شرایط برقراری ازکارافتادگی

کارشناس «آتیه‌نو» به پرسش‌های شرکای اجتماعی پاسخ می‌دهد

شرایط برقراری ازکارافتادگی

سازمان تأمین‌اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌گر کشور با جامعه عظیمی ‌‌از مخاطبان در ارتباط است که غالباً با قواعد و قوانین این سازمان بزرگ آشنایی کافی ندارند. «آتیه‌نو» تلاش دارد با بهره‌گیری از تجربیات کارشناسان، شرکای اجتماعی را با ظرایف قانونی این حوزه آشنا کند. موضوعاتی که در این شماره به بررسی آن‌ها می‌پردازیم عبارت‌اند از: - تخفیف پرداخت به‌موقع بدهی به تأمین‌اجتماعی - بیمه صاحبان حِرَف و مشاغل آزاد برای قالیبافان بیکار - تقسیم مستمری میان بازماندگان بیمه‌شده فوت‌شده - میزان دستمزد کارکنان شاغل در بنگاه‌های املاک

احمد فاضلی - کارشناس سازمان تأمین‌اجتماعی

پنج سال است در کارخانه تولید سموم و حشره‌کش‌ها شاغل هستم و مدتی است دچار عارضه قلبی شده‌ام. چند‌بار در بیمارستان بستری بودم و بعد از خاتمه درمان‌، پزشک معالج طبق ماده (70) قانون تأمین‌اجتماعی گواهی کرده که باید ازکارافتاده کلی شوم. به‌علت اعتراض به رأی کمیسیون پزشکی مبنی بر عدم تأیید ازکارافتادگی کلی‌، قرار است موضوع مجدداً در کمیسیون پزشکی تجدید‌نظر مطرح شود، اما طبق اطلاعی که دارم اگر ازکارافتادگی کلی من تأیید شود لازم است مفاد ماده (75) قانون تأمین‌اجتماعی احراز شود. چون پزشک معالج تاریخ ابتلا به بیماری من را 1/10/1400 اعلام کرده، در خصوص شرط اولی ماده (75) قانون (ظرف10 سال از تاریخ شروع بیماری داشتن حداقل یک سال سابقه پرداخت حق‌بیمه)‌ با محاسباتی که انجام داده‌ام، من به جای یک سال (365 روز)‌، 364 روز سابقه دارم‌، آیا این موضوع در مورد برقراری مستمری ازکارافتادگی من خلل ایجاد نمی‌کند‌؟
طبق آیین‌نامه مربوط به ازکارافتادگی کلی غیر ناشی از کار‌، به‌منظور تعیین دقیق احراز شرایط استحقاق بیمه‌شدگان جهت بهره‌مندی از حمایت ازکارافتادگی کلی غیر ناشی از کار‌، چون روز ابتلا به بیماری جزء مهلت قانونی برای احراز ماده (75) قانون (ظرف 10سال از تاریخ شروع و ابتلا به بیماری داشتن حداقل یک سال 365 روز و ظرف یک سال حداقل 90 روز) لحاظ نمی‌شود‌، اگر کمیسیون پزشکی ضمن تأیید ازکارافتادگی کلی‌، تاریخ شروع بیماری را نیز 1/10/1400اعلام کند در صورت احراز شرط دوم ماده 75 (ظرف یک سال از تاریخ شروع بیماری داشتن حدقل 90 روز سابقه پرداخت حق‌بیمه)‌، 364 روز سابقه به‌جای یک سال بلامانع خواهد بود.
بعد از ابلاغ بدهی اجرایی در تاریخ 10/2/1402‌، مأمور اجرا ضمن مراجعه به کارگاه اعلام کرده است اگر ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ بدهی اجرایی نسبت به ترتیب بدهی اجرایی اقدام کنم به‌جای پنج درصد نیم‌عشر متعلقه‌، نصف نیم‌عشر یعنی 5/2 درصد به بدهی اجرایی اضافه می‌شود‌. با توجه به اینکه در تاریخ 8/3/1402 مهلت یک ماهه به اتمام می‌رسد و قرار است درتاریخ 10/3/1402 مقداری از طلبم را از شخص دیگری وصول کنم، آیا اگر در تاریخ مذکور نسبت به تقسیط بدهی اقدام کنم‌، پنج درصد نیم‌عشر تعلق می‌گیرد یا 5/2 درصد‌؟
اولاً منظور از مهلت یک ماهه در قانون‌ 30 روز است‌، همچنین در احکام مطالباتی سازمان تأمین‌اجتماعی روز ابلاغ و روز اقدام از طرف مخاطب‌، جزء مهلت یک ماهه منظور نمی‌شود و اگر آخرین روز مهلت هم مصادف با روز جمعه یا تعطیل رسمی‌ باشد، مهلت تعیین‌شده در قانون‌، روز بعد از تعطیلی خواهد بود. لذا با توجه به توضیحات ارائه شده اگر شما تا تاریخ 10/3/1402 نسبت به پرداخت نقدی و یا اقساطی بدهی اقدام کنید نیم‌عشر متعلقه به جای 5 درصد‌، 5/2 درصد می‌شود.
