یکی از اولویت‌های برنامه ما، حرکت به سمت نظارت مردم است

مشاور مدیرعامل و مدیرکل حراست سازمان تأمین‌اجتماعی:

یکی از اولویت‌های برنامه ما، حرکت به سمت نظارت مردم است

سامانه ستاد خبری اداره ‌کل حراست بخشی از درگاه نظارت مردمی سازمان تأمین‌اجتماعی است. بر این اساس با علی محمودی، مشاور مدیرعامل و مدیرکل حراست سازمان تأمین‌اجتماعی در خصوص کاربردهای این درگاه برای سازمان تأمین‌اجتماعی گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید. 

حراست سازمان در ایجاد و تولید این درگاه چه نقشی برعهده داشت و بهره‌برداری درگاه نظارت مردمی چه ارتباطی با اداره کل حراست دارد؟
در سازمان تأمین‌اجتماعی، ما در ساختار رسمی حدود هزار مرکز تابعه داریم و با در نظر گرفتن مجموعه‌های اقماری، کارگزاری‌ها و  طرف‌های قرارداد حدود دو هزار نقطه تماس با مردم و جامعه در اختیار داریم. از طرفی، ساختار و تعداد نفرات ما در مجموعه حراست پاسخگوی پوشش و اشراف نظارتی بر همه این مراکز نیست و تقریباً می‌توانیم 25 درصد اماکن و محل‌های تماس با مردم از طریق سازمان را نظارت کنیم. بنابراین در مورد آسیب‌شناسی اینکه چرا باید به سمت استفاده از ظرفیت‌های مردمی حرکت کنیم، اولین مشکل این است که ساختار رسمی و تعداد نفرات مستقر در مجموعه حراست پاسخگوی کافی برای تأمین نظارت کامل و جامع نیست.
نکته دیگر این است که در نگاه انقلاب اسلامی؛ به‌ویژه در منشور نظری امامین انقلاب، مبنای اصلی کار نظارت مردمی است. فرمایش حضرت امام (ره) در جنگ تحمیلی مبتنی بر تشکیل ارتش بیست میلیونی بود، در حالی که جمعیت ایران در آن سال‌ها 36 میلیون نفر بود. به این معنا که در جنگ سخت و نظامی، حضرت امام خمینی (ره) نظرشان بر به‌کارگیری بخشی از مردم و کسری از جمعیت کشور در دفاع نظامی و جنگ سخت بود، اما در جنگ اطلاعاتی که قسمی از جنگ نرم تلقی می‌شود، حضرت امام معتقد بودند همه آحاد مردم باید اطلاعاتی باشند؛ یعنی فرد فرد جامعه به عنوان سلول‌های هوشیار اجتماع می‌توانند نقش نظارتی و صیانتی راجع به حکومت و مأموران و عوامل یک دستگاه اجرایی ایفا کنند.
با این مبنا طبیعتاً ما باید به سمت استفاده از ظرفیت و توان و هم‌افزایی مردمی در ایجاد چتر اشراف اطلاعاتی لازم و کافی حرکت می‌کردیم. حرکت‌هایی در گذشته برای ایجاد ستاد خبری و سامانه ستاد مردمی شکل گرفت، اما به نتیجه لازم نرسید. در این دوره به این نتیجه رسیدیم که یکی از اولویت‌های برنامه ما، حرکت به سمت نظارت مردم است؛ چراکه مردم رویدادها و اتفاقات بین تماس خود و سازمان را بدون سانسور و بدون روتوش دریافت، قضاوت و ارزیابی می‌کنند و از طرفی مردم در سازمان تأمین‌اجتماعی، داوران سرمایه خود هستند.
سازمان تأمین‌اجتماعی یک سازمان مردم‌نهاد و عمومی است که همه دارایی و ثروتش را به غیر از سهم دولت مستقیم از مردم دریافت می‌کند. در نهایت مردم ولی‌نعمتان سازمان هستند و باید ظرفیتی ایجاد شود تا بتوانند بر سازوکارها و خدمات بر سلامت و صیانت از سازمان نظارت مستقیم داشته باشند. بنابراین به واسطه ستاد خبری، در سازمان ظرفیتی ایجاد کردیم تا بتوانیم همکاری حداقل 45 میلیون نفری و در شرایط برتر 80 میلیون نفری مردم را برای صیانت از دارایی‌های خود و ایجاد سلامت و شفافیت اداری و اقتصادی ایجاد کنیم.
این در حالی است که مردم به عنوان ناظران و استفاده‌کنندگان از خدمات سازمان از ابزار اجرایی و اداری لازم به منظور پیگیری نیازها، قضاوت‌ها، شکایت‌ها و درخواست‌های‌شان از سمن‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد نظارتی برای پایش خدمات سازمان برخوردار نیستند.
شرکای اجتماعی ما نقش مشاوره‌ای و مطالباتی دارند، اما نقش نظارتی و صیانتی به معنای کنترل سلامت اداری و خدماتی در آن‌ها نیست. دستگاه‌های نظارتی مثل حراست، بازرسی و هیأت‌های تخلفات در واقع ظرفیتی است که از درون سازمان دست در دست مردم می‌گذارند و برای نظارت دقیق، مؤثر و صاحب تضمین هم‌افزایی ایجاد می‌کنند. یعنی وقتی ناکارآمدی و کاستی یا تخلف و جرمی در مسیر امور اداری و سازمانی حادث می‌شود، مردم به عنوان دیده‌بان عمومی این دستگاه می‌توانند با کمک بخش‌هایی از سازمان که متکفل پیگیری، مستندسازی و در نهایت ردگیری تخلفات، جرائم و کاستی‌ها هستند از این ظرفیت‌ها استفاده کنند. این مجموعه‌ها نیز موظف‌اند گزارش‌ها، اخبار، اطلاعات و درخواست‌های مردمی را دنبال کنند و در نهایت قضاوت و پیگیری موضوع را از نظر تخلفات و مراجع قضایی انجام دهند. این موضوعی است که در واقع باعث شکل‌گیری مجموعه سامانه نظارتی شده است.
در مجموعه نظارتی و صیانتی نظارت مردمی کارویژه‌هایی برای هرکدام از دستگاه‌‎های نظارتی وجود دارد که عمومی و بین ما مشترک است. قسمت عمومی هرکدام از بخش‌ها مانند حراست، بازرسی و هیأت‌های تخلفات می‌توانند مستقیماً با مردم در تماس باشند و گزارش‌های مردمی را دریافت و بررسی کنند. طبیعتاً سامانه نظارت مردمی با ایجاد ابزار فناورانه باعث سهولت دسترسی مردم به این بخش‌ها شده و سرعت دسترسی‌ها را بالا برده، کاهش بوروکراسی و در واقع کاهش هزینه‌های شخصی و مردمی برای دسترسی به این سامانه را موجب شده و در نهایت باعث شده هویت فردی که می‌خواهد شکایتی را مطرح کند محرمانه بماند.
این موضوعات باعث می‌شود تصمیم فرد گزارش‌دهنده مؤثر واقع و اثربخش واقع شود. این موضوع به‌صورت نظام‌مند است. ما در بخش عمومی می‌توانیم گزارش دریافت کنیم که شامل دو بخش عمومی و اختصاصی است؛ بخش عمومی مربوط به عملکرد سازمان، تخلف از قواعد و ضوابط سازمانی و نارضایتی خدمتی توسط سازمان است که هر سه مجموعه می‌توانند این گزارش‌ها را دریافت کنند. بخش اختصاصی که هرکدام از این سه مجموعه را دربر می‌گیرد شامل بحث موضوعات و جرائم شخصی است. موضوعاتی تحت عنوان جرائم شخصی، پنهانی و حریم خصوصی افراد که در واقع وجه پنهان دارد و نیازمند بررسی مخفی است که ما در حراست آن را به‌طور اختصاصی دنبال می‌کنیم. اگر هرکدام از این دو بخش‌ گزارشی دریافت کنند، چون نیاز به تحقیقات خاص دارد به حراست ارجاع داده می‌شود. این در واقع همان کارویژه حراست است که به موضوع ورود کرده و بررسی می‌کند و نهایتاً بنا بر نتیجه حاصله کار دنبال می‌شود. 

البته منوط بر اینکه گزارش‌دهنده بتواند تشخیص دهد گزارشی که ثبت می‌کند مربوط به کدام بخش است؛ حراست، بازرسی یا هیأت تخلفات.
بله، البته این به معنای پایان کار نیست. یعنی در سازوکار اداری امکان ارجاع گزارش ثبت‌شده از طرف مردم در سامانه‌ها به بخشی که مربوط می‌شود نیز وجود دارد. دریافت‌کننده گزارش، آن بخشی که مربوط به خودش است را دریافت و سعی می‌کند پاسخ دهد و بخشی که در حیطه اختیارات و مأموریتش نیست به بخش تخصصی ارجاع می‌دهد.
در سامانه تنوعاتی پیش‌بینی شده است. مثلاً در سامانه تخلفات اداری، احراز هویت یکی از ضرورت‌های پاسخگویی تلقی شده، اما در مجموعه ما اگر فردی نخواهد هویتش را اعلام کند و صرفاً گزارش خود را ارائه دهد، احراز هویت را جزو شروط قرار نداده‌ایم تا مردم بتوانند با طیب‌خاطر گزارش خود را بیان کنند.
از نظر رسانه‌ها و راه های‌ ارتباطی نیز تفاوت‌هایی وجود دارد. آنچه در سامانه مجموعه حراست پیش‌بینی شده ابزارهای سنتی مثل تلفن، خط موبایل و پیامک، ایمیل و فکس است. همچنین ابزارهای نوینی مانند شبکه‌های اجتماعی داخلی وجود دارد که در واقع به نوعی تنوع مسیرهای ارتباطی است.

کارمندان سازمان با کد پرسنلی مورد احراز هویت قرار می‌گیرند؟
ما در سامانه حراست، احراز هویت را جزو شروط الزامی قرار نداده‌ایم.

آیا سامانه قابلیت گزارش‌دهی و گزارش‌گیری دارد؟
بله، این موضوع در سامانه پیش‌بینی شده و این سامانه به لحاظ گزارش‌گیری توسعه‌یافته‌تر است و گردش کار دارد. با توجه به موضوعاتی که مردم مطرح می‌کنند، هنگامی که پیام وارد پنل مدیریتی سایت می‌شود، در آنجا ارزیابی شده و متناسب با موضوعاتی که اعلام شده موضوع به کارشناس تخصصی حراست ارجاع داده می‌شود.
ادامه در صفحه 12
ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه