تا هفت سال قبل شرایط اقتصادی کشور اینگونه ایجاب می‌کرد به زمان حال فکر و از تجربیات گذشته نیز استفاده کنیم. اما وقتی آینده‌پژوهی بخصوص در حوزه تجارت مطرح شد، کل دنیا به سمت‌و‌سویی رفت که فعالیت‌های خود را در آینده به ارزشی تبدیل کند که این ارزش‌ها از جنس ثروت و توسعه پایدار باشد. اما در کشور ما به این قضیه توجهی نشده؛ زیرا ما موانع و مشکلات پیش روی کارآفرینان پیشرو را حل نکردیم تا یکسری افراد بتوانند نیم‌نگاهی به آینده داشته باشند. همچنین در نظام قانونگذاری ما چندان توجهی به بحث کارآفرینی آینده‌نگرانه و کسب‌و‌کارهای آینده نشده است.
اکنون کسب‌و‌کارها در حال تبدیل شدن از تولیدمحور به دیجیتال‌محور و خدمات‌محور است. با چند پلتفرم نمی‌توان گفت کارآفرینی ما پیشرو است. کل زیرساخت باید همراه با فرایند توسعه کسب‌و‌کارها در آینده تغییر یابد. هنگامی که ایده کارآفرینانه آینده‌نگرانه دارید، اگر زیرساخت‌های لازم را نداشته باشید، موفق نخواهید شد. در حال حاضر اکثر افرادی که وارد تجارت‌های آینده می‌شوند، چون زیرساخت کافی وجود ندارد، راحت جذب کشورهای اطراف می‌شوند و فرار مغزها رخ می‌دهد. کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بهترین ایده‌های ما را تبدیل به محصول یا خدمت می‌کنند و کشورهای غربی کسب‌و‌کارهای ما را جذب کرده و روی آن سرمایه‌گذاری می‌کنند، اما در ایران ما هنوز زیرساخت قانونی برای این کسب‌و‌کارها نداریم.
باید عوامل ضد‌انگیزشی و موانع قانونی برای کارآفرینی برطرف شود. محیط کسب‌و‌کار نیز باید ایستا، رو به رشد و پویا باشد. در حال حاضر محیط کسب‌وکار ما ناپایدار بوده و پویا نیست. باید فضای تجارت را به حدی آزاد کنیم که کارآفرینان، درآمد مناسب کسب کنند و منابع مالی خود را به فعالیت‌های غیرمولد اختصاص ندهند.
تجربه 15 ساله کارآفرینی نشان می‌دهد در کشور ما ایده خلاقانه بسیار محدودی وجود دارد؛ زیرا مطالعات کم بوده و سیستم‌های انتقال‌دهنده مهارت‌ها در کشور محدود است. وقتی می‌خواهیم نمونه‌های کشورهای دیگر را به ایران آورده و آن را با شرایط ایران همخوان کنیم، این فرایند هزینه‌بر است. آموزش‌های ما هم از جنس تولید ثروت نیست و این موضوع باعث شده مقداری موانع انگیزشی در جوان‌ها ایجاد شود. متأسفانه قشر جوان به دنبال فعالیت‌های غیر‌مولد رفته؛ زیرا در آنجا بهتر می‌تواند منابع مالی به دست آورد.
در کارآفرینی و اشتغال نیز به دنبال جریان درآمدی بودیم و به فکر ثروت‌سازی نبوده‌ایم. توزیع بی‌هدف تسهیلات نیز یکی از عواملی است که حتی می‌تواند اثر عکس بر فرایند کارآفرینی داشته باشد.
وحید فرهودی 
مدیر‌عامل شرکت کارآفرینی زاگرس