سیاست‌های خیابانی/ آصف بیات/ ترجمه سید اسدالله نبوی چاشمی / انتشارات شیرازه
جنبش تهی‌دستان در ایران
«سیاست‌های خیابانی» با عنوان فرعی «جنبش تهی‌دستان در ایران» کتابی است از آصف بیات که در آن از منظری جامعه‌شناسانه به حاشیه‌نشین‌ها و تهی‌دستان شهری پرداخته شده است. آصف بیات در این کتاب از ساکنان زاغه‌ها و حلبی‌آبادها نوشته است. از گروهی اجتماعی که با مهاجرت روستاییان به شهرها در سال‌های قبل از انقلاب پدید آمد. این کتاب، تهی‌دستان شهری در ایران را از آغاز پیدایش آنها دنبال می‌کند و از نحوه حضورشان در انقلاب و وقایع اجتماعی و شیوه زیستشان در دوره‌های مختلف سخن می‌گوید. کتاب شامل هشت فصل است که عنوان‌های آن عبارت‌اند از: «پیشروی آرام مردم عادی»، «ترسیم موقعیت تهی‌دستان جدید»، «گروه‌های فاقد امتیاز و انقلاب اسلامی»، «شورش مسکن»، «سیاست کوچه‌پس‌کوچه‌ها»، «انقلابیون بیکار: جنبش بیکاران»، «شورشیان خیابان: سیاست‌های دست‌فروشی» و «مردم عادی و قدرت دولت». نویسنده در بخشی از مقدمه این کتاب شرح می‌دهد که خود او نیز از طبقه‌ای برآمده که در این کتاب به آنها پرداخته است. از همین روست که بخشی از مقدمه این کتاب با تاریخچه زندگی شخصی و خانوادگی او گره می‌خورد. آنچه در ادامه می‌خوانید قسمتی از این مقدمه است: «بخش عمده‌ای از دوران کودکی‌ام تا سال‌های اولیه بزرگسالی، با همین مردمی گذشته است که تاروپود این مطالعه را تشکیل می‌دهند؛ یعنی تهی‌دستانِ مهاجر. اگرچه اکنون به‌عنوان یک دانشگاهی با الزامات خاص آن قلم می‌زنم، با این وجود، سال‌هایی که با جامعه مزبور در تهران زندگی کردم، همراهشان مبارزه نمودم و به بلوغ رسیدم، غنی‌ترین منابعم به حساب می‌آیند. در اواسط دهه 1330 در یک روستای کوچک در حدود 100 کیلومتری تهران چشم به هستی گشودم... پدرم مغازه‌ای را در روستایمان دایر کرد که همه چیز در آن می‌فروخت؛ از نفت و شیرینی گرفته تا کفش‌های روسی. با انجام اصلاحات ارضی در اوایل دهه 1340، به هرکدام از روستاییان ده ما یک قطعه زمین چند هکتاری داده شد، اما پدرم که خوش‌نشین محسوب می‌شد، همچنان همان ساکن بی‌زمین روستا باقی ماند و از شغلی به شغل دیگر روی می‌آورد و گاه بیکار می‌شد. او به خاطر رفت‌وآمدهای زیادش بین شهر و روستا، بسیاری از چیزهای مدرن را وارد زندگی روستایی ما کرد...»
ارسال دیدگاه
