بازنشستگی از مشاغل سخت و زیان‌آور‌، بدون اعمال شرط سنی

کارشناس «آتیه‌نو» به پرسش‌های شرکای اجتماعی پاسخ می‌دهد

بازنشستگی از مشاغل سخت و زیان‌آور‌، بدون اعمال شرط سنی

سازمان تأمین‌اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌گر کشور با جامعه عظیمی ‌‌از مخاطبان در ارتباط است که غالباً با قواعد و قوانین این سازمان بزرگ آشنایی کافی ندارند. «آتیه‌نو» تلاش دارد با بهره‌گیری از تجربیات کارشناسان، شرکای اجتماعی را با ظرایف قانونی این حوزه آشنا کند. موضوعاتی که در این شماره به بررسی آنها می‌پردازیم عبارت‌اند از: تقسیط مجدد بدهی‌های اجرایی تبدیل به حال شده میزان افزایش دستمزد کارگران رستوران‌ها حکم بازداشت حقوق بابت بدهی اجرایی مستمری بازماندگان با سابقه کمتر از 10 سال

شرکت پیمانکاری ساختمانی برای ساخت درمانگاه، قراردادی با واگذارنده کار منعقد کرده است. از آنجایی که پیمانکار در طول اجرای دوره قرارداد، طبق پرونده مطالباتی فاقد بدهی قطعی و نسبت به ارسال لیست کارکنان خود و پرداخت حق‌بیمه آن‌ها اقدام کرده بود، پس از ارائه تعهد‌نامه کتبی مبنی بر حسابرسی از دفاتر قانونی پیمانکار، مفاصاحساب قرارداد مربوطه را از شعبه تأمین‌اجتماعی دریافت کرده است. بعد از مدتی براساس تعهد اخذ شده، توسط تأمین‌اجتماعی از دفاتر قانونی شرکت حسابرسی به عمل آمده و پس از محاسبه بدهی و ابلاغ آن به پیمانکار و متعاقب اعتراض و رسیدگی در هیأت‌های بدوی وتجدیدنظر، درنهایت بدهی به مرحله صدور اجراییه رسیده است. پس از درخواست تقسیط بدهی اجرایی و صدور تقسیط‌نامه و پرداخت چند قسط، به علت عدم پرداخت بقیه اقساط در سررسید‌های مربوطه، بدهی تبدیل به حال شده که با مساعدت سازمان تأمین‌اجتماعی مجدداً تقسیط شده است، اما بعد از تقسیط مجدد چون میزان هر قسط رقم بالایی بود، برای باردوم موفق به پرداخت چند قسط نشد و بدهی مجدداً تبدیل به حال شد. در سال 1401 نیز بر اساس بخشنامه سازمان تأمین‌اجتماعی برای بار دوم بدهی تبدیل به حال شده را در هفت قسط و تا آخر اسفندماه تقسیط کردیم و پس از پرداخت دو قسط به دلیل مشکلات مالی و عدم پرداخت قسط سوم در سررسید مربوطه، بدهی مجدداً تبدیل به حال شده است. حال اطلاع پیدا کرده‌ایم که سازمان تأمین‌اجتماعی در سال 1402 دستورالعمل جدیدی مبنی بر تقسیط بدهی‌های اجرایی صادر کرده است. لذا با توجه به اینکه بدهی اجرایی شرکت دو بار تبدیل به حال و مجدداً تقسیط شده، آیا طبق بخشنامه اخیر می‌توانیم برای بار سوم از این امتیاز بهره‌مند شویم‌؟

