این روزها که قفسه‌های فروشگاه‌های لوازم بهداشتی شبیه یک جنگل انبوه از شوینده‌ها و پاک‌کننده‌هاست، پرسش ساده‌ای که بارها در ذهن‌مان تکرار می‌شود این است: «صورت‌مان را چند بار و با چه چیز باید شست؟» شاید هم هر بار که با ده‌ها بطری رنگارنگ روبه‌رو می‌شویم، حس کنیم انتخاب یک شوینده مناسب بیشتر به حل یک معمای پیچیده شباهت دارد تا انجام یک کار روزمره. اما حقیقت این است که مراقبت از پوست، اگرچه نیازمند دقت است، اما قرار نیست بدل به وسواس شود.
بدن ما یک سد دفاعی هوشمند دارد که هر بار دست به کار پاک‌سازی صورت می‌شویم، زیر بار این رفتار قرار می‌گیرد. شستشوی بیش از حد، چه با صابون باشد چه با انواع حلال‌ها، می‌تواند این سپر طبیعی را تضعیف و پوست را به سمت خشکی و قرمزی سوق دهد. البته این آسیب بیشتر برای کسانی رخ می‌دهد که شغل‌شان آنان را در تماس دائم با آب نگه می‌دارد؛ جراحان، پرستاران یا کسانی که با وسواس تکرارشونده، دست‌هایشان را دقیقه‌به‌دقیقه می‌شویند. صورت، برخلاف دست‌ها، به ندرت دچار این نوع آسیب می‌شود مگر آنکه زمینه‌ای مانند اگزما دخیل باشد. با وجود این، انتخاب محصول مناسب نکته‌ای تعیین‌کننده است. آب به تنهایی توانایی حل و پاک کردن آلودگی‌هایی را که به پوست می‌چسبند ندارد. از سوی دیگر، پوست بسیاری از افراد به دلیل فعالیت طبیعی غدد چربی، نیازمند یک پاک‌کننده ملایم است تا چربی اضافه را از میدان خارج کند. صابون معمولی، همان ترکیب ساده سدیم یا پتاسیم که سال‌هاست در خانه‌ها جاخوش کرده، برای بسیاری از افراد کافی است؛ اما همین صابون قلیایی ممکن است برای پوست‌های حساس اندکی تحریک‌کننده باشد. در چنین حالتی، پاک‌کننده‌های مصنوعی که از نظر اسیدیته به پوست طبیعی نزدیک‌ترند، گزینه‌هایی منطقی و آرامش‌بخش‌اند.
گاه وسوسه لایه‌برداری، انسان را به دام می‌اندازد. اسکراب‌ها قرار است پوست را تازه‌تر نشان دهند؛ اما استفاده افراطی از آن‌ها، نتیجه‌ای جز تحریک و نازک‌شدن پوست ندارد. همین داستان درباره لیف‌های زبر یا حتی لیف‌های نرم نیز صادق است. پوست، صبور و حساس است و به جای ابزارهای خشن، نوک انگشتان آرام را ترجیح می‌دهد. حتی دمای آب هم در این داستان نقش دارد: آب داغ، هرچند در لحظه خوشایند است، اما رطوبت طبیعی پوست را می‌رباید؛ آب ولرم، هم‌چنان که ملایم می‌نوازد، بدون آسیب کار خود را انجام می‌دهد.
اصول شستشوی صورت، اگرچه ساده‌اند، اما ارزش تکرار دارند: استفاده از پاک‌کننده ملایم بدون الکل؛ پرهیز از ابزارهای زائد؛ شستشو با آب ولرم؛ خشک‌کردن با حوله نرم؛ و در صورت خشکی، زدن مرطوب‌کننده با ملایمت و احتیاط مخصوص نواحی اطراف چشم. و مهم‌تر از همه، تکرار این چرخه فقط دو بار در روز—صبح، شب و بعد از تعریق شدید. تعریق، به‌ویژه زیر کلاه یا کلاه ایمنی، پوست را اذیت می‌کند و هرچه زودتر باید پاک شود. در نهایت، مراقبت از صورت نه یک مسابقه سرعت و نه نیازمند قفسه‌ای پر از محصولات عجیب است. کافی است بدانیم پوست، بهتر از هرچیز به تعادل پاسخ می‌دهد. در این میان، انتخاب درست، پرهیز از افراط و کمی مهربانی با پوست، همان نسخه همیشگی اما مؤثر برای داشتن صورتی سالم و آرام است.