میزان افزایش حق‌بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی چقدر است؟

کارشناس «آتیه‌نو» به پرسش‌های شرکای اجتماعی پاسخ می‌دهد

میزان افزایش حق‌بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی چقدر است؟

سازمان تأمین‌اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌گر کشور با جامعه عظیمی ‌‌از مخاطبان در ارتباط است که غالباً با قواعد و قوانین این سازمان بزرگ آشنایی کافی ندارند. «آتیه‌نو» تلاش دارد با بهره‌گیری از تجربیات کارشناسان، شرکای اجتماعی را با ظرایف قانونی این حوزه آشنا کند. موضوعاتی که در این شماره به بررسی آنها می‌پردازیم عبارت‌اند از: شمول مستمری‌بگیر بازماندگان در صورت اشتغال فرزندان راهکار آغاز بیمه‌پردازی کارکنان در شرکت تازه تأسیس قطع بیمه بیکاری برای دریافت‌کننده بازنشسته عودت مبلغ بیمه بیکاری در صورت اشتغال در زمان دریافت

بیمه‌شده کارگر ساختمانی هستم، اطلاع یافته‌ام در ساخت‌وسازها که حق‌بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمان افزایش یافته، سازمان تأمین‌اجتماعی ضرایب حق‌بیمه سهم بیمه‌شده کارگران ساختمانی را نیز افزایش داده است. طبق دستورالعمل جدید حق‌بیمه کارگر درجه یک ساختمانی چقدر است؟
پس از ابلاغ قانون اصلاح قانون ماده (5) بیمه کارگران ساختمانی، متعاقباً سازمان تأمین‌اجتماعی در بخشنامه صادره در مهر‌ماه سال 1402، ضمن تعیین میزان حق‌بیمه جدید سهم مالک ساختمان، اعلام کرده است با توجه به توافقات به عمل آمده با کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی و نمایندگان تشکل‌های صنفی مربوطه، از تاریخ اول مهرماه سال 1402، ضریب دستمزد روزانه کارگر ساختمانی درجه یک ماهر و استادکار از 4/1 برابر قبلی حداقل دستمزد به ضریب 9/1 برابر فعلی حداقل دستمزد و ماهانه معادل مبلغ 7 میلیون و 60 هزار و 17ریال، کارگر ساختمانی درجه (2) ماهر و کمک‌استادکار از 3/1 برابر قبلی حداقل دستمزد به ضریب 6/1 برابر فعلی حداقل دستمزد و ماهانه معادل مبلغ 5 میلیون و 945 هزار و 278 ریال، کارگرساختمانی درجه (3) عمومی‌ از 2/1 برابر قبلی حداقل دستمزد به ضریب 3/1 برابر فعلی حداقل دستمزد و ماهانه معادل 4 میلیون و 830 هزارو 539 ریال افزایش یافته است. 
قبلاً مدت پنج سال بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی و در یک شرکت دولتی غیر‌شمول قانون کار شاغل بودم. بعد از استعفا، در یک شرکت خصوصی شاغل شده و پس از دو سال بیمه‌پردازی اجباری از کارگاه اخراج و درخواست مقرری بیمه بیکاری کرده‌ام. آیا سنوات پرداخت حق‌بیمه اجباری در شرکت دولتی نیز مثل بیمه‌پردازی اجباری در بخش خصوصی، در برقراری دریافت مقرری بیمه بیکاری مؤثر است؟
خیر، در مورد شاغلان در مؤسسات و شرکت‌های دولتی که بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستند، اما مشمول قانون کار نیستند و در نتیجه از حقوق و دستمزد آن‌ها سه درصد حق‌بیمه بیکاری کسر نمی‌شود، این قبیل سوابق پرداخت حق‌بیمه برای برقراری بیمه بیکاری فاقد وجاهت قانونی بوده و صرفاً سوابق مشمول پرداخت سه درصد حق‌بیمه بیکاری در برقراری بیمه بیکاری مؤثر است.