با توجه به نام‌گذاری سال 1401 از سوی مقام معظم رهبری به‌عنوان سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین، سازمان تأمین‌اجتماعی در سال گذشته در اجرای منویات رهبر معظم انقلاب، با تقسیط مجدد بدهی‌های اجرایی تبدیل به حال شده بر اساس درخواست مدیون، تا آخر سال 1401 موافقت کرده است‌. چون سال 1402 نیز از سوی مقام معظم رهبری، سال «مهار تورم و رشد تولید» نام‌گذاری شده، سازمان تأمین‌اجتماعی اخیراً طی بخشنامه‌ای اعلام کرده که در این سال و در راستای رضایتمندی بیشتر شرکای اجتماعی و تسهیل در امور کارآفرینان، بر اساس مصوبه هیأت‌مدیره تأمین‌اجتماعی، چنانچه بدهی مدیون در واحد اجراییات شعبه تأمین‌اجتماعی قبلاً در دو مرحله تبدیل به حال و تقسیط شده (مثل شرکت شما) و مدیون توان پرداخت اقساط را نداشته است، پس از ارائه مدارک و مستندات لازم و احراز عدم توانایی پرداخت اقساط از سوی اداره کل استان مربوطه و با مجوز اداره کل، درخواست تقسیط مجدد بدهی تبدیل به حال شده صرفاً تا پایان سال 1402 امکان‌پذیر است. در این ارتباط اگر مدیون حداقل 20 درصد از بدهی اجرایی را به‌عنوان پیش‌پرداخت به‌صورت نقدی تأدیه کند، مابقی بدهی با اخذ تضامین معتبر از قبیل ضمانت‌نامه بانکی و یا وثیقه ملکی و یا چک صیادی حداکثر در 24 قسط ماهانه تقسیط می‌شود.
مالک و کارفرمای یکی از رستوران‌های درجه یک در کرج هستم و 10 نفر بیمه‌شده دارم. با توجه به اینکه صنف رستوران‌ها دارای دستمزد مقطوع هستند، اطلاع پیدا کرده‌ام که سازمان تأمین‌اجتماعی غیر از افزایش اولیه دستمزد مقطوع صنوف مختلف از اول سال 1402، مجدداً این دستمزد را افزایش داده است. در این خصوص نیاز به کسب اطلاعات بیشتری دارم.
بله، در راستای ارتقای سطح رضایتمندی کارگران شاغل در کارگاه‌های مشمول قانون تأمین‌اجتماعی که دارای دستمزد مقطوع هستند، سازمان تأمین‌اجتماعی به استناد مصوبه مورخ 6/3/1402 هیأت‌امنا، اعلام کرده که از اول سال 1402 ضریب دستمزد کارکنان شاغل در مشاغل صنفی که دارای دستمزد مقطوع هستند صرفاً به میزان پنج درصد افزایش می‌یابد. 

خانم 42ساله با 27 سال سابقه بیمه‌پردازی به سازمان تأمین‌اجتماعی هستم. نظر به اینکه به علت مشکلات خانوادگی و جسمی ‌قادر به ادامه کار نیستم، آیا می‌توانم با توجه به سن و سابقه‌ام بازنشسته شوم‌؟
زنان بیمه‌شده با داشتن حداقل 42 سال سن و 20 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه، به شرطی که در زمان درخواست بازنشستگی بیمه‌پرداز اجباری باشند می‌توانند با 20 روز حقوق بازنشسته شوند، اما با توجه به اینکه یکی از شرایط بازنشستگی زنان، داشتن 45 سال تمام سن و 30 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه است لذا به شما پیشنهاد می‌شود با ادامه اشتغال و رسیدن به 30 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه و با 45 سال سن و با حقوق کامل بازنشسته شوید. چنانچه قادر به ادامه کار نیستید می‌توانید بقیه سه سال سابقه خود را با بیمه اختیاری و نرخ 27 درصد و یا با یکی از نرخ‌های 12، 14 و 18 درصد بیمه زنان خانه‌دار، به تدریج به 30 سال و سن را به 45 سال رسانده و با حقوق کامل
 بازنشسته شوید. 

قبلاً کارفرمای یک کارگاه تولیدی بودم و هفت نفر پرسنل داشتم که به علت ورشکستگی کارگاه را تعطیل کرده و سپس در یک مؤسسه دولتی شاغل شده‌ام‌. چون در یکی از شعب تأمین‌اجتماعی بدهی اجرایی دارم و به علت مشکلات مالی قادر به پرداخت آن نبوده‌ام، اخیراً از اجراییات شعبه تأمین‌اجتماعی بابت بدهی اجرایی، حکم بازداشت حقوقم به محل کار فعلی من ابلاغ شده است. آیا این اقدام سازمان تأمین‌اجتماعی وفق مقررات است‌؟
بله، طبق آیین‌نامه اجرایی ماده (50) قانون تأمین‌اجتماعی کارفرمایی که بدهی اجرایی دارد اگر نسبت به ترتیب پرداخت آن تمکین نکند، اجراییات سازمان تأمین‌اجتماعی بعد از مالیابی و شناسایی اموال مدیون نزد اشخاص ثالث، می‌تواند معادل بدهی اجرایی از اموال مدیون نزد شخص ثالت را توقیف کند که یکی از این موارد ماده (43) آیین‌نامه  مذکور است‌. 
در این رابطه بازداشت مزد و حقوق مدیون به اداره یا مؤسسه محل کار مدیون (شخص ثالث) ابلاغ می‌شود و اداره یا مؤسسه محل کار بدهکار مکلف است تا استهلاک بدهی مدیون نسبت به کسر مبلغ بازداشت شده، از پرداخت حقوق یا مستمری مدیون خودداری کرده و نسبت به واریز آن به حساب سازمان تأمین‌اجتماعی اقدام کند. در غیر این صورت مؤسسه متبوعه مسئول خواهد بود و اجراییات سازمان تأمین‌اجتماعی می‌تواند به استناد ماده (39) آیین‌نامه مذکور با صدور برگ لازم‌الاجرا نسبت به توقیف اموال شخص ثالث اقدام کند. البته طبق تبصره ماده (43) آیین‌نامه فوق‌الذکر بازداشت بیش از یک‌چهارم حقوق یا مستمری بازنشستگی و یا ازکارافتادگی و بیش از یک‌چهارم حقوق یا دستمزد شاغلان معیل و بیش از یک‌سوم حقوق و یا دستمزد شاغلان مجرد ممنوع است. 

19 سال است که در یکی از مشاغل سخت و زیان‌آور شهرداری یکی از شهرهای استان همدان شاغل و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی غیر‌شمول قانون کار هستم. با توجه به اینکه 45 سال سن دارم، آیا بعد از اتمام 20 سال سابقه بیمه‌پردازی می‌توانم بازنشسته شوم و آیا نیاز به شرط سنی دارد‌؟
خیر، شاغلان مشاغل سخت و زیان‌آور که در کلیه وزارتخانه‌ها و شرکت‌ها و شهرداری‌ها و بانک‌ها شاغل بوده و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستند (اما مشمول قانون کار نیستند) چنانچه در زمان درخواست بازنشستگی در شغل سخت و زیان‌آور شاغل باشند، در صورت داشتن حداقل 25 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه - که 20 سال آن مربوط به اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور است- بدون اعمال شرط سنی می‌توانند بازنشسته شوند. ضمناً با توجه به انجام وظایف و درجات مختلف، به ازای هر یک سال خدمت در مشاغل درجه یک، یک ماه سابقه ارفاقی و مشاغل درجه (2) به ازای هر یک سال خدمت، دو سال سابقه ارفاقی و مشاغل درجه (3)، به ازای هر یک سال خدمت، سه ماه سابقه ارفاقی (حداکثر پنج سال سنوات ارفاقی) تعلق می‌گیرد. 

قبلاً کارفرمای یک کارگاه تولیدی بودم و هفت نفر پرسنل داشتم که به علت ورشکستگی کارگاه را تعطیل کرده و سپس در یک مؤسسه دولتی شاغل شده‌ام‌. چون در یکی از شعب تأمین‌اجتماعی بدهی اجرایی دارم و به علت مشکلات مالی قادر به پرداخت آن نبوده‌ام، اخیراً از اجراییات شعبه تأمین‌اجتماعی بابت بدهی اجرایی، حکم بازداشت حقوقم به محل کار فعلی من ابلاغ شده است. آیا این اقدام سازمان تأمین‌اجتماعی وفق مقررات است‌؟
بله، طبق آیین‌نامه اجرایی ماده (50) قانون تأمین‌اجتماعی کارفرمایی که بدهی اجرایی دارد اگر نسبت به ترتیب پرداخت آن تمکین نکند، اجراییات سازمان تأمین‌اجتماعی بعد از مالیابی و شناسایی اموال مدیون نزد اشخاص ثالث، می‌تواند معادل بدهی اجرایی از اموال مدیون نزد شخص ثالت را توقیف کند که یکی از این موارد ماده (43) آیین‌نامه مذکور است‌. در این رابطه بازداشت مزد و حقوق مدیون به اداره یا مؤسسه محل کار مدیون (شخص ثالث) ابلاغ می‌شود و اداره یا مؤسسه محل کار بدهکار مکلف است تا استهلاک بدهی مدیون نسبت به کسر مبلغ بازداشت شده، از پرداخت حقوق یا مستمری مدیون خودداری کرده و نسبت به واریز آن به حساب سازمان تأمین‌اجتماعی اقدام کند. در غیر این صورت مؤسسه متبوعه مسئول خواهد بود و اجراییات سازمان تأمین‌اجتماعی می‌تواند به استناد ماده (39) آیین‌نامه مذکور با صدور برگ لازم‌الاجرا نسبت به توقیف اموال شخص ثالث اقدام کند. البته طبق تبصره ماده (43) آیین‌نامه فوق‌الذکر بازداشت بیش از یک‌چهارم حقوق یا مستمری بازنشستگی و یا ازکارافتادگی و بیش از یک‌چهارم حقوق یا دستمزد شاغلان معیل و بیش از یک‌سوم حقوق و یا دستمزد شاغلان مجرد ممنوع است. 
پدرم که اخیراً فوت کرده است‌، قبل از فوت به صورت مرتب 12 سال سابقه بیمه‌پردازی مشاغل آزاد با نرخ 18 درصد داشت. قرار است مستمری بازماندگان برای مادرم و برادر 10ساله‌ام توسط شعبه مربوطه تأمین‌اجتماعی برقرار شود. سؤالم این است آیا مادرم غیر از مستمری ماهانه می‌تواند کمک‌هزینه کفن‌و‌دفن نیز دریافت کند؟ 
خیر، کمک‌هزینه کفن‌و‌دفن که میزان آن معادل حداقل دستمزد ماهانه کارگر عادی مصوب شورای‌عالی کار در سال فوت بیمه‌شده است، به بازماندگان بیمه‌شده اجباری و اختیاری و توافقی و قالیبافی و کارگر ساختمانی و رانندگان و مقرری‌بگیر بیمه بیکاری (در حال دریافت مقرری) و مستمری‌بگیری که از مستمری او دو دصد درمان کسر می‌شود، تعلق می‌گیرد و در مورد بیمه‌شده متوفی که سابقه بیمه‌پردازی او صرفاً بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد است، بازماندگان مشمول دریافت کمک‌هزینه کفن‌و‌دفن نیستند‌. ضمناً یکی از خدمات غیر‌حضوری سازمان تأمین‌اجتماعی، پرداخت غیر‌حضوری کمک‌هزینه کفن‌و‌دفن است‌.

