بازار عراق؛ سکوی پرش صادرات ایران
رامین بیات روزنامه نگار
بازار عراق با جمعیتی بیش از ۴۰ میلیون نفر و نیاز جدی به بازسازی زیرساخت‌ها، به دلیل نزدیکی جغرافیایی و اشتراکات فرهنگی و اقتصادی، یکی از مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران به شمار می‌آید. شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی (شستا) با مجموعه‌ای از هلدینگ‌ها و شرکت‌های فعال در حوزه‌هایی چون سیمان، سرامیک، صنایع شیمیایی، غذایی و دارویی، سهم چشمگیری در توسعه صادرات به این کشور دارد. صادرات شستا به عراق در سال‌های گذشته به بیش از ۳۰۰ میلیون دلار رسیده و با برنامه‌ریزی و به‌روزرسانی راهبردها، این ظرفیت می‌تواند رشد بیشتری پیدا کند. بازار عراق نه‌تنها فرصت اقتصادی بزرگی برای ایران است، بلکه با تکیه بر همکاری‌های دوطرفه و استفاده از مزیت‌های رقابتی، می‌تواند به سکوی پرش صادرات غیرنفتی کشور بدل شود. استمرار حضور مؤثر در این بازار، به تقویت تولید داخلی و افزایش اشتغال نیز کمک خواهد کرد.
مسعود کمالی اردکانی، معاون توسعه کسب‌وکار بین‌الملل شستا، با اشاره به سهم بیش از ۲۰ درصدی عراق از کل صادرات غیرنفتی ایران، این کشور را یکی از بازارهای راهبردی برای شرکت‌های تابعه شستا دانست. به گفته او، حدود ۳۵ تا ۴۰ شرکت وابسته به شستا، مجموعاً تا سقف ۳۰۰ میلیون دلار صادرات سالانه به عراق داشته‌اند. وی با ترسیم چشم‌اندازی از آینده، خاطرنشان کرد که روند بازسازی و نوسازی صنایع عراق، ساختار صادراتی این بازار را در پنج سال آینده دگرگون خواهد کرد. عراق به‌تدریج به سوی خودکفایی صنعتی حرکت می‌کند و استمرار صادرات محصولات نهایی از ایران، بدون ایجاد مزیت رقابتی و نوآوری، چندان پایدار نخواهد ماند. کمالی اردکانی تأکید کرد که حضور در این بازار، نیازمند رقابتی هوشمندانه با رقبای قدرتمندی چون ترکیه، عربستان و چین است؛ رقابتی که تنها با بازنگری عمیق در مدل‌های تولید، زنجیره تأمین و راهبردهای صادراتی ممکن خواهد بود. وی تجربه موفق شرکت سیمان ارض‌العماره را نمونه‌ای الهام‌بخش دانست؛ شرکتی که بخشی از فرآیند تولید خود را به داخل عراق منتقل کرده و توانسته سهمی‌چشمگیر در بازار این کشور به دست آورد. به باور او، این الگو می‌تواند چراغ راه سایر شرکت‌های ایرانی در مسیر تثبیت جایگاهشان در بازار عراق باشد.
خلاقیت در طراحی و تولید
شرکت صنایع سرام‌آرا، وابسته به شستا، با ورود به عرصه طراحی و تولید کاشی‌های مینیاتوری منحصربه‌فرد، توانسته جایگاه ویژه‌ای در بازار عراق به دست آورد. این محصول که سال گذشته به سبد صادراتی شرکت افزوده شد، با بهره‌گیری از طرح‌های نوآورانه و استفاده از تجربه کارشناسان خارجی برای ارتقای کیفیت، توانسته استانداردهای تولید را به سطحی بالاتر برساند. کاشی‌های مینیاتوری سرام‌آرا نه‌تنها در بازار عراق با استقبال چشمگیری روبه‌رو شده‌اند، بلکه ظرفیت حضور این شرکت را در دیگر بازارهای جهانی نیز افزایش داده‌اند. صادرات این محصولات به عراق، ضمن ایجاد سودآوری ارزی پایدار، بیانگر توانمندی صنایع داخلی در رقابت با برندهای بین‌المللی و حضور موفق در بازارهایی با سلیقه و نیازهای متنوع است. سرام‌آرا با ترکیب هنر و فناوری، نشان داده که می‌توان با خلاقیت و کیفیت، مرزهای صادراتی را گسترش داد و جایگاهی مطمئن در بازارهای خارجی به دست آورد.
