالی است که درمانگاه ما تنها دارای دو ردیف دندانپزشکی است که با وجود تکمیل هر دو ردیف، نمی‌توانیم پاسخگوی خیل عظیم مراجعه‌کننده‌ها باشیم؛ به‌طوری که نوبت‌دهی بیماران که از ساعت ۱۲ شروع می‌شود در فاصله پنج دقیقه برای پذیرش روزانه ۴۰ نفر به‌اتمام می‌رسد.»
سرپرست درمانگاه چابهار، دسترسی به مواد اولیه، تجهیزات و لوازم مصرفی دندانپزشکی را بسیار مناسب می‌داند و اعلام میکند: «در زمینه مواد و وسایل دندانپزشکی هیچ‌گاه با کسری مواجه نمی‌شویم و با وجود افزایش هزینه‌ها، تأمین‌اجتماعی اقلام مورد نیاز ما را فراهم میکند. در سالهای اخیر به‌دلیل رویکرد خرید کالاهای ایرانی، برخی اقلام مانند چسب‌های کامپوزیت (روکش نازک دندان) کیفیت مناسبی ندارد و سعی می‌کنیم این اقلام را از نوع مناسب تولید داخل تهیه کنیم.»
وضعیت استخدام و تعرفه دندانپزشکان
سرپرست مرکز درمانی تأمین‌اجتماعی امام رضا (ع) قشم، توسعه خدمات دندانپزشکی را در استان‌های محرومی مانند هرمزگان، به‌منظور حفظ سلامت عمومی بیمه‌شدگان بسیار ضروری می‌داند و اصلاح وضعیت استخدام، ارائه قراردادهای پایدار، بهبود مزایای شغلی و ترمیم تعرفه دندانپزشکی را مهم‌ترین خواسته فعالان این عرصه بیان میکند.
دکتر لیلا عامری سیاهویی از پنج سال پیش تاکنون در درمانگاه قشم به‌عنوان دندانپزشک فعالیت میکند و در شش ماه اخیر، سرپرستی این مرکز را عهده‌دار شده است. خدمت‌رسانی به مردم در قالب سرگروه جهاد دندانپزشکی، بخش دیگری از اقدامات حرفه‌ای او را تشکیل می‌دهد. بر این اساس با حضور در شهرستان‌های استان هرمزگان مانند بشاگرد، جاسک، میناب، قشم و روستاهای اطراف به مردم محروم، خدمات دندانپزشکی ارائه می‌دهد و این فعالیت خود را با علاقه دنبال میکند.
او دندانپزشکی را از خدمات مهم نظام سلامت کشور توصیف میکند: «سلامت دهان و دندان ارتباط مستقیم با سلامت عمومی بدن دارد و عدم رعایت بهداشت آن می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی‌تری مانند دیابت، مشکلات قلبی - عروقی و انتشار عفونت در سایر دستگاه‌های بدن شود.»
عامری سیاهویی معتقد است دسترسی رایگان به خدمات دندانپزشکی، نقش مؤثری در حفظ سلامت بیمه‌شدگان دارد و با اعلام اینکه سالانه حدود ۸ هزار تا ۱۰ هزار نفر از خدمات دندانپزشکی درمانگاه قشم بهره‌مند می‌شوند، می‌افزاید: «این میزان مراجعه شامل ماهانه حدود ۸۰۰ بیمار و روزانه ۳۵ تا ۴۰ بیمار می‌شود که آمار قابل‌توجهی است. نکته این است که ارائه این حجم از خدمات تنها از سوی یک دندانپزشک که خود مسئولیت آن را برعهده دارم، ارائه می‌شود و با توجه به میزان استقبال مردم از خدمات دندانپزشکی، انتظار می‌رود که امکان توسعه خدمات دندانپزشکی فراهم شود. به‌ویژه اینکه درمانگاه ما تنها مرکز درمانی تأمین‌اجتماعی در جزیره قشم به‌شمار می‌رود و علاوه بر مردم شهرستان، بسیاری از ساکنان مناطق اطراف از خدمات این مرکز بهره‌مند می‌شوند. بعضاً برخی بیماران حتی از بندرعباس به دلیل شلوغی و تراکم نوبت، به درمانگاه ما مراجعه می‌کنند.»
سرپرست مرکز درمانی امام رضا (ع) قشم، با اشاره به مهم‌ترین مسائل حوزه دندانپزشکی، می‌گوید: «در سیستم دندانپزشکی تأمین‌اجتماعی دستیار تعریف نشده و دندانپزشکان، امور دستیاری را خود انجام می‌دهند و تنها برای انجام برخی هماهنگی‌ها و خدمات اولیه، یکی از همکاران سایر بخش‌ها به ما کمک میکند. همچنین با توجه به گرانی هزینه‌های دندانپزشکی در بخش‌های خصوصی و محدودیت خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمه، بیماران خواهان دریافت خدمات بیشتری هستند. افزایش دسترسی مردم به خدمات دندانپزشکی به‌ویژه در استان‌های کم‌برخورداری مانند هرمزگان می‌تواند در بهبود سلامت جامعه مؤثر واقع شود. به همین خاطر انتظار می‌رود تأمین‌اجتماعی نگاه ویژه‌ای به مناطق محروم از نظر گسترش کیفیت و کمیت خدمات داشته باشد. اکنون در کل استان هرمزگان تنها سه مرکز دندانپزشکی فعال است.»
عامری سیاهویی، همچنین مهم‌ترین خواسته دندانپزشکان تأمین‌اجتماعی را بهبود شرایط کاری بیان میکند: «ارائه خدمات دندانپزشکی علاوه بر ضرورت برخورداری از مهارت و تجربه کافی، نیازمند مداخلات یدی و فیزیکی است، اما تعرفه دستمزد دندانپزشکان در سیستم دولتی منطبق با حجم فعالیت آن‌ها نیست و اختلاف فاحش با بخش‌های خصوصی دارد. خوشبختانه در تأمین‌اجتماعی پرداخت‌ها به‌طور منظم انجام می‌شود، با وجود این انتظار می‌رود تا تعرفه‌ها بازنگری شود. نکته مهم دیگر مربوط به شرایط استخدام و قراردادهای کاری است؛ بسیاری از دندانپزشکان با قراردادهای موقت مشغول به فعالیت هستند و اصلاح وضعیت استخدام، ارائه قراردادهای پایدار، بهبود مزایای شغلی و اصلاح تعرفه دستمزد از جمله مهم‌ترین خواسته دندانپزشکان را تشکیل می‌دهد.»
ارسال دیدگاه
