پاییز؛ فصل فرا رسیدن واکسیناسیون
علی ملائکه روزنامه‌نگار
با پایان تابستان و رسیدن مهرماه، یکی از مهم‌ترین پیامدهای تغییر فصل برای سلامت عمومی، آغاز دوره واکسیناسیون آنفلوانزا است. هر سال، با شروع پاییز، مراکز بهداشتی مردم را به تزریق واکسن آنفلوانزا تشویق می‌کنند تا با یک اقدام پیشگیرانه ساده، از بروز بیماری‌های جدی جلوگیری شود. آنفلوانزا معمولاً بیماری خفیفی است، اما برای گروه‌های آسیب‌پذیر شامل سالمندان، کودکان خردسال و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن، می‌تواند پیامدهای خطرناک و حتی مرگبار داشته باشد.
تزریق واکسن به موقع اهمیت ویژه‌ای دارد. بهترین زمان دریافت واکسن اواخر شهریور تا اوایل مهر است، اما در صورتی که فرد در این بازه موفق به تزریق نشود، دریافت واکسن در ماه‌های بعدی نیز مفید است. واکسن آنفلوانزا برای افراد بالای شش ماه توصیه می‌شود و انواع متنوعی دارد که نیازهای مختلف سنی و وضعیت سلامت گوناگون را پوشش می‌دهد.
انواع واکسن و کاربردهای آن
واکسن‌ها به دو دسته کلی سه‌ظرفیتی و چهارظرفیتی تقسیم می‌شوند. واکسن سه‌ظرفیتی ایمنی در برابر سه سویه ویروس ایجاد می‌کند، در حالی که واکسن چهارظرفیتی پوشش وسیع‌تری ارائه می‌دهد و ایمنی در برابر چهار سویه را فراهم می‌کند. هر کدام از این واکسن‌ها در چهار شکل عرضه می‌شوند:
واکسن استاندارد با دوز معمول، که نوع سه‌ظرفیتی آن برای افراد شش‌ماهه و بالاتر مناسب است. نوع چهارظرفیتی این واکسن نیز حاوی ویروس غیرفعال رشد یافته در کشت سلولی بوده و برای افراد بالای چهار سال توصیه می‌شود.
واکسن چهارظرفیتی با دوز بالا، که مخصوص سالمندان ۶۵ ساله و بالاتر طراحی شده است. از آنجا که سیستم ایمنی افراد سالمند ضعیف‌تر است، این گروه بیشترین مرگ‌ومیر ناشی از آنفلوانزا را تجربه می‌کنند؛ حدود ۸۵ درصد مرگ‌ها در این رده سنی رخ می‌دهد.
واکسن‌های حاوی «ادجوانت»، که علاوه بر ویروس غیرفعال، ماده تحریک‌کننده سیستم ایمنی دارند و گزینه‌ای دیگر برای سالمندان به شمار می‌آیند.
واکسن نوترکیب چهارظرفیتی، بدون استفاده از تخم‌مرغ تولید می‌شود و برای افراد ۱۸ سال به بالا و کسانی که حساسیت به تخم‌مرغ دارند مناسب است.
علاوه بر انواع تزریقی، اسپری بینی حاوی ویروس زنده ضعیف‌شده نیز در دسترس است و برای افراد ۲ تا ۴۹ سال و زنان غیر باردار تأیید شده است.
عوارض جانبی و ایمنی واکسن
همانند دیگر واکسن‌ها، واکسن آنفلوانزا نیز می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد. شایع‌ترین این عوارض، درد و حساسیت محل تزریق است. برخی افراد ممکن است یک تا دو روز پس از تزریق، علائمی شبیه سرماخوردگی شامل تب، درد عضلانی یا ضعف را تجربه کنند، اما این نشانه‌ها به معنای ابتلا به آنفلوانزا نیست. افراد دارای آلرژی شدید به تخم‌مرغ یا اجزای واکسن باید پیش از تزریق پزشک خود را مطلع کنند.
تزریق سالانه واکسن آنفلوانزا به‌طور کلی یکی از موثرترین روش‌ها برای پیشگیری از بیماری و عوارض ثانویه آن است. آنفلوانزا می‌تواند به عفونت‌های ثانویه‌ای مانند برونشیت، ذات‌الریه و عفونت گوش منجر شود که شدت آن‌ها به ویژه در گروه‌های دارای سیستم ایمنی ضعیف بیشتر است. از آنجا که بدن حدود دو هفته طول می‌کشد تا ایمنی کافی در برابر ویروس ایجاد کند، تزریق به موقع اهمیت دوچندان می‌یابد.
چرا واکسن سالانه ضروری است؟
اثربخشی واکسن بسته به تطابق سویه‌های ویروس در واکسن با ویروس‌های در گردش آن فصل دارد و معمولاً بین ۴۰ تا ۶۰ درصد است. با این حال، حتی اگر فرد واکسن زده به آنفلوانزا مبتلا شود، شدت بیماری کاهش یافته و از عوارض خطرناک جلوگیری می‌شود. واکسیناسیون سالانه نه تنها سلامت فرد را حفظ می‌کند، بلکه بار درمانی بر سیستم بهداشتی را نیز کاهش می‌دهد و به کنترل شیوع ویروس در جامعه کمک می‌کند.