گسترش صادرات صنعتی
در حوزه صنایع شیمیایی، کارخانجات کلرپارس تبریز برای نخستین‌بار توانست صادرات آب ژاول را به‌صورت بسته‌بندی در ظروف پرتابل استوانه‌ای یک تنی به عراق عملی سازد؛ اقدامی‌که با صادرات ۹۶ تن در سال ۱۴۰۴، نقطه‌عطفی در مسیر توسعه صادراتی این شرکت به شمار می‌رود. در بخش صنایع غذایی نیز، شرکت دامون زاگرس بروجرد (زاگشیر) با عرضه شیرخشک صنعتی با پروتئین ۳۴ درصد به عراق، گام نخست حضور خود را در این بازار برداشت. کمبود محسوس در تأمین محصولات لبنی و نیازهای تغذیه‌ای عراق، فرصتی ارزشمند برای تداوم صادرات و تثبیت جایگاه در این عرصه فراهم کرده است. این دستاوردها نشان می‌دهد با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فنی، تنوع‌بخشی به محصولات و تمرکز بر نیازهای واقعی بازار، می‌توان راه را برای حضور پایدار در بازارهای منطقه‌ای و جهانی هموار ساخت و ارزش‌آفرینی اقتصادی را به سطحی بالاتر ارتقا داد.
افق روشن صادرات دارویی
مسئولان هلدینگ دارویی تیپیکو، در سفری رسمی‌به اقلیم کردستان عراق، با سه نهاد کلیدی این منطقه وارد مذاکره شدند تا زمینه گسترش همکاری‌های بین‌المللی فراهم آید. کیفیت ممتاز داروهای تولید ایران و توانمندی فنی شرکت‌های وابسته به شستا، مزیتی رقابتی پدید آورده که می‌تواند عراق را به دروازه ورود به بازارهای گسترده‌تر منطقه بدل کند. این رویکرد، نه‌تنها افق تازه‌ای برای توسعه صادرات دارویی می‌گشاید، بلکه جایگاه ایران را به‌عنوان تأمین‌کننده‌ای معتبر و توانمند در عرصه سلامت منطقه، بیش از پیش استحکام می‌بخشد و مسیر حضور پایدار در بازارهای جهانی را هموار می‌سازد.
بازاری پرظرفیت و شکوفا
تحولات سال ۱۴۰۴ به روشنی گویای تقویت نگاه صادرات‌محور در زیرمجموعه‌های شستا و شکل‌گیری رویکردی هوشمندانه برای حضور مستمر در بازار عراق است. این کشور، هم به‌عنوان بازاری بزرگ و در حال بازسازی و هم به دلیل نزدیکی جغرافیایی و اشتراکات فرهنگی، فرصت طلایی برای صادرات پایدار محصولات ایرانی فراهم کرده است. شستا با بهره‌مندی از ظرفیت‌های گسترده در صنایع ساختمانی مانند سیمان و سرامیک، صنایع شیمیایی همچون آب ژاول، محصولات غذایی مانند شیر خشک و دارویی، توانمندی پاسخگویی به نیازهای متنوع بازار عراق را دارد. با اصلاح و بهینه‌سازی زنجیره ارزش و توسعه استراتژی‌های بازار، شستا می‌تواند جایگاه خود را به‌طور چشمگیری ارتقا داده و سهم صادراتی خود را در این بازار حیاتی افزایش دهد تا افقی روشن و پایدار در صادرات غیرنفتی کشور رقم بخورد.
رشد پایدار ایران
حرکت رو به جلوی شرکت‌های زیرمجموعه شستا در مسیر صادرات به عراق، بیش از آنکه صرفاً یک اقدام تجاری باشد، گامی‌راهبردی و تأثیرگذار در افزایش درآمدهای ارزی کشور است. این حضور فعال نه تنها در بهبود تراز تجاری نقش دارد، بلکه به مثابه پلی است برای تقویت اقتصاد صادرات‌محور ایران و توسعه پایدار صنایع داخلی. شستا با بهره‌گیری از ظرفیت‌های متنوع خود و تمرکز بر به‌روزرسانی استراتژی‌ها و گسترش همکاری‌های تجاری با نهادهای کلیدی عراق، توانسته است گام‌های مستحکمی‌بردارد که نوید عبور صادرات این هلدینگ از مرز ۳۰۰ میلیون دلار را در آینده‌ای نزدیک می‌دهد.
