بخش درمان سازمان تأمین‌اجتماعی در عرصه بازار سلامت به عنوان بزرگترین خریدار و دومین تولیدکننده درمان پس از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بوده و ارائه خدمات درمانی را از سال 1368 با تصویب قانون الزام و با بهره‌گیری از امکانات مراکز درمانی ملکی خود در قالب خدمات درمان مستقیم و خریداری خدمات از مراکز درمانی طرف ‌قرارداد در قالب خدمات درمان غیرمستقیم انجام می‌دهد. روش درمان مستقیم با استفاده از امکانات درمانی سازمان اعم از ملکی و استیجاری و روش درمان غیر‌مستقیم از طریق خرید خدمت از گروه‌های پزشکی، مؤسسات تشخیصی و درمانی خصوصی، دولتی و دانشگاهی ارائه می‌شود.     
به گزارش اداره ‌کل روابط عمومی سازمان تأمین‌اجتماعی، در ایام‌الله دهه مبارک فجر و سالروز پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی اقدامات و عملکرد معاونت درمان سازمان تأمین‌اجتماعی را مرور می‌کنیم.
در حال حاضر شبکه گسترده ارائه خدمات درمان مستقیم شامل 78 بیمارستان (70 بیمارستان ملکی و هشت بیمارستان تحت پوشش هلدینگ درمان)، پنج مرکز جراحی محدود سرپایی و 310 مرکز درمانی سرپایی به بیش از 43 میلیون نفر بیمه شده تحت پوشش درمان خدمات رایگان ارائه می‌دهند و آنها را در برابر مخاطرات مالی ناشی از هزینه‌های کمرشکن و فزاینده خدمات درمانی محافظت می‌‌کنند. در بخش درمان غیرمستقیم نیز از طریق عقد قرارداد با حدود 50 هزار و 685 مرکزدرمانی دولتی و غیردولتی در سطح کشور، تلاش شده تا سطح مطلوبی از دسترسی به خدمات تشخیصی، بهداشتی و درمانی مورد نیاز را با حداقل مشارکت مالی مستقیم، برای بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی فراهم کند. 

خلاصه‌ای از آمار عملکرد معاونت درمان در 6 ماهه اول سال 1400 
در شش ماهه اول سال جاری مراکز درمانی بستری ملکی با در اختیار داشتن 8 هزار و 995 تخت فعال بستری به بیش از 370 هزار بیمار خدمات بستری و جراحی ارائه کرده‌اند. 
در همین بازه زمانی بیش از 25 میلیون ویزیت توسط پزشکان در مراکز درمانی ملکی صورت پذیرفته و 29 میلیون خدمات سرپایی تشخیصی درمانی نیز به بیماران در شش ماهه اول سال جاری ارائه شده است. 

1- مراکز درمانی ملکی
- حوزه درمان مستقیم با تعداد 385 مرکز درمانی ملکی شامل: 70 بیمارستان، پنج مرکز جراحی محدود و 310 درمانگاه و پلی‌کلینیک خدمات درمانی را به بیمه‌شدگان عزیز ارائه کرده است.
- بیش از 54 میلیون (54،638،085) مراجعه سرپایی اعم از خدمت ویزیت و خدمات تشخیصی، درمانی به مراکز درمانی ملکی در شش ماهه اول سال 1400 صورت پذیرفته است.
- بیش از 29 میلیون ویزیت سرپایی، مشتمل بر 18،881،029 ویزیت پزشک عمومی، 5،035،652 ویزیت پزشک متخصص و 603،048،1 ویزیت، در مراکز درمانی ملکی انجام شده است.
- در بخش خدمات سرپایی 98.5درصد بیماران و در بخش بستری نیز 88.6 درصد مشمول بیمه تأمین‌اجتماعی بوده‌اند. 
- تعداد 8 هزار و 995 تخت فعال بستری در شش ماهه اول سال 1400 در بیمارستان‌ها و مراکز جراحی محدود سرپایی در اختیار بیماران قرار داشته است.
- تعداد 373 هزار و 491 نفر در شش ماهه اول سال جاری در بیمارستان‌ها و مراکز جراحی محدود بستری و خدمات دریافت کرده‌اند.
- تعداد 176 هزار و 835 مورد جراحی در مراکز بستری در شش ماهه اول انجام پذیرفته است.
- تعداد 52 هزار و 671 زایمان در شش ماهه اول سال جاری در 61 بیمارستان ملکی انجام پذیرفته است که 43.6 درصد آنها به روش سزارین بوده است.
- بالغ بر 11 هزار و 79 مورد آنژیوگرافی عروق کرونر به صورت سرپایی و بستری در بیمارستان‌های ملکی دارای بخش کت‌لب صورت پذیرفته است.
- تعداد 441 هزار و 829 مراجعه به 44 مرکز دارای واحد سی تی اسکن در مراکز درمانی در شش ماهه صورت پذیرفته که به ازای این مراجعات تعداد 532 هزار و 93 مورد سی‌تی‌اسکن انجام شده است و میانگین موارد انجام شده برابر با 1.2 مورد محاسبه می‌‌شود.
- به طور متوسط در هر نسخه دارویی سرپایی میانگین اقلام تجویز شده برابر با 3.2 قلم و در هر پرونده بستری این شاخص برابر با 2.7 قلم دارویی ثبت شده است.
- به طور متوسط در هر نسخه سرپایی میانگین اقلام تجویز شده در آزمایشگاه برابر با 5.6 مورد و در هر پرونده بستری این شاخص برابر با پنج مورد آزمایش ثبت شده است.
- تعداد 68 هزار و 876 مراجعه به 16 مراکز درمانی دارای واحد (MRI) در شش ماهه سال صورت پذیرفته که به ازای این تعداد مراجعه 87 هزار و 342 مورد (MRI) انجام شده و میانگین موارد به ازای یک مراجعه به واحد مذکور 1.26 محاسبه شده است.
- پذیرش و ارائه خدمات کلینیکی، پاراکلینیکی و بستری به بیش از 262 هزار بیمار بستری مبتلا به بیماری ویروس کرونا از بهمن‌ماه سال 1398 تا پایان آبان‌ماه سال 1400 در مراکز درمانی ملکی که از این تعداد بیمار، بیش از 219 هزار نفر (84 درصد) از آنها بهبود یافته‌اند.

2- مراکز طرف قرارداد
- به منظور بهره‌مندی بیماران از مراکز طرف قرارداد، بخش درمان غیر‌مستقیم سازمان تأمین‌اجتماعی با عقد قرارداد با بیش از 50 هزار (50685) مرکز تشخیصی درمانی به منظور ارائه خدمت به بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی در شش ماهه اول سال 1400 اقدام کرده است.
- پذیرش بیش از 148 میلیون مراجعه سرپایی (148،164،225) از مراکز درمانی طرف قرارداد در شش ماهه اول سال 1400
- پذیرش بیش از 1.5 میلیون پرونده بستری (یک میلیون و 717 هزار و 520) از مراکز درمانی طرف قرارداد در شش ماهه اول سال 1400

3- شوراهای پزشکی و کمیسیون‌های پزشکی 
 فاصله درصد از‌کار‌افتادگی کلی استان نسبت به میانگین کشوری - شش ماهه اول سال 1400 
 تعداد ازکارافتاده کلی در کمیسیون پزشکی بدوی جهت بیمه‌شده اصلی 4 هزار و 960
 تعداد آراء نهایی صادر شده جهت بیمه شده اصلی 12 هزار و 635
 درصد ازکارافتادگی استان نسبت به تعداد آراء نهایی صادر شده 39.25
 فاصله درصد استراحت پزشکی تأیید شده شوراهای پزشکی - شش ماهه اول 1400 
 جمع روز استراحت‌های مطرح شده 4 میلیون و 513 هزار و 697 
 مجموع روز استراحت‌های تأیید شده 3 میلیون و 831 هزار و 753 
 درصد استراحت پزشکی تأیید شده شوراهای پزشکی به میانگین کشوری 84.89 
 آمار اداره شوراها و کمیسیون‌های پزشکی – شش ماهه اول سال00 14 
 23 هزار و 407 تعداد درخواست‌های وصولی در کمیسیون‌های پزشکی بدوی
 5 هزار و 820 تعداد درخواست‌های وصولی در کمیسیون‌های پزشکی تجدیدنظر
 85 هزار و 984 تعداد مراجعان به شوراهای پزشکی
 258 هزار و 205 تعداد مراجعان به پزشکان معتمد بررسی‌کننده استراحت پزشکی و اورتوز و پروتز
 32 هزار و 84 تعداد متقاضیان معاینات بیمه‌های خاص

آمار عملکرد تیم‌های کارشناسی ماده (90) و تفاهمنامه‌های منعقده با بخش خصوصی
-6 ماهه اول سال 1400
به منظور نظارت بر عملکرد پزشکان انجام‌دهنده معاینات بدو استخدام بیمه‌شدگان سازمان، مدیریت‌های درمان استان‌های کشور با پزشکان خوشنام دارای مجوز انجام معاینات سلامت شغلی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تفاهمنامه انجام معاینات بدو استخدام بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی را منعقد کرده‌اند و در حال حاضر شعب سازمان تأمین‌اجتماعی مکلفند صرفاً معاینات بدواستخدام انجام شده توسط پزشکان دارای تفاهمنامه با سازمان را مورد پذیرش قرار دهند.
برنامه‌های حوزه درمان با رویکرد تحول‌محور
معاونت درمان سازمان تأمین‌اجتماعی بر اساس اهداف دولت سیزدهم و همچنین سند استراتژیک سازمان تأمین‌اجتماعی، در سال 1400 مبادرت به تدوین برنامه‌هایی با رویکرد تحول محور به منظور ارائه خدمات درمانی مطلوب و با کیفیت به بیمه‌شدگان کرده که در ادامه به موارد فوق اشاره شده است.
1- راه‌اندازی کلینیک دیابت و فشار خون در مراکز واجد شرایط به منظور مدیریت بیماری‌های مزمن شایع و پر‌هزینه در مراکز درمانی ملکی
این معاونت در بخش درمان مستقیم اقدام به راه‌اندازی کلینیک دیابت و فشار خون در مراکز واجد شرایط کرده که جدول عملکرد مربوط به این شاخص به شرح ذیل است:
درصد بیماران دیابتی و مبتلا به فشار خون تحت پوشش کلینیک‌های دیابت و فشار خون مراکز درمانی سازمان
به منظور دستیابی به هدف تعیین شده در پایان سال جاری فعالیت‌های ذیل تعریف و تدوین شده است:
 -آموزش پزشکان‌، پرستاران و کارشناسان تغذیه مجری برنامه
- انتخاب مراکز و ابلاغ برنامه و اجرای برنامه در مراکز منتخب
- نظارت بر اجرای برنامه
با توجه به شرح فعالیت‌های پیشگفت، راه‌اندازی کلینیک‌های دیابت و فشار خون در مراکز بستری سازمان با محوریت پزشکان متخصص داخلی، همکاری پرستار و کارشناس تغذیه آموزش‌دیده صورت می‌گیرد.
2- طرح کاهش پرداخت از جیب بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی بابت خدمات درمانی سرپایی
در راستای تأمین راهبردی خدمات سلامت بیمه‌شدگان، طرح کاهش پرداخت از جیب بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی بابت خدمات درمانی سرپایی در دستور کار اداره‌ کل درمان غیر‌مستقیم قرار گرفت و برای طی مراحل تصویب به حضور مدیرعامل محترم سازمان ارائه شده و هم‌اکنون در دستور کار هیأت‌مدیره محترم سازمان قرار دارد. در حال حاضر میزان مورد انتظار شاخص مذکور مطابق جدول ذیل است:
خدمات شامل فرانشیز و میزان فرانشیز پرداختی
در راستای دستیابی به هدف تعیین شده و در جهت حذف فرانشیز مربوط به خدمات سرپایی گام‌های زیر تعریف شده است:
 –ابلاغ مصوبات و مجوزهای قانونی
 –رایگان کردن فرانشیز سرپایی مستمری‌بگیران اصلی و تبعی ساکن شهرهای فاقد مرکز ملکی
 –رایگان کردن فرانشیز سرپایی مستمری‌بگیران اصلی و تبعی ساکن شهرهای دارای مرکز ملکی
 –رایگان کردن فرانشیز سرپایی بیمه‌شدگان اصلی و تبعی شهرهای فاقد مرکز ملکی
–رایگان کردن فرانشیز سرپایی بیمه‌شدگان اصلی و تبعی ساکن شهرستان‌های دارای مرکز ملکی
با عنایت به اهداف تعیین شده و به منظور حفاظت مالی بیمه‌شدگان، استقرار پروتکل‌های درمانی (افزایش کفایت، جامعیت و اثر‌بخشی خدمت) سازمان تأمین‌اجتماعی درصورت رعایت استانداردهای علمی و فنی ارائه خدمات، کل هزینه درمان سرپایی بیمه‌شدگان در مراکز درمانی طرف قرارداد را متقبل می‌شود.
3- استقرار نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیک در مراکز طرف قرارداد
هدف از تعیین برنامه استقرار نسخه الکترونیک، استقرار پرونده سلامت الکترونیک در مراکز طرف قرارداد بوده است. در حال حاضر آمار مربوط به شاخص نسبت نسخه الکترونیک تولید شده به کل نسخ در درمان غیرمستقیم مطابق جدول ذیل است:
نسبت نسخه الکترونیک تولید شده به کل نسخ در مراکز درمانی طرف قرارداد
به منظور دستیابی به هدف تعیین شده پیشگفت فعالیت‌های ذیل تعریف شده است:
 -تکمیل ثبت‌نام پزشکان غیرطرف قرارداد در سامانه
 -تکمیل ثبت‌نام واحدهای پاراکلینیک غیر طرف قرارداد

اهم اقدامات و برنامه‌های انجام شده و در حال اجرای معاونت درمان
1- بازنگری سطح‌بندی خدمات درمانی
در راستای نیازسنجی توزیع عادلانه امکانات درمانی، تأمین دسترسی بیمه‌شدگان به خدمات درمانی مورد نیاز و ایجاد شفافیت در پاسخگویی به شرکای اجتماعی، ضوابط سطح‌بندی خدمات درمانی در سه محور خدمات سرپایی، خدمات بستری و تجهیزات پزشکی در سازمان تأمین‌اجتماعی به شرح ذیل در چارچوب قوانین بالادستی، استاندارد و نقشه راه سلامت سال 1404 ابلاغی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نیاز بیمه‌شدگان تدوین و اجرا می‌‌شود:
- قوانین و مقررات:
تعهدات درمانی سازمان تأمین‌اجتماعی در دو بخش درمان مستقیم و درمان غیرمستقیم ارائه می‌‌شود و مطابق مصوبات شورایعالی وقت سازمان تأمین‌اجتماعی در بخش درمان مستقیم در حوزه سرپایی تولیدکننده محدود خدمات (مطابق سطح‌بندی) و در بخش بستری نیز سازمان تولیدکننده محدود درمان (در مراکز استان‌ها و بعضی از شهرها به لحاظ ضرورت‌های خاص) است و مابقی نیاز از طریق درمان غیرمستقیم و خرید خدمت تأمین می‌‌شود.

- سطح‌بندی مراکز درمانی سرپایی:
شناسایی مناطق حائز شرایط جهت احداث مرکز درمانی و اولویت‌بندی شهرستان‌های فاقد مرکز درمانی که دارای حداقل 20 هزار نفر جمعیت بیمه شده است، با بهره‌گیری از شاخص‌های جمعیت بیمه شده، تعداد مراکز و مؤسسات طرف قرارداد، محرومیت منطقه، فاصله تا اولین مرکز درمانی ملکی و‌.... جهت هر شهرستان انجام می‌پذیرد. همچنین ملاک اختصاص مرکز درمانی در سطح‌بندی خدمات درمانی در سازمان تأمین‌اجتماعی، همانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر مبنای تقسیمات کشوری، جمعیت (بیمه شده تحت پوشش) هر «شهرستان» بوده و تجمیع شهرستان‌ها ملاک محاسبه نیست.
- تدوین سطح‌بندی خدمات بستری:
با توجه به برخورداری کلیه مراکز استان‌ها از بیمارستان ملکی تحت پوشش سازمان تأمین‌اجتماعی، احداث بیمارستان جدید به طور کلی در سطح‌بندی سازمان تأمین‌اجتماعی نبوده و توسعه بیمارستان‌های ملکی موجود بر مبنای سند نقشه راه درمان کشور ابلاغی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. در سند ابلاغی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بررسی تمام ظرفیت‌ها و امکانات درمانی موجود در هر شهرستان و بررسی وضعیت موجود، نیاز هر شهرستان به تخت بیمارستانی به تفکیک هر تخصص به انضمام وضعیت مقایسه‌ای استان‌ها و شهرستان‌های کشور از نظر سرانه تخت بیمارستانی مشخص است. در این راستا عملیات تعداد 551 تخت بیمارستانی جهت ارائه خدمات درمانی بستری به بیمه‌شدگان در سراسر کشور از سال 1399 و بدون افزایش زیر بنا در مراکز درمانی ملکی درحال خریداری و راه‌اندازی است.

- تدوین سطح‌بندی تجهیزات پزشکی پیشرفته:
ضابطه سطح‌بندی تجهیزات پزشکی پیشرفته (سی‌تی‌اسکن، ام‌آر‌آی و...) تدوین و کلیه شهرستان‌های دارای شرایط از نظر نیاز به تجهیزات موصوف اولویت‌بندی شده و با لحاظ تأثیر بیماری کرونا بر بیماردهی برخی از بخش‌ها در سال جاری، مجوز خرید 16 قلم تجهیزات پزشکی پیشرفته جهت سراسر کشور صادر شد که شامل 12 دستگاه سی‌تی‌اسکن، یک دستگاه آنژیوگرافی، یک دستگاه سنگ‌شکن و دو دستگاه ام.آر.آی است که از سال 1399 اقلام مذکور خریداری یا درحال خریداری است.
2- استقرار نسخه الکترونیک و عدم چاپ دفترچه جدید
در راستای اجرای تکالیف قانونی مصرح در ماده (74) برنامه ششم توسعه و بند (ز) ماده (17) بودجه سال 1399 کشور و در راستای تسهیل و روان‌سازی فعالیت‌های مرتبط با ذی‌نفعان، کاهش خطاهای انسانی در مراحل مختلف نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی و لزوم حذف دفترچه کاغذی، جلوگیری از تردد غیرضروری بیمه‌شدگان و مقدمه‌سازی برای تحقق پرونده سلامت الکترونیک ایرانیان، «پروژه نسخه الکترونیک» شامل فرایند نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیک و همچنین پذیرش الکترونیک اسناد سرپایی و بستری طراحی و در مؤسسات درمانی ملکی و طرف قرارداد پیاده‌سازی شده است. 

3- اقدامات جهت مدیریت بحران و مقابله با اپیدمی کرونا
- ارائه خدمات درمانی به بالغ بر 274 هزار و 312 بیمار مبتلا به کرونا، بستری در بیمارستان‌های ملکی کشور (از ابتدای شیوع همه‌‎گیری)
- ارتقاء سیستم‌های تأمین اکسیژن (اکسیژن‌ساز- مخزن اکسیژن مایع) مراکز درمانی تابعه
- نیازسنجی و صدور مجوز خرید تجهیزات پزشکی کمک‌تنفسی شامل ونتیلاتور، (CPAP)، (BIPAP)، میکروونت و‌... حسب درخواست و بررسی آمار و عملکرد مراکز درمانی تابعه
- نیازسنجی و صدور مجوز خرید دستگاه اکسیژن‌ساز یا مخزن اکسیژن مایع حسب درخواست و بررسی آمار
- واکسیناسیون نوبت اول و دوم 14 هزار و 700 نفر پرسنل سازمانی ستاد مرکزی و شعب
- برگزاری جلسات کمیسیون‌های پزشکی بدوی و تجدیدنظر با حداقل نُرم تعداد شرکت‌کننده و با رعایت حداکثری پروتکل‌های بهداشتی
- برگزاری جلسات شوراهای پزشکی با حضور و یا عدم حضور بیمه شده، در مناطق قرمز طبق تصمیمات متخذه مشترک مدیر کل و مدیریت درمان استان
- بررسی استراحت‌های پزشکی و پروتز و اورتوز توسط پزشکان معتمد در شهرهای با وضعیت قرمز
- تمهیدات لازم جهت رعایت پروتکل‌های بهداشتی در محل تشکیل کمیسیون‌های پزشکی به منظور ممانعت از انتقال ویروس کرونا در راستای حفظ سلامتی بیمه‌شدگان و همکاران.