تأمین‌اجتماعی؛ همسوبا نظام سلامت در اجرای طرح دارویار

داروسازان در گفت‌وگو با آتیه‌نو مطرح کردند

تأمین‌اجتماعی؛ همسوبا نظام سلامت در اجرای طرح دارویار

سازمان تأمین‌اجتماعی به عنوان بزرگترین نهاد بیمه‌گر کشور، نقش برجسته‌ای در مشارکت و همسویی با طرح های درمانی کشور دارد. این مشارکت که در سال‌های اخیر از طرح پزشک خانواده آغاز شد و با طرح تحول سلامت، ادامه یافت، اینک در طرح دارویار برجسته‌تر از همیشه قد علم کرد. دارویار که از تیرماه امسال برای ساماندهی نظام دارویی کشور برنامه‌ریزی شد، برای اجرا نیازمند همکاری سازمان‌های بیمه‌ای بود و تأمین‌اجتماعی که همواره صیانت مالی از بیمه‌شدگان را اولویت برنامه‌های خود قرار داده، در تحقق این طرح آستین‌ها را بالا زده و همسو با نظام سلامت کشور در حرکت است. در این گزارش در مصاحبه با سه نفر از مسئولان داروخانه‌های کشور، نقش سازمان تأمین‌اجتماعی در پیشبرد طرح دارویار بررسی شده است.

سلاله صدرایی روزنامه‌نگار

مؤسس داروخانه دکتر یادگاری شهر اراک، پرداخت مطالبات داروخانه‌ها از سوی تأمین‌اجتماعی را که تا پایان شهریور‌ماه با آن‌ها تسویه حساب شده، اقدامی بسیار ارزشمند و به موقع توصیف کرد؛ زیرا این فرصت را فراهم کرده تا چرخه پرداختی مطالبات از داروخانه‌ها به شرکت‌های توزیع دارو و سپس شرکت‌های تأمین‌کننده دارو روان شود و اظهار امیدواری کرد این پرداخت‌ها در ریل اصلی خود باقی بماند. علی یادگاری با اشاره به نحوه اجرای طرح دارویار افزود: «با آزادسازی قیمت داروها، مابه‌التفاوت و افزایش قیمت اقلام دارویی تحت پوشش سازمان‌های بیمه‌گر قرار گرفت که در قالب صدور نسخ دارویی بیمه‌شدگان از آن بهره‌مند می‌شوند. به این ترتیب داروهایی که توسط پزشک تجویز می‌شود، با اختصاص ارز جداگانه به داروخانه‌ها، قیمت داروها ثابت ماند و بیماران همان مبلغی را پرداخت می‌کنند که قبلاً پرداخت می‌کردند.» وی اظهار کرد: «اما اختصاص این ارز مستلزم آن است که این مسیر حتماً باید از طریق پزشک طی شود و در نتیجه مراکز درمانی تحت پوشش بیمه مانند مراکز دولتی دچار ازدحام بیمار شدند و این وضعیت به‌ویژه در شرایط پیک بیماری مانند آنفولانزا دسترسی به پزشک را بیماران با دشواری‌هایی همراه کرد و بیماران به صرف وقت‌های طولانی داروهای مورد نیاز خود را به دست می‌آوردند.» دکترای داروساز گفت: «اما اجرای طرح دارای نکات مثبت بسیاری بود که یکی از آن مصرف منطقی دارو است؛ زیرا با افزایش قیمت دارو، تقاضا برای خرید داروهای القایی مانند آنتی‌بیوتیک کاهش یافت و بیماران برای خرید آنتی‌بیوتیک باید حتماً مسیر صدور نسخه از سوی پزشک را طی کنند و در غیر این صورت باید داروها را به قیمت آزاد تهیه کنند که صرفه اقتصادی ندارد.»
یادگاری با اشاره به افزایش قیمت داروها با درصدهای مختلف، تصریح کرد: «به هر حال، افزایش قیمت داروها منطبق با میزان افزایش زیر پوشش بیمه قرار گرفته و در نتیجه داروها به مبلغ قبل از افزایش در اختیار بیمه‌شده‌ها قرار می‌گیرد. برای مثال، داروی سفکسیم 400 که پیش از طرح دارویار هر ورق آن به مبلغ 12 هزار تومان به فروش می‌رسید، با آزادسازی نرخ ارز، هر ورق به 56 هزار و 400 تومان افزایش یافت؛ اما در قالب طرح دارویار و صدور نسخه پزشک، مابه‌التفاوت آن را سازمان‌های بیمه‌گر تقبل کرده‌اند و پرداختی بیمار به مبلغ سابق رسیده است.» وی ادامه داد: «نکته مثبت دیگر اینکه با اجرای طرح دارویار، برخی اقلام دارویی که زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار نداشت، از ارز ترجیحی برخوردار شدند و به این ترتیب با آزادسازی نرخ ارز و افزایش قیمت‌‌ها، این اقلام نیز از مسیر سازمان‌های بیمه‌ای به قیمت سابق در اختیار بیماران قرار می‌گیرد. از جمله این اقلام می‌توان به داروهای دیابت اشاره کرد. برخی از داروهای دیابت که زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار نداشتند، اکنون در طرح دارویار به قیمت مناسب در اختیار بیماران قرار می‌گیرد.» مؤسس داروخانه با اشاره به پرداخت مطالبات داروخانه‌ها از سوی تأمین‌اجتماعی که تا پایان شهریور‌ماه انجام شده، عنوان کرد: «پرداخت این مطالبات بسیار به موقع و ارزشمند است؛ زیرا نقدینگی ما خیلی کم شده بود و تأمین‌اجتماعی با عمل به تعهدات خود، کمک کرد که دیون خود را پرداخت کنیم و امیدواریم این مسیر ادامه پیدا کند. طرح دارویار جزو طرح‌های موفق است، اما پاشنه آشیل طرح تعویق در پرداخت‌ها است که می‌تواند منجر به ناکارآمدی طرح شود. پیش از این نیز تأمین‌اجتماعی در ایفای تعهدات خود مسئولانه عمل می‌کرد و هرچند در مقاطعی پرداختی‌ها با تأخیر مواجه بود اما به هر حال انجام می‌شد. در شرایط کنونی مسأله اینجاست که در قالب طرح دارویار این مطالبات فزونی یافته و هرگونه تأخیر در دریافت مابه‌التفاوت‌های دارویی منجر به کاهش نقدینگی داروخانه‌ها می‌شود.» یادگاری افزود: «در قالب طرح دارویار، سهم سازمان تأمین‌اجتماعی برای پوشش بیمه‌ای داروها افزایش چندبرابری پیدا کرده است. برای مثال اگر سهم پرداختی تأمین‌اجتماعی به داروخانه‌ها ماهیانه 10 میلیون تومان بود با اجرای طرح به 40 میلیون تومان رسیده و اگر این پرداختی‌ها به تعویق بیفتد، به دلیل نبود نقدینگی، تسویه حساب با شرکت‌های توزیع دارو با اختلال مواجه شده و چرخه پرداختی به شرکت‌های تولید و تأمین‌کننده دارو نیز با اشکال مواجه می‌شود، اما در صورت به‌روز شدن پرداختی‌ بیمه‌ها این چرخه در مسیر اصلی خود قرار می‌گیرد.» وی اظهار کرد: «به‌ویژه اینکه اجرای طرح نسخه الکترونیک منجر به شفاف شدن صدور نسخ شده و امکان پرداخت‌های به موقع مطالبات داروخانه‌ها را فراهم می‌کند. در آغاز اجرای این طرح قرار بود سازمان روزانه مطالبات داروخانه‌ها را تأمین کند اما به دلیل ایجاد برخی مشکلات و بنا بر نظر همکاران داروخانه، قرار بر این شد که پرداختی‌ها ماهیانه انجام شود؛ اما پرداخت مطالبات معوق مربوط به پیش از اجرای طرح با تأخیر انجام می‌شد و اکنون که سازمان مطالبات را پرداخت کرده، امید است این تسویه‌حساب‌ها به ریل اصلی خود بازگردمؤسس و مسئول فنی داروخانه نیک‌پیام در شهر کرمانشاه، پرداخت مطالبات داروخانه‌ها را نشان از ایفای تعهدات تأمین‌اجتماعی و همسویی این نهاد با طرح دارویار عنوان کرد و با توجه به گستره پوشش تأمین‌اجتماعی که بیش از نیمی از جمعیت کشور را دربر دارد، پرداخت به ‌موقع سهم بیمه‌ای داروها را سبب تکمیل زنجیره دسترسی بیماران به دارو دانست. محمدجواد نیک‌پیام با اشاره به مزایای طرح دارویار، افزود: «این طرح برای خدمت‌گیرندگان به عنوان محور اصلی طرح، مزایایی را به همراه داشته؛ از جمله اینکه بیش از 300 قلم از اقلام دارویی که پیش از این تحت پوشش بیمه قرار نداشت، مشمول حمایت مالی طرح دارویار شد. اجرای این طرح در ابتدا نیازمند ایجاد زیرساخت‌های مناسب بود که خوشبختانه با فراگیر شدن اجرای طرح نسخه الکترونیک این زیرساخت نیز فراهم بود. هرچند در ابتدای اجرای طرح مشکلاتی از نظر بستر مکانیزه وجود داشت که از جمله آن می‌توان به کندی اینترنت،‌ معطل شدن بیماران برای ورود به سایت سازمان‌های بیمه‌گر، گرفتن تأییدیه اقلام دارویی، وارد کردن کدهای دارویی و‌... اشاره کرد که این مشکلات سبب زمان‌بر شدن دریافت خدمات و معطلی بیماران می‌شد که خوشبختانه در حال برطرف شدن است.» وی اظهار کرد: «مسأله مهم در اجرای طرح دارویار، پرداخت به موقع مطالبات داروخانه‌ها است. اگر خدای ناکرده این روند دچار وقفه شود و مقدار نقدینگی که باید در اختیار داروخانه‌ها قرار گیرد با تأخیر مواجه شود، می‌تواند روند اجرای طرح را خدشه‌دار کند؛ به‌ویژه اینکه با اجرای طرح مقدار مطالبات داروخانه‌ها از سازمان‌های بیمه‌گر که سرمایه بنگاه اقتصادی داروخانه‌ها به شمار می‌روند، افزایش چشمگیری یافته و خوشبختانه تا این لحظه بسیاری از این سازمان‌ها حداکثر با یک ماه تأخیر نسبت به تعهدات خود عمل کرده‌اند و بعید به نظر می‌رسد در این مقطع داروخانه‌ها از نظر اقتصادی با مشکل مواجه شده باشند.»دکترای داروساز گفت: «در گذشته اگر سهم مالی سازمان‌های بیمه‌گر در قبال هزینه‌های 100 نسخه دارویی که به بیماران ارائه می‌شد به (N) تومان می‌رسید، پس از اجرای طرح و با افزایش قیمت داروها، این هزینه به دو تا سه برابر رسیده و در صورت عدم پرداخت به‌موقع مطالبات داروخانه‌ها، این میزان نقدینگی درحالی که نزد صندوق‌های بیمه‌گر باقی مانده از داروخانه‌ها خارج می‌شود و در نتیجه انتظار می‌رود تا پرداخت مطالبات در زمان کوتاه‌تری به حساب داروخانه‌ها واریز شود تا امکان ادامه حیات اقتصادی داروخانه‌ها به وجود آید.» نیک‌پیام با اشاره به افزایش قیمت اقلام دارویی پس از آزادسازی نرخ ارز دارویی، تصریح کرد: «خوشبختانه طرح دارویار کمک می‌کند تا این افزایش قیمت متوجه بیمه‌شدگان نشود؛ زیرا مابه‌التفاوت قیمت دارو در اختیار سازمان‌های بیمه‌گر قرار داده شده و مبلغ آن نیز تا پایان مرداد و در برخی استان‌ها تا پایان شهریور‌ماه به حساب داروخانه‌ها واریز شده و در عمل این خدمت دولت که از سوی سازمان‌های بیمه‌گر ارائه می‌شود، کمک می‌کند تا بیمه‌شده‌ها نسبت به قبل از اجرای طرح، وجه بیشتری را برای دارو پرداخت نکنند. حتی در قالب طرح دارویار قیمت برخی اقلام که به دست مردم می‌رسد، با کاهش مواجه شده است.» وی در خصوص کمبودهای دارویی کنونی در کشور ادامه داد: «می‌توان گفت مسبب‌ کمبود دارویی به دلیل گذار از اجرای طرح دارویار است. با توجه به توقف اختصاص ارز ترجیحی به تولید کنندگان دارو، تولیدات این اقلام با قیمت‌های قبلی صرفه اقتصادی نداشت و منجر به کاهش تولید و کمبودهای دارویی شد. این شرایط تا زمانی که تعادلی بین هزینه‌های تولید‌کننده و قیمت‌های مصوب ایجاد شود، نیاز به زمان داشت که اکنون کم‌کم تولید‌کنندگان خود را با شرایط جدید وفق داده و تولیدات خود را با نرخ‌های جدید دارویی آغاز کرده‌اند و میزان تولیدات دارویی در حال افزایش است.» مؤسس و مسئول فنی داروخانه با اشاره به پرداخت مطالبات داروخانه‌ها از سوی تأمین‌اجتماعی، این اقدام را نشان از ایفای تعهدات تأمین‌اجتماعی و همسویی این نهاد با طرح دارویار عنوان کرد و افزود: «با توجه به گستره پوشش بیمه‌ای تأمین‌اجتماعی که بیش از نیمی از جمعیت را دربر می‌گیرد، پرداخت مطالبات داروخانه‌ها موجب رونق فعالیت این مراکز و پاسخگویی مناسب به بیمه‌شدگان می‌شود.»
 نیک‌پیام اظهار کرد: «از طرفی این گستردگی پوشش سبب شده تا مطالبات داروخانه‌ها از تأمین‌اجتماعی در مقایسه با سایر سازمان‌های بیمه‌گر ارقام بیشتری را دربر گیرد. برای مثال اگر مطالبات داروخانه‌ها از تأمین‌اجتماعی طی یک ماه (N) میلیون تومان باشد، از سایر سازمان‌های بیمه‌گر منهای یک یا دو (N) را شامل می‌شود و در نتیجه هر چقدر روند پرداخت مطالبات به ‌موقع انجام شود، بنگاه‌های داروخانه برای جایگزین کردن داروهایی که به بیماران تحویل داده‌اند، کمتر با مشکل مواجه شده و روند گردش تأمین، تهیه، توزیع و تحویل دارو به بیمار که آخرین زنجیره درمان است، روان خواهد شد.»د.»


ارسال دیدگاه
ضمیمه
ضمیمه