هفت کلید طلایی برای جهش تولید
سید محمد افقهی کارشناس اقتصادی
سال جدید با نامی امیدبخش آغاز شد: «سرمایه‌گذاری برای تولید.» انتخاب هوشمندانه رهبر معظم انقلاب این‌بار هم نشان داد که ایشان با درک دقیق از موانع ساختاری اقتصاد ایران، راهکار را در تقویت تولید داخلی می‌بینند. اما چرا این شعار امسال می‌تواند کلید حل بسیاری از معضلات اقتصادی باشد؟ سال‌هاست اقتصاد ما درگیر یک بیماری مزمن یعنی رونق بازارهای غیرمولد در کنار ضعف مزمن تولید داخلی است. هر بار که قیمت دلار جهش می‌کند، شاهد خروج سرمایه‌ها از بخش تولید و هجوم به سمت بازار مسکن، ارز و سکه هستیم. این چرخه معیوب، به تورم دامن می‌زند و قدرت خرید مردم را تحلیل می‌برد.
رهبر انقلاب با تأکید بر سرمایه‌گذاری تولیدی، دقیقاً به همین نقطه ضعف اشاره دارند. در بیانات آغاز سال، ایشان هفت محور کلیدی را برای تحقق این هدف ترسیم کردند:
1. نقش محوری مردم در سرمایه‌گذاری
2. مسئولیت دولت در زمینه‌سازی
3. ورود دولت در حوزه‌هایی که بخش خصوصی تمایل ندارد
4. برنامه‌ریزی برای اصلاح معیشت
5. برداشتن موانع تولید توسط دولت
6. به‌کارگیری سرمایه‌های خرد و کلان مردم
7. همکاری هماهنگ دولت و مردم
این راهکارها نشان می‌دهد حل معضلات اقتصادی نیازمند تحولی همه‌جانبه است.
موانع پیش رو
چرا با وجود تأکیدات مکرر، سرمایه‌گذاری در تولید همچنان با اقبال عمومی مواجه نمی‌شود؟ بخشی از مشکل به نگاه سنتی برخی مسئولان برمی‌گردد که هنوز دولت را موتور محرکه اقتصاد می‌دانند. در حالی که تجربه جهانی و تأکیدات رهبری نشان می‌دهد نقش دولت باید به «زمینه‌ساز» و «موانع‌زدا» تغییر کند. مشکل دیگر، ساختار معیوب بازارهای مالی است. وقتی سود بانکی بالاست، خرید و فروش ملک درآمدی بدون زحمت ایجاد می‌کند و قوانین مالیاتی به نفع سوداگران است. طبیعی است که سرمایه‌داران رغبتی به ورود به عرصه پرریسک تولید نداشته باشند.
راهکارهای عملی
برای تغییر این روند، نیاز به اقدامات هماهنگ داریم:
- مجلس باید دو قانون حیاتی «مالیات بر عایدی سرمایه» و «مالیات بر مجموع درآمد» را هرچه سریع‌تر تصویب کند. این قوانین می‌توانند انگیزه‌های سوداگری را کاهش دهند. همچنین نظارت بر اجرای قوانین موجود مانند سیاست‌های کلی اصل ۴۴ ضروری است.
- دولت باید به جای تصدی‌گری، به تسهیل‌گری روی آورد. این شامل سه اقدام کلیدی است:
1. تحول در نگرش مدیران نسبت به نقش دولت
2. مقابله جدی با اقتصاد زیرزمینی از طریق نظارت بر تراکنش‌ها
3. نهضت مقررات‌زدایی و کاهش بوروکراسی
- قوه قضائیه می‌تواند با ایجاد دادگاه‌های تخصصی اقتصادی، امنیت سرمایه‌گذاری را تضمین کند. اجرای سند تحول قضایی و رسیدگی سریع به پرونده‌های تولیدی از اولویت‌هاست.
نقش مردم
نکته کلیدی در بیانات رهبری، تأکید بر نقش مردم است. هر ایرانی می‌تواند به سه شکل در این حرکت ملی مشارکت کند:
1. خرید سهام شرکت‌های تولیدی
2. سرمایه‌گذاری در طرح‌های کوچک محلی
3. حمایت از کالای ایرانی در مصرف روزمره
این مشارکت‌ها می‌تواند چرخه تولید را به حرکت درآورد.
رهبر انقلاب با تأکید بر سرمایه‌گذاری تولیدی، دقیقاً به همین نقطه ضعف اشاره دارند. در بیانات آغاز سال، ایشان هفت محور کلیدی را برای تحقق این هدف ترسیم کردند:
1. نقش محوری مردم در سرمایه‌گذاری
2. مسئولیت دولت در زمینه‌سازی
3. ورود دولت در حوزه‌هایی که بخش خصوصی تمایل ندارد
4. برنامه‌ریزی برای اصلاح معیشت
5. برداشتن موانع تولید توسط دولت
6. به‌کارگیری سرمایه‌های خرد و کلان مردم
7. همکاری هماهنگ دولت و مردم
این راهکارها نشان می‌دهد حل معضلات اقتصادی نیازمند تحولی همه‌جانبه است.
موانع پیش رو
چرا با وجود تأکیدات مکرر، سرمایه‌گذاری در تولید همچنان با اقبال عمومی مواجه نمی‌شود؟ بخشی از مشکل به نگاه سنتی برخی مسئولان برمی‌گردد که هنوز دولت را موتور محرکه اقتصاد می‌دانند. در حالی که تجربه جهانی و تأکیدات رهبری نشان می‌دهد نقش دولت باید به «زمینه‌ساز» و «موانع‌زدا» تغییر کند. مشکل دیگر، ساختار معیوب بازارهای مالی است. وقتی سود بانکی بالاست، خرید و فروش ملک درآمدی بدون زحمت ایجاد می‌کند و قوانین مالیاتی به نفع سوداگران است. طبیعی است که سرمایه‌داران رغبتی به ورود به عرصه پرریسک تولید نداشته باشند.
راهکارهای عملی
برای تغییر این روند، نیاز به اقدامات هماهنگ داریم:
- مجلس باید دو قانون حیاتی «مالیات بر عایدی سرمایه» و «مالیات بر مجموع درآمد» را هرچه سریع‌تر تصویب کند. این قوانین می‌توانند انگیزه‌های سوداگری را کاهش دهند. همچنین نظارت بر اجرای قوانین موجود مانند سیاست‌های کلی اصل ۴۴ ضروری است.
- دولت باید به جای تصدی‌گری، به تسهیل‌گری روی آورد. این شامل سه اقدام کلیدی است:
1. تحول در نگرش مدیران نسبت به نقش دولت
2. مقابله جدی با اقتصاد زیرزمینی از طریق نظارت بر تراکنش‌ها
3. نهضت مقررات‌زدایی و کاهش بوروکراسی
- قوه قضائیه می‌تواند با ایجاد دادگاه‌های تخصصی اقتصادی، امنیت سرمایه‌گذاری را تضمین کند. اجرای سند تحول قضایی و رسیدگی سریع به پرونده‌های تولیدی از اولویت‌هاست.
نقش مردم
نکته کلیدی در بیانات رهبری، تأکید بر نقش مردم است. هر ایرانی می‌تواند به سه شکل در این حرکت ملی مشارکت کند:
1. خرید سهام شرکت‌های تولیدی
2. سرمایه‌گذاری در طرح‌های کوچک محلی
3. حمایت از کالای ایرانی در مصرف روزمره
این مشارکت‌ها می‌تواند چرخه تولید را به حرکت درآورد.
ارسال دیدگاه
