آتیه‌نو پرتفوی 2 صندوق بازنشستگی کشوری و صنایع ملی مس را بررسی می‌کند
مقایسه 2 رویکرد دولتی و خصوصی در امر سرمایه‌گذاری
نظام بیمه‌های اجتماعی در ایران از 17 نهاد مستقل تشکیل شده که شامل دو صندوق بازنشستگی با ماهیتی دولتی (عام)، دو نهاد صندوق‌های بازنشستگی عمومی غیردولتی و ۱۳ نهاد صندوق‌های بازنشستگی صنفی اختصاصی است. بر این اساس، صندوق تأمین اجتماعی و صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر عمومی ماهیت عمومی غیردولتی دارند. همچنین صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح از ماهیت دولتی (عام) برخوردارند. از سویی، صندوق‌های بازنشستگی کارکنان فولاد، پس‌انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت، بانک مرکزی، بیمه مرکزی ایران، بیمه ایران، سازمان بنادر و دریانوردی صنفی، شهرداری تهران، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما)، شرکت صنایع ملی مس ایران، کارکنان صدا‌وسیما، کارکنان بانکها، صندوق حمایت و بازنشستگی آینده‌ساز، صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری نیز دارای ماهیت صنفی اختصاصی هستند. در این شماره به بررسی دو صندوق بازنشستگی کشوری که ماهیت دولتی دارد و صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس که از ماهیت صنفی اختصاصی برخوردار است، می‌پردازیم.
صندوق بازنشستگی کشوری
صندوق بازنشستگی کشوری از سازمان‌های باسابقه کشور از زمان نوسازی دستگاه بوروکراسی نهاد دولت در سده اخیر محسوب می‌شود. هسته نخستین تشکیل صندوق بازنشستگی کشوری بیش از یکصد سال قبل شکل گرفت و آرام آرام به نهادی تعیین‌کننده در نظام دیوان‌سالاری کشور تبدیل شد.
اما یکی از مهم‌ترین مقاطع شکل‌گیری نظام بازنشستگی در ایران به تصویب قانون استخدام کشوری در ۳۱ خردادماه ۱۳۴۵ بازمی‌گردد. به موجب ماده ۷۰ این قانون، اداره‌کل بازنشستگی با کلیه دارایی و موجودی صندوق بازنشستگی و اسناد و اوراق و بودجه و تعهدات خود از وزارت دارایی منتزع و تابع سازمان امور اداری و استخدامی کشور شد.
این درحالی است که در سال 78 با تشکیل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، صندوق بازنشستگی کشوری نیز یکی از مؤسسات تابعه این سازمان شد. اما با تصویب قانون نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی در سال 1382، این صندوق تابع وزارت رفاه و تأمین اجتماعی وقت قرار گرفت. در نهایت نیز با ادغام وزارتخانه‌های «تعاون»، «کار و امور اجتماعی» و «رفاه و تأمین اجتماعی» در سال ۱۳۹۰ و تشکیل وزارتخانه «تعاون، کار و رفاه اجتماعی»، صندوق بازنشستگی کشوری هم به عنوان نهادی تابع وزارتخانه جدید تعریف شد.
هدف صندوق بازنشستگی
هدف صندوق بازنشستگی کشوری، کمک به اجرا و تعمیم گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ متناسب با قانون، تمرکز وجوه و درآمدهای موضـوع قوانین و مقررات بازنشستگی کشور با به کارگیری اصول محاسبات بیمه‌ای در حوزه بیمه و رعایت اصول بنگاهداری در حوزه سرمایه‌گذاری با بهره‌گیری از وجوه و ذخایر است.
از سویی، موضوع فعالیت صندوق بازنشستگی کشوری در راستای تحقق اهداف بیمه‌ای مقرر در قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی و قوانین و مقررات بازنشستگی کشور و قانون مدیریت خدمات کشوری - مصوب ۱۳۸۶ - از جمله پرداخت حقوق بازنشستگی، ازکارافتادگی، حقوق وظیفه و مستمری و همچنین بیمه‌های تکمیلی و سایر تکالیف مقرر و ارائه حمایت‌های قانونی است.
مشمولان صندوق
عمده مشمولان مقررات بازنشستگی کشوری شامل مستخدمان رسمی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری، مستخدمان رسمی مشمول آیین‌نامه استخدامی اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، قضات قوه قضائیه و دادگستری مشمول مقررات استخدامی قضات، مستخدمان رسمی (کادر سیاسی) وزارت امور خارجه مشمول مقررات استخدامی وزارت امور خارجه، مستخدمان ثابت شهرداری‌های سراسر کشور به استثناء شهرداری تهران، مستخدمان پیمانی دستگاه‌های اجرایی و...، می‌شوند.
حوزه سرمایه‌گذاری صندوق ها
در سیر حیات صندوق بازنشستگی کشوری از نیمه دهه ۱۳۶۰، بحث سرمایه‌گذاری جدی شد و در اوایل دهه ۱۳۷۰ به‌عنوان حوزه‌ای نو در فعالیت و ساختار صندوق بازنشستگی کشوری جای گرفت. شکل‌گیری حوزه سرمایه‌گذاری در صندوق بازنشستگی کشوری ارتباط تنگاتنگی با وصول بخشی از مطالبات از دولت دارد؛ به گونه‌ای که پس از سال‌ها دولت به پرداخت و تسویه بخشی از بدهی خود مجاب شد و در نهایت، با واگذاری اموال و یا سهام شرکت‌ها این مهم را به انجام می‌رساند.
طی سال‌های گذشته برای مدیریت بهینه و تخصصی شرکت‌های صندوق، اقداماتی در چارچوب تشکیل کمیته ساماندهی دارایی‌ها و اصلاح ساختار شرکت‌ها صورت گرفت که در نتیجه آن، فعالیت شرکت‌ها و مجموعه‌های تابعه صندوق بازنشستگی کشوری در قالب پنج هلدینگ عمرانی و ساختمانی (صبا عمران) صنعتی و معدنی (آتیه‌صبا)، مالی، بانکی و سهام (گروه مدیریت ارزش سرمایه)، نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه (صبا انرژی) و شرکت صنایع شیر ایران (پگاه) ساماندهی و تعریف شد.
سیاست‌های سرمایه‌گذاری
ذخایر، دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های صندوق بازنشستگی دو وظیفه عمده را به عهده دارند؛ نخست، حفظ ارزش ذخایر و دارایی صندوق و دوم، کمک به تأمین مالی جهت ایفای تعهدات. این درحالی است که صندوق بازنشستگی کشوری همانند سایر صندوق‌های بازنشستگی دارای بخش اقتصادی است که از سال ۱۳۶۷ اقدام به سرمایه‌گذاری کرده و در این راستا شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی با نام تجاری «هلدینگ صباانرژی» و با نماد «وصندوق» در بازار سرمایه را ایجاد و در آن قالب سرمایه‌های خود را حفظ و نگهداری کرده است. از سویی هلدینگ صباانرژی در پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی، نیروگاهی، فلزات، تایر و لاستیک سرمایه‌گذاری کرده و دارای زیرمجموعه‌های متعددی است.
همچنین علاوه بر شرکت سرمایه‌گذاری به واسطه واگذاری شرکت‌های دولتی در قالب رد دیون دولت به صندوق بازنشستگی برخی از سرمایه‌گذاری‌ها در صندوق شکل گرفته است. از سویی همان‌طور که اشاره شد طی سال‌های گذشته برای مدیریت بهینه و تخصصی شرکت‌های تابعه اقدام به اصلاح ساختار صورت گرفته و هم‌اکنون پنج هلدینگ تخصصی در این صندوق فعال است.
هلدینگ مالی، بانکی و سهام
گروه مدیریت ارزش سرمایه که با نماد «ومدیر» در بورس حضور دارد، یکی از هلدینگ‌های مجموعه صندوق بازنشستگی کشوری محسوب می‌شود که با توجه به حجم عظیم گردش مالی صندوق و نیاز تأمین مالی شرکت‌های این مجموعه تأسیس شده است. ضرورت ایجاد برخی مؤسسات پولی، مالی و اعتباری از جمله بانک، بیمه و لیزینگ در چنین سیستمی انکارناپذیر است. از این‌رو، هدف از شکل‌گیری این هلدینگ اقدام جهت تأمین مالی، تأسیس و مدیریت این شرکت‌هاست.
پرتفوی بورسی نماد «ومدیر» از طریق زیرمجموعه‌هایش تا پایان شهریورماه شامل سهام شرکت‌های پتروشيمي پارس، پليمر آريا ساسول، پتروشيمي نوری، پلي پروپيلن جم، ملي صنايع مس ايران، فولاد خوزستان، فولاد مبارکه اصفهان، هلدينگ توسعه معادن و فلزات سرمايه‌گذاري غدير، مبين انرژي خليج‌فارس، گسترش نفت و گاز پارسيان، مجتمع صنايع و معادن احياء سپاهان، آهن و فولاد ارفع، پتروشيمي جم، گروه صنعتي سديد، بانک ملت، گروه پتروشيمي سرمایه‌گذاری ایرانیان، گروه مپنا، صنایع ماشین‌های اداری ایران، سیمان فارس و خوزستان، قاسم ایران، سرمایه‌گذاری سبحان، حفاری شمال، ایران ترانسفو، پتروشیمی ممسنی و بانک پارسیان می‌شود. سایر سهام پرتفوی نماد «ومدیر» شامل شرکت‌های سرمايه‌گذاري و خدمات مديريت صندوق بازنشستگي کشوري، پتروشيمي خراسان، کالسيمين، پتروشيمي غدير، فولاد هرمزگان جنوب، گروه سرمايه‌گذاري آتيه دماوند، مديريت ارزش سرمايه صندوق بازنشستگي کشوري، پالايش نفت بندرعباس است. سرمايه‌گذاري پارس‌آريان، سنگ‌آهن گهر زمين، داروسازي اکسیر، پارس فولاد سبزوار، سرمایه‌گذاری صدر تأمین، بيمه ملت، پتروشيمي فناوران، داده‌گستر عصر نوين، پتروشيمي بوعلي سينا، پتروشيمي تندگويان، صنعت غذايي کورش، صنايع کاشي و سراميک سينا، شيشه‌سازي مينا، سرمايه‌گذاري سپه، کشتيراني جمهوري اسلامي ايران، تأمين سرمايه خليج‌فارس و معدني املاح ايران نیز بخش دیگری از پرتفوی بورسی نماد «ومدیر» را تشکیل می‌دهند.
همچنین شرکت خدمات مدیریت و تحقیقات سرمایه‌گذاران صندوق بازنشستگی کشوری که نماد «مدیریت» در بازار سهام حضور دارد و زیرمجموعه هلدینگ مالی یا همان نماد «ومدیر» است، سرمایه‌گذاری در حوزه‌های سهام، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق مشارکت و سایر انواع اوراق بهادار مسکوکات، فلزات گرانبها، گواهی سپرده بانکی و سپرده‌های سرمایه گذاری بانکها و مؤسسات اعتباری مجاز، دارایی‌های فیزیکی، پروژه‌های تولیدی و پروژه‌های ساختمانی با هدف کسب انتفاع و ارائه خدمات مرتبط با بازار سرمایه اعم از تضمین نقدشوندگی و بازارگردانی اوراق بهادار، تعهد پذیره‌نویسی اوراق بهادار، مشارکت در ارکان صندوق‌های سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهد.
از سویی پرتفوی بورسی نماد مدیریت در بورس تا پایان مهرماه شامل سهام شرکت‌های گروه پتروشيمي سرمايه‌گذاری ایرانیان، داروسازی کاسپین تأمین، هلدینگ توسعه معادن و فلزات، بهپاک پتروشیمی پارس، فولاد خوزستان، بانک ملت، ملی صنایع مس ایران، سرمايه‌گذاري غدير، صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، پالايش نفت اصفهان، سرمايه‌گذاري صندوق بازنشستگی کشوری، سرمايه‌گذاري نفت‌وگاز و پتروشیمی تأمین، فولاد مبارکه اصفهان، توسعه معدنی و صنعتي صبا نور، گسترش نفت‌وگاز پارسیان، نفت ایرانول، کویرتایر، پالایش نفت بندرعباس، سیمان بهبهان، مدیریت صنعت شوینده توسعه‌صنایع بهشهر، داروسازی ابوریحان، پتروشيمي خارک، مدیریت سرمایه‌گذاری امید، معدني وصنعتي چادرملو، پتروشیمی شیراز، پتروشیمی اراک، نفت سپاهان، بیمه البرز، ماداکتو استیل‌کرد، بورس، انرژي، پتروشيمي جم، بیمه ملت، صنعت غذايي كورش و زغال سنگ پروده طبس است.
برنامههای آینده حوزه سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری
صندوق بازنشستگی کشوری در حوزه سرمایه‌گذاری دارای برنامههای متنوعی از جمله خروج از بنگاهداری و دارایی‌های غیرمولد از طریق مختلف (فروش، ورود به بازار سرمایه، صندوق ETF )، استمرار بر حفظ ارزش دارایی‌های صندوق از طریق تحصیل بنگاه‌های بزرگ مقیاس به صورت سهامداری، خروج از حوزه‌های سرمایه‌گذاری کوچک، متوسط و آن دسته از بازارهای کالا و خدمات که بخش خصوصی به لحاظ موضوع و مقیاس فعالیت، دارای نقش عمده در آن‌ها بوده و با امکان ارتقای نقش‌آفرینی آن وجود دارد، است.
این در حالی است که استراتژی ذکر شده دارای مزیت‌های از جمله حمایت از بخش خصوصی که امکان به کارگیری سرمایه‌های خرد و مردمی را دارا بوده و از این طریق موجبات بهبود رشد اقتصادی کشور و افزایش اشتغال فراهم خواهد کرد، ارتقاء کیفیت تولید و خدمات در بنگاه‌های کوچک و متوسط، جلوگیری از پراکندگی سرمایه‌گذاری‌های صندوق و امکان تمرکز منابع در اختیار در حوزه‌های بالادستی اقتصاد و پروژه‌های بزرگ مقیاس در راستای کاهش هزینه‌های پرتفوی سرمایه‌گذاری‌ها، حفظ ارزش ذخایر صندوق به سمت صنایع مادر و بالادستی و زیرساخت‌های اساسی کشور به دلیل حجم بالای سرمایه‌های در اختیار صندوق و پایین بودن ریسک، افزایش سرمایه‌گذاری در صنایع صادرات محور و اجرای سیاست‌های شایسته‌سالاری و شفافیت در گزینش افراد برای انتصابات در شرکت تحت مدیریت است.
صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس ایران
این صندوق در سال 1361 با تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام شرکت ملی صنایع مس ایران موجودیت یافت و بر اساس فصل یازدهم آیین‌نامه استخدامی شرکت ملی صنایع مس ایران آغاز به فعالیت کرد و در سال 1380 تحت عنوان مؤسسه صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس ایران به ثبت رسید.
هدف تشکیل
هدف از تشکیل صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس ایران، ارائه خدمات و تسهیلات مالی و رفاهی و تأمین حقوق و مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی مستخدمان ثابت شرکت ملی صنایع مس ایران و شرکت‌ها و مؤسسات وابسته به آن و بازماندگان واجد شرایط آن‌ها و همچنین تأمین آتیه و رفاه اعضاء از طریق اجرای پروژه‌ها و انجام فعالیت‌های مختلف صنعتی، معدنی، بازرگانی اقتصادی، خدماتی، مالی و... است. صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس به منظور تحقق اهداف خود می‌تواند در زمینه‌های مختلف از جمله سرمایه‌گذاری، خرید، فروش، اداره، توسعه، تکمیل، ساخت، اجاره و ایجاد انواع واحدهای صنعتی، معدنی، کشاورزی، ساختمانی، خدماتی، ایجاد انواع شرکت‌های تجاری و مؤسسات غیرتجاری و یا مشارکت در آن‌ها با اشخاص حقیقی یا حقوقی، ارائه خدمات فنی، مالی، اقتصادی، خدماتی، مدیریتی و مشاوره و انجام معاملات سهام و انواع مختلف شرکت‌ها و اوراق بهادار از طریق بازار بورس اوراق بهادار و یا از طریق دیگر فعالیت کند. همچنین اخذ نمایندگی از شرکت‌ها و مؤسسات داخلی و خارجی، اعطای نمایندگی در داخل و خارج کشور و ایجاد شعبه، استفاده از تسهیلات مالی و اعتباری بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری، ایجاد مؤسسات مالی و اعتباری و بیمه‌ای با رعایت مقررات و قوانین جاری کشور و مبادرت به کلیه امور و عملیاتی که به طور مستقیم و یا غیرمستقیم برای تحقق اهداف صندوق لازم و مفید باشد، از دیگر زمینه‌های فعالیت این صندوق به شمار می‌رود.
اصول و قواعد
صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس از دو طریق شرکت‌های فرعی که میزان سهم صندوق بازنشستگی مس در این شرکت‌ها به نحوی است که اعمال کنترل مالی و مدیریتی صندوق از جانب این صندوق یا هلدینگ‌های تابعه آن وجود دارد. همچنین شرکت‌های وابسته که میزان سهام صندوق در این شرکت‌ها به شکلی است که حداکثر یک یا دو کرسی هیأت مدیره از سوی صندوق مس در این شرکت ها وجود دارد و هیچگونه قدرت اعمال کنترل مالی و مدیریتی از جانب صندوق بازنشستگی مس در این شرکت‌ها وجود ندارد که در حوزه‌هایی همچون سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها، خرید اوراق مشارکت، اخذ تسهیلات اعطایی، املاک و مستغلات و سپرده بانکی اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند. از سویی دارای زیرمجموعه‌هایی شامل شرکت‌های سرمایه‌گذاری آتیه‌اندیشان مس، معدنکاری اولنگ، سرمایه‌گذاری مس سرچشمه، خدمات فنی و مهندسی صنایع و معادن کانی مس، خدمات بازرگانی معادن و فلزات غيرآهنی و منطقه ویژه اقتصادی رفسنجان است که از طریق آن‌ها اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند تا بتواند اقدامات و برنامههای توسعه‌ای خود را دنبال کند.
صندوق بازنشستگی کشوری از سازمان‌های باسابقه کشور از زمان نوسازی دستگاه بوروکراسی نهاد دولت در سده اخیر محسوب می‌شود. هسته نخستین تشکیل صندوق بازنشستگی کشوری بیش از یکصد سال قبل شکل گرفت و آرام آرام به نهادی تعیین‌کننده در نظام دیوان‌سالاری کشور تبدیل شد.
اما یکی از مهم‌ترین مقاطع شکل‌گیری نظام بازنشستگی در ایران به تصویب قانون استخدام کشوری در ۳۱ خردادماه ۱۳۴۵ بازمی‌گردد. به موجب ماده ۷۰ این قانون، اداره‌کل بازنشستگی با کلیه دارایی و موجودی صندوق بازنشستگی و اسناد و اوراق و بودجه و تعهدات خود از وزارت دارایی منتزع و تابع سازمان امور اداری و استخدامی کشور شد.
این درحالی است که در سال 78 با تشکیل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، صندوق بازنشستگی کشوری نیز یکی از مؤسسات تابعه این سازمان شد. اما با تصویب قانون نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی در سال 1382، این صندوق تابع وزارت رفاه و تأمین اجتماعی وقت قرار گرفت. در نهایت نیز با ادغام وزارتخانه‌های «تعاون»، «کار و امور اجتماعی» و «رفاه و تأمین اجتماعی» در سال ۱۳۹۰ و تشکیل وزارتخانه «تعاون، کار و رفاه اجتماعی»، صندوق بازنشستگی کشوری هم به عنوان نهادی تابع وزارتخانه جدید تعریف شد.
هدف صندوق بازنشستگی
هدف صندوق بازنشستگی کشوری، کمک به اجرا و تعمیم گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ متناسب با قانون، تمرکز وجوه و درآمدهای موضـوع قوانین و مقررات بازنشستگی کشور با به کارگیری اصول محاسبات بیمه‌ای در حوزه بیمه و رعایت اصول بنگاهداری در حوزه سرمایه‌گذاری با بهره‌گیری از وجوه و ذخایر است.
از سویی، موضوع فعالیت صندوق بازنشستگی کشوری در راستای تحقق اهداف بیمه‌ای مقرر در قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی و قوانین و مقررات بازنشستگی کشور و قانون مدیریت خدمات کشوری - مصوب ۱۳۸۶ - از جمله پرداخت حقوق بازنشستگی، ازکارافتادگی، حقوق وظیفه و مستمری و همچنین بیمه‌های تکمیلی و سایر تکالیف مقرر و ارائه حمایت‌های قانونی است.
مشمولان صندوق
عمده مشمولان مقررات بازنشستگی کشوری شامل مستخدمان رسمی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری، مستخدمان رسمی مشمول آیین‌نامه استخدامی اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، قضات قوه قضائیه و دادگستری مشمول مقررات استخدامی قضات، مستخدمان رسمی (کادر سیاسی) وزارت امور خارجه مشمول مقررات استخدامی وزارت امور خارجه، مستخدمان ثابت شهرداری‌های سراسر کشور به استثناء شهرداری تهران، مستخدمان پیمانی دستگاه‌های اجرایی و...، می‌شوند.
حوزه سرمایه‌گذاری صندوق ها
در سیر حیات صندوق بازنشستگی کشوری از نیمه دهه ۱۳۶۰، بحث سرمایه‌گذاری جدی شد و در اوایل دهه ۱۳۷۰ به‌عنوان حوزه‌ای نو در فعالیت و ساختار صندوق بازنشستگی کشوری جای گرفت. شکل‌گیری حوزه سرمایه‌گذاری در صندوق بازنشستگی کشوری ارتباط تنگاتنگی با وصول بخشی از مطالبات از دولت دارد؛ به گونه‌ای که پس از سال‌ها دولت به پرداخت و تسویه بخشی از بدهی خود مجاب شد و در نهایت، با واگذاری اموال و یا سهام شرکت‌ها این مهم را به انجام می‌رساند.
طی سال‌های گذشته برای مدیریت بهینه و تخصصی شرکت‌های صندوق، اقداماتی در چارچوب تشکیل کمیته ساماندهی دارایی‌ها و اصلاح ساختار شرکت‌ها صورت گرفت که در نتیجه آن، فعالیت شرکت‌ها و مجموعه‌های تابعه صندوق بازنشستگی کشوری در قالب پنج هلدینگ عمرانی و ساختمانی (صبا عمران) صنعتی و معدنی (آتیه‌صبا)، مالی، بانکی و سهام (گروه مدیریت ارزش سرمایه)، نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه (صبا انرژی) و شرکت صنایع شیر ایران (پگاه) ساماندهی و تعریف شد.
سیاست‌های سرمایه‌گذاری
ذخایر، دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های صندوق بازنشستگی دو وظیفه عمده را به عهده دارند؛ نخست، حفظ ارزش ذخایر و دارایی صندوق و دوم، کمک به تأمین مالی جهت ایفای تعهدات. این درحالی است که صندوق بازنشستگی کشوری همانند سایر صندوق‌های بازنشستگی دارای بخش اقتصادی است که از سال ۱۳۶۷ اقدام به سرمایه‌گذاری کرده و در این راستا شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی با نام تجاری «هلدینگ صباانرژی» و با نماد «وصندوق» در بازار سرمایه را ایجاد و در آن قالب سرمایه‌های خود را حفظ و نگهداری کرده است. از سویی هلدینگ صباانرژی در پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی، نیروگاهی، فلزات، تایر و لاستیک سرمایه‌گذاری کرده و دارای زیرمجموعه‌های متعددی است.
همچنین علاوه بر شرکت سرمایه‌گذاری به واسطه واگذاری شرکت‌های دولتی در قالب رد دیون دولت به صندوق بازنشستگی برخی از سرمایه‌گذاری‌ها در صندوق شکل گرفته است. از سویی همان‌طور که اشاره شد طی سال‌های گذشته برای مدیریت بهینه و تخصصی شرکت‌های تابعه اقدام به اصلاح ساختار صورت گرفته و هم‌اکنون پنج هلدینگ تخصصی در این صندوق فعال است.
هلدینگ مالی، بانکی و سهام
گروه مدیریت ارزش سرمایه که با نماد «ومدیر» در بورس حضور دارد، یکی از هلدینگ‌های مجموعه صندوق بازنشستگی کشوری محسوب می‌شود که با توجه به حجم عظیم گردش مالی صندوق و نیاز تأمین مالی شرکت‌های این مجموعه تأسیس شده است. ضرورت ایجاد برخی مؤسسات پولی، مالی و اعتباری از جمله بانک، بیمه و لیزینگ در چنین سیستمی انکارناپذیر است. از این‌رو، هدف از شکل‌گیری این هلدینگ اقدام جهت تأمین مالی، تأسیس و مدیریت این شرکت‌هاست.
پرتفوی بورسی نماد «ومدیر» از طریق زیرمجموعه‌هایش تا پایان شهریورماه شامل سهام شرکت‌های پتروشيمي پارس، پليمر آريا ساسول، پتروشيمي نوری، پلي پروپيلن جم، ملي صنايع مس ايران، فولاد خوزستان، فولاد مبارکه اصفهان، هلدينگ توسعه معادن و فلزات سرمايه‌گذاري غدير، مبين انرژي خليج‌فارس، گسترش نفت و گاز پارسيان، مجتمع صنايع و معادن احياء سپاهان، آهن و فولاد ارفع، پتروشيمي جم، گروه صنعتي سديد، بانک ملت، گروه پتروشيمي سرمایه‌گذاری ایرانیان، گروه مپنا، صنایع ماشین‌های اداری ایران، سیمان فارس و خوزستان، قاسم ایران، سرمایه‌گذاری سبحان، حفاری شمال، ایران ترانسفو، پتروشیمی ممسنی و بانک پارسیان می‌شود. سایر سهام پرتفوی نماد «ومدیر» شامل شرکت‌های سرمايه‌گذاري و خدمات مديريت صندوق بازنشستگي کشوري، پتروشيمي خراسان، کالسيمين، پتروشيمي غدير، فولاد هرمزگان جنوب، گروه سرمايه‌گذاري آتيه دماوند، مديريت ارزش سرمايه صندوق بازنشستگي کشوري، پالايش نفت بندرعباس است. سرمايه‌گذاري پارس‌آريان، سنگ‌آهن گهر زمين، داروسازي اکسیر، پارس فولاد سبزوار، سرمایه‌گذاری صدر تأمین، بيمه ملت، پتروشيمي فناوران، داده‌گستر عصر نوين، پتروشيمي بوعلي سينا، پتروشيمي تندگويان، صنعت غذايي کورش، صنايع کاشي و سراميک سينا، شيشه‌سازي مينا، سرمايه‌گذاري سپه، کشتيراني جمهوري اسلامي ايران، تأمين سرمايه خليج‌فارس و معدني املاح ايران نیز بخش دیگری از پرتفوی بورسی نماد «ومدیر» را تشکیل می‌دهند.
همچنین شرکت خدمات مدیریت و تحقیقات سرمایه‌گذاران صندوق بازنشستگی کشوری که نماد «مدیریت» در بازار سهام حضور دارد و زیرمجموعه هلدینگ مالی یا همان نماد «ومدیر» است، سرمایه‌گذاری در حوزه‌های سهام، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق مشارکت و سایر انواع اوراق بهادار مسکوکات، فلزات گرانبها، گواهی سپرده بانکی و سپرده‌های سرمایه گذاری بانکها و مؤسسات اعتباری مجاز، دارایی‌های فیزیکی، پروژه‌های تولیدی و پروژه‌های ساختمانی با هدف کسب انتفاع و ارائه خدمات مرتبط با بازار سرمایه اعم از تضمین نقدشوندگی و بازارگردانی اوراق بهادار، تعهد پذیره‌نویسی اوراق بهادار، مشارکت در ارکان صندوق‌های سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهد.
از سویی پرتفوی بورسی نماد مدیریت در بورس تا پایان مهرماه شامل سهام شرکت‌های گروه پتروشيمي سرمايه‌گذاری ایرانیان، داروسازی کاسپین تأمین، هلدینگ توسعه معادن و فلزات، بهپاک پتروشیمی پارس، فولاد خوزستان، بانک ملت، ملی صنایع مس ایران، سرمايه‌گذاري غدير، صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، پالايش نفت اصفهان، سرمايه‌گذاري صندوق بازنشستگی کشوری، سرمايه‌گذاري نفت‌وگاز و پتروشیمی تأمین، فولاد مبارکه اصفهان، توسعه معدنی و صنعتي صبا نور، گسترش نفت‌وگاز پارسیان، نفت ایرانول، کویرتایر، پالایش نفت بندرعباس، سیمان بهبهان، مدیریت صنعت شوینده توسعه‌صنایع بهشهر، داروسازی ابوریحان، پتروشيمي خارک، مدیریت سرمایه‌گذاری امید، معدني وصنعتي چادرملو، پتروشیمی شیراز، پتروشیمی اراک، نفت سپاهان، بیمه البرز، ماداکتو استیل‌کرد، بورس، انرژي، پتروشيمي جم، بیمه ملت، صنعت غذايي كورش و زغال سنگ پروده طبس است.
برنامههای آینده حوزه سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری
صندوق بازنشستگی کشوری در حوزه سرمایه‌گذاری دارای برنامههای متنوعی از جمله خروج از بنگاهداری و دارایی‌های غیرمولد از طریق مختلف (فروش، ورود به بازار سرمایه، صندوق ETF )، استمرار بر حفظ ارزش دارایی‌های صندوق از طریق تحصیل بنگاه‌های بزرگ مقیاس به صورت سهامداری، خروج از حوزه‌های سرمایه‌گذاری کوچک، متوسط و آن دسته از بازارهای کالا و خدمات که بخش خصوصی به لحاظ موضوع و مقیاس فعالیت، دارای نقش عمده در آن‌ها بوده و با امکان ارتقای نقش‌آفرینی آن وجود دارد، است.
این در حالی است که استراتژی ذکر شده دارای مزیت‌های از جمله حمایت از بخش خصوصی که امکان به کارگیری سرمایه‌های خرد و مردمی را دارا بوده و از این طریق موجبات بهبود رشد اقتصادی کشور و افزایش اشتغال فراهم خواهد کرد، ارتقاء کیفیت تولید و خدمات در بنگاه‌های کوچک و متوسط، جلوگیری از پراکندگی سرمایه‌گذاری‌های صندوق و امکان تمرکز منابع در اختیار در حوزه‌های بالادستی اقتصاد و پروژه‌های بزرگ مقیاس در راستای کاهش هزینه‌های پرتفوی سرمایه‌گذاری‌ها، حفظ ارزش ذخایر صندوق به سمت صنایع مادر و بالادستی و زیرساخت‌های اساسی کشور به دلیل حجم بالای سرمایه‌های در اختیار صندوق و پایین بودن ریسک، افزایش سرمایه‌گذاری در صنایع صادرات محور و اجرای سیاست‌های شایسته‌سالاری و شفافیت در گزینش افراد برای انتصابات در شرکت تحت مدیریت است.
صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس ایران
این صندوق در سال 1361 با تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام شرکت ملی صنایع مس ایران موجودیت یافت و بر اساس فصل یازدهم آیین‌نامه استخدامی شرکت ملی صنایع مس ایران آغاز به فعالیت کرد و در سال 1380 تحت عنوان مؤسسه صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس ایران به ثبت رسید.
هدف تشکیل
هدف از تشکیل صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس ایران، ارائه خدمات و تسهیلات مالی و رفاهی و تأمین حقوق و مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی مستخدمان ثابت شرکت ملی صنایع مس ایران و شرکت‌ها و مؤسسات وابسته به آن و بازماندگان واجد شرایط آن‌ها و همچنین تأمین آتیه و رفاه اعضاء از طریق اجرای پروژه‌ها و انجام فعالیت‌های مختلف صنعتی، معدنی، بازرگانی اقتصادی، خدماتی، مالی و... است. صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس به منظور تحقق اهداف خود می‌تواند در زمینه‌های مختلف از جمله سرمایه‌گذاری، خرید، فروش، اداره، توسعه، تکمیل، ساخت، اجاره و ایجاد انواع واحدهای صنعتی، معدنی، کشاورزی، ساختمانی، خدماتی، ایجاد انواع شرکت‌های تجاری و مؤسسات غیرتجاری و یا مشارکت در آن‌ها با اشخاص حقیقی یا حقوقی، ارائه خدمات فنی، مالی، اقتصادی، خدماتی، مدیریتی و مشاوره و انجام معاملات سهام و انواع مختلف شرکت‌ها و اوراق بهادار از طریق بازار بورس اوراق بهادار و یا از طریق دیگر فعالیت کند. همچنین اخذ نمایندگی از شرکت‌ها و مؤسسات داخلی و خارجی، اعطای نمایندگی در داخل و خارج کشور و ایجاد شعبه، استفاده از تسهیلات مالی و اعتباری بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری، ایجاد مؤسسات مالی و اعتباری و بیمه‌ای با رعایت مقررات و قوانین جاری کشور و مبادرت به کلیه امور و عملیاتی که به طور مستقیم و یا غیرمستقیم برای تحقق اهداف صندوق لازم و مفید باشد، از دیگر زمینه‌های فعالیت این صندوق به شمار می‌رود.
اصول و قواعد
صندوق بازنشستگی صنایع ملی مس از دو طریق شرکت‌های فرعی که میزان سهم صندوق بازنشستگی مس در این شرکت‌ها به نحوی است که اعمال کنترل مالی و مدیریتی صندوق از جانب این صندوق یا هلدینگ‌های تابعه آن وجود دارد. همچنین شرکت‌های وابسته که میزان سهام صندوق در این شرکت‌ها به شکلی است که حداکثر یک یا دو کرسی هیأت مدیره از سوی صندوق مس در این شرکت ها وجود دارد و هیچگونه قدرت اعمال کنترل مالی و مدیریتی از جانب صندوق بازنشستگی مس در این شرکت‌ها وجود ندارد که در حوزه‌هایی همچون سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها، خرید اوراق مشارکت، اخذ تسهیلات اعطایی، املاک و مستغلات و سپرده بانکی اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند. از سویی دارای زیرمجموعه‌هایی شامل شرکت‌های سرمایه‌گذاری آتیه‌اندیشان مس، معدنکاری اولنگ، سرمایه‌گذاری مس سرچشمه، خدمات فنی و مهندسی صنایع و معادن کانی مس، خدمات بازرگانی معادن و فلزات غيرآهنی و منطقه ویژه اقتصادی رفسنجان است که از طریق آن‌ها اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند تا بتواند اقدامات و برنامههای توسعه‌ای خود را دنبال کند.
ارسال دیدگاه
