...کاربرد فناوری هوش مصنوعی در حال بسط و تعمیق به تمامی ‌عرصه‌های زندگی بشر است و در حوزه‌های مالی، تبلیغات، بازاریابی و به‌ویژه کاربری، مدیریت و کنترل خانه‌ها و ابزارهای هوشمند، مصرف انرژی و حامل‌های انرژی، لوازم، تجهیزات و ماشین‏آلات خانگی، تأسیسات سرمایشی و گرمایشی و... با سرعت بیشتری کاربرد یافته؛ به‌ویژه در قالب دستیار صوتی هوشمند و چت‌بات‎ها رقابت شدیدی حول محور هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیاء (IOT) شکل گرفته است. همچنین هوش مصنوعی در پشت‌پرده و نیمه‌پنهان محصولات و خدمات بسیاری از برنامه‎های کاربردی، شبکه‌های اجتماعی و شرکت‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و کسب‌و‌کارهای نوظهور (الکترونیکی، اینترنتی، دیجیتال، هوشمند و پلتفرمی) کاربرد یافته است و بالمال می‌توان در حوزه رفاه اجتماعی و تأمین‌اجتماعی نیز از هوش مصنوعی در زمینه تسهیل‌، تسریع و هوشمندی ارتباطات و تعاملات بین سازمان تأمین‌اجتماعی و شرکای اجتماعی استفاده کرد.
دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند می‌تواند با تلفیق قابلیت‌ها و ظرفیت‌های فناوری نوظهور (هوش مصنوعی) و سیستم‌های کاربردی بیمه‌ای و درمانی سازمان تأمین‌اجتماعی قابلیت‌هایی را ایجاد و محصولات و خدماتی را تولید و در دسترس افراد و به‌ویژه شرکای اجتماعی و نیز کارکنان، کارشناسان و مدیران سازمان تأمین اجتماعی قرار دهد تا بتوانند به سهولت و با سرعت به اطلاعات و خدمات مورد نظر خود دسترسی یابند دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند در واقع ایجاد یک «جعبه ابزار فناوری» مبتنی بر هوش مصنوعی است که می‌تواند به صورت هوشمند، یادگیرنده و خودکار و بر اساس فرامین کاربر و یا علائق و سلائق او و یا بر اساس یادگیری از تجربه زیسته او در فضای مجازی، تعامل او با سازمان تأمین‌اجتماعی را به صورت هوشمند مدیریت کند.
دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند مجموعه‏ای از فناوری‌ها و برنامه‎های کاربردی، ابزارها و ابزارک‎های فناوری را به کار می‎گیرد تا اطلاعات و خدمات مورد نظر شرکای اجتماعی را تهیه و در اختیار آنها قرار دهد. موارد زیر را می‌توان به عنوان شمه‌ای از کاربردهای دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند برشمرد: 
1-ارائه اطلاعات و محتواهای رسانه‌ای مرتبط با سازمان تأمین‌اجتماعی و اخبار مربوط به خدمات و پوشش‌های بیمه‌ای و درمانی در شرایط حال حاضر که جامعه و افراد با انفجار نشر و بازنشر محتواهای رسانه‌ای مرتبط و غیر‌مرتبط و موثق و غیر‌موثق مواجه هستند از اهمیت بسزایی برخوردار است که دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند می‌تواند به هر نحوی که کاربر مد‌نظر داشته باشد به صورت متنی، شنیداری و یا آمیخته رسانه‌ای در اختیار او قرار دهد‌. 
2-آشنایی با قوانین و مقررات تأمین‌اجتماعی و تشریح ضوابط و بخشنامه‌های صادره از سوی سازمان تأمین‌اجتماعی، تشریح حقوق متقابل سازمان و شرکای اجتماعی و ایجاد دسترسی به بانک قوانین و مقررات تأمین‌اجتماعی به صورت هوشمند و با قابلیت جست‌وجوی روشمند. 
3-مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)، پاسخگویی به سؤالات، دریافت پیشنهادات و انتقادات، تشریح شرایط احراز و نحوه برخورداری از مزایای بیمه‌ای و درمانی، توضیح گردش کار و مراحل انجام کار، تبیین چگونگی ارائه درخواست و اسناد و مدارک مورد نیاز‌.
4-نوبت‌گیری برای دریافت خدمات بیمه‌ای و درمانی، دریافت کد پیگیری خدمات مورد نیاز و رهگیری آن، گزارش‌گیری و گزارش‌دهی مسیر طی شده درخواست ارائه شده و آخرین وضعیت‌. 
5-ارائه مشاوره و راهنمایی در خصوص نزدیکترین مراکز ارائه خدمات مورد نظر (به‌ویژه در خصوص خدمات درمانی، تشخیصی و دارویی) و گرفتن وقت و نوبت، تنظیم برنامه و اطلاع‌رسانی‌.
6-برنامه‌ریزی و زمان‌بندی برای تراکنش‌های فیمابین شرکای اجتماعی و سازمان تأمین‌اجتماعی و اعلام هشدار در مواعید سر‌رسید شده برای پرداخت حق بیمه، مراجعه به پزشک و نظایر آن‌.
7-شکل‌دهی پرونده شخصی (پروفایل) تأمین‌اجتماعی و ایجاد صندوق ارتباطی شخصی برای هر یک از شرکای اجتماعی؛ به نحوی که در‌برگیرنده اطلاعات و مدارک و مستندات مربوط به تراکنش‌های قبلی او با سیستم‌های کاربردی تأمین‌اجتماعی باشد. 
8-دستیار سلامت هوشمند، نیز به عنوان یکی از خدمات جانبی دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند قابل ارائه است؛ به‌ویژه برای مستمری‌بگیران که می‌تواند در خصوص بهبود سبک زندگی (تغذیه، ورزش، تحرک و‌...) و ارائه مشاوره‌های مورد نیاز به آنها کمک کند. 
9-دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند همچنین می‌تواند خدمات جانبی دیگری را در حوزه اطلاعات عمومی ‌و یا سرگرمی ‌به شرکای اجتماعی ارائه کند؛ به طور مثال طراحی یک بازی رایانه‌ای اینترنتی استراتژیک مبتنی بر هوش مصنوعی برای شبیه‌سازی مکانیسم بیمه‌های اجتماعی که به صورت فرضی افراد با مشارکت بیمه‌ای (پایه بیمه‌ای سنوات و پرداخت حق بیمه) متفاوت، نتایج متفاوتی را در مزایا و خدمات دریافتی تجربه کنند و از این طریق با اصول، مبانی و مفاهیم بیمه‌های اجتماعی بیشتر
 آشنا شوند‌. 
در این مجال و مقال قصد پرداختن به مباحث پیچیده فنی و کاربردهای هوش مصنوعی و دستیارهای هوشمند را نداشته و صرفاً به بیان ضرورت‌ها و الزامات تلفیق فناوری‌های نوظهور و سیستم‌های کاربردی بیمه‌ای و درمانی سازمان تأمین‌اجتماعی با بهره‌گیری از فناوری هوش مصنوعی و در قالب «دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند» پرداخته‌ایم، به عنوان آمیخته‌ای از ابزارهای فناورانه و هوشمند برای اینکه عموم مردم؛ به‌ویژه شرکای اجتماعی سازمان تأمین‌اجتماعی بتوانند با دسترسی سریع و آسان و در کمترین هزینه و زمان، اطلاعات و خدمات مورد نظر خود را از سازمان تأمین‌اجتماعی دریافت کنند.
نکته حائز اهمیت اینکه غالب ابزارها و ابزارک‌هایی که برای شکل‌دهی دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند لازم است به صورت منفرد و کم‌وبیش مشابه هم وجود دارند و این امر تحقق ایده دستیار تأمین‌اجتماعی هوشمند را سهل‎الوصول‎تر می‎سازد، اما اختصاصی‎سازی آن برای سازمان تأمین‌اجتماعی و تلفیق و تجمیع آنها به صورت آمیخته‏ای هم‏افزا و شخصی‎سازی شده و هوشمند
 وجود ندارد‌.