اما اهمیت این جریان فراتر از سودآوری اقتصادی برای شستا است؛ به واسطه ارتباط عمیق این شرکت با سازمان تأمین‌اجتماعی، درآمدهای ارزی حاصل از صادرات مستقیماً در توانمندسازی مالی این نهاد کلیدی اجتماعی اثرگذار است. در واقع، شستا بازوی مالی اصلی سازمان تأمین‌اجتماعی محسوب می‌شود و افزایش درآمدهای صادراتی، منابع حیاتی برای بهبود خدمات بیمه‌ای و اجتماعی را فراهم می‌آورد. این پیوند، صادرات را از یک فعالیت صرفاً اقتصادی به ابزاری مؤثر برای پایداری مالی و حمایت اجتماعی تبدیل کرده است. در شرایطی که سازمان تأمین‌اجتماعی با چالش‌های بودجه‌ای روبه‌روست، رشد درآمدهای صادراتی شستا می‌تواند نقشی راهبردی در کاهش این مشکلات ایفا کند. افزون بر این، منابع حاصل از صادرات، فرصتی طلایی برای سرمایه‌گذاری مجدد در حوزه تولید و توسعه فراهم می‌آورد؛ سرمایه‌گذاری‌هایی که در نوسازی ماشین‌آلات، به‌کارگیری فناوری‌های نوین، ارتقای کیفیت محصولات، و تنوع‌بخشی به سبد تولید به کار گرفته می‌شوند و زمینه‌ساز ورود به بازارهای جدید و رقابتی خواهند بود. علاوه بر جنبه‌های فنی و تولیدی، بخشی از این منابع می‌تواند به توسعه سرمایه انسانی اختصاص یابد؛ آموزش نیروی کار و افزایش بهره‌وری که در نهایت به ارتقای مزیت رقابتی شرکت‌ها و تثبیت سودآوری بلندمدت منجر می‌شود. این فرآیند همگرا، نه تنها موقعیت شستا را در بازارهای بین‌المللی تقویت می‌کند، بلکه نقش مؤثری در تداوم شکوفایی اقتصادی و اجتماعی کشور ایفا خواهد نمود. بدین ترتیب، بازار عراق نه‌تنها فرصتی برای افزایش صادرات امروز است، بلکه سرمایه‌گذاری‌ای کلان و بنیادین برای فردایی روشن‌تر و توسعه پایدار ایران به شمار می‌آید.
مسعود کمالی اردکانی، معاون توسعه کسب‌وکار بین‌الملل شستا، با اشاره به سهم بیش از ۲۰ درصدی عراق از کل صادرات غیرنفتی ایران، این کشور را یکی از بازارهای راهبردی برای شرکت‌های تابعه شستا دانست. به گفته او، حدود ۳۵ تا ۴۰ شرکت وابسته به شستا، مجموعاً تا سقف ۳۰۰ میلیون دلار صادرات سالانه به عراق داشته‌اند. وی با ترسیم چشم‌اندازی از آینده، خاطرنشان کرد که روند بازسازی و نوسازی صنایع عراق، ساختار صادراتی این بازار را در پنج سال آینده دگرگون خواهد کرد. عراق به‌تدریج به سوی خودکفایی صنعتی حرکت می‌کند و استمرار صادرات محصولات نهایی از ایران، بدون ایجاد مزیت رقابتی و نوآوری، چندان پایدار نخواهد ماند. کمالی اردکانی تأکید کرد که حضور در این بازار، نیازمند رقابتی هوشمندانه با رقبای قدرتمندی چون ترکیه، عربستان و چین است؛ رقابتی که تنها با بازنگری عمیق در مدل‌های تولید، زنجیره تأمین و راهبردهای صادراتی ممکن خواهد بود. وی تجربه موفق شرکت سیمان ارض‌العماره را نمونه‌ای الهام‌بخش دانست؛ شرکتی که بخشی از فرآیند تولید خود را به داخل عراق منتقل کرده و توانسته سهمی‌چشمگیر در بازار این کشور به دست آورد. به باور او، این الگو می‌تواند چراغ راه سایر شرکت‌های ایرانی در مسیر تثبیت جایگاهشان در بازار عراق باشد.
خلاقیت در طراحی و تولید
شرکت صنایع سرام‌آرا، وابسته به شستا، با ورود به عرصه طراحی و تولید کاشی‌های مینیاتوری منحصربه‌فرد، توانسته جایگاه ویژه‌ای در بازار عراق به دست آورد. این محصول که سال گذشته به سبد صادراتی شرکت افزوده شد، با بهره‌گیری از طرح‌های نوآورانه و استفاده از تجربه کارشناسان خارجی برای ارتقای کیفیت، توانسته استانداردهای تولید را به سطحی بالاتر برساند. کاشی‌های مینیاتوری سرام‌آرا نه‌تنها در بازار عراق با استقبال چشمگیری روبه‌رو شده‌اند، بلکه ظرفیت حضور این شرکت را در دیگر بازارهای جهانی نیز افزایش داده‌اند. صادرات این محصولات به عراق، ضمن ایجاد سودآوری ارزی پایدار، بیانگر توانمندی صنایع داخلی در رقابت با برندهای بین‌المللی و حضور موفق در بازارهایی با سلیقه و نیازهای متنوع است. سرام‌آرا با ترکیب هنر و فناوری، نشان داده که می‌توان با خلاقیت و کیفیت، مرزهای صادراتی را گسترش داد و جایگاهی مطمئن در بازارهای خارجی به دست آورد.
گسترش صادرات صنعتی
در حوزه صنایع شیمیایی، کارخانجات کلرپارس تبریز برای نخستین‌بار توانست صادرات آب ژاول را به‌صورت بسته‌بندی در ظروف پرتابل استوانه‌ای یک تنی به عراق عملی سازد؛ اقدامی‌که با صادرات ۹۶ تن در سال ۱۴۰۴، نقطه‌عطفی در مسیر توسعه صادراتی این شرکت به شمار می‌رود. در بخش صنایع غذایی نیز، شرکت دامون زاگرس بروجرد (زاگشیر) با عرضه شیرخشک صنعتی با پروتئین ۳۴ درصد به عراق، گام نخست حضور خود را در این بازار برداشت. کمبود محسوس در تأمین محصولات لبنی و نیازهای تغذیه‌ای عراق، فرصتی ارزشمند برای تداوم صادرات و تثبیت جایگاه در این عرصه فراهم کرده است. این دستاوردها نشان می‌دهد با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فنی، تنوع‌بخشی به محصولات و تمرکز بر نیازهای واقعی بازار، می‌توان راه را برای حضور پایدار در بازارهای منطقه‌ای و جهانی هموار ساخت و ارزش‌آفرینی اقتصادی را به سطحی بالاتر ارتقا داد.
افق روشن صادرات دارویی
مسئولان هلدینگ دارویی تیپیکو، در سفری رسمی‌به اقلیم کردستان عراق، با سه نهاد کلیدی این منطقه وارد مذاکره شدند تا زمینه گسترش همکاری‌های بین‌المللی فراهم آید. کیفیت ممتاز داروهای تولید ایران و توانمندی فنی شرکت‌های وابسته به شستا، مزیتی رقابتی پدید آورده که می‌تواند عراق را به دروازه ورود به بازارهای گسترده‌تر منطقه بدل کند. این رویکرد، نه‌تنها افق تازه‌ای برای توسعه صادرات دارویی می‌گشاید، بلکه جایگاه ایران را به‌عنوان تأمین‌کننده‌ای معتبر و توانمند در عرصه سلامت منطقه، بیش از پیش استحکام می‌بخشد و مسیر حضور پایدار در بازارهای جهانی را هموار می‌سازد.
