کارشناس «آتیه‌نو» به پرسش‌های شرکای اجتماعی پاسخ می‌دهد
میزان حق سرانه درمان در سال 1402
سازمان تأمین‌اجتماعی به عنوان بزرگترین سازمان بیمه‌گر کشور با جامعه عظیمی از مخاطبان در ارتباط است که غالباً با قواعد و قوانین این سازمان بزرگ آشنایی کافی ندارند. «آتیه‌نو» تلاش دارد با بهره‌گیری از تجربیات کارشناسان، شرکای اجتماعی را با ظرایف قانونی این حوزه آشنا کند. موضوعاتی که در این شماره به بررسی آنها می‌پردازیم عبارتند از: - مشاغل سخت و زیان‌آور در کارگاه‌های خانوادگی - تغییر صندوق‌های بازنشستگی در قانون برنامه ششم - مزایای قانون بازنشستگی جانبازان و آزادگان و معلولان - پرداخت حق‌بیمه برای مزرعه پرورش ماهی
10 سال است بیمه‌شده صاحبان حرف و مشاغل آزاد هستم و جهت استفاده از درمان سازمان تأمین‌اجتماعی به تعداد خود و چهار نفر ازافراد تحت تکفل قانونی شامل همسر و یک فرزند و والدینم حق سرانه درمان پرداخت می‌کنم. خواستم بدانم آیا میزان حق سرانه درمان در سال 1402 مشخص شده است؟
بله. طبق بخشنامه اخیر صادره در تاریخ 2/3/1402، حق سرانه درمان بیمه‌شدگان مشاغل آزاد و مستمری‌بگیرانی که جهت استفاده از درمان تأمین‌اجتماعی از مستمری آنها به جای دو درصد، حق سرانه درمان کسر می‌شود، از ابتدای فروردین‌ماه سال 1402، میزان آن برای هر نفر مبلغ یک میلیون و 196 هزار ریال و برای اتباع و مهاجران خارجی که در چارچوب مقررات بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد بیمه‌پرداز تأمین‌اجتماعی هستند مبلغ 2 میلیون و 197 هزار ریال تعیین شده است.
در شماره قبلی نشریه در خصوص بیمه تأمین‌اجتماعی داوطلبان امدادگر جمعیت هلال‌احمر توضیحاتی داده شد. آیا متقاضیان باید معاینات پزشکی نیز انجام دهند؟
چون تمام مراحل متقاضیان بیمه تأمین‌اجتماعی داوطلبان امدادگر هلال‌احمر از طریق سامانه خدمات غیر‌حضوری سازمان تأمین‌اجتماعی انجام می‌گیرد، با توجه به اطلاعات اخذ شده از متقاضی و ذخیره آن در سیستم تأمین‌اجتماعی، در صورت احراز شرایط معافیت از معاینات پزشکی اولیه، سیستم به طور هوشمند از معرفی بیمه‌شده به مرجع معاینه خودداری می‌کند. در غیر این صورت با توجه به اخذ تعهد سیستمی از متقاضی مبنی بر انجام معاینات پزشکی، پس از اعلام سازمان تأمین‌اجتماعی، بیمه‌شده متعهد می‌شود نسبت به انجام این امر اقدام کند. لازم به یادآوری است مانند سایر بیمه‌شدگان (غیر از بیمه‌شدگان اجباری)، شرط معافیت از انجام معاینات پزشکی طبق ماده (75) قانون تأمین‌اجتماعی عبارت است از اینکه متقاضی ظرف 10 سال قبل از تاریخ درخواست حداقل یک سال و ظرف یک سال قبل از تاریخ درخواست حداقل 90 روز سابقه قبلی پرداخت حق‌بیمه داشته باشد.
مدت 15 سال است به اتفاق دو نفر از برادرانم در کارگاه بلور و شیشه‌سازی پدرم اشتغال به کار داریم و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستیم. با توجه به اینکه نوع فعالیت کارگاه ما در معرض مستقیم حرارت و بخارات زیان‌آور متصاعد از کوره است، آیا شغل ما جزء مشاغل سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، با چه شرایطی می‌توانیم برای بازنشستگی از این قانون استفاده کنیم؟
با وجود اینکه کار مستمر بیمه‌شده در مجاورت کوره‌های ذوب به نحوی که او در معرض مستقیم حرارت و بخارات زیان‌آور از کوره باشد، اینگونه مشاغل نیز جزء مشاغل سخت و زیان‌آور تلقی می‌شود و بیمه‌شدگان شاغل در این مشاغل با داشتن 20 سال متوالی یا 25 سال متناوب بدون شرط سنی می‌توانند بازنشسته شوند؛ اما چون اولین شرط بازنشستگی بیمه‌شدگان در مشاغل سخت و زیان‌آور در بخش خصوصی این است که بیمه‌شده مشمول قانون کار باشد، لذا چون کارگاه‌های خانوادگی (مثل کارگاه بلور‌سازی و شیشه‌سازی شما) مشمول قانون کار نیستند، در نتیجه شما نمی‌توانید از قانون بازنشستگی درمشاغل مشمول قانون سخت و زیان‌آور بهره‌مند شوید.
پدرم که 25 سال سابقه اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور داشت اخیراً فوت کرده است. قبل از فوت، درخواست بازنشستگی سخت و زیان‌آور کرده و مشاغل او در کمیته استانی مورد تأیید قرار گرفته؛ اما قبل از صدور حکم بازنشستگی از دنیا رفت. خود من بیمه‌شده اصلی هستم و خواهرم نیز ازدواج کرده است. تنها بازمانده واجد شرایط برای دریافت مستمری، مادرم است. با توجه به اینکه شغل 25 سال مشاغل سخت و زیان‌آور متوفی در کمیته مذکور بررسی وتأیید شده نحوه برقراری مستمری مادرم به چه صورت است؟
اگر بیمه‌شده قبل از فوت با دارا بودن شرایط لازم نسبت به درخواست بازنشستگی سخت و زیان‌آور کرده و شغل مورد ادعای او نیز در کمیته استانی مورد تأیید قرار گرفته و کلیه شرایط لازم جهت بهره‌مندی از قانون سخت و زیان‌آور را احراز کرده باشد، اما قبل از اقدامات شعبه تأمین‌اجتماعی جهت صدور حکم مستمری فوت کند، در این حالت پس از درخواست بازماندگان برای برقراری مستمری، شعبه تأمین‌اجتماعی ابتدا نسبت به برقراری مستمری بازنشستگی متوفی اقدام و سپس مستمری بازنشستگی را به مستمری بازماندگان تبدیل می‌کند.
18 سال است به طور متوالی در بخش مردان یکی از بیمارستان‌های روانپزشکی بخش خصوصی شاغل و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستم. با توجه به اینکه اشتغال در مراکز روان‌درمانی جزء مشاغل سخت و زیان‌آور است، به علت ارتباط نزدیک با بیماران اعصاب و روان دچار فرسایش روحی شده‌ام، و ادامه کار در این شغل برای من سخت و طاقت‌فرسا شده است. دو سال دیگر سابقه من به 20 سال متوالی مقرر در قانون سخت و زیان‌آور می‌رسد، حال سؤالم این است؛ آیا با توجه به مشکلات روحی من، راهکاری برای استفاده از این قانون سخت و زیان‌آور قبل از رسیدن به سابقه مقرر در قانون وجود دارد؟
طبق مصوبه شورای‌عالی حفاظت فنی، مشاغلی که مستقیماً در مراکز روان‌درمانی با بیماران روانی مرتبط هستند (مثل شما) سخت و زیان‌آور شناخته شده و در قسمتی از مقررات مربوط به بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور اعلام شده اگر بیمه‌شده شاغل در مشاغل سخت و زیان‌آور قبل از رسیدن به سابقه مقرر در قانون (20 سال متوالی و یا 25 سال متناوب) دچار فرسایش جسمی و یا روحی (مثل شما) ناشی از اشتغال در کارهای سخت و زیان‌آور شود، با تأیید کمیسیون‌های پزشکی سازمان تأمین‌اجتماعی به هر میزان سابقه خدمت، می‌تواند از مزایای مندرج در قانون بازنشستگی سخت و زیان‌آور برخوردار شود؛ لذا چنانچه شغل بیمه‌شده توسط کمیته استانی سخت و زیان‌آور تأیید شده باشد، در این ارتباط، بیمه‌شده باید نظر قطعی پزشک معالج خود را در مورد فرسایش جسمی و یا روحی ناشی از اشتغال در کارهای سخت و زیان‌آور (ازکارافتادگی کلی ناشی از کار) را به شعبه مربوطه تأمین‌اجتماعی ارائه و پس از بررسی صحت‌و‌سقم ادعای بیمه‌شده موضوع به کمیسیون پزشکی ارجاع شده و متعاقباً کمیسیون مذکور با توجه به شغل بیمه‌شده و بیماری او اظهارنظر می‌کند.