کارگاه نجاری و چوب‌بری در یکی از شعب تأمین‌اجتماعی دارای پرونده مطالباتی است و مدت دو سال تعطیل بوده، اما از حدود 10 ماه قبل و هم‌زمان با اشتغال من، کارگاه مجدداً فعال شده است. چون کارفرما از بیمه کردن من خودداری می‌کرد موضوع اعتراض خود را از طریق سامانه خدمات غیر‌حضوری سازمان تأمین‌اجتماعی مطرح کردم و در اسفند‌ماه سال 1401 بازرس تأمین‌اجتماعی به کارگاه مراجعه و من درآن زمان سابقه خودم در کارگاه مذکور را هفت ماه اعلام کردم. پس از اینکه تأمین‌اجتماعی بدهی کارگاه را به کارفرما ابلاغ کرد اطلاع پیدا کردم که شعبه تأمین‌اجتماعی موقع محاسبه حق‌بیمه، سابقه من را فقط یک ماه در نظر گرفته است. در این خصوص نیاز به راهنمایی دارم‌.
طبق مقررات، کارگاهی که در تأمین‌اجتماعی دارای پرونده مطالباتی است و در آخرین گزارش بازرسی‌، کارگاه فاقد کارگر و یا تعطیل اعلام شده، در بازرسی بعدی اگر دارای کارگر باشد، موقع محاسبه بدهی کارگاه، سابقه کارگر حداکثر تا یک ماه به عقب برگشت می‌شود و شما برای احراز شش ماه دیگر از سابقه خود می‌توانید با مراجعه به واحد نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی شعبه مربوطه از طریق بخشنامه ادعای سابقه بیمه‌شدگان پیگیری کنید. 

سه سال است با اخذ مجوز از سازمان نظام کاردانی ساختمان به‌عنوان معمار تجربی در کارهای ساختمانی اشتغال به کار دارم. با توجه به اینکه 48 سال سن دارم و متأهل هستم، آیا معمار تجربی ساختمان می‌تواند بیمه تأمین‌اجتماعی شود‌؟
بله، طبق بخشنامه صادره توسط سازمان تأمین‌اجتماعی، یکی از گروه‌های بیمه‌های توافقی، بیمه کاردان‌ها و معماران تجربی است که با معرفی سازمان نظام کاردانی ساختمان و نمایندگی‌های آن در استان‌ها، اگر متقاضی فاقد رابطه مزدگیری بوده و تحت‌پوشش نظام بیمه‌ای خاص دیگری نباشد چنانچه حداکثر 50 سال سن داشته باشد (در صورت داشتن بیش از 50 سال باید معادل سن اضافی سابقه قبلی پرداخت حق‌بیمه داشته باشد) می‌تواند با رعایت سایر شرایط در زمره بیمه‌های توافقی قرار گیرد. نرخ حق‌بیمه مثل سایر بیمه‌شدگان توافقی به میزان 27 درصد است و تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی در قبال بیمه‌شدگان معماران تجربی، شامل تعهدات بلند‌مدت مستمری‌های بازنشستگی و ازکارافتادگی و بازماندگان و تعهدات کوتاه‌مدت از قبیل کمک‌هزینه ازدواج بلاعوض، کمک‌هزینه کفن‌و‌دفن، کمک‌هزینه سفر بیمه‌شده بیمار و همراه او، پرداخت هزینه وسایل کمک‌پزشکی پروتز و اروتز و آندوپروتز و انجام خدمات درمانی است که این خدمات در مراکز درمانی ملکی و استیجاری سازمان تأمین‌اجتماعی بدون اخذ فرانشیز و به صورت رایگان انجام می‌گیرد.









ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه