کارشناس «آتیه‌نو» به پرسش‌های شرکای اجتماعی پاسخ می‌دهد
وقوع حادثه ناشی از کار در اطراف کارگاه
سازمان تأمین‌اجتماعی بهعنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌گر کشور با جامعه عظیمی از مخاطبان در ارتباط است که غالباً با قواعد و قوانین این سازمان بزرگ آشنایی کافی ندارند. «آتیه‌نو» تلاش دارد با بهره‌گیری از تجربیات کارشناسان، شرکای اجتماعی را با ظرایف قانونی این حوزه آشنا کند. موضوعاتی که در این شماره به بررسی آن‌ها می‌پردازیم عبارت‌اند از: - انتقال کسورات بازنشستگی به تأمین‌اجتماعی - پرداخت حق‌بیمه متوفی توسط بازماندگان - بیمه مشاغل آزاد بدون پروانه کسب - حق‌بیمه ساختمانی مساجد و حسینیه‌ها
احمد فاضلی - کارشناس سازمان تأمین‌اجتماعی
از ایثارگران و رزمندگان دفاع مقدس هستم و سابقه سه سال جهادگری و سنگر‌سازی در جبهه را دارم. 10 سال در استخدام رسمی وزارت جهاد کشاورزی بودم و بعد از آن به‌علت بعضی مشکلات خودم را بازخرید کردم و سپس در یک شرکت خصوصی شاغل شدم و هم‌اکنون بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی هستم. یک سال قبل درخواست انتقال کسورات بازنشستگی را از وزارت جهاد کشاورزی به تأمین‌اجتماعی کرده و به‌صورت اقساطی مابه‌التفاوت آن را پرداخت می‌کردم، اما از نیمه دوم سال 1401 به‌علت عدم تمکن مالی موفق به پرداخت بقیه اقساط نشدم.آیا می‌توانم مجدداً تقاضای تقسیط بقیه مابه‌التفاوت را بکنم؟
در اجرای بند (خ) ماده (88) برنامه ششم توسعه، سازمان تأمین‌اجتماعی طی بخشنامه‌ای اعلام کرده که آزادگان، جانبازان و فرزندان شهدا و همچنین رزمندگانی که حداقل 12 ماه سابقه حضور در جبهه را داشته و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی باشند، اگر در طول اجرای برنامه ششم توسعه متقاضی انتقال کسور بازنشستگی خود از دستگاه دولتی به تأمین‌اجتماعی باشند، حسب مورد بر اساس گواهی‌های صادره از بنیاد شهید و امور ایثارگران و یا مراجع نیروهای مسلح، صرفاً برای یک‌بار از پرداخت مابه‌التفاوت برای 15 سال سنوات بیمه‌ای معاف هستند و پرداخت مابه‌التفاوت سوابق انتقالی به عهده دولت است. همچنین آن دسته از بیمه‌شدگان که در سنوات گذشته نسبت به ارائه درخواست انتقال کسور بازنشستگی اقدام کرده و پس از طی مراحل قانونی موفق به پرداخت تمام و یا بخشی از مابه‌التفاوت (مثل شما) نشده‌اند (و یا در حال پرداخت اقساط مربوطه هستند) مشمول این معافیت خواهند بود و می‌توانند در طول اجرای دوره برنامه ششم توسعه از این قانون استفاده کنند. البته نظر به اینکه برنامه ششم توسعه قبلاً تا پایان سال 1401 تمدید شده بود و چون تاکنون برنامه هفتم تهیه و تدوین نشده و اصولاً باید مفاد مواد برنامه ششم توسعه تا تصویب برنامه هفتم قابلیت اجرایی داشته باشند، شما می‌توانید در فرصت باقی‌مانده از برنامه ششم در سال جاری، از این بند و ماده فوق‌الذکر برنامه ششم توسعه استفاده کنید.
پدرم 19 سال و 11 ماه سابقه پرداخت حق‌بیمه داشت که در اسفند‌ماه سال قبل فوت کرد. با توجه به اینکه قبل از فوت بیمه اختیاری بوده و حق‌بیمه اختیاری را در زمان حیات خود تا آخر بهمن‌ماه سال 1401 پرداخت کرده است -اما به‌علت فوت موفق به پرداخت حق‌بیمه اسفند ماه نشده است- آیا بازماندگان می‌توانند حق‌بیمه اسفند‌ماه متوفی را پرداخت کنند تا سابقه او به 20 سال تمام رسیده و بازماندگان از مستمری بیشتری بهره‌مند شوند؟
سازمان تأمین‌اجتماعی قبلاً طی بخشنامه‌ای اعلام کرده بود که بازماندگان در صورتی می‌توانند نسبت به پرداخت حق‌بیمه معوقه بیمه اختیاری متوفی اقدام کنند که برگ پرداخت حق‌بیمه در تاریخ قبل از فوت بیمه‌شده صادر، اما توسط او پرداخت نشود. امکان پرداخت حق‌بیمه توسط بازماندگان قبل از اتمام مهلت پرداخت میسر بود، اما در اواخر سال 1401 طی بخشنامه جدیدی اعلام شده که در صورت فوت بیمه‌شده اختیاری یا مشاغل آزاد، بازماندگان مجاز هستند در مهلت مقرر (سه ماه و یک روز از آخرین ماه پرداخت حق‌بیمه قبلی) هم نسبت به صدور برگ پرداخت حق‌بیمه و واریز آن به حساب تأمین‌اجتماعی اقدام کنند، البته جهت واریز حق‌بیمه می‌توانند از طریق سامانه خدمات غیر‌حضوری نیز استفاده کنند.
در منزل مسکونی خودم به حرفه آرایشگری اشتغال دارم. با توجه به اینکه هنوز جواز کار اخذ نکرده‌ام، آیا می‌توانم خودم را در این حرفه بیمه مشاغل آزاد کنم؟
خیر! کارفرمایان بعضی از واحد‌های صنفی در صورت داشتن جواز کسب کار معتبر می‌توانند با رعایت شرایط مربوطه، خود را در حرفه مربوطه بیمه مشاغل آزاد کنند؛ در این رابطه طبق دستور‌العمل صادره توسط سازمان تأمین‌اجتماعی، پذیرش درخواست بیمه مشاغل آزاد زنانی که در منزل مسکونی خود به حرفه خیاطی و یا آرایشگری اشتغال دارند، مثل حِرف دیگر صرفاً منوط به داشتن گواهی و یا پروانه مهارت حرفه‌ای صادره از مراجع ذی‌صلاح است. چون شما فاقد پروانه کار هستید اگر کمتر از 50 سال سن دارید (در صورت داشتن سن بیش از 50 سال باید معادل سن اضافی سابقه قبلی پرداخت حق‌بیمه داشته باشید) پیشنهاد می‌شود با یکی از نرخ‌های 12درصد و 14درصد و یا 18درصد بیمه‌پرداز بیمه زنان خانه‌دار شوید، چون متقاضیان بیمه زنان خانه‌دار مثل بعضی دیگر از حِرَف و صنوف کشور از ارائه مستندات اشتغال مستثنی شده‌اند و با خوداظهاری می‌توانند در زمره بیمه‌شدگان زنان خانه‌دار قرار بگیرند.
مدیرعامل یک شرکت ساختمانی هستم. اخیراً عضو هیأت‌امنای مسجدی شده‌ام که قرار است در آینده نزدیک ساخت‌وساز آن آغاز شود و تصمیم داریم در جوار مسجد یک منزل مسکونی کوچک، برای خادم مسجد و همچنین سه واحد تجاری نیز بسازیم. در شماره هفته قبل نشریه در پاسخ به سؤال یکی از خوانندگان میزان حق‌بیمه ساختمانی برای ساخت‌وسازهای داخل شهر‌ها در سال جدید چهار درصد اعلام شده بود، خواستم بدانم مساجد نیز مشمول پرداخت حق‌بیمه ساختمانی هستند؟
طبق تبصره (1) قانون اصلاح ماده (5) قانون بیمه کارگران ساختمانی مصوب 5/11/1401 مجلس شورای اسلامی و متعاقب آن بر اساس بخشنامه اخیر صادره توسط سازمان تأمین‌اجتماعی، مساجد و حسینه‌ها و خانه‌های عالِم (مکان استقرار مبلغان مذهبی در روستاها) پس از ارائه اسناد و مدارک اماکن یاد شده از قبیل گواهی سازمان اوقاف و امور خیریه، گواهی امور مساجد کشور و سند مالکیت، فقط بابت متراژ زیربنای مسجد و یا حسینه از پرداخت حق‌بیمه ساختمانی معاف هستند؛ لکن چنانچه بخشی از املاک مراکز یاد شده به امور تجاری، فرهنگی و مسکونی تخصیص یابد، پس از استعلام از مراجع صدور پروانه، بابت متراژ زیربنای مربوطه، مثل فضاهای تجاری، اداری و مسکونی داخل شهر‌ها، برای هر مترمربع زیربنا به میزان چهار درصد حق‌بیمه محاسبه و وصول می‌شود، لذا واحد مسکونی و سه واحد تجاری که قرار است در کنار مسجد شما ساخته شوند، مشمول کسر حق‌بیمه ساختمانی هستند.
از کارکنان اصلی شورای حل اختلاف قوه قضاییه شاغل در یکی ازمناطق تهران و بیمه‌شده اجباری تأمین‌اجتماعی هستم. در یکی از شماره‌های سال قبل «آتیه‌نو» اعلام شده بود که کارکنان افتخاری شورا‌های حل اختلاف اگر بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی باشند، مشمول استفاده از مرخصی 9 ماهه زایمان و همچنین دریافت مقرری بیمه بیکاری نیستند. نظر به اینکه پس از دو ماه وضع حمل خواهم کرد، خواستم کسب اطلاع کنم که آیا کارکنان اصلی شورای حل اختلاف که بیمه‌شده اجباری هستند، مثل کارکنان افتخاری، نمی‌توانند از مرخصی زایمان و مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند شوند؟
کارکنان اصلی شورا‌های حل اختلاف مثل سایر بیمه‌شدگان اجباری، در صورت احراز شرایط مربوطه برخلاف کارکنان افتخاری (جزو بیمه‌شدگان توافقی)، می‌توانند از غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری (مرخصی زایمان)، استفاده کنند اما چون جذب و به‌کارگیری کارکنان اصلی بر اساس قانون و آیین‌نامه خاص استخدامی صورت می‌گیرد، و طبق ماده (188) قانون کار، این قبیل کارکنان مشمول قانون کار نیستند و نرخ حق‌بیمه ماهانه آن‌ها 27 درصد (بدون سه درصد بیمه بیکاری) است، و از طرفی نخستین شرط برقراری بیمه بیکاری برای بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی، مشمولیت قانون کار آن‌هاست لذا کارکنان اصلی شورا‌های حل اختلاف در صورت وقوع بیکاری، مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری نخواهند بود.
با 15 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه، بیمه‌پرداز اختیاری تأمین‌اجتماعی هستم. پدرم با 59 سال سن، فاقد شغل و بیکار است و تأمین معاش والدین برعهده من است. با توجه به اینکه مادرم 56 سال سن دارد و سن پدرم برای کفالت کمتر از سن قانونی یعنی 60 سال است، آیا می‌توانم مادرم را به‌تنهایی تحت تکفل خود قرار دهم تا از خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی استفاده کند؟
بله، چنانچه پدر بیمه‌شده اصلی به‌علت عدم احراز شرط سنی نتواند تحت تکفل فرزند بیمه‌شده خود قرار گیرد، اگر طبق گزارش بازرس فنی شعبه تأمین‌اجتماعی مربوطه معاش والدین توسط فرزند خودشان تأمین شود در این حالت مادر بیمه‌شده با داشتن حداقل 55 سال تمام (مثل مادر شما) می‌تواند به‌تنهایی تحت تکفل فرزند بیمه‌شده خود قرار گرفته و از درمان و سایر تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی در قبال افراد تبعی بیمه‌شدگان استفاده کند. شایان ذکر است در مواقعی که سن پدر کمتر از 60 سال باشد اما طبق نظریه کمیسیون پزشکی سازمان تأمین‌اجتماعی ازکارافتاده کلی شناخته شود، چنانچه معاش او توسط بیمه‌شده تأمین شود او نیز می‌تواند تحت تکفل فرزند خود قرار گیرد.
با 45 سال سن تصمیم دارم با نرخ 12 درصد بیمه زنان خانه‌دار شوم. در این خصوص دو سؤال داشتم؛ اول اینکه آیا با این نرخ حق‌بیمه، والدین تحت تکفل من می‌توانند از درمان تأمین‌اجتماعی استفاده کنند؟ ضمناً اگر در طول بیمه‌پردازی و در سال‌های آتی به‌علت عوارض احتمالی بیماری، دچار ازکارافتادگی شوم، می‌توانم از مستمری ازکارافتادگی نیز استفاده کنم؟
غیر از افرادی که در قالب بیمه صاحبان حِرَف و مشاغل آزاد (مثل بیمه زنان خانه‌دار) بیمه تأمین‌اجتماعی می‌شوند، بقیه بیمه‌شدگان صرفاً با پرداخت یک مبلغ مشخص، علاوه بر استفاده از تعهدات مندرج در قانون تأمین‌اجتماعی می‌توانند از درمان تأمین‌اجتماعی نیز برای خود و افراد تحت تکفل قانونی بهره مند شوند. اما در قراردادهایی که در قالب بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد با متقاضیان منعقد می‌شود، نرخ‌های 12درصد و یا 14درصد و یا 18درصد فقط برای تعهدات بلند‌مدت سازمان تأمین‌اجتماعی است. چنانچه بیمه‌شده تمایل به استفاده از خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی را داشته باشد لازم است همراه با پرداخت حق‌بیمه با نرخ‌های مربوطه به تعداد خود و افراد تحت تکفل قانونی، حق سرانه درمان نیز پرداخت کند. در غیر این صورت خود بیمه‌شده و یا افراد تحت تکفل، استحقاق استفاده از درمان تأمین‌اجتماعی را نخواهند داشت. همچنین مادامی که حق‌بیمه را با نرخ 12درصد پرداخت می‌کنید اگر در درازمدت به‌علت بیماری مزمن دچار ازکارافتادگی کلی شوید نمی‌توانید از مستمری ازکارافتادگی تأمین‌اجتماعی بهره‌مند شوید مگر اینکه در ابتدا با نرخ 18درصد بیمه زنان خانه‌دار شوید و اگر با نرخ 12درصد به بیمه‌پردازی ادامه دهید و بعداً تمایل به استفاده از مستمری ازکارافتادگی را داشته باشید، در هر مرحله‌ای از بیمه‌پردازی مجاز هستید نرخ 12درصد را با رعایت سایر شرایط (از جمله معاینات اولیه پزشکی طبق شرایط مربوطه) به 18درصد تبدیل کنید.
پدرم که اخیراً کارت مهارت فنی در حرفه آرماتوربندی را از سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای دریافت کرده است خود را بیمه کارگران ساختمانی کرده بود و مدت دو ماه در یک کارگاه ساختمانی اشتغال به کار داشت. دو روز قبل بعد از اتمام کار که از محل کارگاه عازم برگشتن به خانه بود در نزدیکی منزل به‌علت برخورد با اتومبیل دچار عارضه ضربه مغزی شده و در حالت کما در بیمارستان بستری شده است. آیا از نظر قانون، این حادثه ناشی از کار تلقی می‌شود؟ چون کارفرمای کارگاه اظهار می‌دارد که چون حادثه در نزدیکی منزل اتفاق افتاده، ارتباطی به کارگاه ندارد و از اعلام گزارش حادثه به تأمین‌اجتماعی خودداری می‌کند؟
بله، طبق بخشنامه صادره توسط سازمان تأمین‌اجتماعی اگر بیمه‌شده کارگر ساختمانی موقع رفتن به محل کار و یا برگشت از کارگاه محل اشتغال به منزل دچار حادثه شود، این حادثه ناشی از کار تلقی شده و در اجرای ماده (60) قانون تأمین‌اجتماعی، مثل حوادث رخ‌داده به بیمه‌شدگان اجباری، کارفرما موظف است ظرف سه روز اداری گزارش حادثه را کتباً به شعبه مربوطه تأمین‌اجتماعی اعلام کند و چنانچه کارفرمای کارگاه ساختمانی از اعلام گزارش حادثه به تأمین‌اجتماعی امتناع می‌کند، شما بهعنوان فرزند بیمه‌شده، می‌توانید در اسرع‌وقت وقوع حادثه را جهت بررسی آن به تأمین‌اجتماعی اعلام کنید.
دانشجوی سال سوم دوره دستیاری یکی از دانشکده‌های علوم پزشکی و از طریق پدرم از نظر درمان تحت‌پوشش بیمه نیروهای مسلح هستم. با توجه به اینکه در نشریه «آتیه‌نو» اعلام شده بود دانشجویان دوره‌های دستیاری دانشکده‌های علوم پزشکی می‌توانند با معرفی صندوق رفاه دانشجویان بیمه تأمین‌اجتماعی شوند که حق‌بیمه ماهانه نیز توسط صندوق مذکورپرداخت می‌شود، جهت ثبت‌نام به دانشکده مربوطه مراجعه کردم اما صندوق رفاه دانشجویی دانشکده اعلام کرد که چون از طریق پدرتان تحت‌پوشش درمان نیروهای مسلح هستید نمی‌توانید از این نوع بیمه تأمین‌اجتماعی بهره‌مند شوید. آیا این اظهار‌نظر صندوق رفاه دانشجویی دانشکده ما وفق مقررات سازمان تأمین‌اجتماعی است؟
خیر، همان‌طوری که در یکی از شماره‌های سال قبل نشریه اعلام شده است، اولاً طبق تفاهم‌نامه فی‌مابین وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تأمین‌اجتماعی با وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و متعاقب بخشنامه صادره مورخ اردیبهشت‌ماه سال 1400 توسط سازمان تأمین‌اجتماعی، بیمه این قبیل دانشجویان بر اساس قانون بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد و بدون حمایت درمان صورت می‌پذیرد و در بخشنامه صادره صراحتاً اعلام شده که چنانچه دانشجوی موردنظر از خدمات درمانی نزد سایر سازمان‌های بیمه‌گر از قبیل نیروهای مسلح یا بیمه سلامت ایرانیان و یا.... برخوردار باشد، عقد قرارداد بیمه مشاغل آزاد با او بلامانع است.