از جانبازان دفاع مقدس هستم با 25 درصد جانبازی و 21 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه تأمین‌اجتماعی در یکی از ارگان‌های مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری دارم که بعد از استعفا، در حال حاضر راننده و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستم. چون حداقل درصد جانبازی (20 درصد) و حداقل سابقه پرداخت حق‌بیمه (20 سال) را دارا هستم، آیا می‌توانم از مزایای قانون بازنشستگی جانبازان و آزادگان و معلولان و... استفاده و بازنشسته شوم؟
ابتدا باید در نظر داشته باشید سازمان تأمین‌اجتماعی به استناد آرای شماره 3331 مورخ 29/11/1398 و 1064 الی 1082 و 1203 و 1204 مورخ 18/8/1399، طبق بخشنامه‌ای که دراسفند‌ماه سال 1401 صادر شده، حداقل سابقه پرداخت حق‌بیمه جانبازان بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری را از 20 سال به 25 سال اصلاح کرده است. ضمناً طبق مقررات، جانبازان و آزادگانی که در زمان تقاضای بازنشستگی جهت استفاده از قانون بازنشستگی جانبازان و آزادگان شاغل نبوده و مقرری‌بگیر بیمه بیکاری و یا بیمه‌شده اختیاری و مشاغل آزاد و یا بیمه‌شده راننده (مثل شما) باشند، این قبیل بیمه‌شدگان در صورت عدم اشتغال (بیمه‌شده اجباری) مشمول قانون مذکور برای بازنشستگی نخواهند بود.
25 سال سابقه اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور دارم و این موضوع در کمیته استانی مورد تأیید قرار گرفته است. کلیه شرایط لازم جهت استفاده از این قانون توسط تأمین‌اجتماعی احراز شده و من منتظر صدور نامه اعلام ترک کار توسط کارفرما جهت برقراری مستمری هستم؛ اما شعبه تأمین‌اجتماعی اعلام کرده صدور برگ اعلام ترک کار پس از وصول یاتعیین تکلیف کارفرما بابت چهار درصد بدهی کارفرما بابت شغل سخت و زیان‌آور من امکان‌پذیر است. آیا این عمل شعبه طبق مقررات است؟
بله. در بازنشستگی قانون مشاغل سخت و زیان‌آور در صورت احراز صحت ادعای بیمه‌شده به لحاظ سابقه پرداخت حق‌بیمه (20 سال متوالی و یا 25 سال متناوب) و سخت و زیان‌آور بودن شغل، شعب تأمین‌اجتماعی موظف شده‌اند قبل از اعلام ترک کار بیمه‌شده توسط کارفرما برای صدور حکم بازنشستگی، طبق جزء (4) بند «ب» قانون مذکور هزینه‌های برقراری مستمری مربوطه را به میزان چهار درصد به صورت نقدی و یا اقساط 9 ماهه (با اخذ تضامین کافی) ازکارفرما وصول کند.
در یکی از شماره‌های سال قبل نشریه اعلام شد پیمانکارانی که دارای کارگاه ثابت با ماهیت دائمی و دارای پرونده مطالباتی در تأمین‌اجتماعی هستند، اگر در رابطه با قراردادی، واگذارنده کار تأیید کند موضوع عملیات پیمان در محل کارگاه ثابت و توسط کارکنان کارگاه که لیست و حق‌بیمه آنها پرداخت می‌شود، انجام پذیرفته؛ اگر پیمانکار طبق پرونده مطالباتی کارگاه ثابت، فاقد بدهی قطعی باشد، سازمان تأمین‌اجتماعی بدون اعمال ضرایب مربوطه مفاصاحساب قرارداد را صادر می‌کند. سؤال این است؛ آیا در قرارداد‌های منعقده با واگذارنده کار، اگر پیمانکار جهت اجرای عملیات پیمان کارگاهی غیر از کارگاه ثابت را تأسیس و تجهیز کند، مشمول این قانون می‌شود؟
خیر. کارگاه‌هایی که به منظور اجرای عملیات پیمان تأسیس و تجهیز شده‌اند و همچنین محل‌های تحویلی واگذارنده کار به پیمانکار و محل‌هایی که به پیمانکار به منظور ساخت تجهیزات و یا قطعات و... صرفاً برای دوره زمانی اجرای عملیات به صورت موقت ایجاد و پس از خاتمه قرارداد برچیده و تعطیل می‌شوند، حکم کارگاه ثابت تلقی نمی‌شوند.
در شماره هفته قبل نشریه اعلام شد به استناد قانون الحاق یک تبصره به عنوان تبصره (2) به ماده (3) قانون تأمین‌اجتماعی؛ برخورداری از مزایای بلند‌مدت سازمان تأمین‌اجتماعی از جمله مستمری بازنشستگی، تاریخ تولد مندرج درشناسنامه بدو بیمه‌شده است و در صورت و اصلاح و تغییرات بعدی تاریخ تولد مورد ملاک قرار نمی‌گیرد. من در آستانه بازنشستگی هستم و در سنوات گذشته، بنا به عللی شناسنامه‌ام باطل شد و طبق تأیید مرجع قضایی شناسنامه جدید دریافت کرده‌ام. حال سؤالم این است آیا ابطال شناسنامه اولی و صدور شناسنامه جدید نیز مشمول قانون مذکور است؟
خیر. اگر به موجب آرای صادره از سوی مراجع ذی‌صلاح قضایی شناسنامه فردی ابطال شود، چون اصل سند اولیه به لحاظ ماهوی ضمانت اجرایی و اعتبار قانونی خودرا از دست می‌دهد و شناسنامه ثانویه صادر شود، شناسنامه جدید به عنوان تنها سند سجلی معتبر بوده و قابلیت اجرایی دارد و صرف‌نظر از تاریخ ابطال شناسنامه اولیه در مقایسه با تاریخ تصویب قانون مذکور مورخ 8/8/1379 و یا تاریخ اولین بیمه‌پردازی، جهت ارائه تعهدات قانونی سازمان تأمین‌اجتماعی قابل استناد است.
مدت دو ماه است مزرعه پرورش ماهی قزل‌آلا راه‌اندازی کرده‌ام وسه نفر کارگر دارم. بنا بر اصرار کارگران، می‌خواهم آنها را بیمه تأمین‌اجتماعی کنم. جهت ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه نیازمند اطلاعات هستم.
در کلیه کارگاه‌های مشمول قانون تأمین‌اجتماعی (مثل پرورش ماهی) اگر کارگران نیز اصرار بر بیمه شدن خود نداشته باشند، طبق ماده (39) قانون تأمین‌اجتماعی کارفرما مکلف است در مهلت مقرر در قانون، نسبت به ارسال صورت مزد و حقوق افراد شاغل در کارگاه و پرداخت حق‌بیمه آنها اقدام کند. به هر حال از اینکه تصمیم دارید به وظیفه قانونی خود عمل کنید جای قدردانی دارد. مزارع پرورش ماهی جزء صنوفی است که مهلت ارسال لیست هر ماه تا آخرین روز دو ماه بعدی است و کارفرما تا پنج نفر کارگر از پرداخت 20 درصد حق‌بیمه سهم کارفرما معاف است. به عبارت دیگر؛ نرخ حق‌بیمه در اینگونه مشاغل 10 درصد است؛ هفت درصد سهم بیمه‌شده و سه درصد حق‌بیمه بیکاری به عهده کارفرما، (به شرطی که ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه هر ماه حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعدی پرداخت شود) و میزان دستمزد روزانه کارگران شاغل در کارگاه پرورش ماهی در سال 1402 مانند سایر کارگاه‌ها (غیر از صنوف دارای دستمزد مقطوع) بین حداقل دستمزد یک میلیون و 176 هزارو 428 ریال تا حداکثر دستمزد مشمول کسر حق‌بیمه، یعنی هفت برابر حداقل دستمزد است. همان‌طور که در شماره‌های قبلی نشریه تأکید شد، باید کلیه کارفرمایان غیر از دستمزد روزانه، مبلغ 11 میلیون ریال بابت مزایای رفاهی و انگیزه‌ای و مبلغ 9 میلیون ریال بابت حق مسکن به صورت ماهانه در لیست‌های ارسالی درج کرده و حق‌بیمه مربوطه را به حساب تأمین‌اجتماعی واریز کنند.
بله. طبق بخشنامه اخیر صادره در تاریخ 2/3/1402، حق سرانه درمان بیمه‌شدگان مشاغل آزاد و مستمری‌بگیرانی که جهت استفاده از درمان تأمین‌اجتماعی از مستمری آنها به جای دو درصد، حق سرانه درمان کسر می‌شود، از ابتدای فروردین‌ماه سال 1402، میزان آن برای هر نفر مبلغ یک میلیون و 196 هزار ریال و برای اتباع و مهاجران خارجی که در چارچوب مقررات بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد بیمه‌پرداز تأمین‌اجتماعی هستند مبلغ 2 میلیون و 197 هزار ریال تعیین شده است.
در شماره قبلی نشریه در خصوص بیمه تأمین‌اجتماعی داوطلبان امدادگر جمعیت هلال‌احمر توضیحاتی داده شد. آیا متقاضیان باید معاینات پزشکی نیز انجام دهند؟
چون تمام مراحل متقاضیان بیمه تأمین‌اجتماعی داوطلبان امدادگر هلال‌احمر از طریق سامانه خدمات غیر‌حضوری سازمان تأمین‌اجتماعی انجام می‌گیرد، با توجه به اطلاعات اخذ شده از متقاضی و ذخیره آن در سیستم تأمین‌اجتماعی، در صورت احراز شرایط معافیت از معاینات پزشکی اولیه، سیستم به طور هوشمند از معرفی بیمه‌شده به مرجع معاینه خودداری می‌کند. در غیر این صورت با توجه به اخذ تعهد سیستمی از متقاضی مبنی بر انجام معاینات پزشکی، پس از اعلام سازمان تأمین‌اجتماعی، بیمه‌شده متعهد می‌شود نسبت به انجام این امر اقدام کند. لازم به یادآوری است مانند سایر بیمه‌شدگان (غیر از بیمه‌شدگان اجباری)، شرط معافیت از انجام معاینات پزشکی طبق ماده (75) قانون تأمین‌اجتماعی عبارت است از اینکه متقاضی ظرف 10 سال قبل از تاریخ درخواست حداقل یک سال و ظرف یک سال قبل از تاریخ درخواست حداقل 90 روز سابقه قبلی پرداخت حق‌بیمه داشته باشد.
مدت 15 سال است به اتفاق دو نفر از برادرانم در کارگاه بلور و شیشه‌سازی پدرم اشتغال به کار داریم و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستیم. با توجه به اینکه نوع فعالیت کارگاه ما در معرض مستقیم حرارت و بخارات زیان‌آور متصاعد از کوره است، آیا شغل ما جزء مشاغل سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، با چه شرایطی می‌توانیم برای بازنشستگی از این قانون استفاده کنیم؟
با وجود اینکه کار مستمر بیمه‌شده در مجاورت کوره‌های ذوب به نحوی که او در معرض مستقیم حرارت و بخارات زیان‌آور از کوره باشد، اینگونه مشاغل نیز جزء مشاغل سخت و زیان‌آور تلقی می‌شود و بیمه‌شدگان شاغل در این مشاغل با داشتن 20 سال متوالی یا 25 سال متناوب بدون شرط سنی می‌توانند بازنشسته شوند؛ اما چون اولین شرط بازنشستگی بیمه‌شدگان در مشاغل سخت و زیان‌آور در بخش خصوصی این است که بیمه‌شده مشمول قانون کار باشد، لذا چون کارگاه‌های خانوادگی (مثل کارگاه بلور‌سازی و شیشه‌سازی شما) مشمول قانون کار نیستند، در نتیجه شما نمی‌توانید از قانون بازنشستگی درمشاغل مشمول قانون سخت و زیان‌آور بهره‌مند شوید.
پدرم که 25 سال سابقه اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور داشت اخیراً فوت کرده است. قبل از فوت، درخواست بازنشستگی سخت و زیان‌آور کرده و مشاغل او در کمیته استانی مورد تأیید قرار گرفته؛ اما قبل از صدور حکم بازنشستگی از دنیا رفت. خود من بیمه‌شده اصلی هستم و خواهرم نیز ازدواج کرده است. تنها بازمانده واجد شرایط برای دریافت مستمری، مادرم است. با توجه به اینکه شغل 25 سال مشاغل سخت و زیان‌آور متوفی در کمیته مذکور بررسی وتأیید شده نحوه برقراری مستمری مادرم به چه صورت است؟
اگر بیمه‌شده قبل از فوت با دارا بودن شرایط لازم نسبت به درخواست بازنشستگی سخت و زیان‌آور کرده و شغل مورد ادعای او نیز در کمیته استانی مورد تأیید قرار گرفته و کلیه شرایط لازم جهت بهره‌مندی از قانون سخت و زیان‌آور را احراز کرده باشد، اما قبل از اقدامات شعبه تأمین‌اجتماعی جهت صدور حکم مستمری فوت کند، در این حالت پس از درخواست بازماندگان برای برقراری مستمری، شعبه تأمین‌اجتماعی ابتدا نسبت به برقراری مستمری بازنشستگی متوفی اقدام و سپس مستمری بازنشستگی را به مستمری بازماندگان تبدیل می‌کند.
18 سال است به طور متوالی در بخش مردان یکی از بیمارستان‌های روانپزشکی بخش خصوصی شاغل و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستم. با توجه به اینکه اشتغال در مراکز روان‌درمانی جزء مشاغل سخت و زیان‌آور است، به علت ارتباط نزدیک با بیماران اعصاب و روان دچار فرسایش روحی شده‌ام، و ادامه کار در این شغل برای من سخت و طاقت‌فرسا شده است. دو سال دیگر سابقه من به 20 سال متوالی مقرر در قانون سخت و زیان‌آور می‌رسد، حال سؤالم این است؛ آیا با توجه به مشکلات روحی من، راهکاری برای استفاده از این قانون سخت و زیان‌آور قبل از رسیدن به سابقه مقرر در قانون وجود دارد؟
طبق مصوبه شورای‌عالی حفاظت فنی، مشاغلی که مستقیماً در مراکز روان‌درمانی با بیماران روانی مرتبط هستند (مثل شما) سخت و زیان‌آور شناخته شده و در قسمتی از مقررات مربوط به بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور اعلام شده اگر بیمه‌شده شاغل در مشاغل سخت و زیان‌آور قبل از رسیدن به سابقه مقرر در قانون (20 سال متوالی و یا 25 سال متناوب) دچار فرسایش جسمی و یا روحی (مثل شما) ناشی از اشتغال در کارهای سخت و زیان‌آور شود، با تأیید کمیسیون‌های پزشکی سازمان تأمین‌اجتماعی به هر میزان سابقه خدمت، می‌تواند از مزایای مندرج در قانون بازنشستگی سخت و زیان‌آور برخوردار شود؛ لذا چنانچه شغل بیمه‌شده توسط کمیته استانی سخت و زیان‌آور تأیید شده باشد، در این ارتباط، بیمه‌شده باید نظر قطعی پزشک معالج خود را در مورد فرسایش جسمی و یا روحی ناشی از اشتغال در کارهای سخت و زیان‌آور (ازکارافتادگی کلی ناشی از کار) را به شعبه مربوطه تأمین‌اجتماعی ارائه و پس از بررسی صحت‌و‌سقم ادعای بیمه‌شده موضوع به کمیسیون پزشکی ارجاع شده و متعاقباً کمیسیون مذکور با توجه به شغل بیمه‌شده و بیماری او اظهارنظر می‌کند.
از جانبازان دفاع مقدس هستم با 25 درصد جانبازی و 21 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه تأمین‌اجتماعی در یکی از ارگان‌های مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری دارم که بعد از استعفا، در حال حاضر راننده و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستم. چون حداقل درصد جانبازی (20 درصد) و حداقل سابقه پرداخت حق‌بیمه (20 سال) را دارا هستم، آیا می‌توانم از مزایای قانون بازنشستگی جانبازان و آزادگان و معلولان و... استفاده و بازنشسته شوم؟
ابتدا باید در نظر داشته باشید سازمان تأمین‌اجتماعی به استناد آرای شماره 3331 مورخ 29/11/1398 و 1064 الی 1082 و 1203 و 1204 مورخ 18/8/1399، طبق بخشنامه‌ای که دراسفند‌ماه سال 1401 صادر شده، حداقل سابقه پرداخت حق‌بیمه جانبازان بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری را از 20 سال به 25 سال اصلاح کرده است. ضمناً طبق مقررات، جانبازان و آزادگانی که در زمان تقاضای بازنشستگی جهت استفاده از قانون بازنشستگی جانبازان و آزادگان شاغل نبوده و مقرری‌بگیر بیمه بیکاری و یا بیمه‌شده اختیاری و مشاغل آزاد و یا بیمه‌شده راننده (مثل شما) باشند، این قبیل بیمه‌شدگان در صورت عدم اشتغال (بیمه‌شده اجباری) مشمول قانون مذکور برای بازنشستگی نخواهند بود.
25 سال سابقه اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور دارم و این موضوع در کمیته استانی مورد تأیید قرار گرفته است. کلیه شرایط لازم جهت استفاده از این قانون توسط تأمین‌اجتماعی احراز شده و من منتظر صدور نامه اعلام ترک کار توسط کارفرما جهت برقراری مستمری هستم؛ اما شعبه تأمین‌اجتماعی اعلام کرده صدور برگ اعلام ترک کار پس از وصول یاتعیین تکلیف کارفرما بابت چهار درصد بدهی کارفرما بابت شغل سخت و زیان‌آور من امکان‌پذیر است. آیا این عمل شعبه طبق مقررات است؟
بله. در بازنشستگی قانون مشاغل سخت و زیان‌آور در صورت احراز صحت ادعای بیمه‌شده به لحاظ سابقه پرداخت حق‌بیمه (20 سال متوالی و یا 25 سال متناوب) و سخت و زیان‌آور بودن شغل، شعب تأمین‌اجتماعی موظف شده‌اند قبل از اعلام ترک کار بیمه‌شده توسط کارفرما برای صدور حکم بازنشستگی، طبق جزء (4) بند «ب» قانون مذکور هزینه‌های برقراری مستمری مربوطه را به میزان چهار درصد به صورت نقدی و یا اقساط 9 ماهه (با اخذ تضامین کافی) ازکارفرما وصول کند.
در یکی از شماره‌های سال قبل نشریه اعلام شد پیمانکارانی که دارای کارگاه ثابت با ماهیت دائمی و دارای پرونده مطالباتی در تأمین‌اجتماعی هستند، اگر در رابطه با قراردادی، واگذارنده کار تأیید کند موضوع عملیات پیمان در محل کارگاه ثابت و توسط کارکنان کارگاه که لیست و حق‌بیمه آنها پرداخت می‌شود، انجام پذیرفته؛ اگر پیمانکار طبق پرونده مطالباتی کارگاه ثابت، فاقد بدهی قطعی باشد، سازمان تأمین‌اجتماعی بدون اعمال ضرایب مربوطه مفاصاحساب قرارداد را صادر می‌کند. سؤال این است؛ آیا در قرارداد‌های منعقده با واگذارنده کار، اگر پیمانکار جهت اجرای عملیات پیمان کارگاهی غیر از کارگاه ثابت را تأسیس و تجهیز کند، مشمول این قانون می‌شود؟
خیر. کارگاه‌هایی که به منظور اجرای عملیات پیمان تأسیس و تجهیز شده‌اند و همچنین محل‌های تحویلی واگذارنده کار به پیمانکار و محل‌هایی که به پیمانکار به منظور ساخت تجهیزات و یا قطعات و... صرفاً برای دوره زمانی اجرای عملیات به صورت موقت ایجاد و پس از خاتمه قرارداد برچیده و تعطیل می‌شوند، حکم کارگاه ثابت تلقی نمی‌شوند.
در شماره هفته قبل نشریه اعلام شد به استناد قانون الحاق یک تبصره به عنوان تبصره (2) به ماده (3) قانون تأمین‌اجتماعی؛ برخورداری از مزایای بلند‌مدت سازمان تأمین‌اجتماعی از جمله مستمری بازنشستگی، تاریخ تولد مندرج درشناسنامه بدو بیمه‌شده است و در صورت و اصلاح و تغییرات بعدی تاریخ تولد مورد ملاک قرار نمی‌گیرد. من در آستانه بازنشستگی هستم و در سنوات گذشته، بنا به عللی شناسنامه‌ام باطل شد و طبق تأیید مرجع قضایی شناسنامه جدید دریافت کرده‌ام. حال سؤالم این است آیا ابطال شناسنامه اولی و صدور شناسنامه جدید نیز مشمول قانون مذکور است؟
خیر. اگر به موجب آرای صادره از سوی مراجع ذی‌صلاح قضایی شناسنامه فردی ابطال شود، چون اصل سند اولیه به لحاظ ماهوی ضمانت اجرایی و اعتبار قانونی خودرا از دست می‌دهد و شناسنامه ثانویه صادر شود، شناسنامه جدید به عنوان تنها سند سجلی معتبر بوده و قابلیت اجرایی دارد و صرف‌نظر از تاریخ ابطال شناسنامه اولیه در مقایسه با تاریخ تصویب قانون مذکور مورخ 8/8/1379 و یا تاریخ اولین بیمه‌پردازی، جهت ارائه تعهدات قانونی سازمان تأمین‌اجتماعی قابل استناد است.
مدت دو ماه است مزرعه پرورش ماهی قزل‌آلا راه‌اندازی کرده‌ام وسه نفر کارگر دارم. بنا بر اصرار کارگران، می‌خواهم آنها را بیمه تأمین‌اجتماعی کنم. جهت ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه نیازمند اطلاعات هستم.
در کلیه کارگاه‌های مشمول قانون تأمین‌اجتماعی (مثل پرورش ماهی) اگر کارگران نیز اصرار بر بیمه شدن خود نداشته باشند، طبق ماده (39) قانون تأمین‌اجتماعی کارفرما مکلف است در مهلت مقرر در قانون، نسبت به ارسال صورت مزد و حقوق افراد شاغل در کارگاه و پرداخت حق‌بیمه آنها اقدام کند. به هر حال از اینکه تصمیم دارید به وظیفه قانونی خود عمل کنید جای قدردانی دارد. مزارع پرورش ماهی جزء صنوفی است که مهلت ارسال لیست هر ماه تا آخرین روز دو ماه بعدی است و کارفرما تا پنج نفر کارگر از پرداخت 20 درصد حق‌بیمه سهم کارفرما معاف است. به عبارت دیگر؛ نرخ حق‌بیمه در اینگونه مشاغل 10 درصد است؛ هفت درصد سهم بیمه‌شده و سه درصد حق‌بیمه بیکاری به عهده کارفرما، (به شرطی که ارسال لیست و پرداخت حق‌بیمه هر ماه حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعدی پرداخت شود) و میزان دستمزد روزانه کارگران شاغل در کارگاه پرورش ماهی در سال 1402 مانند سایر کارگاه‌ها (غیر از صنوف دارای دستمزد مقطوع) بین حداقل دستمزد یک میلیون و 176 هزارو 428 ریال تا حداکثر دستمزد مشمول کسر حق‌بیمه، یعنی هفت برابر حداقل دستمزد است. همان‌طور که در شماره‌های قبلی نشریه تأکید شد، باید کلیه کارفرمایان غیر از دستمزد روزانه، مبلغ 11 میلیون ریال بابت مزایای رفاهی و انگیزه‌ای و مبلغ 9 میلیون ریال بابت حق مسکن به صورت ماهانه در لیست‌های ارسالی درج کرده و حق‌بیمه مربوطه را به حساب تأمین‌اجتماعی واریز کنند.
ارسال دیدگاه
