ویژگی‌های شغلی کار پرستاران و ماماها از نظر سازمان بین‌المللی کار

ویژگی‌های شغلی کار پرستاران و ماماها از نظر سازمان بین‌المللی کار

دو گروه از کارگران سلامت که نقش اساسی در سیستم مراقبت‌های بهداشتی ایفا می‌کنند، ماماها و پرستاران هستند. مشخصه اصلی این دو حرفه ساعات طولانی کار و دستمزد کم است و در هر دوی این حرفه‌ها بیشترین افراد مشغول به کارند. سازمان بین‌المللی کار در روز جهانی پرستار و ماما این پرسش را مطرح می‌کند که برای بهبود شرایط کاری و کمک به پرستاران و ماماها در ارائه بهتر خدمات به بیماران چه کاری می‌توان انجام داد.

بر اساس تخمین‌های سازمان بین‌المللی کار، پرستاران و ماماها به‌طور متوسط ۱.۳ درصد نیروی کار در بسیاری ازکشورها را تشکیل می‌دهند، با این حال آن‌ها ستون فقرات سیستم مراقبت‌های بهداشتی و معمولاً حدود نیمی از کارکنان بخش سلامت انسان و خدمات اجتماعی هستند و نقش آن‌ها در مواقع بحرانی حیاتی‌تر می‌شود. جدیدترین چشم‌انداز جهانی اشتغال سازمان بین‌المللی کار در مورد کارگران ضروری، پرستاران و ماماها را به‌‌عنوان کارگران کلیدی شناسایی کرده که در طول همه‌گیری کرونا با خطرات بهداشتی و فشار شغلی بالایی مواجه بودند.

شغل زنانه
حرفه پرستاری و مامایی اغلب به‌عنوان یک رشته زنانه تلقی می‌شود و دلیل محکم آن این است که از هر پنج پرستار و ماما، چهار نفر زن هستند. این آمار در کشورهای مختلف با برخی الگوهای منطقه‌ای و گروه درآمدی متفاوت است. تسلط اشتغال زنان به‌ویژه در کشورهای با درآمد بالا و متوسط رو به افزایش است. در میان تمام کشورهایی که آمار معتبر دارند، به‌ازای هر هزار نفر، پنج پرستار و ماما در مواقع ضروری آماده رسیدگی به نیازهای بهداشتی مردم هستند. این رقم در کشورهای با درآمد بالا ۱۰ نفر در هر هزار نفر است، اما در کشورهای با درآمد پایین و متوسط به حدود سه نفر در هر هزار نفر کاهش می‌یابد. در حالی که کشورهای با درآمد بالا از قوی‌ترین سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی برخوردارند، جمعیت سالخورده‌ای نیز دارند که تقاضا برای دریافت خدمات از این سیستم‌ها را افزایش می‌دهد. در همین حال به‌رغم داشتن منابع کمتر، کشورهای کم‌درآمد بیشترین تعداد پرستار را به‌ازای هر هزار سالمند (۶۵ سال به بالا) دارند که عمدتاً به‌دلیل ساختار جمعیتی جوان این کشورهاست. همچنین این کشورها بیشترین تعداد ماما را به‌ازای هر زن در سنین باروری (۱۵ تا ۴۴ ساله) دارند.

تقاضای بالا و عرضه کم
همچنان که جهان با کمبود نیروی‌کار و محدودیت ظرفیت در زمینه مراقبت‌های بهداشتی و طولانی‌مدت دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، آمار ارائه‌شده ممکن است به‌زودی بدتر شود. کمبود جهانی کارکنان مراقبت‌های بهداشتی یک بمب ساعتی است و همه‌گیری کرونا فقط وضع آن را وخیم‌تر کرده است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) نسبت به مهاجرت فزاینده کارکنان مراقبت‌های بهداشتی از کشورهای فقیر به کشورهای ثروتمند هشدار داده است؛ روندی که البته پیش از همه‌گیری هم در جریان بود. 55 کشور با وجود داشتن شکننده‌ترین سیستم‌های بهداشتی جهان، کارکنان بهداشتی کافی ندارند (تراکم کمتر از میانگین جهانی ۴۹ پزشک، پرسنل پرستاری و مامایی به‌ازای هر هزار نفر) و بسیاری از آن‌ها را به‌دلیل مهاجرت بین‌المللی از دست می‌دهند.

کار زیاد و پرداخت کم
پرستاران و ماماها معمولاً ساعات کاری طولانی دارند. این موضوع در نهایت به فرسودگی شغلی و کمبود نیروی کار می‌انجامد. ساعات کاری بیش از حد (که بیش از ۴۸ ساعت در هفته محسوب می‌شود) به‌ویژه در میان پرستاران و ماماها در کشورهای با درآمد کم و متوسط رواج دارد و بسیاری از کشورهای آفریقایی در صدر این فهرست قرار دارند. این ساعات کاری طولانی لزوماً در این کشورها مسئله‌ای عادی نیست.
از طرفی زمان کار طولانی به‌معنای دستمزد بهتر برای پرستاران و ماماها نیست. در واقع، دستمزد پایین یک نگرانی فزاینده در میان حداقل یک‌سوم کارگران ضروری در سراسر جهان، از جمله پرستاران و ماماهاست. محاسبات سازمان بین‌المللی کار از ۳۱ کشور نشان می‌دهد که دستمزد پایین همچنان در برخی کشورها قابل‌توجه است و بسیاری از متخصصان مراقبت‌های بهداشتی در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد بالا را به‌طور یکسان تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در مورد درآمد ماهانه، آمارها نشان می‌دهد که در ۳۴ کشور از ۴۹ کشور، پرستاران و ماماها کمتر از میانگین کارگران با مهارت بالا دستمزد می‌گیرند. آن‌ها همچنین در میان کارکنان بخش بهداشت (تقریباً در نیمی از کشورهای جامعه آماری سازمان بین‌المللی کار) کمتر از میانگین درآمد دارند. شکاف دستمزد جنسیتی در بخش بهداشت و مراقبت با تفاوت‌های بیشتر نسبت به بسیاری از صنایع نگران‌کننده است. تجزیه و تحلیل دستمزد ساعتی نشان می‌دهد که پرستاران و ماماهای زن در مقایسه با همتایان مرد خود در تقریباً نیمی از کشورهای مورد بررسی درآمد کمتری دارند.
ارسال دیدگاه