همه ما به سوددهی کسب‌و‌کار خود اهمیت بسیاری می‌دهیم. با وجود این یکی از زمینه‌هایی که نسبت به آن توجه چندانی نشان نمی‌دهیم، سواد مالی است؛ یکی از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی که اگر در یادگیری آن بکوشیم می‌تواند وضعیت اقتصادی ما و کسب‌و‌کارمان را دگرگون کند. ممکن است اصطلاح  سواد مالی را شنیده باشید اما احتمالاً نمی‌دانید معنی دقیق آن چیست و به چه کاری می‌آید. سواد مالی این شانس را به شما می‌دهد تا زندگی مالی بهتری داشته باشید و در مدیریت دخل و خرجتان شکست نخورید. هرچه زودتر راه‌های تقویت سواد مالی را بدانید و یاد بگیرید، تصمیمات بهتر، مهم‌تر و سازنده‌تری در کار و البته زندگی خواهید گرفت. هرچند سواد مالی می‌تواند یک مهارت شخصی محسوب شود که به‌کارگیری آن در زندگی به نفعتان خواهد بود اما این امر در زمینه کسب‌و‌کار نیز بسیار مهم و حیاتی است. تصمیم‌گیری درباره هزینه‌ها‌ی مالی که بر عهده‌تان است، خودبه‌خود می‌تواند دلهره‌آور باشد. بنابراین سواد مالی به شما کمک می‌کند دلهره و ریسک درباره مدیریت هزینه‌ها را به فرصتی برای استفاده درست از سرمایه‌های زندگیتان تبدیل کنید.

سواد مالی چگونه تعریف می‌شود؟
سواد مالی توانایی درک و استفاده مؤثر از مهارت‌های مالی مختلف از جمله مدیریت مالی شخصی، بودجه‌بندی و سرمایه‌گذاری است. وقتی سواد مالی دارید، پایه و اساس رابطه با پول را دارید و این یک سفر مادام‌العمر برای یادگیری است. هرچه زودتر شروع کنید، وضعیت بهتری خواهید داشت؛ زیرا دانش و آگاهی کلید موفقیت در مورد پول است. به‌طورکلی به ترکیبی از دانش مالی، اعتباری و مدیریت بدهی‌ها سواد مالی گفته می‌شود که برای تصمیم‌گیری مسئولانه درباره امور مالی و انتخاب‌های روزمره ضروری است. این موضوع شامل پرداخت بدهی، تولید بودجه و درک تفاوت ابزارهای مالی مختلف است. در نظام‌های پیشرفته و حتی کشورهای در حال‌ توسعه مانند ایران، بی‌سوادی مالی بر زندگی مردم تأثیرات منفی فراوانی می‌گذارد. در تمام کشورهای جهان صرف‌نظر از مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، مصرف‌کنندگانی زندگی می‌کنند که اصول مالی را نمی‌دانند. اگرچه سواد مالی تا حدی با سطح تحصیلات و درآمد مردم مرتبط است، تحقیقات نشان می‌دهد که افراد با تحصیلات عالی و درآمد بالا هم ممکن است به‌اندازه افراد کم‌سواد با درآمد پایین به مسائل مالی ناآگاه باشند. داشتن سواد مالی مهم است؛ زیرا افرادی که این دانش را دارند، می‌توانند تصمیم‌های بهتری در مورد امور مالی خود بگیرند، به‌طور مؤثرتر برای بازنشستگی آماده شوند، ریسک مالی را بهتر مدیریت کنند و در کل زندگی مالی بهتری داشته باشند. البته که تأثیر سواد مالی فقط بر روی زندگی خود شخص نیست، بلکه خانواده و اطرافیان چنین شخصی هم زندگی مالی بهتری خواهند داشت. ضرورت یادگیری سواد مالی هم به همین دلیل است که می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی افراد کمک کند. 

درباره سواد مالی مطالعه کنید
بی‌سواد بودن از نظر مالی می‌تواند منجر به رویدادهای نامطلوب مانند احتمال انباشته شدن بار بدهی‌های ناپایدار، چه از طریق تصمیمات ضعیف در مورد هزینه‌ها یا عدم آمادگی طولانی‌مدت شود. این امر به نوبه خود اعتبار ضعیف، ورشکستگی، سلب مالکیت مسکن و سایر پیامدهای منفی را در پی دارد. خوشبختانه، اکنون برای کسانی که مایل به آموزش خود در مورد دنیای مالی هستند منابع بیشتری نسبت به هر زمان دیگری وجود دارد. یکی از این نمونه‌ها کمیسیون سواد مالی و آموزش است که طیف وسیعی از منابع یادگیری را ارائه می‌دهد. اولین قدم برای کسب دانش درباره موضوعی، مطالعه درباره آن است. کتاب‌ها، مجلات، مقالات و مطالب آموزشی زیادی درباره مدیریت پول و به‌خصوص سواد مالی وجود دارد که هرکس می‌تواند با توجه به هدف و زمانی که در اختیار دارد از آن‌ها استفاده کند. اگر (متأسفانه) خیلی اهل کتاب‌خواندن نیستید یا به‌خاطر مشغله‌های کاری و زندگی زمان کافی ندارید تا کتاب‌های آموزشی را مرور کنید، می‌توانید از رسانه‌ها و ابزارهای ساده‌تر استفاده کنید. وبلاگ‌های مالی، خبرنامه‌ها، مجلات اقتصادی یا فیلم‌های کوتاه آموزشی درباره پول، گزینه‌های جایگزینی هستند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. فرقی نمی‌کند چطور اما سعی کنید بخشی از روز خود را به خواندن اختصاص دهید.

بودجه‌بندی صحیح داشته باشید
در راستای ضرورت یادگیری سواد مالی و مدیریت هزینه، یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که هر فرد در زندگی‌اش باید یاد بگیرد، بودجه‌بندی صحیح است. این کار باعث می‌شود بهتر بتوانید برای درآمدتان برنامه‌ریزی کنید تا درآمد و هزینه‌هایتان با هم تناسب داشته باشد. به این منظور باید در یک دفتر، فایل اکسل یا حتی اپلیکیشن‌های موبایلی، میزان درآمد خود، مخارج ثابت مثل کرایه خانه، مخارج متغیر، هزینه‌های غیرضروری، پس‌انداز و... را ثبت کنید و بنویسید که به هرکدام چقدر اختصاص می‌دهید. وقتی بودجه‌بندی کنید و تمام هزینه‌ها را به تفکیک و دقیق بنویسید، خیلی راحت می‌توانید بفهمید هزینه‌های ضروری و غیرضروری زندگی شما چیست، کجا باید مخارج غیرضروری را کم یا حذف کنید و بدین ترتیب به شیوه بهتری درآمد خود را مدیریت می‌کنید. ضرورت سواد مالی به این خاطر است که کنترل بیشتری روی درآمد خود خواهید داشت. آموزش مدیریت مالی از این جهت اهمیت دارد که افراد بتوانند اهداف و اولویت‌های مالی خود را تعیین کنند. وقتی اهدافتان را تعیین کنید و مشخص شود که اولویت‌های شما چیست، راحت‌تر می‌توانید بودجه‌بندی کنید و برای کسب درآمد بیشتر هم انگیزه‌تان بالا می‌رود. مثلاً اهداف شما می‌تواند عوض کردن خانه، خرید ماشین جدید، جمع‌آوری سرمایه کافی برای بازنشستگی، هزینه سفرهای خارجی و... باشد. بعد از تعیین اهداف‌، حتماً به آن‌ها اولویت بدهید. سلامت مالی هم مانند سلامت جسمی و روانی مهم است. برای آنکه از نظر مالی سلامت باشیم، باید مسائل مهم در این زمینه را بدانیم و آمادگی رویارویی با شرایط دشوار و پیچیده را داشته باشیم. در نتیجه لازم نیست در حد دکترای اقتصادی و مدیریت مالی اطلاعات داشته باشیم اما یادگیری مفاهیم و مهارت‌های پایه مالی ضروری است. به دست آوردن سواد مالی  و یادگیری مدیریت امور مالی نیاز به صبر و حوصله و پیگیری دارد. افزایش سواد مالی و تجربه در مدیریت مالی به مرور زمان اتفاق می‌افتد. با رعایت نکاتی که به آن‌ها اشاره کردیم، می‌توانید وضعیت مالی خود را بهبود دهید و دستیابی به اهداف مالی خود را سرعت بخشید.