بازاری پرظرفیت و شکوفا
تحولات سال ۱۴۰۴ به روشنی گویای تقویت نگاه صادرات‌محور در زیرمجموعه‌های شستا و شکل‌گیری رویکردی هوشمندانه برای حضور مستمر در بازار عراق است. این کشور، هم به‌عنوان بازاری بزرگ و در حال بازسازی و هم به دلیل نزدیکی جغرافیایی و اشتراکات فرهنگی، فرصت طلایی برای صادرات پایدار محصولات ایرانی فراهم کرده است. شستا با بهره‌مندی از ظرفیت‌های گسترده در صنایع ساختمانی مانند سیمان و سرامیک، صنایع شیمیایی همچون آب ژاول، محصولات غذایی مانند شیر خشک و دارویی، توانمندی پاسخگویی به نیازهای متنوع بازار عراق را دارد. با اصلاح و بهینه‌سازی زنجیره ارزش و توسعه استراتژی‌های بازار، شستا می‌تواند جایگاه خود را به‌طور چشمگیری ارتقا داده و سهم صادراتی خود را در این بازار حیاتی افزایش دهد تا افقی روشن و پایدار در صادرات غیرنفتی کشور رقم بخورد.
رشد پایدار ایران
حرکت رو به جلوی شرکت‌های زیرمجموعه شستا در مسیر صادرات به عراق، بیش از آنکه صرفاً یک اقدام تجاری باشد، گامی‌راهبردی و تأثیرگذار در افزایش درآمدهای ارزی کشور است. این حضور فعال نه تنها در بهبود تراز تجاری نقش دارد، بلکه به مثابه پلی است برای تقویت اقتصاد صادرات‌محور ایران و توسعه پایدار صنایع داخلی. شستا با بهره‌گیری از ظرفیت‌های متنوع خود و تمرکز بر به‌روزرسانی استراتژی‌ها و گسترش همکاری‌های تجاری با نهادهای کلیدی عراق، توانسته است گام‌های مستحکمی‌بردارد که نوید عبور صادرات این هلدینگ از مرز ۳۰۰ میلیون دلار را در آینده‌ای نزدیک می‌دهد.
اما اهمیت این جریان فراتر از سودآوری اقتصادی برای شستا است؛ به واسطه ارتباط عمیق این شرکت با سازمان تأمین‌اجتماعی، درآمدهای ارزی حاصل از صادرات مستقیماً در توانمندسازی مالی این نهاد کلیدی اجتماعی اثرگذار است. در واقع، شستا بازوی مالی اصلی سازمان تأمین‌اجتماعی محسوب می‌شود و افزایش درآمدهای صادراتی، منابع حیاتی برای بهبود خدمات بیمه‌ای و اجتماعی را فراهم می‌آورد. این پیوند، صادرات را از یک فعالیت صرفاً اقتصادی به ابزاری مؤثر برای پایداری مالی و حمایت اجتماعی تبدیل کرده است. در شرایطی که سازمان تأمین‌اجتماعی با چالش‌های بودجه‌ای روبه‌روست، رشد درآمدهای صادراتی شستا می‌تواند نقشی راهبردی در کاهش این مشکلات ایفا کند. افزون بر این، منابع حاصل از صادرات، فرصتی طلایی برای سرمایه‌گذاری مجدد در حوزه تولید و توسعه فراهم می‌آورد؛ سرمایه‌گذاری‌هایی که در نوسازی ماشین‌آلات، به‌کارگیری فناوری‌های نوین، ارتقای کیفیت محصولات، و تنوع‌بخشی به سبد تولید به کار گرفته می‌شوند و زمینه‌ساز ورود به بازارهای جدید و رقابتی خواهند بود. علاوه بر جنبه‌های فنی و تولیدی، بخشی از این منابع می‌تواند به توسعه سرمایه انسانی اختصاص یابد؛ آموزش نیروی کار و افزایش بهره‌وری که در نهایت به ارتقای مزیت رقابتی شرکت‌ها و تثبیت سودآوری بلندمدت منجر می‌شود. این فرآیند همگرا، نه تنها موقعیت شستا را در بازارهای بین‌المللی تقویت می‌کند، بلکه نقش مؤثری در تداوم شکوفایی اقتصادی و اجتماعی کشور ایفا خواهد نمود. بدین ترتیب، بازار عراق نه‌تنها فرصتی برای افزایش صادرات امروز است، بلکه سرمایه‌گذاری‌ای کلان و بنیادین برای فردایی روشن‌تر و توسعه پایدار ایران به شمار می‌آید.
ارسال دیدگاه