در یک برج ساختمانی در حال ساخت، برای ساخت و نصب آسانسور قراردادی با واگذارنده کار دارای شخصیت حقوقی منعقد کرده‌ایم. طبق متن قرارداد مقرر شده که مصالح اختصاصی و انحصاری این قرارداد توسط واگذارنده کار به‌صورت رایگان در اختیار پیمانکار قرار گیرد. با توجه به اینکه در قراردادهای غیر‌عمرانی، اگر تهیه قسمتی از مصالح به عهده و هزینه واگذارنده کار و قسمت دیگر به عهده پیمانکار باشد، ارزش ریالی مصالح واگذار شده به پیمانکار به کل ناخالص کارکرد قرارداد افزوده شده و حق‌بیمه قرارداد به مأخذ هفت درصد همراه با بیمه بیکاری محاسبه می‌شود. سؤال این است که آیا در قرارداد آسانسور نیز به شرح توضیحات بالا، ارزش ریالی مصالح اختصاصی ارائه شده به پیمانکار به ناخالص کل کارکرد اضافه می‌شود؟
خیر، در این قرارداد‌ها که مصالح مذکور جهت ساخت آسانسور به‌صورت رایگان در اختیار پیمانکار قرارداده می‌شود، به عنوان مصالح واگذاری تلقی نشده و ارزش ریالی آن‌ها به کل کارکرد قرارداد افزوده نمی‌شود‌.
در شهرستان زنجان یک رستوران غذاخوری افتتاح شده و با توجه به قانون اخیر مجلس شورای اسلامی‌ در خصوص صدور فوری مجوز‌های کسب‌وکار، در حداقل زمان ممکن پروانه کسب رستوران را از اتحادیه مربوطه اخذ و فعلاً با چهار نفر کارگر شروع به کار کرده است. کارگران نیز بعد از انجام معاینات پزشکی (موضوع ماده 90 قانون تأمین‌اجتماعی) تحت‌پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار گرفته‌اند، چون صنف رستوران‌ها دستمزد مقطوع دارد، آیا من نیز که 49 سال سن دارم می‌توانم به عنوان کارفرما با حداقل دستمزد روزانه خودم را بیمه کارفرمایی کنم؟
خیر، در کارگاه‌هایی که کارگران آن‌ها دارای دستمزد مقطوع هستند (مثل رستوران شما)، چنانچه کارفرما تمایل داشته باشد خودش را نیز بیمه کارفرمایی کند، دستمزد روزانه مبنای کسر حق‌بیمه برای او نباید از بالاترین رده دستمزد مقطوع کارگاه مربوطه کمتر باشد، به عبارت دیگر باید کارفرما بیشترین رده دستمزد روزانه را برای خود در نظر بگیرد. این دستمزد که در رستوران‌های شهر‌های بیش از 500 هزار نفر جمعیت با ضریب 5/1 برابر حداقل دستمزد و معادل 2 میلیون و 654 هزار و 140 ریال است، باید به عنوان مبنای کسر حق‌بیمه برای کارفرما در لیست درج شده و حق‌بیمه با نرخ 27 درصد (بدون سه درصد بیمه بیکاری) پرداخت شود. 
در نیمه دوم سال 1400 یک نفر فروشنده به مدت شش ماه در فروشگاه پوشاک من شاغل بود و اصرار داشت بیمه تأمین‌اجتماعی شود، اما توافق کردیم به جای واریز حق‌بیمه سهم او و سهم خودم به حساب سازمان تأمین‌اجتماعی، هفت درصد حق‌بیمه سهم بیمه‌شده را همراه با دستمزد ماهانه به او پرداخت کنم، تا حق‌بیمه سهم خودم را که 23 درصد است(20 درصد سهم کارفرما و 3 درصد بیمه بیکاری) پرداخت نکنم. اخیراً کارگر مذکور به‌رغم دریافت حق‌بیمه سهم خود به اداره کار مراجعه و اعلام کرده در زمان اشتغال در کارگاه من بیمه نبوده است. هیأت حل اختلاف با تأیید ادعای کارگر موضوع را جهت پیگیری به سازمان تأمین‌اجتماعی اعلام کرده و متعاقباً شعبه مربوطه تأمین‌اجتماعی کل شش ماه حق‌بیمه او (شامل سهم بیمه‌شده و سهم کارفرما) همراه با جرائم را جهت پرداخت به من ابلاغ کرده است. آیا با وجود توافق قبلی من باید این اعلام بدهی را پرداخت کنم؟
متأسفانه ممکن است تعداد قلیلی از کارفرمایان این کار را انجام بدهند در حالی که این نوع توافقات غیر‌قانونی بوده و هیچ‌گونه اعتباری ندارد و کارفرما متحمل ضرر و زیان می‌شود، لذا به اطلاع کارفرمایان می‌رسانیم که طبق ماده (148) قانون کار، کارفرما موظف است نسبت به پرداخت حق‌بیمه کارگران شاغل در کارگاه اعم از آزمایشی، رسمی ‌و یا قراردادی از روز اول اشتغال در کارگاه، با ارسال صورت مزد و حقوق ماهانه در مهلت قانونی، اقدام کند و اگر توافقی مثل شما با کارگر شاغل درکارگاه بکند باید تبعات این توافق غیر‌قانونی را در نظر داشته باشد. در این صورت ضمن اینکه کارگر حق‌بیمه سهم خودش را به‌صورت نقدی از کارفرما دریافت می‌کند بعداً در صورت آگاهی از مقررات و تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی در اداره کار و یا تأمین‌اجتماعی (مثل کارگر قبلی شما) از کارفرما شاکی می‌شود. به هر حال شما این حق را دارید که به این اعلام بدهی در مهلت مقرر اعتراض کنید، اما بعید است هیأت‌های تشخیص مطالبات سازمان تأمین‌اجتماعی اعتراض شما را تأیید کنند. 
در شماره قبلی نشریه اعلام شد که همسر بیمه‌شده متوفی می‌تواند همراه با دریافت مستمری بازماندگان، در صورت شاغل بودن و اخراج از کارگاه، مقرری بیمه بیکاری نیز دریافت کند. آیا این مقررات در خصوص فرزندان مستمری‌بگیر بازماندگان متوفی نیز صدق می‌کند؟
خیر، مستمری‌بگیر بازماندگان، شامل دختر و پسر و یا والدین متوفی، در صورت اشتغال به کار، مستمری آن‌ها از تاریخ اشتغال قطع شده و در صورت اخراج از کارگاه و وقوع بیکاری، پرداخت مقرری با لحاظ سایر شرایط بلامانع خواهد بود.
در یکی از مناطق کشاورزی شهرستان اشتهارد استان البرز، مالک یک قطعه مزرعه و باغ کشاورزی و دارای پروانه فعالیت از سوی نظام صنفی کشاورزی هستم. فرزندم با یک کارگر دیگر، در آنجا شاغل و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستند. اخیراً یک قطعه زمین در کنار باغ خریداری کرده و تصمیم دارم با مجوز دهیاری منطقه، یک منزل ویلایی بسازم. در شماره قبلی نشریه اعلام شده که بر اساس بخشنامه جدید، حق‌بیمه سهم مالک ساختمان در ساخت‌وساز‌های ساختمانی به 25 درصد افزایش یافته است. با توجه به اینکه باغ و زمین جدید خریداری شده در محدوده روستایی قراردارد، آیا حق‌بیمه ساختمانی مناطق روستایی نیز 25 درصد است؟
خیر، حق‌بیمه سهم مالک درساخت‌وسازهای داخل محدوده روستا‌ها که با مجوز دهیاری‌ها صورت می‌گیرد معادل10 درصد مجموع عوارض صدور پروانه، محاسبه و وصول می‌شود.
اخیراً با مجوز اداره ثبت شرکت‌ها، شرکت ساختمانی ما شروع به فعالیت کرده است. در دفتر مرکزی شرکت یک نفر حسابدار با یک کارمند مشغول به کار هستند. تصمیم داریم آن‌ها را بیمه تأمین‌اجتماعی کنیم؛ آیا باید ابتدا از محل شرکت درخواست بازرسی کارگاهی کنیم و پس از گزارش بازرس تأمین‌اجتماعی، نسبت به ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه شاغلان اقدام شود؟
خیر، بدواً باید مدیرعامل شرکت با همراه داشتن آگهی تأسیس و اساسنامه شرکت و مدارک مالکیت و یا اجاره و یا سرقفلی محل شرکت و شناسه ملی کارفرمای شخص حقوقی، به شعبه تأمین‌اجتماعی مربوطه مراجعه کند. بعد از تکمیل فرم‌های هویتی و دریافت حساب کاربری و اختصاص کدکارگاهی، کارفرما ابتدا باید نسبت به ارسال اولین صورت مزد و حقوق کارکنان و پرداخت حق‌بیمه با نرخ 30 درصد به‌صورت اینترنتی اقدام کند. شعبه تأمین‌اجتماعی پس از دریافت اولین لیست، بازرسی از کارگاه مذکور را در اولویت اول صف بازرسی قرار می‌دهد تا فعالیت عمده و عملی کارگاه و صحت‌وسقم لیست ارسالی، توسط بازرس کارگاهی تأمین‌اجتماعی گزارش شود.
چون سابقه پرداخت حق‌بیمه زیادی دارم و متأهل هستم، مقرری بیمه بیکاری به مدت 50 ماه برای من برقرارشده و تاکنون سه سال (36 ماه) از مقرری را دریافت کرده‌ام. به علت اینکه در حال حاضر سنم به 60 سال تمام رسیده، شعبه تأمین‌اجتماعی اعلام کرده که باید بازنشسته شوم، اما چون در حال حاضر تمایل به بازنشستگی ندارم، آیا می‌توانم 14 ماه باقی‌مانده مقرری را دریافت کنم و بعد از اتمام دوره مقرری بیمه بیکاری، مجدداً به بیمه‌پردازی اجباری ادامه دهم تا بتوانم از مستمری بازنشستگی بیشتری بهره‌مند شوم؟ 
خیر، طبق بند (د) (ماده 8) قانون بیمه بیکاری و ماده (13) آیین‌نامه قانون مذکور، مقرری بیمه بیکاری در صورت احراز شرایط بازنشستگی بیمه‌شده (مثل شما)، قطع شده و سپس مستمری بازنشستگی برای او برقرار می‌شود و اگر بیمه‌شده تمایل به دریافت مستمری بازنشستگی نداشته باشد، در هر حال مقرری بیمه بیکاری او قطع خواهد شد. 
مدت 18 ماه برای من مقرری بیمه بیکاری برقرار شده که یک سال آن را دریافت کرده‌ام. اخیراً شعبه تأمین‌اجتماعی اعلام کرده طبق بررسی‌های انجام شده چون مدت شش ماه در دوره دریافت مقرری بیمه بیکاری شاغل بودم و اشتغالم را به تأمین‌اجتماعی اعلام نکرده‌ام، باید بالغ بر 42 میلیون ریال بابت اضافه دریافتی مقرری بیمه بیکاری به حساب سازمان تأمین‌اجتماعی واریز کنم و در غیر‌این صورت با صدور اجرائیه و طبق ماده (50) قانون تأمین‌اجتماعی نسبت به وصول آن اقدام خواهد شد‌. آیا این اضافه دریافتی را می‌توانم به‌صورت قسطی پرداخت کنم؟
بله، بیمه‌شده می‌تواند حداکثر تا یک ماه از تاریخ ابلاغ حکم اضافه دریافتی مقرری بیمه بیکاری‌، نسبت به پرداخت یک‌جا اقدام کرده و در صورت عدم توانایی پرداخت نقدی درخواست تقسیط کند. اگر عدم توانایی پرداخت نقدی برای تأمین‌اجتماعی محرز شود، در صورت موافقت شعبه تأمین‌اجتماعی حداکثر تا 18 قسط قابل تقسیط است. البته اگر بیمه‌شده پس از صدور اجرائیه تقاضای تقسیط کند، باید طبق ماده (99) آیین‌نامه اجرایی ماده (50) قانون تأمین‌اجتماعی وثیقه لازم متناسب با میزان بدهی را به تأمین‌اجتماعی ارائه دهد. 
کارشناس رسمی ‌قوه قضاییه هستم. در چند شماره نشریه در خصوص بیمه شدن بعضی از مشاغل به‌صورت توافقی، سؤالاتی از سوی خوانندگان مطرح شده و پاسخ داده‌اید. آیا کارشناسان رسمی ‌قوه قضاییه نیز می‌توانند خود را بیمه تأمین‌اجتماعی کنند؟
بله، یکی از گروه‌های بیمه‌های توافقی، بیمه وکلا و کارشناسان رسمی ‌و مشاوران خانواده قوه قضاییه است‌. اگر کارشناس رسمی‌ قوه قضاییه حداکثر 50 سال سن دارد (در صورت داشتن سن بیش از 50 سال لازم است سابقه قبلی پرداخت حق‌بیمه داشته باشد) و فاقد رابطه مزدبگیری بوده و تحت‌پوشش بیمه‌ای دیگری نیست، با معرفی مرکز وکلا و کارشناسان رسمی‌ و مشاوران خانواده قوه قضاییه، می‌تواند در زمره این گروه از بیمه‌شدگان توافقی سازمان تأمین‌اجتماعی قرار گیرد. چون نرخ حق‌بیمه 27 درصد بدون سه درصد بیمه بیکاری است، لذا مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری نخواهد بود و دستمزد مبنای کسر حق‌بیمه با توجه به میزان سن و سابقه متقاضی به‌صورت پلکانی است. ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه ماهانه به‌صورت گروهی توسط مرکز مذکور و یا به‌صورت انفرادی با اخذ برگ پرداخت حق‌بیمه از سیستم تأمین‌اجتماعی، باید حداکثر تا آخرین روز ماه بعدی پرداخت شود. ضمناً کارشناس رسمی ‌دادگستری می‌تواند طبق مقررات مربوط به بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد نیز خود را بیمه تأمین‌اجتماعی کند.














ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه