برقراری مستمری بازماندگان به‌صورت غیر‌حضوری

کارشناس «آتیه‌نو» به پرسش‌های شرکای اجتماعی پاسخ می‌دهد

برقراری مستمری بازماندگان به‌صورت غیر‌حضوری

سازمان تأمین‌اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌گر کشور با جامعه عظیمی ‌‌از مخاطبان در ارتباط است که غالباً با قواعد و قوانین این سازمان بزرگ آشنایی کافی ندارند. «آتیه‌نو» تلاش دارد با بهره‌گیری از تجربیات کارشناسان، شرکای اجتماعی را با ظرایف قانونی این حوزه آشنا کند. موضوعاتی که در این شماره به بررسی آنها می‌پردازیم عبارت‌اند از: شرایط بهره‌مندی از بیمه اختیاری با 10 سال سابقه بیمه بیکاری برای کارکنان افتخاری شورای حل اختلاف میزان معافیت جانبازان از پرداخت حق‌بیمه دریافت مستمری ماهانه فرزند متوفی توسط پدربزرگ

احمد فاضلی کارشناس سازمان تأمین‌اجتماعی

62 سال سن دارم. در سنوات گذشته دارای 10 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه بودم، اما در حال حاضر تحت‌پوشش هیچ بیمه‌ای نیستم‌. تصمیم دارم خودم را بیمه اختیاری کنم. در یکی از شماره‌های نشریه اعلام شده متقاضی بیمه اختیاری که سن او بیش از 50 سال است باید معادل سن اضافی، سابقه پرداخت حق‌بیمه داشته باشد، اما من که در سال‌های قبل به‌جای 12 سال سابقه مازاد بر 50 سال، فقط 10 سابقه پرداخت حق‌بیمه دارم از چه طریقی می‌توانم بیمه اختیاری شوم‌؟
اگر متقاضی بیمه اختیاری حداقل 10 سال سابقه قبلی پرداخت حق‌بیمه داشته باشد از اعمال شرط سنی (مثل شما) معاف است و می‌تواند با احراز سایر شرایط از بیمه اختیاری استفاده کند.

دخترم 17 سال سن دارد و در منزل با نصب دار قالی، به شغل قالیبافی مشغول است. آیا او می‌تواند با اخذ کارت مهارت فنی از سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای خود را بیمه قالیبافی کند؟
در شماره قبلی نشریه در خصوص دختران کمتر از 18 سال که متقاضی بیمه زنان خانه‌دار هستند اعلام کردیم اگر این قبیل دختران طبق قانون مدنی، گواهی رشد از مراجع قضایی دریافت کنند، با لحاظ سایر شرایط می‌توانند خود را در زمره بیمه زنان خانه‌دار قرار دهند. با توجه به اینکه شرط سن متقاضیان بیمه قالیبافی از 15 تا 50 سال است، اما قالیبافانی که کمتر از 15 سال سن دارند، اگر مثل متقاضی بیمه زنان خانه‌دار، گواهی رشد برای آن‌ها نیز از سوی مراجع مربوطه صادر شود با لحاظ سایر شرایط می‌توانند از بیمه قالیبافی استفاده کنند. 

فرزندم که بیمه‌پرداز تأمین‌اجتماعی است، در اثر بروز حادثه ناشی از کار در کارگاه محل اشتغال فوت کرده است. او یک فرزند پنج‌ساله دارد. چون فکر می‌کنم همسر متوفی از نظر روحی و روانی و اعتیاد به مواد‌مخدر آمادگی نگهداری از فرزند خودش را نداشته باشد و بالطبع باید این کار را من برعهده بگیرم، آیا امکان دارد سازمان تأمین‌اجتماعی سهم مستمری ماهانه فرزند متوفی را در وجه من پرداخت کند‌؟
طبق قانون (حضانت فرزندان صغیر و مهجور به مادران) مصوب سال 1364 مجلس شورای اسلامی‌ و به استناد ماده (43) قانون حمایت از خانواده مصوب سال 1391، حضانت فرزندان صغیر به عهده مادر است. اما اگر رد صلاحیت مادر در خصوص حضانت از نوه شما توسط مراجع قضایی صادر و سرپرستی فرزند متوفی به شما سپرده شود، سازمان تأمین‌اجتماعی با اخذ تصویر رأی دادگاه مبنی بر رد صلاحیت مادر و رأی دادگاه در خصوص سرپرستی شما، حکم پرداخت سهم مستمری ماهانه فرزند صغیر پسرتان را به نام شما صادر می‌کند.