فرارسیدن پاییز، یادآوری است برای همه، به‌ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر، که واکسیناسیون آنفلوانزا را جدی بگیرند. این اقدام ساده، ایمن و اثربخش، گامی مهم برای حفظ سلامت فردی و جمعی است و با توجه به اهمیت سیستم ایمنی عمومی، می‌تواند از بروز بحران‌های بهداشتی جلوگیری کند.
تزریق واکسن به موقع اهمیت ویژه‌ای دارد. بهترین زمان دریافت واکسن اواخر شهریور تا اوایل مهر است، اما در صورتی که فرد در این بازه موفق به تزریق نشود، دریافت واکسن در ماه‌های بعدی نیز مفید است. واکسن آنفلوانزا برای افراد بالای شش ماه توصیه می‌شود و انواع متنوعی دارد که نیازهای مختلف سنی و وضعیت سلامت گوناگون را پوشش می‌دهد.
انواع واکسن و کاربردهای آن
واکسن‌ها به دو دسته کلی سه‌ظرفیتی و چهارظرفیتی تقسیم می‌شوند. واکسن سه‌ظرفیتی ایمنی در برابر سه سویه ویروس ایجاد می‌کند، در حالی که واکسن چهارظرفیتی پوشش وسیع‌تری ارائه می‌دهد و ایمنی در برابر چهار سویه را فراهم می‌کند. هر کدام از این واکسن‌ها در چهار شکل عرضه می‌شوند:
واکسن استاندارد با دوز معمول، که نوع سه‌ظرفیتی آن برای افراد شش‌ماهه و بالاتر مناسب است. نوع چهارظرفیتی این واکسن نیز حاوی ویروس غیرفعال رشد یافته در کشت سلولی بوده و برای افراد بالای چهار سال توصیه می‌شود.
واکسن چهارظرفیتی با دوز بالا، که مخصوص سالمندان ۶۵ ساله و بالاتر طراحی شده است. از آنجا که سیستم ایمنی افراد سالمند ضعیف‌تر است، این گروه بیشترین مرگ‌ومیر ناشی از آنفلوانزا را تجربه می‌کنند؛ حدود ۸۵ درصد مرگ‌ها در این رده سنی رخ می‌دهد.
واکسن‌های حاوی «ادجوانت»، که علاوه بر ویروس غیرفعال، ماده تحریک‌کننده سیستم ایمنی دارند و گزینه‌ای دیگر برای سالمندان به شمار می‌آیند.
واکسن نوترکیب چهارظرفیتی، بدون استفاده از تخم‌مرغ تولید می‌شود و برای افراد ۱۸ سال به بالا و کسانی که حساسیت به تخم‌مرغ دارند مناسب است.
علاوه بر انواع تزریقی، اسپری بینی حاوی ویروس زنده ضعیف‌شده نیز در دسترس است و برای افراد ۲ تا ۴۹ سال و زنان غیر باردار تأیید شده است.
عوارض جانبی و ایمنی واکسن
همانند دیگر واکسن‌ها، واکسن آنفلوانزا نیز می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد. شایع‌ترین این عوارض، درد و حساسیت محل تزریق است. برخی افراد ممکن است یک تا دو روز پس از تزریق، علائمی شبیه سرماخوردگی شامل تب، درد عضلانی یا ضعف را تجربه کنند، اما این نشانه‌ها به معنای ابتلا به آنفلوانزا نیست. افراد دارای آلرژی شدید به تخم‌مرغ یا اجزای واکسن باید پیش از تزریق پزشک خود را مطلع کنند.
تزریق سالانه واکسن آنفلوانزا به‌طور کلی یکی از موثرترین روش‌ها برای پیشگیری از بیماری و عوارض ثانویه آن است. آنفلوانزا می‌تواند به عفونت‌های ثانویه‌ای مانند برونشیت، ذات‌الریه و عفونت گوش منجر شود که شدت آن‌ها به ویژه در گروه‌های دارای سیستم ایمنی ضعیف بیشتر است. از آنجا که بدن حدود دو هفته طول می‌کشد تا ایمنی کافی در برابر ویروس ایجاد کند، تزریق به موقع اهمیت دوچندان می‌یابد.
چرا واکسن سالانه ضروری است؟
اثربخشی واکسن بسته به تطابق سویه‌های ویروس در واکسن با ویروس‌های در گردش آن فصل دارد و معمولاً بین ۴۰ تا ۶۰ درصد است. با این حال، حتی اگر فرد واکسن زده به آنفلوانزا مبتلا شود، شدت بیماری کاهش یافته و از عوارض خطرناک جلوگیری می‌شود. واکسیناسیون سالانه نه تنها سلامت فرد را حفظ می‌کند، بلکه بار درمانی بر سیستم بهداشتی را نیز کاهش می‌دهد و به کنترل شیوع ویروس در جامعه کمک می‌کند.
فرارسیدن پاییز، یادآوری است برای همه، به‌ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر، که واکسیناسیون آنفلوانزا را جدی بگیرند. این اقدام ساده، ایمن و اثربخش، گامی مهم برای حفظ سلامت فردی و جمعی است و با توجه به اهمیت سیستم ایمنی عمومی، می‌تواند از بروز بحران‌های بهداشتی جلوگیری کند.
ارسال دیدگاه