به استناد گزارش بازرس سازمان تأمین‌اجتماعی به‌علت عدم اشتغال در حرفه قالیبافی‌، بیمه قالیبافی من از طرف تأمین‌اجتماعی قطع شده است. تقاضای بیمه زنان خانه‌دار کرده‌ام‌، اما شعبه تأمین‌اجتماعی اعلام کرده از نظر سن و سابقه فاقد شرایط لازم برای بیمه زنان خانه‌دار هستم. چون می‌خواهم در سوابقم خلأ ایجاد نشود و همچنین نیاز به خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی دارم‌، از چه طریقی می‌توانم به بیمه‌پردازی خودم ادامه دهم‌؟
بیمه‌شدگان قالیبافی که به‌علت عدم اشتغال در این حرفه بیمه آن‌ها قطع می‌شود‌، اگر بیمه‌شده متقاضی بیمه زنان خانه‌دار در قالب بیمه مشاغل آزاد‌، اما از نظر سن و سابقه فاقد شرایط لازم باشد‌، سازمان تأمین‌اجتماعی جهت مساعدت به این قبیل بیمه‌شدگان و به‌منظور فراهم‌کردن تداوم بیمه‌پردازی آن‌ها اعلام کرده است اگر آخرین سابقه پرداخت حق‌بیمه آنان از نوع بیمه قالیبافان بوده و انقطاع بیمه‌پردازی تا تاریخ تقاضای جدید بیمه مشاغل آزاد (زنان خانه‌دار) بیش از یک سال نباشد‌، شعبه مربوطه تأمین‌اجتماعی مجاز است بعد از اخذ مجوز از اداره کل استان مربوطه بدون در نظر گرفتن شرایط سن و سابقه و با لحاظ سایر ضوابط نسبت به انعقاد بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد مثل بیمه زنان خانه‌دار اقدام می‌کند.
دانشجوی ترم دوم دانشگاه هستم و به‌همراه خواهر 15 ساله‌ام تحت‌تکفل قانونی پدرم هستیم. پدر و مادرم که هر دو نفر به ترتیب 15 و 10 سال دارای سابقه پرداخت حق‌بیمه هستند بر اثر تصادف فوت کرده‌اند. چون پدربزرگم نیز تحت‌کفالت پدرم است‌، آیا به او نیز مستمری بازماندگان تعلق می‌گیرد؟ سهم من و خواهرم و پدربزرگم چقدر است‌؟
چون پدربزرگ شما تحت‌کفالت فرزندش بوده‌، او نیز واجد شرایط دریافت مستمری بازماندگان است‌ و اگر فرزندان متوفی‌، واجد شرایط قانونی دریافت مستمری باشند‌، سهم پسر و دختر هر کدام 25 درصد است اما چنانچه فرزندان‌، پدر و مادر بیمه‌شده خودشان را با هم از دست داده باشند سهم هر فرزند دو برابر‌، یعنی 50 درصد خواهد بود و سهم پدربزرگ صرفاً از بابت فوت فرزندش (پدر شما) 20 درصد است‌، لازم به توضیح است که به استناد دادنامه شماره 139 مورخ 30/3/1390 دیوان عدالت اداری‌، صد‌در‌صد هر مستمری استحقاقی صرف‌نظر از تعداد بازماندگان متوفی‌، قابل پرداخت به آن‌هاست‌.
مدیر‌عامل شرکت پیمانکاری ساختمانی هستم‌، قرارداد ساخت یک درمانگاه برای پرسنل یکی از بانک‌ها را با بانک مربوطه منعقد کرده‌ایم و در آینده نزدیک عملیات قرارداد شروع خواهد شد. سؤالم این است که در قرارداد‌های پیمانکاری که مقاطعه‌کار شخصیت حقوقی است‌، آیا مدیر‌عامل شرکت می‌تواند همراه با پرداخت حق‌بیمه کارکنان شاغل در پیمان، نام خود را نیز در لیست بیمه درج کرده و حق‌بیمه آن را پرداخت کند‌؟
بله، اگر یکی از اعضای هیأت‌مدیره و یا مدیر‌عامل (فقط یک نفر) شرکت پیمانکاری با شخصیت حقوقی به‌عنوان مسئول و یا سرپرست پروژه در پیمان منعقده با واگذارنده کار شاغل بوده و مزد دریافت کند با تأیید واگذارنده کار‌، دریافت صورت مزد و حقوق و پرداخت حق‌بیمه او همراه با لیست سایر کارکنان شاغل در قرارداد مربوطه بلامانع است.
مدت شش‌ماه است در یکی از بنگاه‌های املاک شمال شهر تهران به‌عنوان آبدارچی مشغول به کار هستم. با وجود اینکه متأهلم و سه فرزند دارم و همسرم نیاز به خدمات درمانی دارد‌، اما کارفرما که با توجه به موقعیت محلی بنگاه املاک‌، از درآمد خوبی برخوردار است‌، ضمن اینکه فقط روزانه یک میلیون و 500 هزار ریال دستمزد به من پرداخت می‌کند‌، از بیمه‌کردن من و یک نفر قولنامه‌نویس دیگر شاغل در بنگاه خودداری می‌کند. در این رابطه درخواست راهنمایی دارم‌.
چون صنف بنگاه‌های املاک دستمزد مقطوع دارند‌، اولاً در سال 1402 دستمزد روزانه آبدارچی‌، مبلغ 2 میلیون و 211 هزار و 790 ریال و قولنامه‌نویس به میزان 2 میلیون و 565 هزار و 670 ریال به‌علاوه ماهانه 11 میلیون ریال بابت مزایای رفاهی و 9 میلیون ریال حق مسکن است‌. شما از دو طریق می‌توانید نسبت به بیمه‌شدن خود اقدام کنید؛ اگر فرصت دارید به واحد بازرسی شعبه تأمین‌اجتماعی شمیران مراجعه کنید و کتباً این موضوع را اطلاع دهید تا بعد از مراجعه بازرس به محل کارگاه بیاید و با درج نام شما و قولنامه‌نویس در گزارش بازرسی‌، بتوانید از خدمات تأمین‌اجتماعی از جمله درمان برای خود و افراد تحت‌تکفل بهره‌مند شوید. چنانچه امکان مراجعه حضوری نداشته باشید‌، از طریق سامانه خدمات غیر‌حضوری به نشانی (es.tamim.ir) شکواییه خود را به تأمین‌اجتماعی ارسال کنید.
به‌علت حادثه ناشی از کار‌، چون طبق نظریه کمیسیون پزشکی سازمان تأمین‌اجتماعی میزان ازکارافتادگی من 40 درصد بود‌، توسط شعبه تأمین‌اجتماعی برای من مستمری ازکارافتادگی جزئی برقرار شده، اما نمی‌توانم از خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی استفاده کنم. در حالی که یکی از همکاران من که ازکارافتاده کلی شده است مشمول استفاده از خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی شده است. آیا این امر وفق قانون است؟
بله، طبق مقررات‌، صرفاً مستمری‌بگیر ازکارافتاده کلی که از مستمری او دو درصد درمان کسر شود می‌تواند از درمان تأمین‌اجتماعی بهره‌مند شود، اما چون از مستمری ازکارافتاده جزئی برای درمان مبلغی کسر نمی‌شود و از طرفی مستمری‌بگیر ازکارافتاده جزئی مجاز به اشتغال به کار مجدد است‌، لذا می‌تواند از طریق اشتغال جدید‌، بیمه اجباری شده و همانند سایر بیمه‌شدگان اجباری مشمول استفاده از خدمات درمانی سازمان تأمین‌اجتماعی شود‌.
در سال 1401 در لیست‌های ارسالی پرسنل داروخانه به سازمان تأمین‌اجتماعی‌، دستمزد روزانه سه نفر نسخه‌پیچ داروخانه 4 میلیون ریال و یک نفر صندوقدار را 3 میلیون ریال درج می‌کردیم. در سال 1402 دستمزد پرسنل را باید به چه میزان در لیست‌ها منظور کنیم‌؟ ضمناً چون داروخانه ما از اول امسال مجوز شبانه‌روزی اخذ کرده است، آیا باید حق‌بیمه سه نفر از پرسنل شبانه را نیز که روز‌ها در داروخانه دیگری کار می‌کنند و بیمه هستند پرداخت کنیم‌؟
بیمه‌شدگانی که دستمزد روزانه آن‌ها در سال 1401 بیش از حداقل دستمزد سال قبل (یک میلیون و 393 هزار و 250 ریال) بوده است میزان دستمزد روزانه آن‌ها در سال 1402 برابر با معادل 21 درصد آخرین دستمزد سال 1401 به‌علاوه رقم ثابت 83 هزار و 596 ریال است، به‌عبارت دقیق‌تر طبق فرمول‌؛ آخرین دستمزد روزانه بیمه‌شده در سال 1401 ضربدر 21/1 به‌علاوه مبلغ 83 هزار و 596 ریال است. ضمناً طبق ماده (34) قانون تأمین‌اجتماعی اگر بیمه‌شده در چند شیفت برای دو یا چند کارگاه و برای چند کارفرما کارکند (مثل پرسنل شیفت شب داروخانه شما) هر یک از کارفرمایان مکلف‌اند به نسبت مزد و حقوقی که به بیمه‌شده پرداخت می‌کنند‌، حق‌بیمه سهم بیمه‌شده از مزد او کسر کرده و به انضمام سهم خود به حساب سازمان تأمین‌اجتماعی واریز کنند. البته به شرطی که جمع چند دستمزد از حداکثر دستمزد مشمول کسر حق‌بیمه در سال مربوطه که معادل هفت برابر حداقل دستمزد است تجاوز نکند‌. بنابراین چنانچه دستمزد روزانه کارکنان شبانه داروخانه شما‌، امسال در شیفت صبح داروخانه دیگر‌، 12 میلیون و 385 هزار و 996 ریال (معادل هفت برابر حداقل دستمزد امسال) باشد از پرداخت حق‌بیمه کارکنان شب‌کار معاف خواهید بود و در غیر این‌صورت تا سقف مورد اشاره در داروخانه شما نیز مشمول کسر حق‌بیمه هستند.
به‌علت ابتلا به یک بیماری مزمن‌، بعد از خاتمه درمان‌، پزشک معالج اعلام کرده است چون بیماری من صعب‌العلاج است باید ازکارافتاده کلی شوم. اگر در کمیسیون پزشکی تأمین‌اجتماعی ازکارافتادگی من تأیید شود در اجرای شرط اولی ماده (75) قانون تأمین‌اجتماعی (داشتن حداقل یک سال سابقه پرداخت حق‌بیمه) شش‌ماه از سابقه یک سال مندرج در ماده (75) مربوط به دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری من است. در شماره قبلی نشریه اعلام شده است که سوابق انتقالی در احراز شرایط ماده (75) مؤثر است، آیا استفاده از غرامت دستمزد ایام بیماری نیز در احراز ماده قانونی مذکور لحاظ می‌شود‌؟
بله، غیر از سوابق پرداخت حق‌بیمه به‌واسطه اشتغال (بیمه اجباری)‌، سوابق انتقالی از سایر صندوق‌های بیمه‌ای بعد از پرداخت کلیه مابه‌التفاوت مربوطه‌، غرامت دستمزد ایام بیماری (مثل شما)‌، مرخصی زایمان و بارداری‌، ایام دریافت مقرری بیمه بیکاری‌، سوابق مربوط به خرید خدمت سربازی و خدمت در جبهه بیمه‌شدگان‌، سوابق پرداخت بیمه اختیاری‌، مشاغل آزاد (فقط نرخ 18 درصد) و سوابق پرداخت حق‌بیمه در قالب گروه‌های خاص بیمه‌ای در احراز شرایط ماده (75) قانون تأمین‌اجتماعی برای ازکارافتادگی کلی غیر ناشی از کار مؤثر هستند.
پسر من که در خارج از کشور اقامت دارد و در یک شرکت فعالیت می‌کند در محل شرکت دچار حادثه شده و در بیمارستان بستری شده است. با توجه به اینکه او با نرخ 18 درصد بیمه ایرانیان خارج از کشور است‌، آیا این حادثه اتفاق افتاده ناشی از کار تلقی می‌شود تا مستمری ازکارافتادگی ناشی از کار برای او برقرار شود‌؟
خیر، بیمه‌شده ایرانیان خارج از کشور که با نرخ 18 درصد بیمه‌پرداز تأمین‌اجتماعی هستند مشمول حوادث ناشی از کار نبوده و صرفاً شامل ازکارافتادگی کلی غیر ناشی از کار می‌شوند.
چون مبلغی بدهی اجرایی داشتم و نسبت به پرداخت آن اقدام نکرده بودم‌، مأمور اجراییات یکی از شعب تأمین‌اجتماعی به محل کارخانه مراجعه و در حضور من نسبت به توقیف تولیدات کارخانه اقدام کرده است، اما چون ارزش اموال توقیفی بیش از میزان بدهی اجرایی است آیا حق اعتراض به توقیف اموال را دارم‌؟
قبلاً طبق ماده (33) آیین‌نامه ماده (50) قانون تأمین‌اجتماعی اگر مدیون در موقع توقیف اموال خود حضور داشته باشد حق اعتراض از بدهکار سلب می‌شود‌، اما سازمان تأمین‌اجتماعی به استناد دادنامه شماره 19مورخ 21/1/1397 هیأت عمومی ‌دیوان عدالت اداری اعلام کرده است که طبق دادنامه مذکور در این‌گونه موارد سلب حق اعتراض از مدیون لغو شده و مدیون می‌تواند پس از بازداشت اموال‌، اعتراض خود را به اجراییات تأمین‌اجتماعی تسلیم کند.
ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه