مجری طرح برنج وزارت جهاد کشاورزی:
واردات برنج باید دربرگیرنده منافع ملی باشد
مجری طرح برنج وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه تولید برنج در سال زراعی جاری 200 هزار تن افزایش یافته است، می‌گوید: «اگر واردات برنج به اندازه نیاز داخلی باشد، ضروری است اما اگر بی‌رویه باشد شالیکاران ناراضی خواهند شد.» سهراب سهرابی، مشاور معاون وزیر و مجری طرح گندم و برنج وزارت جهاد کشاورزی، درباره آخرین وضعیت کشت و تولید برنج در آستانه پایان فصل برداشت این کالای اساسی با «آتیه نو» به گفت‌وگو نشست که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
در حال حاضر و با توجه به قرارداشتن در انتهای فصل برداشت برنج، آیا شالیکاران از وضعیت تولید، قیمت و بازار محصول خود رضایت دارند؟
تا امروز شرایط خوبی بر تولید و بازار برنج به‌عنوان یک محصول استراتژیک حاکم بوده است، چراکه با توجه به نزدیک شدن به انتهای فصل برداشت افزایش 200 هزار تنی تولید و برداشت برنج محقق خواهد شد و بازار این محصول نیز رضایت بخش است. اگر حجم واردات افزایش بی‌رویه‌ای داشته باشد، مسلماً روی بازار و قیمت این محصول تأثیرگذار خواهد بود. البته در حال حاضر با مصوبه اخیر هیئت‌دولت درباره ممنوعیت چهارماهه واردات برنج، کشاورزان هم‌اکنون رضایت دارند اما اگر واردات بی‌رویه صورت گیرد قطعاً با مشکل مواجه خواهند شد. واردات برنج می‌تواند تأثیر مستقیمی روی قیمت و بازار برنج ایرانی داشته باشد.
البته نیاز کشور به واردات این محصول استراتژیک بر هیچ‌کس پوشیده نیست، با وجود این مکانیسمی بر بازار محصولات کشاورزی مانند برنج حاکم است که اگر کمتر از نیاز واردات صورت گیرد، قیمت برنج افزایش پیدا خواهد کرد، مصرف‌کنندگان لطمه خواهند دید و در صورتی که حجم واردات بیش از اندازه باشد، شاید مردم به‌عنوان مصرف‌کننده در مقطعی از بازار و قیمت رضایت داشته باشند اما کشاورزان به‌عنوان تولیدکننده ناراضی خواهند بود. مسلماً این روند در سال‌های بعد روی برنامه‌ریزی برای کشت و تولید برنج و در نهایت بازار و قیمت این کالای اساسی اثرگذار خواهد بود.
برخی منتقدان، افزایش سطح زیر کشت یا شرایط آب‌وهوایی را عامل افزایش تولید برنج می‌دانند، نظر شما در این‌باره چیست؟
در حال حاضر سطح زیر کشت برنج حدود ۷۵۰ هزار هکتار است که بخش اعظمی از آن در دو استان شمالی مازندران و گیلان و همچنین استان خوزستان قرار دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سطح زیر کشت برنج در طول این سال‌ها تغییر محسوسی نداشته و در سال گذشته نیز حدود ۷۷۰ هزار هکتار بوده که امسال ۲۰ هزار هکتار کاهش یافته است. این مسئله به این معنی است که تمرکز وزارت جهاد کشاورزی و شالیکاران و بهره‌برداران بر افزایش بهره‌وری در واحد سطح برای تولید برنج مانند سایر محصولات کشاورزی است.
وضعیت تولید برنج در سال زراعی جاری از نظر شرایط موجود در شالیزارهای کشور از حیث شرایط اقلیمی و سایر عوامل مؤثر بر کشت، چگونه بود؟
در طول سال زراعی جاری برداشت برنج در ۱۹ استان کشور انجام شده و هم‌اکنون در انتهای فصل برداشت قرار داریم. ارزیابی‌های دقیق‌تر درباره تولید برنج در مناطق مختلف را تا چند هفته دیگر می‌توان با جزئیات تحلیل و بررسی کرد. البته برآوردها حاکی از آن است که بیشترین میزان تولید و برداشت برنج به دو استان شمالی مازندران و گیلان برمی‌گردد و پس از این دو استان، بیشترین تولید و برداشت برنج به استان خوزستان اختصاص دارد. میزان تولید برنج در سال ۱۴۰۰ حدود دو میلیون تن بود که در سال ۱۴۰۱ به دو میلیون و 300 هزار تن و در سال گذشته به دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسید. برآوردها نشان می‌دهد که امسال نیز میزان تولید برنج به حدود دو میلیون و 700 هزار تن می‌رسد و افزایش 200 هزار تنی تولید این کالای اساسی در سال جاری محقق خواهد شد.
برخی معتقدند که تولید برنج با توجه به آب‌بر بودن این محصول، تنها باید در استان‌های شمالی انجام شود. با توجه به بحران آب و کم‌آب بودن خوزستان، آیا تولید و برداشت برنج در این استان درست است؟
در دو سال گذشته خوشبختانه بارندگی‌های مناسبی در این استان انجام شده است. در کارگروه مدیریت منابع آب استان با حضور استاندار، این مسئله به تصویب رسید و بر اساس آن کشت برنج را برای سال گذشته و امسال انجام دادند.
البته چند اقدام دیگر در حوزه توسعه و افزایش بهره‌وری تولید برنج انجام شد. در یکی از این اقدامات، توسعه خشکه‌کاری برنج را در دستور کار قرار دادیم. همچنین سامانه‌های نوین آبیاری را در زراعت برنج که قبل از این وجود نداشت یا بسیار کم مورد استفاده قرار می‌گرفت، توسعه دادیم مانند سامانه‌های آبیاری بارانی، آبیاری تیپ یا موضعی و غیره. این اقدامات همگی دست به دست هم دادند تا بهره‌وری تولید برنج در واحد سطحی سال‌های گذشته افزایش محسوس و قابل‌توجهی داشته باشد.
با توجه به افزایش تولید برنج و مصرف داخلی به چه میزان واردات برنج نیاز داریم؟
مصرف سرانه برنج در کشور حدود ۳۵ کیلوگرم است و با توجه به جمعیت ایران به حدود ۳ میلیون تن برنج در هر سال نیاز داریم. بنابراین کسری آن باید از محل واردات تأمین شود که البته جزئیات آن را در دیگر بخش‌های وزارت جهاد کشاورزی مانند معاونت بازرگانی و سایر دستگاه‌های متولی می‌توان جویا شد.
قیمت تمام‌شده برنج برای شالیکاران و بهره‌برداران چقدر است و به نظر شما چه قیمتی برای این محصول باید تعیین شود؟
در حال حاضر جلسات کمیسیون تخصصی شورای قیمت‌گذاری را برگزار کردیم اما هنوز جلسه شورای قیمت‌گذاری برگزار نشده است. کارهای کارشناسی برای تعیین قیمت برنج باید انجام شود و نهایتاً به این شورا برود تا با بررسی همه جوانب آن با حضور وزیر جهاد کشاورزی، وزیر اقتصاد، رئیس سازمان برنامه و بودجه و تشکل‌های بخش خصوصی قیمت برنج ابلاغ شود. البته در سال گذشته مصوبه‌ای برای قیمت برنج نداشتیم؛ چراکه وضعیت بازار و قیمت این محصول به‌گونه‌ای بود که نیازی به اعلام این قیمت وجود نداشت.
در حال حاضر و با توجه به قرارداشتن در انتهای فصل برداشت برنج، آیا شالیکاران از وضعیت تولید، قیمت و بازار محصول خود رضایت دارند؟
تا امروز شرایط خوبی بر تولید و بازار برنج به‌عنوان یک محصول استراتژیک حاکم بوده است، چراکه با توجه به نزدیک شدن به انتهای فصل برداشت افزایش 200 هزار تنی تولید و برداشت برنج محقق خواهد شد و بازار این محصول نیز رضایت بخش است. اگر حجم واردات افزایش بی‌رویه‌ای داشته باشد، مسلماً روی بازار و قیمت این محصول تأثیرگذار خواهد بود. البته در حال حاضر با مصوبه اخیر هیئت‌دولت درباره ممنوعیت چهارماهه واردات برنج، کشاورزان هم‌اکنون رضایت دارند اما اگر واردات بی‌رویه صورت گیرد قطعاً با مشکل مواجه خواهند شد. واردات برنج می‌تواند تأثیر مستقیمی روی قیمت و بازار برنج ایرانی داشته باشد.
البته نیاز کشور به واردات این محصول استراتژیک بر هیچ‌کس پوشیده نیست، با وجود این مکانیسمی بر بازار محصولات کشاورزی مانند برنج حاکم است که اگر کمتر از نیاز واردات صورت گیرد، قیمت برنج افزایش پیدا خواهد کرد، مصرف‌کنندگان لطمه خواهند دید و در صورتی که حجم واردات بیش از اندازه باشد، شاید مردم به‌عنوان مصرف‌کننده در مقطعی از بازار و قیمت رضایت داشته باشند اما کشاورزان به‌عنوان تولیدکننده ناراضی خواهند بود. مسلماً این روند در سال‌های بعد روی برنامه‌ریزی برای کشت و تولید برنج و در نهایت بازار و قیمت این کالای اساسی اثرگذار خواهد بود.
برخی منتقدان، افزایش سطح زیر کشت یا شرایط آب‌وهوایی را عامل افزایش تولید برنج می‌دانند، نظر شما در این‌باره چیست؟
در حال حاضر سطح زیر کشت برنج حدود ۷۵۰ هزار هکتار است که بخش اعظمی از آن در دو استان شمالی مازندران و گیلان و همچنین استان خوزستان قرار دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سطح زیر کشت برنج در طول این سال‌ها تغییر محسوسی نداشته و در سال گذشته نیز حدود ۷۷۰ هزار هکتار بوده که امسال ۲۰ هزار هکتار کاهش یافته است. این مسئله به این معنی است که تمرکز وزارت جهاد کشاورزی و شالیکاران و بهره‌برداران بر افزایش بهره‌وری در واحد سطح برای تولید برنج مانند سایر محصولات کشاورزی است.
وضعیت تولید برنج در سال زراعی جاری از نظر شرایط موجود در شالیزارهای کشور از حیث شرایط اقلیمی و سایر عوامل مؤثر بر کشت، چگونه بود؟
در طول سال زراعی جاری برداشت برنج در ۱۹ استان کشور انجام شده و هم‌اکنون در انتهای فصل برداشت قرار داریم. ارزیابی‌های دقیق‌تر درباره تولید برنج در مناطق مختلف را تا چند هفته دیگر می‌توان با جزئیات تحلیل و بررسی کرد. البته برآوردها حاکی از آن است که بیشترین میزان تولید و برداشت برنج به دو استان شمالی مازندران و گیلان برمی‌گردد و پس از این دو استان، بیشترین تولید و برداشت برنج به استان خوزستان اختصاص دارد. میزان تولید برنج در سال ۱۴۰۰ حدود دو میلیون تن بود که در سال ۱۴۰۱ به دو میلیون و 300 هزار تن و در سال گذشته به دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسید. برآوردها نشان می‌دهد که امسال نیز میزان تولید برنج به حدود دو میلیون و 700 هزار تن می‌رسد و افزایش 200 هزار تنی تولید این کالای اساسی در سال جاری محقق خواهد شد.
برخی معتقدند که تولید برنج با توجه به آب‌بر بودن این محصول، تنها باید در استان‌های شمالی انجام شود. با توجه به بحران آب و کم‌آب بودن خوزستان، آیا تولید و برداشت برنج در این استان درست است؟
در دو سال گذشته خوشبختانه بارندگی‌های مناسبی در این استان انجام شده است. در کارگروه مدیریت منابع آب استان با حضور استاندار، این مسئله به تصویب رسید و بر اساس آن کشت برنج را برای سال گذشته و امسال انجام دادند.
البته چند اقدام دیگر در حوزه توسعه و افزایش بهره‌وری تولید برنج انجام شد. در یکی از این اقدامات، توسعه خشکه‌کاری برنج را در دستور کار قرار دادیم. همچنین سامانه‌های نوین آبیاری را در زراعت برنج که قبل از این وجود نداشت یا بسیار کم مورد استفاده قرار می‌گرفت، توسعه دادیم مانند سامانه‌های آبیاری بارانی، آبیاری تیپ یا موضعی و غیره. این اقدامات همگی دست به دست هم دادند تا بهره‌وری تولید برنج در واحد سطحی سال‌های گذشته افزایش محسوس و قابل‌توجهی داشته باشد.
با توجه به افزایش تولید برنج و مصرف داخلی به چه میزان واردات برنج نیاز داریم؟
مصرف سرانه برنج در کشور حدود ۳۵ کیلوگرم است و با توجه به جمعیت ایران به حدود ۳ میلیون تن برنج در هر سال نیاز داریم. بنابراین کسری آن باید از محل واردات تأمین شود که البته جزئیات آن را در دیگر بخش‌های وزارت جهاد کشاورزی مانند معاونت بازرگانی و سایر دستگاه‌های متولی می‌توان جویا شد.
قیمت تمام‌شده برنج برای شالیکاران و بهره‌برداران چقدر است و به نظر شما چه قیمتی برای این محصول باید تعیین شود؟
در حال حاضر جلسات کمیسیون تخصصی شورای قیمت‌گذاری را برگزار کردیم اما هنوز جلسه شورای قیمت‌گذاری برگزار نشده است. کارهای کارشناسی برای تعیین قیمت برنج باید انجام شود و نهایتاً به این شورا برود تا با بررسی همه جوانب آن با حضور وزیر جهاد کشاورزی، وزیر اقتصاد، رئیس سازمان برنامه و بودجه و تشکل‌های بخش خصوصی قیمت برنج ابلاغ شود. البته در سال گذشته مصوبه‌ای برای قیمت برنج نداشتیم؛ چراکه وضعیت بازار و قیمت این محصول به‌گونه‌ای بود که نیازی به اعلام این قیمت وجود نداشت.
ارسال دیدگاه
