مبادلات تجاری ایران و چین در نیمه نخست سال جاری میلادی با افزایش ۳۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شد و به ۱۸ میلیارد دلار رسید.  گمرک چین اعلام کرد مبادلات تجاری ایران و چین که در ژانویه تا ژوئن ۲۰۱۶ بالغ بر ۷/۱۳ میلیارد دلار اعلام شده بود، در ژانویه تا ژوئن سال جاری به ۱۸ میلیارد دلار افزایش یافته است. بر اساس این گزارش، صادرات چین به ایران در ژانویه تا ژوئن ۲۰۱۷ با افزایش ۲۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۸/۸ میلیارد دلار رسیده است. چین در ژانویه تا ژوئن سال ۲۰۱۶ بالغ بر ۲/۷ میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده بود. واردات چین از ایران نیز افزایش زیادی داشته است. چین در نیمه نخست ۲۰۱۶ بالغ بر ۵/۶ میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده بود که این رقم با افزایش ۴۰ درصدی در نیمه نخست امسال به ۲/۹ میلیارد دلار رسیده است. گفتنی است نفت کالای عمده وارداتی چین از ایران است.

این در حالی است که برای اهداف جهانی چین، ایران در کانون همه طرح‌ها قرار دارد و با اجرای پروژه جدید چین، نقش ایران پررنگ‌تر از گذشته خواهد شد. ایران طی هزاران سال  قطب دادوستد و نقطه اتصال شرق و غرب شناخته شده است. اکنون که با توسعه بیشتر پروژه «یک کمربند، یک جاده» چین قرار است بیش از یک هزار میلیارد دلار صرف سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی در ۶۰ کشور اروپایی، آسیایی و آفریقایی شود، ایران از نظر استراتژیک در مرکز همه این طرح‌ها قرار دارد.

درست مثل تکه‌های یک پازل ژئوپلتیک، اجزای مختلف شبکه زیرساختی مورد نظر چین در حال قرار گرفتن در کنار یکدیگر هستند. در شرق ایران، کارگران چینی مشغول مدرنیزه کردن مسیرهای ریلی اصلی کشور، استاندارد کردن اندازه ریل‌ها، بهبود بستر قرار گرفتن ریل و بازسازی پل‌ها هستند و هدف نهایی آنها اتصال ریلی تهران به ترکمنستان و افغانستان است.

همین اتفاق تا حد زیادی در غرب ایران در حال رخ دادن است؛ جایی که کارگران راه‌آهن مشغول اتصال تهران به ترکیه و درنهایت به اروپا هستند. پروژه‌های ریلی دیگر نیز قرار است تهران و مشهد را به بنادر آب‌های عمیق در جنوب کشور متصل کنند. زمانی که در سال ۲۰۲۱ یک مسیر ریلی جدید در ایران به بهره‌برداری برسد، قطارهای برقی با سرعت ۱۲۵ مایل در ساعت، کالاهای چینی را با سرعت بیشتری به ایران خواهند رساند.

ایران که در طول سال‌های تحریم غرب، وابستگی بیشتری به پکن پیدا کرده، اکنون نقشی حیاتی در توانایی چین برای محقق ساختن بلندپروازی‌های حمل‌ونقلی‌اش ایفا می‌کند. مسیرهای دیگر به سمت بازارهای کشورهای غربی طولانی‌تر هستند و از مسیر روسیه می‌گذرند که یکی از رقبای احتمالی چین به شمار می‌رود.  کارشناسان معتقدند ابتکار جاده ابریشم جدید چین بیش از یک کانال ارسال کالاست. جنبه‌های دیگر این طرح؛ طراحی شهری، مبادلات فرهنگی، موافقت‌نامه‌های تجاری، سرمایه‌گذاری‌ها و گردشگری  است که زیر چتر همین پروژه قرار دارند.

* مطالب انتخاب شده از منابع خارجی الزاما بیان‌کننده دیدگاه‌های «آتیه‌نو» نیست