گرگرفتگی یکی از علائم رایج و گاه آزاردهنده‌ای است که بسیاری از زنان در دوران پیش‌یائسگی و یائسگی تجربه می‌کنند. این حالت اغلب زمانی آغاز می‌شود که سطح هورمون استروژن، هورمون جنسی اصلی زنان، دچار نوسان می‌شود؛ تغییری که می‌تواند سال‌ها پیش از یائسگی شروع شود. برای برخی، حتی در اوایل دهه سی زندگی، نخستین نشانه‌ها پدیدار می‌شود. در این دوران، مرکز تنظیم دمای بدن در هیپوتالاموس نسبت به تغییرات جزئی دما بسیار حساس‌تر می‌شود. همین حساسیت بیش از حد باعث می‌شود بدن در برابر تغییرات کوچک، واکنشی شدید نشان دهد: رگ‌های خونی پوست گشاد می‌شوند، تعریق آغاز می‌شود، پوست قرمز می‌شود و گاهی تپش قلب هم اضافه می‌شود. احساس ناگهانی و شدید گرما که معمولاً از سینه یا صورت شروع شده و به سرعت در سراسر بدن پخش می‌شود، شاخص‌ترین نشانه گرگرفتگی است.
این حالت ممکن است با بروز لکه‌های قرمز روی سینه، پشت و بازوها همراه باشد و یک تا پنج دقیقه طول بکشد. در پایان، خانم‌ها ممکن است با پوستی مرطوب و سرد، یا حتی احساس لرز مواجه شوند. گرگرفتگی‌های شبانه یا همان «عرق شبانه» از رایج‌ترین انواع این حالت هستند و می‌توانند خواب را به شدت مختل کنند، بی‌خوابی و خستگی روزانه را به همراه بیاورند و بر خلق‌وخو اثر منفی بگذارند.
شدت و فراوانی گرگرفتگی میان زنان بسیار متفاوت است. برخی آن را خفیف تجربه می‌کنند، در حالی که برای دیگران، این حالت به قدری مکرر و شدید است که فعالیت‌های روزمره، تمرکز، خواب و روابط اجتماعی تحت تأثیر قرار می‌گیرد. برای بسیاری، این علائم سه تا پنج سال طول می‌کشد، اما برای گروهی دیگر، می‌تواند بیش از یک دهه ادامه داشته باشد. خبر خوب این است که تغییرات ساده در سبک زندگی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. پرهیز از غذاهای تند و محرک، انجام ورزش منظم و بهره‌گیری از تکنیک‌های کاهش استرس – مانند مدیتیشن یا تمرینات تنفسی – از جمله روش‌هایی هستند که بسیاری از زنان را در مدیریت گرگرفتگی یاری کرده‌اند. ایجاد محیطی خنک در خانه و محل کار، پوشیدن لباس‌های سبک و استفاده از لایه‌های قابل تنظیم نیز می‌تواند مؤثر باشد. اما زمانی که گرگرفتگی شدید است و تغییرات سبک زندگی کافی نیست، مراجعه به پزشک ضروری می‌شود. پزشک می‌تواند با بررسی شرایط فرد، گزینه‌هایی مانند هورمون‌درمانی جایگزین یا سایر درمان‌های دارویی را پیشنهاد دهد. تصمیم‌گیری درباره این درمان‌ها باید با در نظر گرفتن مزایا، خطرات و ترجیحات شخصی انجام شود. گرگرفتگی اگرچه بخشی طبیعی از گذر بدن به دوران یائسگی است، اما نباید اجازه داد کیفیت زندگی را به شدت کاهش دهد. با شناخت بهتر این فرایند، ایجاد تغییرات هدفمند در سبک زندگی و بهره‌گیری از مشاوره پزشکی می‌توان اثرات آن را مدیریت و سال‌های میانی زندگی را با آرامش و کیفیت بالاتری سپری کرد.