در اجرای بند (خ) ماده (88) برنامه ششم توسعه، سازمان تأمین‌اجتماعی طی بخشنامه‌ای اعلام کرده که آزادگان، جانبازان و فرزندان شهدا و همچنین رزمندگانی که حداقل 12 ماه سابقه حضور در جبهه را داشته و بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی باشند، اگر در طول اجرای برنامه ششم توسعه متقاضی انتقال کسور بازنشستگی خود از دستگاه دولتی به تأمین‌اجتماعی باشند، حسب مورد بر اساس گواهی‌های صادره از بنیاد شهید و امور ایثارگران و یا مراجع نیروهای مسلح، صرفاً برای یک‌بار از پرداخت مابه‌التفاوت برای 15 سال سنوات بیمه‌ای معاف هستند و پرداخت مابه‌التفاوت سوابق انتقالی به عهده دولت است. همچنین آن دسته از بیمه‌شدگان که در سنوات گذشته نسبت به ارائه درخواست انتقال کسور بازنشستگی اقدام کرده و پس از طی مراحل قانونی موفق به پرداخت تمام و یا بخشی از مابه‌التفاوت (مثل شما) نشده‌اند (و یا در حال پرداخت اقساط مربوطه هستند) مشمول این معافیت خواهند بود و می‌توانند در طول اجرای دوره برنامه ششم توسعه از این قانون استفاده کنند. البته نظر به اینکه برنامه ششم توسعه قبلاً تا پایان سال 1401 تمدید شده بود و چون تاکنون برنامه هفتم تهیه و تدوین نشده و اصولاً باید مفاد مواد برنامه ششم توسعه تا تصویب برنامه هفتم قابلیت اجرایی داشته باشند، شما می‌توانید در فرصت باقی‌مانده از برنامه ششم در سال جاری، از این بند و ماده فوق‌الذکر برنامه ششم توسعه استفاده کنید.
پدرم 19 سال و 11 ماه سابقه پرداخت حق‌بیمه داشت که در اسفند‌ماه سال قبل فوت کرد. با توجه به اینکه قبل از فوت بیمه اختیاری بوده و حق‌بیمه اختیاری را در زمان حیات خود تا آخر بهمن‌ماه سال 1401 پرداخت کرده است -اما به‌علت فوت موفق به پرداخت حق‌بیمه اسفند ماه نشده است- آیا بازماندگان می‌توانند حق‌بیمه اسفند‌ماه متوفی را پرداخت کنند تا سابقه او به 20 سال تمام رسیده و بازماندگان از مستمری بیشتری بهره‌مند شوند؟
سازمان تأمین‌اجتماعی قبلاً طی بخشنامه‌ای اعلام کرده بود که بازماندگان در صورتی می‌توانند نسبت به پرداخت حق‌بیمه معوقه بیمه اختیاری متوفی اقدام کنند که برگ پرداخت حق‌بیمه در تاریخ قبل از فوت بیمه‌شده صادر، اما توسط او پرداخت نشود. امکان پرداخت حق‌بیمه توسط بازماندگان قبل از اتمام مهلت پرداخت میسر بود، اما در اواخر سال 1401 طی بخشنامه جدیدی اعلام شده که در صورت فوت بیمه‌شده اختیاری یا مشاغل آزاد، بازماندگان مجاز هستند در مهلت مقرر (سه ماه و یک روز از آخرین ماه پرداخت حق‌بیمه قبلی) هم نسبت به صدور برگ پرداخت حق‌بیمه و واریز آن به حساب تأمین‌اجتماعی اقدام کنند، البته جهت واریز حق‌بیمه می‌توانند از طریق سامانه خدمات غیر‌حضوری نیز استفاده کنند.
در منزل مسکونی خودم به حرفه آرایشگری اشتغال دارم. با توجه به اینکه هنوز جواز کار اخذ نکرده‌ام، آیا می‌توانم خودم را در این حرفه بیمه مشاغل آزاد کنم؟
خیر! کارفرمایان بعضی از واحد‌های صنفی در صورت داشتن جواز کسب کار معتبر می‌توانند با رعایت شرایط مربوطه، خود را در حرفه مربوطه بیمه مشاغل آزاد کنند؛ در این رابطه طبق دستور‌العمل صادره توسط سازمان تأمین‌اجتماعی، پذیرش درخواست بیمه مشاغل آزاد زنانی که در منزل مسکونی خود به حرفه خیاطی و یا آرایشگری اشتغال دارند، مثل حِرف دیگر صرفاً منوط به داشتن گواهی و یا پروانه مهارت حرفه‌ای صادره از مراجع ذی‌صلاح است. چون شما فاقد پروانه کار هستید اگر کمتر از 50 سال سن دارید (در صورت داشتن سن بیش از 50 سال باید معادل سن اضافی سابقه قبلی پرداخت حق‌بیمه داشته باشید) پیشنهاد می‌شود با یکی از نرخ‌های 12درصد و 14درصد و یا 18درصد بیمه‌پرداز بیمه زنان خانه‌دار شوید، چون متقاضیان بیمه زنان خانه‌دار مثل بعضی دیگر از حِرَف و صنوف کشور از ارائه مستندات اشتغال مستثنی شده‌اند و با خوداظهاری می‌توانند در زمره بیمه‌شدگان زنان خانه‌دار قرار بگیرند.
مدیرعامل یک شرکت ساختمانی هستم. اخیراً عضو هیأت‌امنای مسجدی شده‌ام که قرار است در آینده نزدیک ساخت‌وساز آن آغاز شود و تصمیم داریم در جوار مسجد یک منزل مسکونی کوچک، برای خادم مسجد و همچنین سه واحد تجاری نیز بسازیم. در شماره هفته قبل نشریه در پاسخ به سؤال یکی از خوانندگان میزان حق‌بیمه ساختمانی برای ساخت‌وسازهای داخل شهر‌ها در سال جدید چهار درصد اعلام شده بود، خواستم بدانم مساجد نیز مشمول پرداخت حق‌بیمه ساختمانی هستند؟
طبق تبصره (1) قانون اصلاح ماده (5) قانون بیمه کارگران ساختمانی مصوب 5/11/1401 مجلس شورای اسلامی و متعاقب آن بر اساس بخشنامه اخیر صادره توسط سازمان تأمین‌اجتماعی، مساجد و حسینه‌ها و خانه‌های عالِم (مکان استقرار مبلغان مذهبی در روستاها) پس از ارائه اسناد و مدارک اماکن یاد شده از قبیل گواهی سازمان اوقاف و امور خیریه، گواهی امور مساجد کشور و سند مالکیت، فقط بابت متراژ زیربنای مسجد و یا حسینه از پرداخت حق‌بیمه ساختمانی معاف هستند؛ لکن چنانچه بخشی از املاک مراکز یاد شده به امور تجاری، فرهنگی و مسکونی تخصیص یابد، پس از استعلام از مراجع صدور پروانه، بابت متراژ زیربنای مربوطه، مثل فضاهای تجاری، اداری و مسکونی داخل شهر‌ها، برای هر مترمربع زیربنا به میزان چهار درصد حق‌بیمه محاسبه و وصول می‌شود، لذا واحد مسکونی و سه واحد تجاری که قرار است در کنار مسجد شما ساخته شوند، مشمول کسر حق‌بیمه ساختمانی هستند.
از کارکنان اصلی شورای حل اختلاف قوه قضاییه شاغل در یکی ازمناطق تهران و بیمه‌شده اجباری تأمین‌اجتماعی هستم. در یکی از شماره‌های سال قبل «آتیه‌نو» اعلام شده بود که کارکنان افتخاری شورا‌های حل اختلاف اگر بیمه‌شده تأمین‌اجتماعی باشند، مشمول استفاده از مرخصی 9 ماهه زایمان و همچنین دریافت مقرری بیمه بیکاری نیستند. نظر به اینکه پس از دو ماه وضع حمل خواهم کرد، خواستم کسب اطلاع کنم که آیا کارکنان اصلی شورای حل اختلاف که بیمه‌شده اجباری هستند، مثل کارکنان افتخاری، نمی‌توانند از مرخصی زایمان و مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند شوند؟
کارکنان اصلی شورا‌های حل اختلاف مثل سایر بیمه‌شدگان اجباری، در صورت احراز شرایط مربوطه برخلاف کارکنان افتخاری (جزو بیمه‌شدگان توافقی)، می‌توانند از غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری (مرخصی زایمان)، استفاده کنند اما چون جذب و به‌کارگیری کارکنان اصلی بر اساس قانون و آیین‌نامه خاص استخدامی صورت می‌گیرد، و طبق ماده (188) قانون کار، این قبیل کارکنان مشمول قانون کار نیستند و نرخ حق‌بیمه ماهانه آن‌ها 27 درصد (بدون سه درصد بیمه بیکاری) است، و از طرفی نخستین شرط برقراری بیمه بیکاری برای بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی، مشمولیت قانون کار آن‌هاست لذا کارکنان اصلی شورا‌های حل اختلاف در صورت وقوع بیکاری، مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری نخواهند بود.
با 15 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه، بیمه‌پرداز اختیاری تأمین‌اجتماعی هستم. پدرم با 59 سال سن، فاقد شغل و بیکار است و تأمین معاش والدین برعهده من است. با توجه به اینکه مادرم 56 سال سن دارد و سن پدرم برای کفالت کمتر از سن قانونی یعنی 60 سال است، آیا می‌توانم مادرم را به‌تنهایی تحت تکفل خود قرار دهم تا از خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی استفاده کند؟
بله، چنانچه پدر بیمه‌شده اصلی به‌علت عدم احراز شرط سنی نتواند تحت تکفل فرزند بیمه‌شده خود قرار گیرد، اگر طبق گزارش بازرس فنی شعبه تأمین‌اجتماعی مربوطه معاش والدین توسط فرزند خودشان تأمین شود در این حالت مادر بیمه‌شده با داشتن حداقل 55 سال تمام (مثل مادر شما) می‌تواند به‌تنهایی تحت تکفل فرزند بیمه‌شده خود قرار گرفته و از درمان و سایر تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی در قبال افراد تبعی بیمه‌شدگان استفاده کند. شایان ذکر است در مواقعی که سن پدر کمتر از 60 سال باشد اما طبق نظریه کمیسیون پزشکی سازمان تأمین‌اجتماعی ازکارافتاده کلی شناخته شود، چنانچه معاش او توسط بیمه‌شده تأمین شود او نیز می‌تواند تحت تکفل فرزند خود قرار گیرد.
با 45 سال سن تصمیم دارم با نرخ 12 درصد بیمه زنان خانه‌دار شوم. در این خصوص دو سؤال داشتم؛ اول اینکه آیا با این نرخ حق‌بیمه، والدین تحت تکفل من می‌توانند از درمان تأمین‌اجتماعی استفاده کنند؟ ضمناً اگر در طول بیمه‌پردازی و در سال‌های آتی به‌علت عوارض احتمالی بیماری، دچار ازکارافتادگی شوم، می‌توانم از مستمری ازکارافتادگی نیز استفاده کنم؟
غیر از افرادی که در قالب بیمه صاحبان حِرَف و مشاغل آزاد (مثل بیمه زنان خانه‌دار) بیمه تأمین‌اجتماعی می‌شوند، بقیه بیمه‌شدگان صرفاً با پرداخت یک مبلغ مشخص، علاوه بر استفاده از تعهدات مندرج در قانون تأمین‌اجتماعی می‌توانند از درمان تأمین‌اجتماعی نیز برای خود و افراد تحت تکفل قانونی بهره مند شوند. اما در قراردادهایی که در قالب بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد با متقاضیان منعقد می‌شود، نرخ‌های 12درصد و یا 14درصد و یا 18درصد فقط برای تعهدات بلند‌مدت سازمان تأمین‌اجتماعی است. چنانچه بیمه‌شده تمایل به استفاده از خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی را داشته باشد لازم است همراه با پرداخت حق‌بیمه با نرخ‌های مربوطه به تعداد خود و افراد تحت تکفل قانونی، حق سرانه درمان نیز پرداخت کند. در غیر این صورت خود بیمه‌شده و یا افراد تحت تکفل، استحقاق استفاده از درمان تأمین‌اجتماعی را نخواهند داشت. همچنین مادامی که حق‌بیمه را با نرخ 12درصد پرداخت می‌کنید اگر در درازمدت به‌علت بیماری مزمن دچار ازکارافتادگی کلی شوید نمی‌توانید از مستمری ازکارافتادگی تأمین‌اجتماعی بهره‌مند شوید مگر اینکه در ابتدا با نرخ 18درصد بیمه زنان خانه‌دار شوید و اگر با نرخ 12درصد به بیمه‌پردازی ادامه دهید و بعداً تمایل به استفاده از مستمری ازکارافتادگی را داشته باشید، در هر مرحله‌ای از بیمه‌پردازی مجاز هستید نرخ 12درصد را با رعایت سایر شرایط (از جمله معاینات اولیه پزشکی طبق شرایط مربوطه) به 18درصد تبدیل کنید.
پدرم که اخیراً کارت مهارت فنی در حرفه آرماتوربندی را از سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای دریافت کرده است خود را بیمه کارگران ساختمانی کرده بود و مدت دو ماه در یک کارگاه ساختمانی اشتغال به کار داشت. دو روز قبل بعد از اتمام کار که از محل کارگاه عازم برگشتن به خانه بود در نزدیکی منزل به‌علت برخورد با اتومبیل دچار عارضه ضربه مغزی شده و در حالت کما در بیمارستان بستری شده است. آیا از نظر قانون، این حادثه ناشی از کار تلقی می‌شود؟ چون کارفرمای کارگاه اظهار می‌دارد که چون حادثه در نزدیکی منزل اتفاق افتاده، ارتباطی به کارگاه ندارد و از اعلام گزارش حادثه به تأمین‌اجتماعی خودداری می‌کند؟
بله، طبق بخشنامه صادره توسط سازمان تأمین‌اجتماعی اگر بیمه‌شده کارگر ساختمانی موقع رفتن به محل کار و یا برگشت از کارگاه محل اشتغال به منزل دچار حادثه شود، این حادثه ناشی از کار تلقی شده و در اجرای ماده (60) قانون تأمین‌اجتماعی، مثل حوادث رخ‌داده به بیمه‌شدگان اجباری، کارفرما موظف است ظرف سه روز اداری گزارش حادثه را کتباً به شعبه مربوطه تأمین‌اجتماعی اعلام کند و چنانچه کارفرمای کارگاه ساختمانی از اعلام گزارش حادثه به تأمین‌اجتماعی امتناع می‌کند، شما بهعنوان فرزند بیمه‌شده، می‌توانید در اسرع‌وقت وقوع حادثه را جهت بررسی آن به تأمین‌اجتماعی اعلام کنید.
دانشجوی سال سوم دوره دستیاری یکی از دانشکده‌های علوم پزشکی و از طریق پدرم از نظر درمان تحت‌پوشش بیمه نیروهای مسلح هستم. با توجه به اینکه در نشریه «آتیه‌نو» اعلام شده بود دانشجویان دوره‌های دستیاری دانشکده‌های علوم پزشکی می‌توانند با معرفی صندوق رفاه دانشجویان بیمه تأمین‌اجتماعی شوند که حق‌بیمه ماهانه نیز توسط صندوق مذکورپرداخت می‌شود، جهت ثبت‌نام به دانشکده مربوطه مراجعه کردم اما صندوق رفاه دانشجویی دانشکده اعلام کرد که چون از طریق پدرتان تحت‌پوشش درمان نیروهای مسلح هستید نمی‌توانید از این نوع بیمه تأمین‌اجتماعی بهره‌مند شوید. آیا این اظهار‌نظر صندوق رفاه دانشجویی دانشکده ما وفق مقررات سازمان تأمین‌اجتماعی است؟
خیر، همان‌طوری که در یکی از شماره‌های سال قبل نشریه اعلام شده است، اولاً طبق تفاهم‌نامه فی‌مابین وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تأمین‌اجتماعی با وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و متعاقب بخشنامه صادره مورخ اردیبهشت‌ماه سال 1400 توسط سازمان تأمین‌اجتماعی، بیمه این قبیل دانشجویان بر اساس قانون بیمه صاحبان حِرف و مشاغل آزاد و بدون حمایت درمان صورت می‌پذیرد و در بخشنامه صادره صراحتاً اعلام شده که چنانچه دانشجوی موردنظر از خدمات درمانی نزد سایر سازمان‌های بیمه‌گر از قبیل نیروهای مسلح یا بیمه سلامت ایرانیان و یا.... برخوردار باشد، عقد قرارداد بیمه مشاغل آزاد با او بلامانع است.
ارسال دیدگاه
