چرا باید صندوق‌های بازنشستگی با یکدیگر ادغام شوند؟
در کشور 18 صندوق بازنشستگی داریم. منظورم صندوق‌های مستمری به معنای (Pension) است. هر یک از این  صندوق‌ها قواعد، ویژگی‌ها و مشمولان خاص خود را دارند و به این دلیل که شرایط بین صندوق‌ها یکسان نیست، نوعی تبعیض بین مشمولان آنها ایجاد می‌شود. ممکن است یکسری شرایط در برخی صندوق‌ها برای بازنشستگان سخاوتمندانه‌تر باشد اما در بعضی صندوق‌ها اینگونه نباشد و گروه‌های ویژه‌ای در صندوق‌های خاصی که به آنها صندوق‌های شغلی گفته می‌شود، تحت پوشش قرار گیرند. در این موارد اصطلاحاً گفته می‌شود که مشمولان خامه‌گیری می‌شوند و آنهایی که سطح درآمد بالاتری دارند، در این صندوق‌های خاص تحت پوشش قرار می‌گیرند، اما حداقل‌بگیرها و افرادی که درآمد کمتری دارند در صندوق‌های بزرگتر تحت پوشش خدمات بیمه‌ای هستند. بنابراین نقش بازتوزیعی که انتظار می‌رود توسط بیمه‌های اجتماعی ارائه شود، ایفا نخواهد شد. آنهایی که پولدارتر هستند در صندوق‌های خاص تحت پوشش قرار می‌گیرند و طبیعتاً منافع این صندوق‌ها عایدشان می‌شود، اما این منافع به گروه‌های کم‌درآمد نمی‌رسد.
نکته دیگری که وجود دارد، بحث همپوشانی‌ها است. احتمال دارد یکسری مزایا و منافع از طریق چند صندوق به یک فرد برسد. بحث انتقال صندوق‌ها پیچیدگی‌های خود را دارد. برای تصمیم‌سازی در این رابطه ضرورت دارد برای کل کشور اطلاعات بیمه‌ای افراد را به صورت منسجم داشته باشیم تا بتوانیم بعدها به هدف بزرگتر خود؛ یعنی تشکیل پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان برسیم. با توجه به شرایط فعلی این ضرورت ایجاد شد که یک ساماندهی در وضعیت صندوق‌های بازنشستگی اتفاق افتد، بویژه از زمانی که بحث استقرار نظام تأمین‌اجتماعی چندلایه مطرح شد، این ضرورت بیشتر هم شده است. در نظام اجتماعی چند لایه، لایه دوم؛ لایه بیمه‌ای است که سطوح مختلفی دارد. برای آنکه این سطوح تأمین شود، نیازمند داریم صندوق‌های بازنشستگی سامان یابند.

به نظر شما این ساماندهی به چه شکل باید اجرایی شود؟
برای اینکه ساماندهی انجام شود، طرح‌های مختلفی مطرح شده است. برخی معتقدند صندوق‌ها به همین شکل باقی بمانند و فقط بین آنها تقسیم کار صورت گیرد. برخی می‌گویند صندوق‌ها باید ادغام شوند. بحث تجمیع این صندوق‌ها هم مطرح است. ادغام انواع مختلفی دارد. مثلاً اگر دو طرح با هم ادغام شد، آیا باید طرح کوچکتر را کلاً منحل کنیم یا اینکه طرح کوچکتر به همان صورت باقی بماند و فقط اداره آن را به صندوق بزرگتر محول کنند. یا اینکه کدام صندوق‌ها باید با هم ادغام شود. اصلاً چند صندوق کلی باید در کشور داشته باشیم. کارشناسان حالت‌های مختلفی برای ساماندهی متصور هستند و بحث درباره آن مفصل است؛ بخصوص اینکه صندوق‌های بازنشستگی ذی‌نفعان مختلفی هم دارند. 
بحث اقتصاد سیاسی این قضیه خیلی مهم است. نحوه اجرای چنین تصمیمی ‌بستگی به این موضوع دارد که قدرت چانه‌زنی کدام گروه بیشتر باشد تا بتوان یک سناریوی محتملی را نوشت، اما تا جایی که می‌دانم هنوز سناریوی مورد قبول همه وجود ندارد و به همین خاطر انجام ساماندهی، بسیار پیچیده است.

در صحبت‌های خود اشاره کردید که هر صندوق شرایط متفاوتی از نظر ارائه خدمات دارد و قوانین حاکم بر آنها کاملاً متفاوت است. آیا در زمان ادغام، این تفاوت‌ها می‌تواند مشکل‌ساز باشد؟
قبل از اینکه ادغام انجام شود، باید قواعد همسان شوند. البته این مسأله بستگی به رویکرد سیاستگذار دارد.