از کارکنان افتخاری شورای حل اختلاف هستم. مدت دو سال است بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی‌ام و چون قرار است در آینده نزدیک به کار من خاتمه داده شود، آیا بعد از ترک کار می‌توانم از بیمه بیکاری استفاده کنم‌؟
خیر، چون نرخ حق‌بیمه کارکنان اصلی شورای حل اختلاف (به عنوان بیمه‌شده اجباری) و همچنین نرخ حق‌بیمه کارکنان افتخاری (به عنوان بیمه‌شده توافقی) 27 درصد و بدون 3 درصد حق‌بیمه بیکاری است، لذا هیچ‌کدام از این دو گروه بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی، مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری نیستند. 

مدت دو ماه است یک فرد جانباز در کارگاه تولیدی من شاغل شده و اظهار می‌دارد جانبازان انقلاب اسلامی ‌از پرداخت حق‌بیمه سهم خود معاف هستند. خواستم در خصوص صحت‌و‌سقم این موضوع اطلاع داشته باشم‌.
طبق بخشنامه‌ای که در سنوات گذشته صادر شده، در صورت اشتغال جانبازان اتقلاب اسلامی‌ در کارگاه‌های مشمول قانون تأمین‌اجتماعی، با معرفی بنیاد شهید و امور ایثارگران، مشمول کسر هفت درصد حق‌بیمه سهم بیمه‌شده نیستند و کارفرما باید برای ذخیره معافیت جانباز از پرداخت حق‌بیمه سهم بیمه‌شده در سیستم تأمین‌اجتماعی، تأییدیه بنیاد شهید را به شعبه تأمین‌اجتماعی ارائه کند تا بعداً بتواند لیست حق‌بیمه را بدون حق‌بیمه سهم بیمه‌شده از سیستم دریافت کند. 

با 40 درصد جانبازی، دو ماه است در یک کارگاه خدماتی شاغل و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستم. پزشک معالج برای من 10 روز استراحت پزشکی تجویز کرده است. آیا غرامت دستمزد جانبازان انقلاب اسلامی‌ در زمان استراحت پزشکی سرپایی مثل سایر بیمه‌شدگان از روز چهارم پرداخت می‌شود‌؟
خیر، استراحت پزشکی بیمه‌شده جانباز در هرحالت سرپایی و یا بستری پس از تأیید کمیسیون پزشکی جانبازان از روز اول استراحت پزشکی قابل پرداخت است. 
کارفرمای مرغداری هستم و پنج نفر بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی دارم. کارگاه مشمول معافیت 20 درصد حق‌بیمه سهم کارفرماست و غیر از مزایای مشمول کسر حق‌بیمه، دستمزد روزانه کارگران را بر اساس حداقل دستمزد سال جاری پرداخت می‌کنم. اخیراً در منطقه دیگری مغازه فروش لوازم مرغداری راه‌اندازی کرده‌ام و یک نفر فروشنده دارم. آیا کارگاه جدید نیز مشمول معافیت 20 درصد حق‌بیمه سهم کارفرماست و اینکه دستمزد روزانه فروشنده را می‌توانم با حداقل دستمزد پرداخت کنم؟
خیر، صرفاً کارگاه‌های تولیدی مثل پرورش طیور و ماکیان (مرغداری شما)، همچنین کارگاه‌های صنعتی و یا فنی از 20 درصد حق‌بیمه سهم کارفرما معاف هستند. ضمناً بالغ بر 300 مورد از مشاغل مختلف صنوف شخص حقیقی و یا حقوقی از جمله فروش لوازم مرغداری، غیر از دستمزد مزایای ماهانه مشمول کسر حق‌بیمه، دستمزد روزانه آن‌ها باید از دستمزد مقطوع مربوطه کمتر و یا بیشتر نباشد که در سال 1402 دستمزد مقطوع روزانه فروشنده مغازه فروش لوازم مرغداری در شهر‌های کمتر از 500 هزار نفر برابر با 2/1 حداقل دستمزد و معادل 2 میلیون و 123 هزار و 300 ریال و در شهر‌های بیشتر از 500 هزار نفر برابر با 3/1 حداقل دستمزد و معادل 2 میلیون و 300 هزار ریال و 300 ریال است و طبق بخشنامه صادره در مرداد‌ماه سال 1402 از اول سال جاری کلیه ضرایب دستمزد مقطوع‌ها به میزان پنج درصد افزایش یافته است. 

با 50 سال سن جمعاً 27 سال و شش ماه سابقه بیمه‌پردازی اجباری دارم و اخیراً با خرید دو سال خدمت سربازی سابقه‌ام به 29 سال و 6 ماه رسیده است. چون در طول خدمت سربازی مدت 6 ماه نیز در جبهه حضور داشتم آیا می‌توانم با خرید خدمت حضور در جبهه و با تکمیل سابقه به30 سال، با 50 سال سن و 30 سال سابقه بازنشسته شوم‌؟
خیر، چون شش ماه حضور شما در جبهه در طول خدمت سربازی بوده و دو سال کامل خدمت سربازی را خریداری و به سابقه پرداخت حق‌بیمه خود اضافه کرده‌اید، نمی‌توانید خدمت حضور در جبهه را مجدداً خریداری کنید. البته اگر سایر بیمه‌شدگان بدون احتساب خدمت سربازی مدتی نیز در جبهه حضور داشته باشند، در صورت تمایل می‌توانند مثل خرید خدمت سربازی، با خرید خدمت حضور در جبهه به سابقه پرداخت حق‌بیمه خود اضافه کنند. 

قبلاً به اتفاق شوهر و یک فرزندم ساکن یکی از شهر‌های استان خراسان جنوبی بودیم و شوهرم جمعاً 18 سال سابقه بیمه‌پردازی در شعبه تأمین‌اجتماعی آن شهر دارد. مدت دو ماه است به یکی از شهرستان‌های استان البرز نقل مکان کرده‌ایم و در این مدت شوهرم بیمه‌پرداز نبود و یک ماه پیش فوت کرده است. آیا برای برقراری مستمری بازماندگان برای خودم و فرزندم لازم است به آخرین شعبه دریافت‌کننده حق‌بیمه در شهر مربوطه استان خراسان جنوبی مراجعه کنم‌؟
خیر، سازمان تأمین‌اجتماعی برای رعایت حال بازماندگان و جلوگیری از مشکلات مربوط به تردد آن‌ها از محل سکونت به آخرین محل اشتغال و پرداخت حق‌بیمه متوفی، اعلام کرده که بازماندگان می‌توانند با تحویل مدارک مربوطه، درخواست برقراری مستمری را به نزدیک‌ترین شعبه محل سکونت خود ارائه کنند. شعبه تأمین‌اجتماعی مربوطه بعد از اخذ مدارک مربوطه و ارسال آن‌ها به شعبه ذی‌ربط، موضوع برقراری مستمری بازماندگان را پیگیری می‌کند. 

عضو هیأت‌مدیره شرکت پیمانکاری ساختمانی هستم. شرکت تفاهم‌نامه‌ای مبنی بر ساخت یک ساختمان اداری برای بخش خصوصی برقرار کرده و قرار است در 10 روز آینده قرارداد مربوطه بین پیمانکار و واگذارنده کار امضا و عملیات پروژه شروع شود. چون شرکت مقرر کرده من به عنوان سرپرست پروژه در این عملیات همکاری داشته باشم، آیا می‌توانم اسم خودم را نیز همراه با لیست پرسنل شاغل در قرارداد درج کرده و به عنوان بیمه‌شده حق‌بیمه من نیز به سازمان تأمین‌اجتماعی پرداخت شود؟
بله، در قرارداد‌های پیمانکاری، اگر یک نفر از مدیران و یا اعضای هیأت‌مدیره شرکت حقوقی به عنوان مسئول و یا سرپرست پروژه در عملیات قرارداد شاغل باشد و دستمزد دریافت کند، با تأیید واگذارنده کار، دریافت صورت مزد و حقوق و پرداخت حق‌بیمه او بلامانع است. 

بعد از فوت پدرم، من و مادرم در ردیف مستمری‌بگیران بازماندگان قرار داشتیم. بعداً به علت ازدواج از ردیف خارج شدم و تنها مستمری‌بگیر مادرم بود که او نیز مدتی است فوت کرده و با فوت او کسی در ردیف مستمری‌بگیران قرار ندارد. سؤالم این است چون اخیراً از شوهرم طلاق گرفته‌ام آیا می‌توانم مجدداً از مستمری پدرم بهره‌مند شوم‌؟
فرزند اناث متوفی با ارائه تعهدنامه به‌صورت حضوری و یا غیر‌حضوری مبنی برنداشتن شغل و شوهر در ردیف مستمری‌بگیران قرار می‌گیرد و در صورت زائل شدن یکی از دو شرط مذکور، فرزند اناث از ردیف مستمری‌بگیران خارج می‌شود. اما در صورت احراز مجدد یکی از شرایط فوق، می‌تواند از تاریخ استحقاق و بر اساس مدارک و مستندات ارائه شده از تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی از جمله مستمری بازماندگان استفاده کند.

در تاریخ 1402/05/10 به علت تعدیل نیرو از کارگاه اخراج شده‌ام و در مهلت قانونی 30روزه با تنظیم دادخواست در اداره کار درخواست برقراری مقرری بیمه بیکاری کرده‌ام. اخیراً متوجه شده‌ام کارفرما به جای 21 روز مرداد‌ماه در ماه مذکور برای من یک ماه کامل حق‌بیمه پرداخت کرده است. آیا در مدتی که من در کارگاه اشتغال نداشتم و کارفرما حق‌بیمه روزهای غیر کارکردی من را پرداخت کرده، نمی‌توانم از مقرری بیمه بیکاری استفاده کنم‌؟
در سنوات گذشته اگر تاریخ اخراج با تاریخ آخرین پرداخت حق‌بیمه هم‌زمان نبود و فاصله داشت، بیمه‌شده نمی‌توانست از بیمه بیکاری استفاده کند، اما بر اساس بخشنامه ترخیصی و تجمیعی جدید مقرری بیمه بیکاری که بعداً صادر شده، در این خصوص اعلام شده‌ که اگر کارفرما بعد از اخراج بیمه‌شده از کارگاه بیش از کارکرد واقعی بیمه‌شده و به‌صورت یک ماه کامل در همان ماه وقوع بیکاری (مثل شما) حق‌بیمه پرداخت کند، شعبه تأمین‌اجتماعی به استناد رأی صادره توسط مراجع حل اختلاف اداره کار و در صورت فاقد رأی بودن، طبق تاریخ بیکاری اعلام شده توسط اداره کار و یا به استناد قرارداد کار و یا تسویه‌حساب و کارت حضور غیاب بیمه‌شده همراه با نامه کارفرما، سوابق بیمه‌شده را اصلاح کرده و نسبت به برقراری بیمه بیکاری اقدام و اضافه پرداختی کارفرما را به حساب بستانکاری او منظور می‌کند. 

مادرم که مقرری‌بگیر بیمه بیکاری بود 16 ماه از مقرری خود را دریافت کرده و دو ماه مانده به اتمام دریافت مقرری، اخیراً فوت کرده است‌. قبلاً پدرم به علت ازکارافتاده کلی بودن تحت‌تکفل او قرارگرفته و واجد شرایط دریافت مستمری بازماندگان است. در شماره‌های قبلی اطلاع پیدا کرده‌ام که برای مقرری مستمری بازماندگان متوسط دستمزد 720 روز قبل از تاریخ فوت درنظر گرفته می‌شود. چون یک سال و شش ماه از 720 روز او مربوط به بیمه بیکاری است آیا برای محاسبه متوسط دستمزد، ملاک میزان دریافتی مقرری بیمه بیکاری خواهد بود‌؟
خیر، در عین اینکه مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری جزء سوابق پرداخت حق‌بیمه است، اما اگر متوفی در دوره 720 روز قبل از تاریخ فوت در حال دریافت مقرری بیمه بیکاری باشد، در فرایند برقراری مستمری بازماندگان برای تعیین میانگین دستمزد 720 روز، حقوق و مزایای ظرف 720 روز قبل از شروع مقرری بیمه بیکاری (حقوق و مزایای زمان اشتغال متوفی) محاسبه می‌شود. 


















ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه